کاهش لجبازی کودکان، راهکارهای موثر

شهرزاد: تقریبا همه بچه ها درجاتی از لجبازی را بروز میدهند، رفتارهای منفی معمولا قبل از ۲ سالگی شروع میشوند، در حدود ۵/ ۳ تا ۴ سالگی به اوج خود میرسند و در حدود ۶ سالگی کاهش پیدا میکنند. والدین و مربیان نباید اعمال اراده شخصی کودکان را به عنوان لجبازی تلقی کنند، بلکه باید آن را به عنوان یک تلاش طبیعی و سالم برای پرورش استقلال بدانند. به جای سرکوب باید به آنها کمک کنند تا یاد بگیرند به خودشان نظم بدهند، در پیدایش احساس کفایت و شایستگی در خودشان سهیم باشند و از تضادها و کشمکش های افراطی پرهیز کنند. خیلی از کودکان برای نشان دادن کنترل و اختیار خود با بازیگوشی والدین را به تمسخر میگیرند و دست می اندازند. شاید این کار والدین را ناراحت کند، اما بدانید که آنها واقعا چنین منظوری ندارند و بالاخره از خواسته های شما والدین پیروی خواهند کرد. پیشنهاداتی که میبینید میتواند به والدین کمک کند که با بچه های لجباز چطور برخورد کنند.

· نرمش و انعطاف داشته باشید. مراحل رشد طبیعی کودکان، خواسته ها، تمایلات و بی علاقگی های طبیعی آنها را یاد بگیرید. هر چه والدین انعطاف پذیرتر باشند، کودکان کمتر از خود مقاومت نشان میدهند.

· قاطعیت داشته باشید. در اعمال خواسته های ضروری خود استوار باشید. اگر کودک شما باید کاری را انجام دهد، روی آن پافشاری کنید.

· امنیت باقاعده ایجاد کنید. خودتان را به عنوان یک تکیه گاه امن و راهنمایی مطمئن و در عین حال در صحنه (مانند یک فانوس دریایی) تصور کنید که دارای برخی محدودیتهای ایمنی بخش است. کودک باید بتواند از شما فاصله گرفته و دنیا را کشف کند. او باید بتواند برای گرفتن حمایت دوباره به شما بازگردد.


· در زمان فشارهای روانی: موقعیتهایی مانند بیماری، طلاق، تولد یک نوزاد یا نقل مکان به یک خانه یا مهد کودک تازه، از کودکان انتظار کمتری داشته باشید و ملایمتر با آنها رفتار کنید.

· از تنبیه بدنی پرهیز کنید. تنبیه بدنی کارآیی ندارد و حتی ممکن است مشکلات جبران ناپذیری به کودک خردسال وارد کند.

· خانه را برای فرزندان جالب و دوستانه کنید. خانه را از اشیا غیر قابل شکستن که برای فرایند اکتشاف کودکان خطر بار نباشد پر کنید. بچه باید در خانه به اندازه کافی سرگرمی و چیزهایی برایکشف داشته باشد.

· به کودکان حق انتخاب بدهید. حتی اگر به صورت خیلی محدود و جزئی به او احساس اختیار را انتقال دهید باز هم میتواند برای او مفید باشد. به عنوان مثال به جای اینکه او را به حمام رفتن مجبور کنید به او بگویید «دوست داری الان به حمام بروی یا بعد از اینکه کتاب را خواندیم به حمام میرو ی.

· از روش محرومیت، برای پایان دادن به درگیری و کشمکشها استفاده کنید. به شیو های به دور از تنبیه، خود یا کودکتان را از موقعیت خارج کنید. این کار در بیشتر اوقات به کاهش مقاومت یا حتی ناپدید شدن آن میانجامد.

· به کودک فرصت دهید. اگر مجبور هستید مانع کاری شوید که کودک دارد انجام میدهد، اول هشدار دهید. مثلا: ما باید به زودی زمین بازی را ترک کنیم. این عمل به کودک فرصت میدهد آماده شود تا به فعالیت خود پایان بدهد یا درباره از سرگیری آن در وقت دیگری فکر کند. فعالیت های دیگر و جایگزین را هم پیشنهاد کنید. مثلا زمانیکه علی میخواهد به صورت امیرخاک بپاشد به او بگویید: «ببین الان هیچکس سوار تاب نیست بیا سوار آن شو، من هم حسابی تو را هل میدهم.

· پیشنهاد کنید، فرمان ندهید. خواسته های خود را به جای انتقاد، تهدید یا ایجاد قید و بند فیزیکی با لبخند یا در آغوش کشیدن همراه کنید.

· تشویق به تمرکز کنید. مگر در شرایط کاملا ضروری مانع انجام فعالیت کودکان نشوید. سعی کنید تا هنگامی که توجه کودک به موضوع دیگری معطوف نشده منتظر بمانید.

· از پیشنهادهای مطبوع استفاده کنید. خواسته هایتان را با فعالیت های لذتبخش همراه کنید. مثلابگویید حالا وقت پایان دادن به بازی است تا بتوانی با من به خرید بیایی.

· صبر کنید. زمانیکه کودک از یک درخواست پیروی نکرد پیش از تکرار دوباره آن چند لحظه هم صبر کنید.