چهار سالگی کودک

کودکان به سرعت رشد می‌کنند و بچه‌های چهار ساله، آدم کوچولوهایی خلاق و متفکر هستند. در این مقاله درباره چهار سالگی کودک با شما صحبت می‌کنیم.

در این مقاله می‌خوانید: 

• چهار سالگی کودک
• نقاط عطف رشد در چهار سالگی کودک
• نقاط عطف زبان و شناخت چهار سالگی کودک
• نقاط عطف حرکتی و مهارت های دست و انگشت
• چهار سالگی کودک و رشد عاطفی و اجتماعی
• چگونه به رشد کودک کمک کنید؟
• چهار سالگی کودک، چگونه او را ایمن نگه دارید؟
• چهار سالگی کودک: چه زمانی باید نگران باشید؟
• خلاصه

چهار سالگی کودک

کودکان به سرعت رشد می‌کنند. بچه‌های چهار ساله، آدم کوچولوهایی خلاق و متفکر هستند، بنابراین خودتان را برای دیدن صحنه‌های بسیاری آماده کنید که کودک در حال بازی و مشغول مکالمات تخیلی و جذاب است. مهارت‌های حرکتی ظریف در 4 سالگی کودک، روز به روز بهبود می‌یابد. این مقاله را مطالعه کنید تا در مورد رشد و تکامل کودک 4 ساله و علائم هشداردهنده این سن، اطلاعات بسیاری به دست آورید. 

نقاط عطف رشد در چهار سالگی کودک

فرزند شما در حال بزرگ شدن است. آیا متوجه شده‌اید که کودک مستقل‌تر و با اعتماد به نفس‌تر شده؟ اگر نه، به زودی شاهد این تغییرات خواهید بود. اکثر کودکان در این سن شروع به مستقل شدن می‌کنند و خلاقیت بیشتری به دست می‌آورند. آن‌ها به مدت طولانی‌تری به بازی با اسباب‌بازی‌های خود مشغول می‌شوند و مشتاق هستند تا چیزهای جدید را امتحان کنند. اگر چه هر کودک، به شکلی منحصر به فرد رشد می‌کند، اما به احتمال زیاد فرزند شما قبل از 6 سالگی به بسیاری از نقاط عطف رشد که در ادامه بیان می‌کنیم، دست خواهد یافت.

بیشتر بخوانید: بازی لگو برای کودکان، چه فوایدی دارد؟

نقاط عطف زبان و شناخت چهار سالگی کودک

کودک کنجکاو شما حالا بهتر می‌تواند با دیگران گفتگو کند. علاوه بر این‌که، دایره واژگان کودک در حال رشد است، روند فکر او نیز رشد می‌کند. کودک نه تنها می‌تواند به آسانی و با منطق به پرسش‌های ساده پاسخ دهد، بلکه باید بتواند احساس خود را بهتر بیان کند.

اکثر کودکان در این سن از آواز خواندن و قافیه و کلمه ساختن لذت می‌برند. آن‌ها پرانرژی و در بعضی مواقع بداخلاق هستند. سایر نقاط عطف زبانی و شناختی که فرزند شما ممکن است در سال آینده به آن‌ها دست پیدا کند، عبارتند از:

• از جملات پیچیده‌تر استفاده و واضح‌تر صحبت می‌کند.
• حداقل چهار رنگ و سه شکل را به درستی نام می‌برد. 
• برخی از حروف را می‌شناسد و اگر به او آموزش داده باشید، احتمالا می‌تواند آن‌ها را بنویسد.
• از مفهوم زمان و ترتیب فعالیت‌های روزانه مانند خوردن صبحانه در صبح، ناهار در  ظهر و شام در شب، درکی بهتر دارد.
• دامنه توجه بیشتری دارد.
• اگر به او آموزش داده باشید می‌تواند آدرس و شماره تلفن منزلتان را بگوید.
• چیزهای روزمره مانند غذا و پول را درک می‌کند.

