چکار کنم جنین وزن بگیره؟

پرسش: چکار کنم وزن جنینم زیاد بشه. در بارداری اولم وزن نوزادم ۲۸۰۰ بوده...

پاسخ: کاربر گرامی عوامل بسیاری در تولد نوزاد کم وزن موثر هستند:
1- رعایت نکردن رژیم غذایی مناسب مادر در طول مدت بارداری و تلاش برای لاغر ماندن (شایع در بین مادران جوان)
۲- فاصله کم بین موالید
3- سن مادر (هم پایین بودن و هم بالا بودن سن )
۴- استرس روانی
5- تاخیر در شروع مراقبت‌های بارداری به هر دلیل که باشد، از جمله نامرتب بودن عادت ماهیانه مادر، ترس و یا تابو‌های اجتماعی
۶- عوامل شغلی نظیر صدا، خشونت و ضربات
7- وضعیت معیشتی خانواده
۸- مشکلات رفتاری در بین مادران نظیر سیگار کشیدن ، اعتیاد و استفاده از الکل و مواد مخدر
9- انواع عفونت ها و واژینوز
۱۰- بیماری مادر در طول دوران بارداری مانند سرخجه، سیتومگالو ویروس و برخی ناهنجاری های رحمی مادر، حملات شدید آسم و نارسائی متوسط یا شدید کلیه (وجود اوره یا پروتئین در ادرار مادر)
11- افزایش وزن ناکافی مادر در دوران بارداری
۱۲- کوتاهی قد مادر
13- وزن مادر قبل از شروع بارداری (چه کمبود وزن و چه اضافه وزن)
۱۴- عوامل ژنتیکی
15- پره اکلامپسی و فشار خون بالا
۱۶-عوامل محیطی (مانند حشره کش‌ها، مواد ضد عفونی کننده آب، استرس ناشی از سرما و گرما و حتی فصل)

نقش تغذیه در این راستا از دو راه است یکی از طریق افزایش دریافت مواد مغذی و دیگری از طریق تنظیم مواد مغذی توسط جفت و جنین. عوامل عدیده‌ای در وضعیت تغذیه زن باردار موثر است نظیر وضعیت اجتماعی - اقتصادی، رفتارهای ناشی از شیوه زندگی و استرس. تامین غذای لازم و کافی برای مادر، همراه با ارزیابی وضع تغذیه وی و جبران کمبودها برای جلوگیری از تولد نوزادان کم وزن ضروری است. کمبود آهن می‌تواند موجب افزایش نوزادان کم وزن و شاید هم نارس گردد. استفاده از آهن، کلسیم، منیزیوم، روی و شاید ویتامین B۱۲ می‌تواند موجب کاهش کم وزن و نارسی نوزاد شود. شاید مصرف روغن ماهی هم به کاهش تولد نوزادان نارس کمک کند. مصرف اسید فولیک قبل از شروع بارداری، به جلوگیری از اختلالات لوله عصبی و ناهنجاری‌های دیگر کمک می‌کند. در مورد نقش مصرف ویتامین‌های A، B، C و مینرال‌ها در جلوگیری از کم وزن و نارسی به مطالعات بیشتری نیاز است.
شایعترین علت اختلال رشد جنین، کمبود تغذیه مادر است. یک رژیم متعادل از نظر انرژی و پروتئین برای همه حاملگی‌ها توصیه می‌شود. ثابت شده است که برای آن دسته از مادرانی که در معرض افزایش فشار خون ناشی از بارداری هستند، مصرف کلسیم مفید است و از پره اکلامپسی پیشگیری می‌کند. البته تجویز مقدار زیاد ویتامین C ممکن است خطر نارسی را افزایش دهد.
رشد جنین وابسته به فراهم بودن مواد غذایی است. کاهش یا افزایش دریافت انرژی و مواد غذایی از سوی زن باردار، رشد جنین را تحت تاثیر قرار می دهد. به طور کلی، وزن جنین در اوایل بارداری تعیین می شود. رشد غیرمطلوب جنین در اوایل بارداری، همراه با کاهش رشد او در ادامه بارداری و زایمان زودرس در ۲۳ تا ۲۴ هفتگی است.
سایر عوامل موثر در پیشگیری از تولد نوزاد کم وزن عبارت هستند از: سواد و تحصیلات بالاتر، وضعیت اقتصادی - اجتماعی بهتر، اعتقادات مذهبی و حضور در مراسم و جایگاه‌های مذهبی، پیشگیری از حاملگی در سنین پائین، افزایش و بهبود مراقبت‌های دوران بارداری و حمایت روانی - اجتماعی از مادر

