نگهداری خون بند ناف چیست؟

ایرنا: عضو هیات علمی پژوهشکده رویان گفت: استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف و بکارگیری آنها در درمان بیماریهای سخت درمان به عنوان بیمه ای بیولوژیک، تامین‌کننده سلامت آینده نوزاد است.

دکتر مرتضی ضرابی رییس بانک خون بندناف گفت: هم اکنون حدود یازده هزار نمونه، در بانک خون بند ناف ایران ذخیره شده است تا در صورت نیاز برای اعضای خانواده‌های ذخیره‌کننده خون در آینده مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: بانک خون بند ناف ایران در ‪ پانزده استان کشور نمایندگی دارد که در این دفاتر نمایندگی، خون بند ناف جمع آوری می‌شود و در کمتر از ‪ بیست و چهار ساعت بعد باید برای انجماد به دفتر مرکزی تهران ارسال شود.

رییس بانک خون بند ناف ایران با اشاره به اینکه بانک خون بند ناف در ایران به دو صورت خصوصی و عمومی وجود دارد گفت: در بانک خون بند ناف عمومی که امکان استفاده همگانی وجود داشته باشد تنها هزار نمونه جمع آوری شده و متاسفانه در ایران هنوز بخش‌های متولی بانک‌های عمومی خون بند ناف گسترش پیدا نکرده است.

وی در مورد امکان استفاده سایر افراد نیازمند غیر از اعضای خانواده ذخیره کننده خون، از بانک خون بندناف خصوصی گفت: بر اساس مکاتبه‌ای که با خانواده‌های عضو بانک خون بند ناف به عمل آمده، این اجازه گرفته شده است که با رضایت آنها، از خون منجمد شده بند ناف نوزاد آنها برای سایر افراد نیازمند استفاده شود.

وی با بیان اینکه تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از این سلول‌ها می‌تواند در ‪ هفتاد بیماری مختلف از سرطان‌های خون و غدد لنفاوی و کم خونی‌های ارثی به کار گرفته شود گفت: در برخی کشورهای پیشرفته دنیا ، خون بند ناف برای درمان دیابت و فلج مغزی به کار گرفته شده است.

عضو هیات علمی پژوهشکده رویان اضافه کرد: اما آنچه که تا به حال در ایران استفاده شده، به کارگیری سلول‌های بنیادی خون بند ناف در درمان سرطان، تالاسمی و کم خونی‌ها در بیمارستان شریعتی بوده است.

رییس بانک خون بند ناف ایران در خصوص مدت زمان نگهداری نمونه‌های خونی نگهداری شده در این بانک گفت: بنا بر استانداردهای بانک جهانی خون بند ناف که حدود ‪ هجده سال از تاسیس آن می‌گذرد ، امکان نگهداری این نمونه‌ها به مدت ‪ بیست سال وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه بعد از رسیدن به ‪ سی سال زمان نگهداری نمونه ها، با بررسی نمونه‌های ذخیره شده می‌توان مدت زمان نگهداری آنها را افزایش داد گفت: از نظر تئوری و علمی گفته می‌شود این سلول‌ها را می‌توان به مدت ‪ صد سال هم ذخیره کرد.

ضرابی اظهار داشت: هزینه نگهداری خون بندناف در ایران در بانک خصوصی به صورت هزینه اولیه ‪ ششصد هزار تومان و شارژ سالیانه ‪ صد هزار تومان است که این هزینه در مقایسه با سایر کشورها ، هزینه زیادی نیست و در واقع حداقل میزان تامین هزینه لحاظ شده است.

رییس بانک خون بند ناف ایران گفت: مادرانی که قصد ذخیره خون بند ناف نوزاد خود را دارند در ماه آخر بارداری مراجعه می‌کنند و بعد از انجام یک مجموعه آزمایش‌ها بر روی سلامت مادر ، قراردادی منعقد می‌شود که خون بند ناف نوزاد آنها در زمان زایمان جدا شود.

وی در خصوص چگونگی جمع آوری خون بند ناف گفت: بلافاصله بعد از زایمان بند ناف از نوزاد جدا می‌شود و دراین زمان با کمک یک سوزن از بند ناف خون ، خون جفت جمع آوری و به کیسه خون منتقل می‌شود.

