افزایش خلاقیت کودکان، ده راه موثر

خیلی از والدین تصور می کنند که خلاقیت یک استعداد ذاتی است که فرزندان آنها یا دارند یا ندارند اما اینطور نیست. در واقع همانطور که کودکان به یک اندازه باهوش نیستند، همه کودکان به یک اندازه خلاق نیستند. خلاقیت نیاز به مهارت بیشتری نسبت به استعداد ذاتی دارد و این مهارتی است که والدین می توانند به فرزندان خود درتوسعه آن کمک کنند. یک محقق دراین زمینه می گوید: "همه ما پتانسیل خلاقیت داریم." و وظیفه ما به عنوان والدین کمک به فرزندان مان برای تحقق آن است.

خلاقیت چیست؟
یک تعریف ساده از خلاقیت تبدیل ایده ها ، تخیل و رویاهای شما به واقعیت است. اینکه بتوانیم بین چیزهایی که به طور معمول باهم در ارتباط نیستند ارتباط برقرار کنیم و ایده های جدیدی به وجود آوریم. خلاقیت فقط به هنر وموسیقی محدود نمی شود بلکه برای علم، ریاضیات وحتی هوش اجتماعی و عاطفی نیز لازم است. افراد خلاق انعطاف پذیرترند و بهتر می توانند حل مسئله کنند. و این موضوع باعث می شود آنها بتوانند با پیشرفت های تکنولوژیکی سازگار شوند و با تغییرات کنار بیایند و همچنین از فرصت های جدید استفاده کنند.
هنگامی که با کودکان تعامل برقرار می کنیم متوجه قوه تخیل وتصویرسازی بالای آنها می شویم. تحقیقات نیز نشان می دهد که تخیل کودک برای رشد و توسعه او ضروری است و باعث ارتقا رشد هوش اجتماعی و عاطفی،حل مسئله وتوانایی های تحلیلی می شود. وبه آنها کمک می کند هویت خود را کشف و توسعه دهند.

خلاقیت کودکان در یک سالگی کاوش کردن در اشیا است
کودکان حدود یک سالگی شروع به نشان دادن خلاقیت خود با کاوش کردن در اشیا می کنند. و در حدود هشت سالگی می توانند ابزارهای خودشان را اختراع کنند. تقریباهمه بچه ها خلاق هستند واین جزوی از ماهیت آنهاست اما آیا راهی برای افزایش آن وجود دارد؟علم نشان می دهد که وجود دارد ودراینجا مواردی را براساس آخرین تحقیقات ذکرمی کنیم:

