شکم در دوران بارداری، علت سبک شدن شکم

این مرحله از بارداری "نزول جنین در لگن یا لایتنینگ" نامیده می شود. با پیشرفت بارداری، سطح هورمون های پروستاگلاندین و ریلکسین در بدن شما افزایش می یابد. افزایش این هورمون ها به نرم شدن عضلات کف لگن و دهانه رحم (سرویکس) و آماده شدن آن ها برای زایمان کمک می کند. این نرم شدن است که باعث می شود جنین در لگن نزول کرده یا پایین بیاید. وقتی این اتفاق می افتد، این علامتی است که نشان می دهد بدن شما برای زایمان آماده می شود، اما لزوما نشانه زایمان زودرس نیست.

چه زمانی احساس سبک شدن شکم در بارداری رخ می دهد؟
پاسخ قطعی برای این موضوع وجود ندارد، اما حقیقت این است که: هر زنی با دیگری متفاوت است. جنین می تواند چند هفته قبل از شروع زایمان و یا حتی چند ساعت قبل از آن در لگن نزول کند. یا شاید حتی تا وقتی که وارد پروسه زایمان نشوید هم هنوز جنین در لگنتان پایین نیامده باشد! بنابراین نمی توان زمان مشخصی را برای نزول جنین در لگن تعیین کرد، این اتفاق معمولاً یک روند تدریجی است که از حدود هفته های ۳۶ الی ۳۸ بارداری شروع می شود.

چرا احساس سبک شدن شکم در بارداری در زمان های مختلف اتفاق می افتد؟
بیایید نگاهی به برخی از دلایل متفاوت بودن زمان نزول جنین در خانم های باردار بیندازیم:
مادران با اولین تجربه بارداری
در مادرانی که برای اولین بار باردار شده اند، جنین تمایل دارد زودتر در لگن پایین بیاید. کنجکاو شدید که بدانید علت چیست؟ بدن مادر و فرزند او، هر دو برای آماده شدن برای زایمان به زمان نیاز دارند. به تعبیری، اولین بچه ها "پیشگام" هستند. هنگامی که بدن زن هرگز پیش از این، تمام مراحل بارداری و زایمان را طی نکرده باشد، نرم شدن کف لگن، رباط ها و لیگامان ها، به جنین اجازه می دهد تا به داخل لگن پایین بیاید.
مادران باتجربه بارداری قبلی
پس از بارداری اول، در حاملگی های بعدی، نزول جنین در لگن معمولاً دیرتر و احتمالاً حتی در اواخر پروسه زایمان مادر باردار اتفاق می افتد. این روند قبلاً توسط فرزند اول شعله ور شده و بنابراین عضلات شکم شل تر هستند. اما این یک قاعده نیست. پایین آمدن جنین در لگن می تواند به همان اندازه دیر رخ دهد؟ آیا بهتر نیست درست مثل اولین بار، زودتر اتفاق بیفتد؟ اگر فرزند شما جنینی است که تمایل دارد تا اواخر بارداری در همان بالا باقی مانده و در لگن پایین نیاید، نگران نباشید. با شروع انقباضات عضلات رحمی، دردهای زایمانی و به دنیا آمدن فرزندتان ممکن است به سرعت اتفاق بیفتد.
کف لگن بسیار قوی
کف لگن قوی از این نظر سودمند است که به زنان کمک می کند تا برخی عوارض ناراحت کننده حین بارداری را تجربه نکرده و یا با شدت کمتری به آن ها دچار شوند. از جمله اینکه از نشت ادرار جلوگیری کرده و با پیشرفت بارداری احتمال درد در ناحیه کمر و لگن را کاهش می دهد. به علاوه کف لگنی که از تون عضلانی (سفتی و قوام عضلانی) بیش از حدی برخوردار باشد، می تواند به قدری قوام و استحکام داشته باشد که بتواند جنین را برای مدت طولانی تری بالا نگه دارد.
جداشدگی شکمی یا دیاستازیس رکتی (Diastasis Recti)
به حالتی گفته می شود که در آن عضلات شکم در وسط فاصله پیدا می کنند که این باعث ایجاد شکاف بین سمت چپ و راست عضلات شکم شده و به رحم، روده ها و سایر اندام های داخلی اجازه می دهد تا به جلو آویزان شوند. چگونه این مسئله بر زمان نزول جنین در لگن تأثیر می گذارد؟ همانطور که در بالا گفته شد، هر چقدر عضلات شما شل و شل تر باشند، احتمال زودتر پایین آمدن جنین در لگن هم بیشتر می شود.
لگن نامتعادل
اگر لگن به دلیل سفت شدن عضلات یا رباط ها در یک طرف نسبت به طرف دیگر، یا به دلیل آسیب دیدگی یا وضعیت بد بدنی، تعادل نداشته باشد، این احتمال وجود دارد که جنین در نزول به داخل لگن دچار مشکل شود. یک لگن نامتعادل همچنین می تواند بر نحوه قرارگیری در رحم شما تأثیر بگذارد. خوشبختانه روش هایی وجود دارد که به تعادل رحم شما در بارداری کمک می کند. با مراجعه به یک متخصص کایروپراکتیک (دسته ای از پزشکان با تمرکز بر تشخیص و درمان اختلالات ستون فقرات) که در زمینه بارداری نیز کار کرده و تبحر دارد، می توانید تمرینات و کشش های عالی را برای حفظ تعادل فرا گرفته و امتحان کنید.