نقاط عطف حرکتی و مهارت های دست و انگشت

در چهار سالگی کودک، او از طریق بازی یاد می‌گیرد و باید بتواند در این سن، بدود، بپرد، توپ را پرتاب کند و لگد بزند، از جایی بالا برود و به راحتی تاب بخورد. سایر نقاط عطف حرکت و مهارت‌های دست و انگشتان کودک در این سن عبارتند از:

• می‌تواند بیش از ۹ ثانیه روی یک پا بایستد.
• می‌تواند بدون کمک از پله‌ها بالا و پایین برود.
• می‌تواند به راحتی به جلو و عقب راه برود.
• می‌تواند سه چرخه‌سواری کند.
• می‌تواند مثلث، دایره، مربع و اشکال دیگر را کپی کند.
• می‌تواند شکل یک انسان را نقاشی کند.
• می‌تواند از چنگال و قاشق استفاده کند.
• می‌تواند لباس‌هایش را بپوشد و درآورد، مسواک بزند و بدون کمک زیاد از توالت استفاده کند.

بیشتر بخوانید: مرکز استعدادیابی کودکان در تهران

چهار سالگی کودک و رشد عاطفی و اجتماعی

در این سن، کودکان شروع به درک احساس دیگران می‌کنند. حالا او بهتر می‌تواند احساس خود را کنترل کند. نقاط عطف رشد عاطفی و اجتماعی کودک در این سن عبارتند از:

• از بازی با کودکان دیگر و راضی کردن دوستانش لذت می‌برد.
• حداقل در بیشتر مواقع، اسباب‌بازی‌هایش را به اشتراک می‌گذارد و قوانین بازی را درک می‌کند.
• قوانین را می‌فهمد و از آن‌ها پیروی می کند. با این حال، ممکن است هنوز هم نخواهد با شما همکاری و از قوانین پیروی کند.
• مستقل‌تر می‌شود.
• بیشتر اوقات می‌تواند خشمش را به صورت شفاهی و نه فیزیکی، ابراز کند.
• تفاوت بین ساختگی و واقعیت را درک می‌کند.

چگونه به رشد کودک کمک کنید؟

کارهایی وجود دارد که می‌توانید هر روز برای کمک به یادگیری و رشد فرزندتان انجام دهید. این کارها عبارتند از:

• زمان زیادی را برای دویدن و بازی کودک در نظر بگیرید و کمک کنید فعالیت‌هایی مانند تاب خوردن را یاد بگیرد.
• برخی از کارهای خانه را به فرزندتان بسپارید.
• به او اجازه بدهید فعالیت‌هایی را انتخاب کند و با دوستانش انجام بدهد. اجازه بدهید مسائلی را که بین آن‌ها پیش می‌آید خودشان حل کنند.
• کلمات و نمادهای رایج در کتاب‌ها یا محیط اجتماع را به او یاد بدهید. 
• هر روز برای فرزندتان کتاب داستان بخوانید و او سئوالاتی بپرسید مثلا: فکر می‌کنی بعد چه اتفاقی می‌افتد؟

با فرزندتان صحبت کنید و به حرف‌هایش با دقت گوش بدهید. در مورد علایق و دوست نداشتن‌ها، نگرانی‌هایش و کارهایی که در طول روز با دوستانش انجام داده، با او حرف بزنید. 

• فعالیت‌هایی مانند نقاشی و انجام پروژه‌هایی با چسب، قیچی و سایر لوازم هنری را به او پیشنهاد دهید.
• با فرزندتان صحبت کنید و به حرف‌هایش با دقت گوش بدهید. در مورد علایق و دوست نداشتن‌ها، نگرانی‌هایش و کارهایی که در طول روز با دوستانش انجام داده، با او حرف بزنید. 
• در مورد چگونگی مدیریت حس‌هایی مانند خشم با فرزندتان صحبت کنید.
• سعی کنید تکنولوژی را از اتاق خواب او دور نگه دارید.

