روز اول زایمان، چه در انتظار شماست؟

در روز اول پس از زایمان، مادر و نوزاد تازه متولد شده نیازمند مراقبت‌های خاصی هستند. بسته به نوع زایمان، مدت ماندن در بیمارستان متفاوت بوده و استراحت کافی و تغذیه مناسب در روزهای ابتدایی پس از زایمان، از اهمیت زیادی برخوردار است.
واقعا چه دیداری می‌تواند لذت بخش‌تر از وصال مادر و فرزند باشد؟ برای خانمی که برای اولین بار طعم مادر شدن را می‌چشد، روز‌های اول پس از زایمان روز‌های عجیبی هستند؛ وقتی که بچه وارد خانه می‌شود دیگر هیچ چیز مثل قبل نیست و چیزی که از همه مهم‌تر است این است که با این تغییرات خودتان را تطبیق دهید. موضوعات مهمی همچون تغذیه مادر، مواد غذایی تقویت کننده شیر مادر، مراقبت‌های لازم از نوزاد تازه متولد شده و ... در اولین روز‌های پس از زایمان، اهمیت بسیار زیادی دارند. از این‌رو در این مطلب به تغذیه مادر، مراقبت‌های اولیه و اتفاقاتی که در روز اول پس از زایمان رخ می‌دهد، می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.

روز اول پس از زایمان
پس از زایمان، زمانی که نوزاد به دنیا می‌آید او را روی سینه‌ شما می‌گذارند و اولین دیدار شما و دلبندتان اتفاق می‌افتد. سپس پزشک یا ماما دیواره واژن شما را بررسی می‌کند تا اگر پارگی وجود داشته باشد آن را بخیه زده و ترمیم کند. مامای شما نوزاد و نبض و فشار خون شما را چک می‌کند و میزان ریزش خون واژن و استحکام فوندوس (بالای رحم) را بررسی می‌کند. بعد از این مراحل، نوزاد دلبندتان را نزد شما می‌آورند تا از مزیت تغذیه با شیر مادر، بهره‌مند شود؛ سینه‌های شما در این زمان شیر آغوز تولید می‌کنند.
در آخر بسته به اینکه به صورت طبیعی زایمان کنید یا سزارین، مدت زمان ماندن شما در بیمارستان متفاوت است.

مراقبت‌ های پس از زایمان
احساس مادران بعد از زایمان، متفاوت است؛ ممکن است شما هیجان زده باشید و یا احساس کوفتگی و خستگی کنید، اما نظر بیشتر مادران این است که بعد از زایمان حسی شبیه تخلیه عاطفی دارند و احساس تهی بودن می‌کنند؛ نگران نباشید این کاملا طبیعی است.
خون ریزی بعد از زایمان یکی دیگر از اتفاقات طبیعی پس از زایمان است، هر زنی که زایمان می‌کند معمولا بین ۴ تا ۶ هفته خونریزی دارد. درد‌هایی شبیه به درد زایمان با دوز خفیف‌تر چیزی است که برخی از خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند. اما پزشک یا ماما در تسکین این درد، به کمک شما خواهند آمد.
ممکن است در ۲۴ ساعت اول پس از زایمان پرینه ورم کند؛ به ناحیه بین واژن و مقعد پرینه گفته می‌شود. اما شما می‌توانید از راه‌های زیر برای کاهش تورم این ناحیه استفاده کنید:
- استراحت کنید؛ دراز بکشید تا به کاهش درد و تورم کمک کنید.
- در بلند شدن و نشستن از دیگران کمک بگیرید و به خودتان فشار وارد نکنید.
- از یخ استفاده کنید؛ برای کاهش تورم، هر ۲ تا ۴ ساعت، به مدت ۲۰ دقیقه یک بسته یخ روی این قسمت بگذارید.
لباس زیر مناسب بپوشید.
توجه داشته باشید که اگر پرینه بخیه خورده باشد، طی یک الی ۲ هفته حل خواهد شد. این قسمت را زیر دوش بشویید و بعد به آرامی خشک کنید. مقدار زیادی مواد غذایی حاوی فیبر بخورید و آب زیاد بنوشید تا مدفوع شما نرم شود. از زور زدن هنگام مدفوع کردن خودداری کنید. اگر یبوست دارید، غذا‌های ملین بخورید.

تغذیه مادر بعد از زایمان
از آنجا که قرار است نوزاد تازه متولد شده از شیر مادر تغذیه کند، غذا‌هایی که مادر مصرف می‌کند، اهمیت بسیار زیادی دارد. رعایت نکات زیر، در این زمان توصیه می‌شود.
مادر می‌تواند برای تامین پروتئین بدنش از شیر، تخم مرغ، گوشت و حبوبات (نفخ آن را بگیرید) استفاده کند.
آهن و کلسیم نیز از منابع مهمی هستند که حتما باید تامین گردند. اگر مشکل کم خونی دارید و یا در معرض ابتلا کم خونی هستید، مصرف قرص‌های آهن مانند فروس سولفات یکی از ضروریات این دوره است. برای تامین کلسیم بدن نیز باید روزانه ۳ تا ۴ لیوان شیر کم چرب بنوشید و سبزیجات سبز همچون اسفناج، جعفری، کرفس، کلم و نیز مغز بادام و بادام زمینی را در برنامه غذایی‌تان بگنجانید. خوردن جگر نیز برای کاهش علائم کم خونی مفید است.
خوردن میوه یکی دیگر از کار‌های مهمی است که باید در راستای سلامتی‌ خود، پس از زایمان انجام دهید. خوردن روزانه چند عدد میوه، ویتامین بدن شما را تامین خواهد کرد.
مصرف زیاد آب و آب میوه طبیعی نیز به قدری حائز اهمیت است که تقریبا تمام مادرانی که به تازگی زایمان کرده‌اند از اهمیت آن مطلع هستند.
نکته: خوردن کاچی در روز‌های اول پس از زایمان، به یک رسم در خانواده‌های ایرانی تبدیل شده، اما خوب است بدانید که خوردن بیش از اندازه کاچی می‌تواند باعث سوءهاضمه شود؛ دلیل این اتفاق، چربی بیش از حد موجود در بعضی از کاچی‌هاست.

سخن پایانی
در روزهای پس از زایمان با نوسانات هورمونی زیادی رو به‌ رو خواهید شد و این نوسانات باعث بروز احساسات مختلف در وجود شما می‌شود. ممکن است گاه هیجان‌زده باشید و گاه احساس افسردگی کنید؛ اما نگران نباشید، این وضعیت گذراست و با گذشت زمان حل خواهد شد. چیزی که مهم‌تر است این است که هر چه زودتر خودتان را با این شرایط تطبیق دهید، بانشاط و پرانرژی باشید و از بودن در کنار عضو جدید خانواده لذت ببرید. در پایان شما را به مطالعه مطلب مفید «درد زایمان چیست؟ + راه‌های مقابله با درد زایمان» در ستاره دعوت می‌کنیم.