آش رشته و نقش آن در سنت های ایرانی + طرز تهیه آش حرفه ای!
آش رشته یک غذای ایرانی مقوی و پرطرفدار است که می‌توانید طرز تهیه حرفه‌ای آن را یاد بگیرید و در مناسبت‌های مختلف، بپزید و نوش جان کنید.
آش رشته یکی از محبوب‌ترین غذاهای سنتی ایران است که در فرهنگ غذایی و آیین‌های ملی و مذهبی ایرانیان، نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند. این غذای سنتی، علاوه بر طعم لذیذ، به دلیل داشتن ترکیبات متنوعی همچون حبوبات، سبزی، رشته و کشک، یک وعده مغذی و کامل محسوب می‌شود و علاوه بر اینکه در تمام روزهای سال یکی از گزینه های پرطرفدار است، در بعضی روزهای خاص و بعضی مناسبت ها به طور ویژه به آن توجه می شود. در این مقاله، در ابتدا به دستور تهیه آش رشته حرفه‌ای و خوشمزه می پردازیم و به دنبال آن جایگاه آش رشته در فرهنگ ایران و باورهای سنتی مرتبط با آن را بررسی کرده‌ایم.
طرز تهیه آش رشته حرفه‌ای
مواد لازم جهت تهیه یک آش رشته حرفه‌ای برای ۶ تا ۸ نفر عبارتند از:
-
نخود: ۱ پیمانه
-
لوبیا چیتی: ۱ پیمانه
-
عدس: ۱ پیمانه
-
سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز، اسفناج): ۱ کیلوگرم
-
رشته آشی مانا: ۵۰۰ گرم (یک بسته)
-
پیاز: ۲ عدد بزرگ
-
سیر: ۴ حبه
-
نعنا خشک: ۲ قاشق غذاخوری
-
کشک: ۱ پیمانه
-
آرد: ۱ قاشق غذاخوری
-
نمک، فلفل، زردچوبه و روغن: به مقدار لازم
مراحل تهیه آش رشته حرفه‌ای نیز عبارتند. از:
-
حبوبات را از شب قبل خیس کنید تا نفخ آن‌ها گرفته شود. سپس هر کدام را جداگانه بپزید تا نرم شوند.
-
پیازها را خلالی خرد کرده و در روغن سرخ کنید تا طلایی شوند. مقداری از آن‌ها را نیز برای تزیین کنار بگذارید.
-
سیر را رنده کرده و همراه با نعنا خشک در روغن تفت دهید. (مواظب باشید که نعنا نسوزد، چون تلخ می‌شود.)
-
حبوبات پخته شده را همراه با چند لیوان آب داخل قابلمه بریزید و اجازه دهید بجوشد.
-
سبزی آش را خرد کنید و به قابلمه اضافه کنید.سپس حدود ۳۰ دقیقه بگذارید سبزی‌ها بپزند.
-
آرد را در کمی آب حل کرده و به آش اضافه کنید تا قوام بیشتری بگیرد.
-
رشته آشی مانا را خرد کرده و داخل قابلمه بریزید. مرتب هم بزنید تا به هم نچسبند.
-
بعد از ۲۰ دقیقه که رشته‌ها پخته شدند، آش را از روی حرارت بردارید.
-
آش را در ظرف سرو کرده و با کشک، پیاز داغ، سیر داغ و نعنا داغ تزیین کنید.
آش رشته در سنت‌های ایرانی
آش رشته در سنت‌های مختلف ایرانی نقش داشته و می‌تواند مراسمات خاص خانوادگی شما را خوشمزه کند. بعضی از این مناسبات عبارتند از:
آش رشته در چهارشنبه‌سوری، غذایی برای دورهمی‌های آخر سال
چهارشنبه‌سوری یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانی است که در آن مردم با روشن کردن آتش و انجام مراسم‌های خاص، آخرین چهارشنبه سال را جشن می‌گیرند. در برخی مناطق ایران، مخصوصا در تهران، تبریز، رشت و زنجان، یکی از رسوم چهارشنبه‌سوری پختن آش رشته است.
در این شب، خانواده و فامیل دور هم جمع شده و در کنار گرمای آتش، آش رشته می‌خورند. در واقع، اعتقاد بر این است که این غذا باعث دفع بلا و جذب سلامتی و برکت در سال جدید می‌شود. برخی نیز معتقدند که آش رشته پخته شده در شب چهارشنبه‌سوری، اگر با نیت خیر باشد، آرزوها را برآورده می‌کند.
