- |
- قصد بارداری
- |
- ناباروری
- |
- بارداری
- |
- زایمان
- |
- نوزاد
- |
- کودک
- |
- سلامت عمومی
- |
- سبک زندگی
- |
- کلینیک
- |
- کالا و خدمات
خال‌ها لکه‌های کوچک رنگی روی پوست هستند که در بیشتر افراد دیده میشود و معمولا خطرناک نیستند مگر اینکه تغییر اندازه، رنگ یا شکل بدهند. داشتن خال روی پوست اتفاقی عادی است، نوعی نشانه زیبایی غیرمسری بدون درد، خارش یا خونریزی. بعضی خال‌ها تا 50 سال هم روی پوست می‌مانند.
بیشتر خال‌ها بی‌ضرر هستند و از نوزادی با انسان متولد می‌شوند.
به‌طور متوسط هر نفر نزدیک به 10 تا 30 خال خوش‌خیم روی بدنش دارد. در این میان عده‌ای ترجیح می‌دهند بنا به دلایل زیبایی یا احتمال ملانوم شدن خال آن را بردارند. دلیل برداشتن خال هرچه که باشد، باید با آگاهی کامل سراغ برداشتن خال رفت. در ادامه با ما همراه باشید تا با انواع خال‌های پوستی، زمان برداشتن خال و انواع روش‌های جراحی برداشتن خال آشنا شوید.
خال‌ها نقاط تیره‌رنگ کوچکی هستند که قطرشان به‌سختی به‌اندازه پاک‌کن می‌رسد، مجموعه‌ای از سلول‌های پوستی به‌نام ملانوسیت که باعث تولید رنگدانه پوست یعنی ملانین هستند. عمق و رنگ خال‌ها به تعداد ملانوسیت‌ها و میزان ملانین تولید‌شان بستگی دارد.
خال‌های خوش‌خیم هرجایی از پوست درآمده و به شکل برجسته، صاف یا مو دار بدون تغییر باقی می‌مانند. نوع دیگری از خال هم داریم به‌نام خال دیسپلاستیک که معمولا بزرگ است و برخلاف خال‌های معمول، شکل غیرقابل تشخیصی دارد. بیشتر خال‌های پوستی اوایل کودکی و طی 20 سال نخست ظاهر می‌شوند.
متوسط تعداد خال‌ها در یک فرد بالغ چیزی بین 10 تا 40 عدد است. چرخه حیات خال‌ها حدود 50 سال است و به‌مرور تغییر می‌کنند؛ بزرگتر شده یا رنگ‌شان روشن‌تر میشود. بعضی از خال‌ها هم اصلا تغییری نمی‌کنند و بعضی هم به‌تدریج به مرور زمان از بین می‌روند.
بیشتر بخوانید: علت خال در دوران بارداری
خال‌ها را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
خال‌های معمولی که زایده‌های کوچکی به رنگ صورتی، رنگ بدن، یا قهوه‌ای روی پوست هستند و مرز مشخصی دارند.
خال های مادرزادی که از بدو تولد با شما هستند. از هر 100 نفر یک نفر خال مادرزادی دارد و احتمال تبدیل شدن‌شان به ملانوم بیشتر از خال‌هایی است که بعد تولد پیدا می‌شوند. اگر قطر خال‌تان بیشتر از 8 میلی‌متر باشد، ریسک سرطانی‌شدن بیشتری دارد.
خال‌های دیسپلاستیک که بزرگتر از سر مداد با شکل نامنظم هستند. این خال‌ها رنگ نامنظمی دارند و در قسمت وسط قهوه‌ای تیره و لبه‌ها غیریکنواخت و روشن‌تر هستند. این خال‌ها ارثی هستند و افرادی که این نوع خال را دارند بیشتر از 100 خال در بدن دارند.
با افزایش سن برخی خال‌ها کمرنگ شده و از بین می‌روند.