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
برای زنانی که در شروع بارداری خود دچار کمبود وزن هستند، توصیه می‌شود بین ۱۲.۵ تا ۱۸ کیلوگرم افزایش وزن داشته باشند که این میزان کمی بیشتر از میزان استاندارد (۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم) است. اگر شما در شروع بارداری خود وزن کمی دارید، باید بدانید که این کمبود را در هفته‌های دوم و سوم بارداری باید جبران کنید (برای نمونه در سه ماهه دوم هفته‌ای ۰.۵ تا ۲ کیلوگرم به دست آورید).
با این حال، دکتر یا مامای‌تان ممکن است بر اساس شرایط فردی‌تان، به خصوص اگر بی اشتها باشید یا به پر خوری عصبی مبتلا باشید، توصیه‌های مختلفی را ارایه دهد.
اگر شما به دنبال افزایش وزن خود هستید، می‌توانید تحت نظر پزشک تغذیه باشید.
اگر شما هنوز مطمئن نیستید که قبل از بارداری کم وزن بوده‌اید، می‌توانید از مشاهده نمایه توده بدنی (BMI) کمک بگیرید. این روش نمایانگر تناسب بین قد و وزن شماست. اگر BMI شما از عدد 18.5 کمتر بود، شما دچار کمبود وزن هستید.

آیا کمبود وزنم برای من یا نوزادم ضرر دارد؟
اگر شما در آغاز بارداری کم وزن باشید، احتمال خطر تولد زودرس و یا وزن کم برای نوزاد‌تان بیشتر است. به هر حال اگر در تمام طول دوره بارداری این کاهش وزن را کنترل کنید، این خطرات به حداقل خواهند رسید.

چگونه می‌توانم اطمینان حاصل کنم تمام مواد مغذی مورد نیازم را دریافت می‌کنم؟
در ابتدای بارداری برای جلوگیری از نقص عصبی در نوزادان، مصرف اسید فولیک الزامی است. در واقع کار‌شناسان از یک ماه قبل از اقدام به بارداری، مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک را توصیه می‌کنند. برخی از کار‌شناسان این مقدار را در دوران بارداری تا ۶۰۰ میکروگرم نیز توصیه می‌کنند.

ویتامین‌ ها و مکمل‌های معدنی در این دوران می‌تواند به افزایش وزن نوزاد کمک کند. حتی قبل از اینکه باردار شوید، این مواد را مصرف کنید تا در دوران بارداری با مشکل مواجه نشوید. اگر مطمئن نیستید که می‌توانید رژیم غذایی کامل و سرشار از مواد مغذی داشته باشید، باید تحت نظر متخصص تغذیه رژیم خود را بررسی و تنظیم کنید. برای داشتن یک کودک سالم، جذب ویتامین‌ها، مواد معدنی و... و حتی نوشیدن مقدار کافی آب در روز نیز مهم است.