نوروز و غذایی خوشمزه برای شروع سال جدید
یکی از جالب‌ترین باورهای سنتی درباره آش رشته، مربوط به شب سال نو است. در برخی مناطق، به ویژه در تهران، زنجان، قزوین، آذربایجان و کرمانشاه، این اعتقاد وجود دارد که اگر در شب سال نو آش رشته بپزند و رشته‌های آن در دیگ خوب بجوشند، نشان می‌دهد که در طول سال، «رشته کار» را در دست خواهند داشت و می‌توانند بر زندگی و امور مالی خود کنترل داشته باشد. به همین دلیل، در برخی خانواده‌های قدیمی، پختن آش رشته در شب سال نو، نوعی سنت است که سالی پربرکت و موفق را نوید می‌دهد.
آش رشته در سیزده‌بدر، غذایی برای طبیعت‌گردی
سیزده‌بدر یا همان روز سیزدهم فروردین، زمانی است که ایرانیان به دامان طبیعت می‌روند تا نحسی سیزدهمین روز سال را از خود دور کنند. در این روز، غذاهای متنوعی مانند کباب و آش رشته در سبدهای پیک‌نیک ایرانیان دیده می‌شود و دلایل انتخاب آش رشته برای سیزده‌بدر این است که:
- به راحتی از قبل آماده شده و در طبیعت گرم می‌شود.
- به دلیل داشتن ترکیبات مغذی، انرژی لازم برای یک روز طولانی در فضای باز را تامین می‌کند.
- اعتقاد بر این است که خوردن آن در طبیعت، در سال جدید، سلامتی و برکت به ارمغان می‌آورد.
ماه رمضان و غذای محبوب سفره‌های افطار
یکی از مهم‌ترین زمان‌هایی که آش رشته پخته می‌شود، ماه رمضان است. در این ماه، روزه‌داران پس از ساعت‌ها گرسنگی و تشنگی، نیاز به غذایی دارند که هم مقوی باشد و هم به سرعت انرژی بدن را تامین کند. آش رشته به دلیل داشتن حبوبات (پروتئین گیاهی)، سبزیجات (فیبر و ویتامین‌ها) و کشک (کلسیم)، یک افطاری کامل محسوب می‌شود.
در واقع، در بسیاری از شهرهای ایران، مخصوصاً تهران، اصفهان، یزد و کرمان، آش رشته یکی از غذاهای اصلی سفره افطار است و برخی خانواده‌ها مقدار زیادی از این آش را تهیه کرده و بین همسایگان، دوستان و نیازمندان تقسیم می‌کنند که این کار، نمادی از بخشش و همدلی در ماه رمضان را نشان می‌دهد.
سفر و آش پشت پای مسافر
یکی از سنت های جذاب ایرانیان پختن آش پشت پا است. در این سنت دیرینه وقتی کسی به سفر می رود خانواده اش سه روز بعد از آغاز سفرش آش رشته می پزند و آن را بین فامیل و همسایه پخش می کنند. به اعتقاد ایرانیان پخت آش پشت‌پا برای مسافر شگون دارد و به سلامت از سفر باز می گردد.
کلام آخر
آش رشته تنها یک غذا نیست، بلکه بخشی از هویت فرهنگی ایرانیان است. این غذا در مراسماتی مانند ماه رمضان، چهارشنبه‌سوری، نوروز و سیزده‌بدر، در کنار سنت‌های ایرانی حضور داشته و نشان دهنده همبستگی، برکت و امید به سالی پررونق است. در دنیای مدرن امروز نیز حتی با وجود تغییر سبک زندگی، هنوز هم آش رشته جایگاه خود را در سفره‌های ایرانی حفظ کرده است و بسیاری از خانواده‌ها نه تنها ا آن را در مناسبت‌های خاص، بلکه به عنوان یک وعده غذایی کامل مصرف می‌کنند. اگر تا به حال آش رشته حرفه‌ای درست نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم دستور ما در این مقاله را امتحان کنید و مطمئن باشید که نتیجه آن، یک آش خوشمزه و اصیل ایرانی خواهد بود!