بیشتر بخوانید:​ روانشناسی کودکان تک‌فرزند، آنها چگونه اند؟

چهار سالگی کودک، چگونه او را ایمن نگه دارید؟

همانطور که کودکتان توانایی‌های جدیدی به دست می‌آورد، می‌تواند کارهایی را به تنهایی انجام بدهد، اما مراقب ایمنی کودک باشید. این نکات ایمنی را در نظر بگیرید:

• همیشه از کودکتان بخواهید که روی صندلی عقب ماشین بنشیند.
• به فرزندتان اجازه ندهید در خیابان بازی کند.
• به فرزندتان یاد بدهید چگونه از خیابان عبور کند، اما تا حدود 10 سالگی به او کمک کنید تا از خیابان رد شود.
• فرزندتان را در کلاس شنا ثبت نام کنید، اما اجازه ندهید فرزندان به تنهایی شنا کند و موقع شنا همیشه مراقب او و اطرافش باشید.
• به کودک بیاموزید که با فندک و کبریت بازی نکند.
• به او یاد بدهید هنگام دوچرخه‌سواری، اسکیت و سایر فعالیت‌هایی که احتمال سقوط وجود دارد، از کلاه ایمنی استفاده کند.
• به او یاد بدهید فقط از بزرگسالان خاص مانند پلیس کمک بخواهد.
• به او بیاموزید تا درِ خانه یا آپارتمان را برای افراد غریبه باز نکند.
• مطمئن شوید که فرزندتان نام کامل، آدرس و شماره تلفن خود را می‌داند.
• شماره اورژانس و آتش‌نشانی را به او بیاموزید.

به کودک یاد بدهید که برخی از اعضای بدن ممنوع است و به او بگویید:

• هیچ‌کس نمی‌تواند از او بخواهد که از پدر و مادر خود رازی را حفظ کند.
• هیچ‌کس نمی‌تواند از او بخواهد که قسمت‌های خصوصی بدنش را نشان بدهد، یا لمس کند. 
• هیچ‌کس نمی‌تواند از او بخواهد که قسمت‌های خصوصی بدنش را نگاه، یا لمس کند. 

بیشتر بخوانید: قصه کودکانه شب، فواید زیادی دارد

چهار سالگی کودک: چه زمانی باید نگران باشید؟

همه بچه ها با سرعت منحصر به فرد خودشان رشد می‌کنند. اگر فرزندتان در این زمان به همه این نقاط عطف نرسیده، نگران نباشید، اما با بزرگتر شدن فرزندتان باید متوجه پیشرفت تدریجی در رشد او شوید. اگر فرزندتان نشانه‌هایی از تاخیر احتمالی رشد دارد، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

علائم احتمالی تاخیر رشد در چهار سالگی کودک عبارتند از:

• به شدت ترسو، خجالتی یا پرخاشگر بودن
• اضطراب جدایی 
• پرت شدن حواسش و نداشتن تمرکز بیش از پنج دقیقه 
• عدم تمایل به بازی با کودکان دیگر
• عدم برقراری تماس چشمی، یا پاسخ ندادن به افراد دیگر
• ناتوانی در بیان نام کامل
• غمگین و ناراحت به نظر رسیدن و ابراز نکردن طیف وسیعی از حس‌ها
• مشکل در نگه داشتن مداد رنگی
• مشکل در خوردن، خوابیدن یا استفاده از توالت
• مشکل در درآوردن و پوشیدن لباس، مسواک زدن، یا شستن و خشک کردن دست و صورت

اگر فرزندتان در انجام کارهایی که زمانی قادر به انجام آن بوده، مقاومت می‌کند یا در انجام آن‌ها مشکل دارد، با پزشک اطفال مشورت کنید. 

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص اطفال

خلاصه

چهار سالگی کودک، سرشار از نقاط عطف رشد در زمینه‌های احساسی، زبان و شناخت، مهارت حرکت و رشد عاطفی و اجتماعی است. هر کودک، توانایی‌های منحصر به فردی دارد و نیازی نیست کودک همه مهارت‌هایی را که نام بردیم، دارا باشد، اما اگر حس می‌کنید، مشکلی هست، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.