اختلال پریود در زمان شیمی درمانی و پس از درمان!

شیمی درمانی، یک درمان قوی برای انواع سرطان‌های مختلف است و عوارض جانبی متعددی را از جمله اختلال پریود در زمان شیمی درمانی ایجاد می‌کند. از آنجایی که این درمان سلول‌های بیشماری را از بین می‌برد تا به توده‌های سرطانی حمله کند، افراد در فرایند آن تغییرات شدیدی را در بدن خود احساس می‌کنند که اختلالات چرخه قاعدگی نیز یکی از آن‌هاست. در این مقاله انواع این اختلال، علل و راه‌های کنترل آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

در این مقاله می‌خوانید:

• انواع اختلال پریود در زمان شیمی درمانی
• علل ایجاد اختلال قاعدگی در زمان شیمی درمانی
• راه‌ های کنترل اختلال پریود در زمان شیمی درمانی
• اختلال پریود پس از شیمی درمانی نیز ادامه دارد؟

بیشتر بخوانید: یائسگی بعد از شیمی درمانی؛ دیگه پریود نمیشم؟

انواع اختلال پریود در زمان شیمی درمانی

اختلال پریود در زمان شیمی درمانی می‌تواند به اشکال مختلفی در بدن افراد ظاهر شود. این اختلالات معمولا به دلیل تغییرات شدید بدن در طول درمان و عوارضی که این درمان برای بدن ایجاد می‌کند، اتفاق می‌افتد.

آمنوره

آمنوره یا همان عدم قاعدگی، نوعی آسیب ناشی از شیمی درمانی به عملکرد تخمدان است که باعث توقف موقت یا دائمی چرخه‌های قاعدگی می‌شود.

پریودهای نامنظم

پریودهای نامنظم که به عنوان چرخه‌های قاعدگی ناسازگار نیز شناخته می‌شود، به دلیل نوسانات سطح هورمون در اثر شیمی درمانی ایجاد خواهد شد. این نوسانات هورمونی باعث می‌شوند تا تخمک گذاری نامنظم شود و در نتیجه آن فرد پریودهای نامنظم را تجربه می‌کند.

تغییر جریان قاعدگی

تغییر جریان خون در طول قاعدگی به دلیل تاثیر شیمی درمانی بر دیواره رحم ایجاد می‌شود. در طول فرایند شیمی درمانی ممکن است دیواره رحم بیش از حد منقبض شود و همین امر از خونریزی طبیعی و خارج شدن کامل خون از رحم در طول قاعدگی جلوگیری خواهد کرد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب

علل ایجاد اختلال قاعدگی در زمان شیمی درمانی

در میان تغییرات پیچیده فیزیولوژیکی ناشی از شیمی درمانی، اختلال پریود در زمان شیمی درمانی یک اتفاق رایج و گیج نگران کننده برای افراد است. در این بخش قصد داریم علل این عارضه را در طول فرایند شیمی درمانی مورد بررسی قرار دهیم.

تاثیر بر عملکرد تخمدان

یکی از دلایل اصلی اختلالات پریود در طول شیمی درمانی، تأثیر مستقیم بر عملکرد تخمدان است. تخمدان‌ها با آزاد کردن تخمک و تولید هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون، نقش اصلی را در تنظیم چرخه قاعدگی ایفا می‌کنند. داروهای شیمی درمانی که برای از بین بردن سلول‌های در حال تقسیم سریع طراحی شده‌اند، می‌توانند به طور ناخواسته به تخمدان‌ها آسیب برسانند و منجر به اختلال در این فرآیندهای ضروری شوند.

سرکوب هورمون های تخمدان

داروهای شیمی درمانی می‌توانند با سرکوب تولید استروژن و پروژسترون باعث نوسانات هورمونی شوند. این تغییرات هورمونی می‌تواند تعادل ظریف مورد نیاز برای چرخه قاعدگی منظم را مختل کند و در نتیجه قاعدگی‌های نامنظم یا آمنوره (عدم قاعدگی) ایجاد شود.

آسیب به فولیکول های تخمدان

فولیکول‌های تخمدانی که تخمک‌های در حال رشد را در خود جای داده‌اند، مستعد آسیب‌های ناشی از شیمی درمانی هستند. این آسیب می‌تواند در بلوغ طبیعی و آزاد شدن تخمک‌ها اختلال ایجاد کند و باعث اختلال پریود در زمان شیمی درمانی شود.

مطالب پیشنهادی: شیمی درمانی برای زنان، عوارضش چیست؟

شدت و مدت شیمی درمانی

نوع، دوز و مدت شیمی درمانی می‌تواند به طور قابل توجهی بر میزان آسیب تخمدان تأثیر بگذارد. برخی از افراد ممکن است اختلالات موقتی را در چرخه قاعدگی خود تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است با اثرات طولانی‌تر یا دائمی‌تر مواجه شوند. عواملی مانند شدت درمان و پاسخ‌های فردی به شیمی ‌درمانی باعث تغییر در نتایج می‌شوند.

تاثیر فردی

توجه به این نکته مهم است که تأثیر شیمی درمانی بر چرخه‌های قاعدگی در بین افراد بسیار متفاوت است. برخی ممکن است در طول درمان پریودهای نامنظمی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تنها در مراحل اولیه دچار اختلال شوند.

بیشتر بخوانید: شیمی درمانی در زنان باردار، تأثیر بر جنین

راه‌ های کنترل اختلال پریود در زمان شیمی درمانی

برای افرادی که دچار اختلال پریود در زمان شیمی درمانی می‌شوند، درک و اجرای استراتژی‌هایی برای مدیریت این تغییرات بسیار مهم است و به آن‌ها کمک می‌کند در طول این درمان با مشکلات کمتری دست و پنجه نرم کنند.