چگونه می‌توانم روند اضافه وزنم را حفظ کنم؟
غذاهایی را انتخاب کنید که شامل چربی سالم و کالری کافی هستند. در این‌جا چهار روش آسان برای دریافت کالری بیشتر وجود دارد.
هر روز صبحانه میل کنید. سعی کنید برای دریافت کالری بیشتر، مقداری کره بادام زمینی و یا پنیر به نان تست اضافه کنید.
برای به دست آوردن چربی سالم و پروتئین، مقداری آووکادو و چند دانه آجیل به سالاد خود اضافه کنید.
بین وعده‌های اصلی خود دو یا سه میان وعده میل کنید. مواد غذایی مانند ماست (برای پروتئین و کلسیم)، میوه‌های خشک (برای ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر)، و یا میوه و ماست پر چرب (برای پروتئین، کلسیم، ویتامین‌ها و مواد معدنی) را انتخاب کنید.
به جای مصرف نوشابه از مواد مغذی مانند شیر (برای پروتئین و کلسیم) و یا آب میوه‌ای استفاده کنید که سرشار از ویتامین C و بتاکاروتن است. عصاره گریپ فروت و آب پرتقال سرشار از ویتامین C هستند و هم چنین آب زردآلو و آب هویج حاوی مقدار زیادی بتاکاروتن هستند.
وزن گیری مناسب جنین در بارداری خیلی اهمیت دارد. اگر روند افزاش وزن جنین مناسب نباشد حتما پزشک شما را راهنمایی خواهد کرد. به عنوان یک مادر شاید دنبال راه‌هایی باشید که با استفاده از آنها وزن کودک سریع‌تر و سالم‌تر افزایش پیدا کند. در ادامه، در این خصوص صحبت شده است.

راه‌های موثر برای وزن گیری جنین در بارداری
بعضی از کارهایی که برای افزایش وزن جنین زیر نظر پزشک باید انجام دهید به شرح زیر است:
رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید. رژیم غذایی در بارداری دارای اهمیت زیادی است. باید میوه‌های تازه، سبزیجات،‌ غلات کامل، گوشت و گوشت ماکیان، برای افزایش وزن جنین در نظر گرفته شود.
مصرف آجیل و میوه خشک شده توصیه می شود. در یک رژیم غذایی متعادل مغزها و میوه خشک شده وجود دارد. شما باید بادام، زردآلو، انجیر، گردو و سایر مغزها و میوه های خشک شده میل نمایید، اما نباید زیاده‌روی بکنید.
ویتامین‌های بارداری مصرف کنید. برای رشد مناسب جنین مصرف ویتامین‌های بارداری ضروری است. این ویتامین‌ها به وزن گرفتن جنین هم کمک می‌کند. بدن شما باید این ویتامین‌ها را به طور منظم به منظور وزن گرفتن بهتر جنین در بارداری دریافت کند.
مایعات بنوشید. برای جلوگیری از کم شدن آب بدن در بارداری حتما به میزان کافی مایعات بنوشید. کمبود آب بدن در موجب مشکلات زیادی در بدن می‌شود. باید آب، آبمیوه، آب سبزیجات به اندازه کافی بنوشید.
استراحت کنید. برای زن باردار استراحت خیلی اهمیت دارد. وارد آوردن فشار زیاد به بدن، بر رشد جنین اثر می‌گذارد. حداقل در شبانه روز باید 8 ساعت خواب پیوسته داشته باشید.
آرام و مثبت‌نگر باشید. نه تنها باید مراقب وضعیتی فیزیکی خود باشید بلکه سلامت ذهنی شما هم اهمیت زیادی دارد. هر نوع استرس و اضطراب می‌تواند بر شما و جنین اثر بگذارد. طغیان عاطفی باعث کم خوردن، زیاد خوردن و خوردن غذاهای نامناسب شده که همه بر جنین اثر می‌گذارد.
از پزشک راهنمایی بگیرید. ممکن است در حالتی که بچه خوب وزن نمی‌گیرد پزشک شما را راهنمایی کند. ممکن است مکمل‌های اضافی یا تغییر در رژیم غذایی لازم باشد.