احتمال ابتلا به ملانوم سرطانی در خال‌های دیسپلاستیک بیشتر است. هرگونه تغییر در ظاهر خال را حتما با متخصص پوست در میان بگذارید چرا که ممکن است نشانه سرطان پوست باشد.
در فرایند برداشتن خال که با بیوپسی خال تفاوت دارد، خال به‌صورت کامل با کمترین رد و نشانی از زخم از روی پوست برداشته میشود. خال‌ها دو نوع پوستی قهوه‌ای و مشکی دارند که از تجمع سلول‌های رنگدانه پوست به‌نام ملانوسیت‌ها هرجایی از بدن به‌صورت مسطح یا برجسته ایجاد می‌شوند.
با روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی می‌توان خال‌ها را با کمترین درد و خطر از محل موردنظر برداشت. به‌لطف بیحسی موضعی خال‌برداری عملا بدون درد است و نیازی به ریکاوری و دوره نقاهت هم نیست. بهترین نکته درباره برداشتن خال، دایمی بودن آن است.
بیشتر بخوانید: هزینه برداشتن خال چقدر است؟
متخصص پوست معمولا می‌تواند طی یک جلسه در مطب خال‌برداری کند. گاهی شاید به جلسه دوم هم نیاز باشد تا فرایند برداشتن خال تکمیل شود.
برای تعیین بهترین روش جراحی متناسب با تناژ پوست، عمق و وضعیت خال (خوش‌خیم یا بدخیم بودن) با متخصص پوست مشورت کنید. روش‌های متداول برداشتن خال عبارتند از:
روش برداشتن خال با لیزر برای خال‌های صاف و سطحی بکار می‌رود که رنگ خال با اشعه متمرکز لیزر از بین می‌برد. این روش بیشتر مناسب پوستهای روشن‌تر است چرا که لیزر درمانی باعث تغییر رنگ آشکار و دایمی در تناژ پوستهای تیره‌تر میشود. خال‌برداری به روش لیزر هیچ نشانه و ردی به‌جا نمی‌گذارد به‌همین دلیل برای آزمایش خوش‌خیم یا بدخیم بودن خال‌ها مناسب نیست.
بیشتر بخوانید: برداشتن خال با لیزر درد دارد؟
از این روش برای خال‌های سطحی برجسته استفاده می‌کنند. ناحیه مدنظر بی‌حس شده و خال را با ابزار یا چاقوی جراحی تیز برداشته و سپس ناحیه موردنظر را سوزانده تا رگ‌های خونی بسته شوند. در این روش خونریزی کمی مشاهده میشود و جای زخم سطحی روی پوست باقی می‌ماند که به مرور زمان محو میشود. به‌همین دلیل بهترین روش برای اهداف جراحی زیبایی به‌شمار می‌آید.
برخلاف روش قبل در این روش خال به‌صورت کامل برداشته میشود به‌علاوه اینکه پوست اطراف هم با چاقوی جراحی بعد از بیحسی موضعی بریده شده و بعد با بخیه بسته میشود. این کار باعث تشکیل اسکار نازک و خطی میشود به‌همین دلیل روش مناسبی برای برداشتن خال‌های روی صورت نیست مگر آنکه خال سرطانی باشد.
این تکنیک برای خال‌های عمیق، بزرگ و مسطح به‌کار می‌رود و بخیه‌های صورت طی 4 تا 7 روز و بخیه سایر قسمت‌ها هم 8 تا 21 روز بعد جراحی کشیده میشود.
برای خال‌های در اندازه متوسط که چندان به عمق پوست نفوذ نکرده‌اند از برش بدون بخیه استفاده می‌کنند هرچند که گاهی خال‌ها دوباره عود می‌کنند.
سرمادرمانی از روش‌های محبوب برای برداشتن خال در جراحی زیبایی به‌شمار می‌رود که با اسپری کردن نیتروژن مایع سرد مستقیما روی خال ملانوسیت‌های خال‌زا به‌طور کامل از بین می‌روند. فریزکردن نسبتا درد دارد و تاول‌های کوچکی ایجاد می‌کند که طی دو هفته بعد جراحی خودبه‌خود خوب می‌شوند و اثری به‌جا نمی‌ماند.