مدیریت علائم قاعدگی

برای کسانی که ناراحتی یا بی نظمی در جریان قاعدگی را تجربه می‌کنند، استراتژی‌های مدیریت علائم می‌تواند تسکین دهنده باشد. مسکن‌های بدون نسخه و ایجاد یک سبک زندگی سالم می‌توانند به کاهش علائم مرتبط با اختلالات پریود کمک کند.

درمان جایگزینی هورمون (HRT)

در برخی موارد، پزشکان ممکن است درمان جایگزینی هورمون را برای رفع عدم تعادل هورمونی ناشی از شیمی درمانی توصیه کنند. HRT می‌تواند به مدیریت علائمی مانند گرگرفتگی، نوسانات خلقی و پریودهای نامنظم با مکمل کردن بدن با هورمون‌هایی که ممکن است کمبودش را داشته باشد، کمک کند.

تغذیه و آبرسانی

حفظ یک رژیم غذایی متعادل و هیدراته ماندن به اندازه کافی می‌تواند بر سلامت کلی از جمله سلامت باروری و قاعدگی تأثیر مثبت بگذارد و اختلال پریود در زمان شیمی درمانی را بهبود بخشد. غذاهای غنی از مواد مغذی و هیدراتاسیون مناسب از انعطاف پذیری بدن در طول شیمی درمانی حمایت می‌کنند و می‌توانند به مدیریت اختلالات چرخه قاعدگی کمک کنند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر

فعالیت بدنی

درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم متناسب با توانایی‌های فردی، می‌تواند تأثیرات مثبتی بر بهزیستی کلی داشته باشد. ورزش ممکن است به کاهش استرس، بهبود خلق و خو و کمک به تعادل هورمونی کمک کند که می‌تواند به طور غیر مستقیم بر سلامت قاعدگی در طول این دوره درمانی تأثیر بگذارد.

نظارت و پیگیری منظم

انجام معاینه‌های منظم توسط پزشک برای نظارت بر تأثیر شیمی درمانی بر چرخه‌های قاعدگی ضروری است. تنظیمات طرح درمان یا اقدامات حمایتی اضافی را می‌توان بر اساس پاسخ‌ها و نیازهای فردی در نظر گرفت.

درمان های جایگزین

درمان‌های مکمل مانند طب سوزنی، یوگا و مدیتیشن برای مدیریت عوارض جانبی شیمی درمانی از جمله اختلال پریود در زمان شیمی درمانی مورد بررسی قرار گرفته است. این رویکردها می‌توانند علایم را تا حدی بهبود بخشند و به مدیریت این اختلالات کمک کنند.

منابع آموزشی و گروه های پشتیبانی

دسترسی به منابع آموزشی و ارتباط با گروه‌های حمایتی متناسب با افرادی که تحت درمان سرطان قرار می‌گیرند، می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را به افراد درگیر با این اختلالات ارائه دهد. به اشتراک گذاشتن تجربیات و یادگیری از دیگرانی که با چالش‌های مشابهی مواجه شده‌اند، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.

مطالب پیشنهادی: احتمال بارداری زنان یائسه، شیمی درمانی موثره؟

اختلال پریود پس از شیمی درمانی نیز ادامه دارد؟

تأثیر شیمی درمانی بر چرخه‌های قاعدگی در بین افراد به طور گسترده‌ای متفاوت است که منجر به تجربیات مختلفی در عواقب درمان می‌شود. برای برخی، اختلال پریود در زمان شیمی درمانی ممکن است موقتی باشد و بدن به تدریج ریتم طبیعی خود را پس از بهبودی از اثرات درمان بازیابی کند. این ترمیم اغلب شامل از سرگیری تخمک گذاری و عادی شدن سطوح هورمونی است که در نتیجه باعث می‌شود تا چرخه‌های قاعدگی منظم باز گردند. با این حال، برخی دیگر ممکن است پس از شیمی درمانی با اختلالات طولانی مدت یا دائمی در الگوهای قاعدگی خود مواجه شوند. شدت آسیب به عملکرد تخمدان که در طول درمان ایجاد می‌شود، همراه با عوامل فردی نقش مهمی در تأثیرگذاری بر احتمال تجربه این اختلالات پس از دوره درمان دارد. بدن افراد جوان‌تر ممکن است انعطاف پذیری بیشتری در بازگرداندن منظم قاعدگی نشان دهد، در حالی که افراد مسن یا کسانی که آسیب تخمدانی قابل توجهی دارند، ممکن است برای دستیابی به بهبودی کامل پس از شیمی درمانی با چالش‌هایی مواجه شوند.

بیشتر بخوانید: تشخیص بیماری ها در آزمایشگاه کلینیکال چگونه است؟

کلام آخر

در حالی که اختلال پریود در زمان شیمی درمانی می‌تواند چالش‌هایی را برای فرد ایجاد کند، درک علل، اثرات و راهبردهای مقابله‌ای، افراد را قادر می‌سازد تا در این جنبه از تجربه سرطان خود با مشکلات کمتری دست و پنجه نرم کنند. ارتباط باز و منظم با پزشکان، حمایت عاطفی و اقدامات پیشگیرانه برای رسیدگی به این نگرانی‌ها، به مدیریت این اختلالات کمک می‌کند. فراموش نکنید که تجربه هر فرد منحصربه‌فرد است و در نظر گرفتن یک رویکرد شخصی که توسط متخصصان هدایت می‌شود، کلید تقویت رفاه و سلامت در طول دوره درمان سرطان است.