برای افزایش وزن جنین چه خوراکی‌های باید مصرف کنید؟
برای افزایش وزن کودک می‌توانید خوراکی‌های زیر را در رژیم غذایی قرار دهید:
سیب زمینی شیرین. سیب زمینی شیرین سرشار از فیبر، پتاسیم، ویتامین C، ویتامین B6، آهن، مس و بتاکاروتن است. بتاکاروتن و آنتی اکسیدان موجود در سیب زمینی شیرین در بدن جنین به ویتامین A تبدیل می‌شود. ویتامین A برای پوست، استخوان‌ها و چمشها ضروری است. سیب زمینی شیرین سطح آهن بدن را افزایش می‌دهد.
عدس و لوبیا. خوردن عدس و لوبیا که سرشار از آهن و پروتئین هستند، مفید است. اگر عدس و لوبیا در رژیم غذایی شما باشد فیبر، فولات و کلسیم زیادی دریافت می‌کنید. به دلیل زینک زیاد موجود در این خوراکی‌ها، لوبیا خوراکی مفیدی برای کاهش درد زایمان، افزایش وزن جنین و جلوگیری از زایمان زودرس است.
آبمیوه ارگانیک. روز خود را با یک لیوان آبمیوه آغار کرده و ویتامین C، فولات و و پتاسیم بدن خود را تامین نمایید. فولات و اسید فولیک در بارداری بسیار حیاتی هستند. با مصرف این خوراکی‌ها احتمال نقص‌های مادرزادی کاهش پیدا می‌کند. آب پرتقال طبیعی به سلامت کلی، سوخت و ساز و عملکرد عضلانی کمک می‌کند.
ماست. کلسیم، پروتئین، ویتامین B، زینک، و سایر مواد غذایی استخوان ساز، همه در ماست وجود دارند. به عنوان یک زن باردار، نیاز کلسیم روزانه شما ۱۰۰۰ میلی گرم است که می‌توایند این نیاز را از ماست تامین کنید. علاوه بر حفظ سلامت استخوان و دندان، میزان کافی کلسیم در بدن، احتمال زایمان زودرس یا جنین با وزن کم را کاهش می‌دهد.
سبزیجات. سبزیجاتی مثل اسفناج و کلم بروکلی، دارای مواد غذایی مفید و آنتی اکسیدان هستند. اینها برای یک زن باردار و فرزند در شکم او معجزه می‌کنند. شما می‌توانید نیازهای کلسیم، پتاسیم، ویتامین A، فولات و فیبر با خوردن سبزیجات تامین کنید. مصرف این خوراکی‌ها به صورت خام، پخته شده، بخار پز و تفت داده شده از روشهای دیگر مصرف بهتر است.
ماهی قزل آلا (آزاد). ماهی آزاد یکی از بهترین منابع تامین اسید چرب امگا ۳و پروتئین است. اسید چرب امگا ۳ برای رشد مغز و چشم‌های جنین واقعا حیاتی است. همچنین میزان پروتئین بدن مادر را تنظیم می‌کند. ماهی سالمون به دلیل میزان کم جیوه در آن برای زنان باردار مجاز است.

نکات قابل توجه در برای افزایش وزن بچه در رحم
بعضی از انتخاب‌های غذایی باعث افزایش وزن جنین در رحم می‌شود. اما مصرف آنها باید به شکل سالم باشد. خوردن بیش از اندازه هر چیزی ممکن است باعث اختلالاتی در بارداری شود. مراقبت‌های لازم به شرح زیر است:
الکل و سیگار را ترک کنید. الکل و سیگار کشیدن به طور کامل باید در بارداری کنار گذاشته شود. هر دوی اینها برای جنین واقعا خطرناک بوده و ممکن است باعث مسائل واقعا جدی برای جنین شوند.
دریافت کافئین را محدود کنید. مصرف زیاد چای، قهوه و نوشیدنی گازدار می‌تواند بر سلامت جنین تاثیر منفی بگذارد.
غذاهای چرب، دارای قند زیاد، و سرخ شده نخورید. مصرف زیاد این غذاها باعث چاقی شده که احتمال کلسترول بالا و فشار خون را افزایش می‌دهد.