برای برداشتن خال‌های عمیق‌تر از حرارت ناشی از جریان برقی استفاده می‌کنند که از سوزن الکتریکی عبور می‌کند، به‌این ترتیب، لایه‌های فوقانی پوست را سوزانده و درنهایت خال از بین می‌رود. روشی سریع و کارآمد که رد زخم کوچکی مثل روش فریزکردن به‌جای می‌گذارد. گاهی ممکن است چند جلسه لازم باشد.
فرقی نمی‌کند از چه روشی برای برداشتن خال استفاده می‌کنید اگر خالی مشکوک باشد، پزشک باید از خال نمونه‌برداری کند.
برداشتن خال باید توسط متخصص پوست و در کلینک مجهز انجام شود. اما روش‌هایی هم هستند که خال‌برداری به‌روش سنتی و خانگی را توصیه می‌کنند. کارایی این روش‌ها ثابت نشده و ممکن است خطرناک هم باشند. پیش از هرگونه اقدام و امتحان کردن روش‌های خانگی برداشتن خال حتما با پزشک و متخصص پوست مشورت کنید. می‌توانید از متخصصان پوست کلینیک نی نی بان هم مشاوره پزشکی بگیرید. در ادامه چند روش اثبات نشده خال‌برداری خانگی را آورده‌ایم:
داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاینی هم هستند که کرم‌های مخصوص برداشتن خال را می‌فروشند. برای استفاده از این کرم‌ها ابتدا باید قسمت بالایی خال را بخراشید و کرم را روی خال بمالید. این محصولات ادعا می‌کنند که یک روز پس از استفاده، پوستهای ایجاد میشود که وقتی پوسته بیفتد، خال هم همراه آن برداشته میشود.
اما هیچ روش خانگی برای خال‌برداری مورد تایید پزشکی نیست و هرگز نباید این کار را در خانه انجام بدهید. برای برداشتن خال حتما باید به متخصص پوست مراجعه کنید.
هرچند یکی از مزایای اصلی برداشتن خال تاثیرش روی زیبایی است اما دغدغه اصلی حفظ سلامت بدن در بلند مدت است. خال‌ها ممکن است سرطانی باشند و اگر سریع تشخیص داده نشوند، سلول‌های سرطانی به سایر اندام‌ها متاستاز می‌دهند. برداشتن خال از سرایت و انتشار سلول‌های سرطانی و پیش سرطانی جلوگیری کرده و نگرانی‌های زیبایی را هم برطرف می‌کند.
در دوران بارداری، رنگ خال‌ها تیره‌تر میشود.
دیگر مزیت برداشتن خال، دایمی بودن است یعنی بعد از خال‌برداری دیگر سروکله‌شان پیدا نمی‌شود. به‌علاوه اینکه هیچ محدودیتی برای برداشتن خال وجود ندارد هر فردی با هر نوع پوست و هر رنگ پوستی که دارد می‌تواند این کار را انجام دهد. البته آن‌هایی که پوست روشن‌تری دارند بیشتر مستعد خال درآوردن هستند. مراقبت از پوست و چکاپ منظم وظیفه همه ما در قبال پوست‌مان است. به‌طور کلی محاسن برداشتن خال را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
مهمترین عیبی که این عمل می‌تواند داشته باشد احتمال باقی ماندن جای زخم ناشی از عمل است. سالانه هزاران عمل با موفقیت انجام می‌شوند و هیچ عوارض و مشکلی هم پیش نمی‌آید اما گاهی شرایط نامناسب ممکن است خطرات جدی برای بیمار به‌دنبال داشته باشد.
