کودک مبتلا به دیابت، چگونگی برخورد با او

معمولا هنگامی که صحبت از یک بیماری مزمن می ‌شود، همه توجه ما به بیمار و شدت بیماری‌اش و نوع درمان و کیفیت زندگی او معطوف می‌شود و از اینکه آن بیماری چه تاثیری بر اعضای دیگر و به‌طور کلی سیستم خانواده می‌گذارد، غافل می‌شویم.
از آنجا که دیدگاه‌های جدید روان‌شناسی خانواده را به‌عنوان یک سیستم در نظر می‌گیرد که همه افراد بر هم اثر می‌گذارند، پس دیابت یک کودک در واقع تغییری در کل سیستم خانواده ایجاد می‌کند. بسیاری از والدین هنگامی که از ابتلای کودک خردسالشان به دیابت آگاه می‌شوند، دچار شوک و انکار می‌شوند.
این مرحله چند روز تا چند ماه و گاهی بیشتر ادامه پیدا می‌کند. بعد از مرحله شوک و انکار والدین با احساس‌های دیگری به صورت غصه یا احساس گناه مواجه می‌شوند و گاهی ناخودآگاه، خود یا کودک را برای بیماری مقصر می‌دانند و مرتب خود یا فرزندشان را سرزنش می‌کنند در حالی که واقعا هیچ‌کس در بروز این بیماری مقصر نیست.

پذیرش و سازش
اولین قدم، پذیرش و سازش با مشکلی است که در صورت برخورد درست و داشتن آگاهی‌های لازم، امروزه خیلی راحت قابل‌کنترل است. واقعیت این است که کنترل دیابت و برخورداری از یک زندگی پر از نشاط و شادی باوجود این بیماری مزمن بیشتر از اینکه برعهده پزشکان و کلینیک‌ها باشد، برعهده والدین است.
والدینی که احساس ترس، نگرانی، عصبانیت و افسردگی می‌کنند این احساس‌ها را ناخواسته به فرزندشان منتقل می‌کنند و فرزندانی بیش از حد نگران و وابسته پرورش می‌دهند. این والدین تمام کارهای وابسته به دیابت فرزند خود را شخصا انجام می‌دهند و باعث کاهش حس اعتماد به‌نفس، که یکی از پایه‌های زندگی مستقل است، خواهند شد. والدینی درست عمل می‌ کنند که خود یا کودک را سرزنش نمی ‌کنند چون این کار باعث بروز مشکل ‌های عاطفی در کودک و در نهایت سرکشی وی خواهد شد.

تماس با انجمن دیابت
با مراکز و انجمن‌های فعال در عرصه دیابت در تماس باشید چون صحبت کردن با دیگر والدینی که وضعیت مشابهی دارند و استفاده از تجربیات آنها در این زمینه بسیار کمک‌کننده است.

تشویق و حمایت
فرزند خود را تحت حمایت قرار دهید و او را تشویق کنید که نگرانی‌هایش را بیان کند و سوال‌هایش را از شما بپرسد.

آگاهی و آموزش
با اصول کنترل دیابتآشنا شوید زیرا تا زمانی که فرزندتان توانایی لازم را برای کنترل بیماری (مثل تزریق انسولین) به دست نیاورده، باید به جای او این وظایف را برعهده بگیرید و کمک ‌کنید کودک هرچه زودتر استقلال پیدا کند و بتواند بدون کمک شما به تنهایی کنترل بیماری خود را دست بگیرد.
تزریق انسولین را به کودک یاد دهید و به او کمک کنید این کار را به‌عنوان قسمتی از زندگی خود بپذیرد. چنین والدینی می‌توانند در فرزند خود این احساس را ایجاد ‌کنند که او می‌تواند تا حد زیادی از عهده حل مشکل‌هایش برآید و در نتیجه اعتماد به ‌نفس پیدا کند. خوشبختانه انسولین‌های قلمی جدید، به ‌راحتی توسط خود کودک قابل‌تزریق هستند و حتی یک کودک 5 ‌ساله هم می‌تواند آن را به خودش تزریق کند.

توجه به هشدارهای ضروری
کودک را از علائم بالا رفتن قندخونآگاه ‌کنید؛ علائمی مثل خواب‌آلودگی، بی‌حالی و بوی خاصی که از دهان بیرون می‌آید و می‌تواند نشانه فراموش کردن تزریق یا دوز ناکافی آن باشد. از طرفی، کودک مبتلا به دیابت ممکن است هنگام ورزش و فعالیت بدنی دچار افت قندخون شود که علائمش عرق سرد، رنگ‌پریدگی، گرسنگی شدید و افزایش ضربان قلب است. والدین باید به کودکشان بیاموزند درصورت بروز این علائم باید بلافاصله از یک ماده شیرین مثل آب‌قند استفاده کند.

پرهیز از هشدارهای غیرضروری
با بخورنخور‌های بی‌مورد، کام کودک را تلخ نکنید. کودک بالاخره کنجکاو است و می‌خواهد بچگی کند و دوست دارد گاهی در غذا خوردن با دوستانش شریک شود. والدین آگاه کودک را از مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و گروهی و جشن‌های مدرسه که در آن شیرینی و شکلات پخش می‌شود، منع نمی‌کنند، بلکه با مشورت با پزشک و به کمک اولیای مدرسه دوز انسولین را در جشن‌ها و مناسبت‌ها به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که قندخون کودک متعادل بماند. بچه‌های مبتلا به دیابت را از فعالیت و دویدن و سایر انواع ورزش منع نکنید زیرا آنها به بازی و ورزش نیاز دارند. تنها کاری که والدین آگاه باید انجام دهند، این است که با کمک پزشک دوز انسولین قبل از ورزش و فعالیت بدنی را به گونه‌ای (کمتر از میزان همیشگی) تنظیم کنند که کودک دچار افت قندخون نشود.

اطلاع به مسوولان مدرسه
دیابت فرزندتان را از اولیای مدرسه پنهان نکنید و برعکس، با اطلاع دادن به آنها سعی کنید در کنترل دیابت فرزندتان با معلمان و مسوولان مدرسه تعامل ‌کنید.