علائم سرطان تخمدان (۱)

در میان انواع سرطان‌های کشنده دستگاه تناسلی زنان، سرطان تخمدان دومین مقام را از آن خود کرده است چراکه در ۷۵ درصد موارد خیلی دیر تشخیص داده می‌شود. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، از هر ۵۵ خانم یک نفر در مقطعی از زندگی‌ خود دچار این سرطان می‌شود.

وقتی شکم آب می‌آورد. . .
آسیت یا جمع شدن مایع یا آب اضافی در پشت رحم و قسمت‌های دیگر به خصوص در زاویه کبدی می‌تواند نشانه این باشد که سرطان از تخمدان به قسمت‌های دیگر گسترش پیدا کرده است. این حالت معمولا با افزایش قطر شکم نیز همراه است. در مراحل پیشرفته این بیماری، توده تخمدانی بسیار بزرگ می‌شود و گاه سرطان به روده یا مثانه نیز گسترش پیدا می‌کند. در این صورت در مثانه و روده حالت جوانه زدن یا رسوب بافت سرطانی مشاهده می‌شود. گاهی اوقات هم در معاینه زنان، سفتی یا توده خیلی بزرگ داخل شکم حس می‌شود. نامنظم شدن قاعدگی نیز می‌تواند از نشانه‌های این سرطان باشد اما علامت قطعی آن نیست.

تشخیص کیست ساده از بدخیم
کیست‌های ساده، کیست‌هایی هستند که داخل‌شان خونریزی داشته و کیست‌های دو طبقه (کیست‌هایی که یک بخش ساده و یک بخش خونریزی‌دهنده دارند) همگی از دسته کیست‌های بسیار شایع و خوش‌خیم تخمدان هستند. آندومتریوز نیز مانند کیست‌های خونریزی‌دهنده جزو موارد خوش‌خیم به حساب می‌آید و معمولا هر ماه با قاعدگی تشدید می‌شود. کیست‌های خوش‌خیم دیواره خیلی مشخصی دارند و تک‌حفره‌ای هستند.

در این کیست‌ها هیچ گونه جوانه‌ای از طرف دیواره به سمت داخل کیست وجود ندارد و داخل‌شان ماده جامد دیده نمی‌شود. در واقع تمامی این کیست‌ها، فولیکول‌های حاوی مایع یا خون هستند و خطر بدخیمی ندارند. در مقابل، کیست‌های بدخیم معمولا چندحفره‌ای هستند و داخل‌شان جوانه و حتی عروق خونی وجود دارد. همچنین دیواره آنها ضخیم و بافت داخل‌شان هتروژن است؛ یعنی، هم محتویات مایع و هم جامد دارند.

تمامی این کیست‌ها باید مشکوک تلقی شوند تا خلاف آن ثابت شود. لازم به ذکر است که کیست‌های خوش‌خیم معمولا با مصرف قرص ضد بارداری یا گذشتن چند سیکل ماهانه از بین می‌روند اما تومورهای بدخیم باید جراحی و شیمی‌درمانی شوند.

این سرطان سن و سال نمی‌شناسد
تخمدان یکی از بافت‌های خاص در بدن محسوب می‌شود چرا که سلول‌های آن مانند سلول‌های بنیادی بند ناف یا مغز استخوان، قابلیت تبدیل شدن به بافت‌های مختلف را دارند. این امر باعث می‌شود سرطان‌های نشات گرفته از تخمدان شبیه به بافت‌های مختلف بدن باشند و تنوع زیادی هم داشته باشند. سرطان تخمدان دومین سرطان شایع دستگاه تناسلی زنان به حساب می‌آید و خطر مرگ و میر بر اثر آن از سایر سرطان‌های دستگاه تناسلی بیشتر است.

سن شیوع این سرطان نیز دو طیف مختلف دارد. درواقع برخلاف اغلب سرطان‌ها که بیشتر درسنین بالا بروز می‌کنند، سرطان‌های تخمدان می‌توانند هم در سنین پایین و هم سنین بالا مشاهده شوند.

چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر به سرطان تخمدان مشکوک باشیم باید آزمایشات تومورمارکر انجام دهیم تا مشخص شود توده خوش‌خیم است یا بدخیم. اگر جواب این آزمایشات مثبت باشد باید به اقدامات تکمیلی از جمله اسکن، ‌ام آر آی، سونوگرافی کل شکم، بررسی آنزیم‌های کبدی، بررسی غدد لنفاوی اطراف شریان آئورت و شریان‌های لگنی و. . . بپردازیم. به این ترتیب می‌توان فهمید که سرطان در چه مرحله‌ای است و اینکه آیا به بافت‌های اطراف گسترش پیدا کرده است یا خیر.


«کیتی بیتس» از بازیگران قدیمی سینمای تجاری است که در فیلم‌های معروفی از جمله «نیمه‌شب در پاریس»، «تایتانیک» و «روز ولنتاین» ایفای نقش کرده است. این بازیگر ۶۶ ساله باوجود موفقیت‌های شغلی‌اش، در سال ۲۰۰۳ متوجه شد به سرطان تخمدان مبتلا شده است. او سالیان سال با این سرطان جنگید و بالاخره آن را شکست داد چون این بیماری هیچ وقت کیتی را ناامید نکرد و در عوض به او تجربیات مفیدی بخشید. او اکنون به تمام خانم‌ها توصیه می‌کند از بررسی‌ها و آزمایشات دوره‌ای زنان غافل نشوند و همواره سلامت خود را در اولویت قرار دهند.

ادامه دارد...