وی افزود: این فرایند غیر تهاجمی است در ضمن بدون درد و بر خلاف جمع آوری مرسوم مغز استخوان که محتاج به بیهوشی عمومی است معمولا در عرض سه دقیقه این کار به دست پزشک و یا ماما انجام می‌شود.

رییس بانک خون بند ناف پژوهشکده رویان تصریح کرد: بعد از جمع آوری خون بند ناف ،نمونه سریعا به بانک خون بند ناف (؟ ( ‪ ? cord blood bank انتقال داده می‌شود.

ضرابی یادآور شد: هر خون بند ناف با یک شماره شناساگر واحد بعد از جداسازی سلول‌های آن، در مخازن مخصوص نیتروژن و در دمای ‪ نودوشش درجه سانتی گراد زیر صفر نگهداری و منجمد می‌شود.

وی گفت: سلول‌های بنیادی که از خون بند ناف گرفته می‌شود بسیار پر توان و نامیرا هستند و همچنین در اثر تکثیرهای پی در پی دچار پیری نمی‌شوند به طوری که با تزریق یا جایگزینی آنها در مناطقی که آسیب دیده، می‌توان به بهبودی کامل دست یافت.

عضو هیئت علمی پژوهشکده رویان گفت: خون بند ناف که به عنوان خون جفتی شناخته شده، خونی است که در جنین در حال تکوین داخل رحم جریان دارد و پس از تولد نوزاد خون باقیمانده در بند ناف و جفت که غنی از سلول‌های بنیادی است باقی می‌ماند.

ضرابی با بیان اینکه سلول‌های بنیادی بر اساس منشاء به سه دسته سلول‌های بنیادی جنینی، بالغین و خون بند ناف تقسیم می‌شوند گفت: یافته‌های جدید علمی در حوزه‌های علوم زیستی نشان می‌دهد، بکارگیری سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌های بدخیم چشم انداز امیدوارکننده ای را پیش رو دارد.

عضو هیات علمی پژوهشکده رویان در خصوص مزیت‌های سلول‌های بنیادی خون بند ناف گفت: سهولت دسترسی ، کاهش شانس رد پیوند، کاهش احتمال انتقال عفونت و بی‌خطر بودن آن برای مادر و نوزاد از جمله این مزیت‌ها است و باعث شده که خون بند ناف که تا چندی قبل به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می شد ، مورد توجه و استفاده قرار گیرد.

ضرابی اظهار داشت: درمان بیماری‌های صعب العلاج همواره دغدغه علوم پزشکی بوده و استفاده از سلول‌های بنیادی و از جمله سلول‌های بنیادی خون بند ناف به میزان زیادی توانسته است علاوه بر افزایش امید به زندگی نقش تعیین کننده‌ای درارتقای سلامت خانواده و جامعه داشته باشد.

رییس بانک خون بند ناف یادآور شد: بانک تولید سلول‌های بنیادی از خون بند ناف نوزادان برای نیازهای درمانی آینده نوزاد و اعضای خانواده وی از سال ؟؟ راه اندازی شده و فعالیت آن رو به توسعه است.

وی با اشاره به اینکه پیوند خون بند ناف با نسبت بالایی از بهبود همراه است افزود: حدود دو سوم پیوندهای خون بند ناف تاکنون برای بیماری‌های بدخیم انجام شده و بقیه برای اختلالات خونی مادرزادی انجام شده است.

رییس بانک خون بند ناف اضافه کرد: محققان بر این باورند که فناوری سلول های بنیادی و روش‌های درمانی مبتنی بر آن، تکنولوژی برتری است که کشورهای صاحب این فناوری در آینده جایگاه ویژه‌ای را خواهند داشت.

وی ادامه داد: به همین علت حجم وسیعی از تحقیقات دنیای امروز در جهت دستیابی هر چه بیشتر به قابلیت‌های سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌ها و تمایز آنها به دیگر سلول‌های مورد نیاز و تولید اندام‌های حیاتی و دانش مهندسی بافت متمرکز شده است.