ممکن است خالی که برداشته شده واقعا خال نباشد بلکه ملانوم سرطان پوست بوده که فرد هم اطلاع نداشت. به‌همین دلیل حتما باید پیش از هرگونه اقدامی برای برداشتن خال، ابتدا پزشک خال را به‌صورت کامل معاینه کند. گاهی هم ممکن است جراحی به‌صورت کامل انجام نشود و ضایعه پوستی به‌صورت کامل از بافت خارج نشده باشد. درنتیجه احتمالا خال دوباره از همان قسمت باقیمانده رشد کرده و عود می‌کند.
بیشتر بخوانید: راه‌های جلوگیری از پیر شدن پوست صورت
این اتفاق باعث میشود که متخصص پوست در تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم بودن خال دچار اشتباه شود. بدترین عیب برداشتن خال هم تبلیغات جراحی آسان است که در فضای مجازی زیاد می‌بینیم. این ذات تبلیغات است که با استفاده از واژه‌های «طبیعی»، «استفاده آسان» و «هزینه پایین» مشتری را مجاب کنند که مراجعه به پزشک ضرورتی ندارد. این محصولات هرچه باشند مطمئنا امن نیستند.
متخصصان پوست الگوی مشخصی برای شناسایی خال‌های سرطانی دارند. با توجه به علایم زیر باید به‌صورت منظم پوست و خال‌های پوستی خود را چک کنید:
شکل، رنگ، یا ظاهر یک قسمت از خال با بقیه قسمت‌های آن فرق داشته باشد حتما متخصص پوست‌تان را درجریان بگذارید.
بیشتر خال‌های معمولی لبه‌های شفاف و منظمی دارند. اگر لبه یا شکل خال‌ها نامنظم باشد به‌طوری که مرز مشخصی با پوست نباشد، حتما باید با متخصص پوست درمیان بگذارید.
رنگ خال باید تکرنگ باشد بدون سایه. خال چند رنگ یا تیره و روشن نشانه وجود مشکل است.
به‌طورکلی باید نگران خال‌های بزرگتر از 6 میلی‌متر باشید. اگر اندازه خال بیشتر از حالت عادی باشد حتما به پزشک اطلاع بدهید.
هر خالی که به‌مرور زمان تغییر کرده و بزرگ شود خطرناک است. تغییر رنگ، شکل و اندازه خال نشان دهنده وجود سلول‌های پیش سرطانی یا سرطانی است و باید در سریع‌ترین زمان ممکن برای نمونه‌برداری به پزشک مراجعه کنید.
اشعه ماورا بنفش خورشید می‌تواند احتمال سرطانی شدن خال‌ها را تشدید کند. اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که خال زیادی دارند باید بیشتر از بقیه مراقب نور خورشید باشید. یکی دیگر از راهکاری پیشگیری از سرطانی شدن خال‌ها، معاینه مرتب و منظم آن‌ها است تا در صورت هرگونه تغییر بلافاصله اقدام کنید. روش‌های مختلفی برای محافظت از خال‌ها در مقابل آسیب خورشید به‌خصوص هوای گرم وجود دارد:
بین ساعات 11 صبح تا 3 بعدازظهر که نور خورشید در شدیدترین حالت ممکن قرار دارد از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب خودداری کنید یا در سایه بایستید.
اگر روی صورت‌تان خال دارید حتما در مواقعی که زیر آفتاب هستید از کلاه سایبان‌دار و عینک آفتابی استفاده کنید.
استفاده منظم از ضدآفتاب با حداقل اس‌پی‌اف (SPF) 30 و تجدید آن هر دو ساعت یکبار فراموش نشود.
بیشتر بخوانید: محافظت از پوست، مهمتر از همه چیز است
برداشتن خال عمل چندان سختی نیست اما بی‌توجهی به آن بعد از عمل ممکن است عواقب خطرناکی داشته باشد. بنابراین بهتر است حداقل روزی یک یا دوباره ناحیه عمل را با آب یا آب اکسیژنه رقیق‌شده تمیز کنید. یک لایه وازلین روی زخم بمالید و آن قسمت را باندپیچی کنید.