هنگام نزول جنین چه باید کرد؟
ای کاش می توانستم به شما بگویم که نزول جنین در لگن هنگامی که او در حال پایین آمدن است، نشانه مطمئنی برای زایمان است، اما اینطور نیست. زایمان ممکن است تنها چند ساعت بعد از نزول جنین در لگن رخ دهد و یا حتی ممکن است هفته ها با پروسه نزول فاصله داشته باشد. سعی کنید از این واقعیت لذت ببرید که با نزول و پایین آمدن جنین در لگن، حالا راحت تر نفس می کشید و فضای بیشتری برای غذا خوردن دارید. اگر بابت آویزان شدن شکمتان احساس راحتی ندارید، پوشیدن شکم بندها برای چند ساعت در روز می تواند به شما کمک کند. همچنین فکر کردن به سایر جنبه های مثبت این اتفاق مانند اینکه "حالا فرزند من فضای زیادی دارد و می داند دقیقاً باید در کجا باشد." به شما کمک می کند تا راحت تر این دوران را تحمل کنید. البته که تجربه و واکنش هر مادر نسبت به احساس سبک شدن شکم در بارداری با بقیه مادران متفاوت است، همانطور که هر جنینی با دیگری متفاوت است. پس از بقیه دوران بارداری خود، بدون توجه به طول مدت آن، لذت ببرید و بدانید که فرزند دلبندتان خیلی زود در آغوشتان خواهد بود!

احساس سبک شدن شکم در بارداری اول چه زمانی رخ می دهد؟
در مادرانی که برای اولین بار باردار شده اند، جنین تمایل دارد زودتر در لگن پایین بیاید. کنجکاو شدید که بدانید علت چیست؟ بدن مادر و فرزند او، هر دو برای آماده شدن برای زایمان به زمان نیاز دارند. به تعبیری، اولین بچه ها پیشگام هستند. هنگامی که بدن زن هرگز پیش از این، تمام مراحل بارداری و زایمان را طی نکرده باشد، نرم شدن کف لگن، رباط ها و لیگامان ها، به جنین اجازه می دهد تا به داخل لگن پایین بیاید.

آیا قوی بدن عضلات کف لگن مانع از نزول جنین می شود؟
کف لگن قوی از این نظر سودمند است که به زنان کمک می کند تا برخی عوارض ناراحت کننده حین بارداری با تجربه نکرده و یا با شدت کمتری به آن ها دچار شوند. از جمله اینکه از نشت ادرار جلوگیری کرده و با پیشرفت بارداری احتمال درد در ناحیه کمر و لگن را کاهش می دهد. به علاوه کف لگنی که از تون عضلانی (سفتی و قوام عضلانی) بیش از حدی برخوردار باشد، می تواند به قدری قوام و استحکام داشته باشد که بتواند جنین را برای مدت طولانی تری بالا نگه دارد.

آیا سبک شدن شکم و پایین آمدن جنین نشانه نزدیک بودن زایمان است؟
خیر. نزول جنین نشانه مطمئنی برای زایمان نیست. زایمان ممکن است تنها چند ساعت بعد از نزول جنین در لگن رخ دهد و یا حتی ممکن است هفته ها با پروسه نزول فاصله داشته باشد.

اگر حس کردیم در اواخر بارداری شکممان سبک شده چه کنیم؟
سعی کنید از این واقعیت لذت ببرید که با نزول و پایین آمدن جنین در لگن، حالا راحت تر نفس می کشید و فضای بیشتری برای غذا خوردن دارید. اگر بابت آویزان شدن شکمتان احساس راحتی ندارید، پوشیدن شکم بند ها برای چند ساعت در روز می تواند به شما کمک کند. همچنین فکر کردن به سایر جنبه های مثبت این اتفاق مانند اینکه حالا فرزند من فضای زیادی دارد و می داند دقیقاً باید در کجا باشد. به شما کمک می کند تا راحت تر این دوران را تحمل کنید. البته که تجربه و واکنش هر مادر نسبت به احساس سبک شدن شکم در بارداری با بقیه مادران متفاوت است، همانطور که هر جنینی با دیگری متفاوت است.