راه های افزایش خلاقیت کودک
۱. فرایند خلاقیت راتقویت کنید نه نتیجه آن را
کودکان را درمورد انتخاب های شان تشویق کنید. این عمل موجب تقویت اعتماد به نفس کودک تان می شود. برای او فرصت های مکرر ایجاد کنید و وقت زیادی را برای کشف و بازی با وسایلی که برای سن او مجاز هستند را برنامه ریزی کنید. آنچه در اینجا مهم است محصول نهایی نیست بلکه تاکید بر روی فرایند خلاقیت است. یکی از راه هایی که در این مورد می توانید انجام دهید این است که درباره روند فعالیت خلاقانه اش سوال بپرسید. مثلا: " آیا از فعالیت خود لذت بردی؟ در مورد آن فعالیت چه چیزی را دوست داشتی؟ "
کودکان درجریان این کشف ها وفعالیت ها خودشان راکشف می کنند و این برای رشد آنها مهم است. از جمله وظایف شما والدین این است که حمایت و پشتیبانی خود را از فرایند خلاقانه با قدردانی و ارائه پشتیبانی از تلاش های کودک تان نشان دهید وبه اوحس با ارزش بودن بدهید.
۲. استفاده از سوالات باز
-از فرزند خود سوالاتی را بخواهید که درآن چه می شود اگر داشته باشد مثلا:
-اگر مردم بتوانند پرواز کنند چه میشود؟
-اگر مردم درفضا زندگی کنند چه می شود؟
-اگر دلفین ها روی زمین قدم بزنند چه می‌شود؟
-از فرزند خود بخواهید در بهبود وضعیت تان به شما کمک کند .
این عمل باعث می شود احساس مهمی در آنها ایجاد شود. این کار فضایی برای حل مشکل خلاقانه خود ایجاد می کند و به آنها فرصت می دهد تا در خانواده مشارکت کنند.
-چگونه می توانیم اتاق نشیمن را سریع تر تمیز کنیم؟
-چگونه می توانیم بدون ریختن آب، به گل ها برسیم و به آنها آب بدهیم؟
-چه کاری می توانیم انجام دهیم تا وسایل را زودتر سرجایش قرار دهیم؟
-خواندن کتاب فرصتی عالی برای کودک است که بتواند خلاقیت خود را انجام دهد.
-ازفرزند خود بپرسید که درآینده چه اتفاقی ممکن است بیفتد ویا اینکه آینده اطرافیانش راچگونه تصور می کنند (و چرا).
۳. کمک به کودک برای حل مساله
هنگامی که فرزند شما ازشما می خواهد برای حل مسئله ای به او کمک کنید - خواه چیزی خاص باشد مثل انجام تکالیف سخت و یا عمومی ترمثل اینکه یک دوست خوب چگونه است؟ - بلافاصله با پاسخ دادن آن را راضی نکنید. درعوض، از فرزند خود بپرسید که او چه فکری می کند، و ازهمه ایده ها، به خصوص ایده های غیر منتظره تحسین کنید.
۴. بچه ها را تشویق کنید که اشتباه کنند و شکست بخورند
بله! شکست بخورید! بچه هایی که از شکست و قضاوت می ترسند، فکر خلاقانه خود را محدود می کنند. اشتباهات کوچک و جزئی را که اخیراً مرتکب شده اید با آنها در میان بگذارید، بنابراین آنها این ایده را می گیرند که اشکالی ندارد اگرشکست بخورند. (البته مواردی را ذکر کنید که برای کودک دلهره آورنباشد و به او استرس وارد نکند.)
۵. با فرزند خود بازی کنید و به آن ها اجازه دهید در بازی های‌ شان شما را هدایت کنند
چه در حال تعقیب اژدها باشید و چه با آن ها دریک جعبه مقوایی به ماه پرواز می کنید، از دخالت کردن در شیوه فکریی آن ها بپرهیزید و در این جریان از کودک تان پیروی کنید و در دنیای خلاقانه اش پیاده شوید. این نوع تعامل پیامی را برای کودک تان ارسال می کند که شما از آنها پشتیبانی می کنید و فضای خلاق آنها را در اولویت قرارمی دهید.
۶. او را تشویق به عکاسی و فیلمبرداری کنید
تبلت یا تلفن هوشمند خود را به فرزند خود قرض بدهید و یک آموزش سریع برای گرفتن، ویرایش و ذخیره کردن عکس به او بدهید. سپس عکاس کوچک خود را تشویق به آزمایش دوربین کنید.همچنین می توانید به کودک خود نشان دهید که چگونه با استفاده از دستگاه تلفن همراه یا تبلت فیلم های خود را ضبط کند. ازاو بخواهید که با شما مصاحبه کند (مانند یک نمایش خبری) یا فیلم موسیقی یک آهنگ مورد علاقه را فیلمبرداری کند. والدین عزیز باید مراقب باشند که کودکان از تبلت و تلفن هوشمند در جهت مطلوب استفاده کنند و از حد و حدود ورود فرزندانشان به فضای مجازی آگاه باشند. برای اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع مقاله زیر توصیه می شود.
۷. سوال در مورد دیگران
در اینجا یک سؤال خیلی خوب برای اینکه کودک شما خلاقانه در مورد افراد دیگر فکر کند وجود دارد این است که از او بپرسید : "اگر می توانست به هر کودک دنیا یک هدیه بدهد ، چه هدایایی می داد؟"
از کودک تان بپرسید: اگر می توانست چیزی را اختراع کند که زندگی را برای افراد راحت تر کند، چه چیزی را اختراع می کرد؟
۸. با فرزندتان آشپزی کنید
کیک ها و شیرینی های خوشمزه ایی که او دوست دارد را با کمک هم درست کنید اما اجازه دهید دستورالعمل را اندکی تغییر دهد. مثلا به جای کشمش از خرده شکلات سفید یا هر چیز دیگری استفاده کند. این تغییر ممکن است دستوالعمل متفاوت و خوشمزه تری را حتی نسبت به دستورالعمل اصلی، به کمک خلاقیت فرزندتان ایجاد کند.
۹. کاردستی های خلاقانه بسازید
به پیاده روی بروید و کودک خود را تشویق کنید تا سنگ ها، شاخه ها، گل ها و موارد دیگر را در طبیعت جمع کند. وقتی به خانه برگشتید، داستانی راجع به مواردی که با هم جمع کرده اید، طراحی کنید و یا حتی با آن وسایل می توانید کاردستی درست کنید.
۱۱. داستان سرایی خلاقانه را تشویق کنید
مثلا از کودک خود بخواهید در مورد نقاشی که خودش کشیده یک داستان بگوید و یا از قبل تصویری را تهیه کنید و از او بخواهید با نگاه کردن به تصویر ماجرا یا داستان آنچه در تصویر می بیند را برای شما تعریف کند.
برای پرورش خلاقیت فرزندتان راه ها و روش های مختلفی وجود دارد که با استفاده از آن ها می توانید یک محیط کاملا غنی و مناسب برای او ایجاد کنید. برای اطلاع بیشتر می توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
خلاقیت کودک با طرز فکر و روش حل مسائل شروع می شود. چالش های (Challenge) روزانه ای که منطق و فهم آنها را از جهان تغییر می دهد بهمراه یک محیط تشویق کننده، به کودک اجازه می دهد که عقاید و نظراتشان را با راحتی بیشتری بیان کنند. در این بخش به کمک وبسایت معتبر …
چیزهایی که مانع خلاقیت فرزندتان می شود:
پیروی از الگو های سنتی ، کنترل بیش از حد ، منفی گرایی ، تعصب ، ترس از شکست ، بی حوصلگی ، یکنواختی ، ترس از قضاوت ، نداشتن بودجه کافی ، شرم و خجالت، حسادت ، تنبلی ، نداشتن حمایت کافی مخصوصا از جانب والدین ، ترس از تغییر ، ناامنی و....از عواملی است که باعث کاهش خلاقیت کودکان می شود.
همچنین لازم به تذکر است که والدین باید از اصول تشویق و تنبیه درست در رابطه با فرزندانشان آگاه باشند چرا که این مسئله روی خلاقیت فرزندان تاثیر می گذارد و رشد و پرورش آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.مهم ترین وظیفه هر پدر و مادری این است که به فرزندانش کمک کند تا فرزندانش با عزت نفس بالایی رشد کنند.