تا زمان بهبودی این کارها را هر روز انجام دهید و حواستان باشد که برای جلوگیری از عفونت، زخم باید تمیز و خشک بماند.
اگر خال‌برداری با روش جراحی بدون بخیه باشد، نباید دلمه‌های خونی بسته شده روی زخم را دستکاری کنید با این کار فقط باعث می‌شوید که جای زخم بیشتری روی پوست بماند.
اگر قصد برداشتن خال دارید می‌توانید از متخصصان پوست کلینیک نی نی بان مشورت و وقت ویزیت بگیرید.
خال‌ها لکه‌های پوستی شایعی هستند که از هر نفر به‌طور متوسط چیزی بین 10 تا 40 عدد خال روی پوست صورت و بدنش دارد.
بیشتر خال‌ها در آن اندام‌هایی درمی‌آیند که نور خورشید به آن‌ها می‌خورد. هرچقدر بیشتر در معرض آفتاب بمانید خال بیشتری روی پوست‌تان در‌می‌آید.
خیر، خال‌ها قابلیت سرایت ندارند.
اگر خال پوستی‌تان حساس یا دردناک بشود حتما باید به متخصص پوست مراجعه کنید.
در حالت کلی، خال نباید باعث خارش پوستی شود. اگر خارش دارید باید به متخصص پوست مراجعه کنید.
هرگونه خونریزی از خال‌ها غیرعادی است و در صورت مشاهده باید به پزشک مراجعه کنید.
نور شدید خورشید.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید، حاملگی و بلوغ از جمله عواملی هستند که باعث تیره‌تر شدن رنگ خال‌های پوستی می‌شوند. بزرگتر و تیره‌تر شدن خال‌ها در حاملگی به‌خاطر تغییرات هورمونی است.
ابتدا به پزشک عمومی خانوادگی مراجعه کنید تا شما را به متخصص پوست معرفی کند.
اگر خال پوستی عادی باشد نیازی به برداشتن نیست. با این کار ممکن است فقط خال را بردارید و جای زخم آن باقی بماند.
مهمترین مشکل و عوارض خال‌های پوستی تبدیل شدن‌شان به ملانوم است.
بله حداکثر 50 سال طول می‌کشد تا خال‌ها خودبه‌خود محو شوند.
نارضایتی از ظاهر خال یا نگرانی نسبت به شکل نامنظم یا تغییر رنگ خال و احتمال سرطانی بودن آن همگی از عواملی هستند که شما را به گزینه مناسبی برای برداشتن خال تبدیل می‌کنند. برداشتن خال عمل موفق و کم‌خطری است و سن، جنسیت، نوع پوست یا رنگ پوست تاثیری روی نتیجه کار نمی‌گذارند.
بیشتر بخوانید: اسکین کر پوست چیست؟
اگر خالی دارید که سال‌هاست بدون تغییر سرجایش مانده و آزاری هم برایتان ندارد، بهترین کار این است که آن را به حال خودش بگذارید و به زندگی طبیعی‌تان ادامه دهید. اما اگر خال‌ها روی صورت و ظاهرتان تاثیر گذاشته یا اگر برخورد لباس با خال‌ها آزاردهنده است، حتما باید برای برداشتن خال با روش سالم به متخصص پوست مراجعه کنید و فریب تبلیغات آسان و ارزان و بدون درد را نخورید. سلامت شما اولویت اصلی است که باید جدی بگیرید.
نکته مهم دیگری که باید به‌خاطر بسپارید معاینه منظم خال‌ها است. اگر رنگ، اندازه یا شکل خال‌تان به مرور زمان تغییر کرده یا رویش دلمه ببندد حتما باید به پزشک مراجعه کنید. این تغییرات نشانه سرطان پوست هستند. معاینه خالی که ممکن است سرطانی باشد و برداشتن آن می‌تواند از پیشروی و گسترش سرطان پوست جلوگیری کند.
