تغذیه صحیح در بارداری، یک لقمه نون حلال

برای تغذیه صحیح در دوران بارداری و حاملگی چه راهنمایی هایی وجود دارد؟ چطور می توان در دوران بارداری تغذیه داشت که ضامن سلامتی مادر و جنین باشد؟ آیا محدودیت هایی جهت تغذیه در زمان حاملگی وجود دارد؟ چه توصیه هایی برای تغذیه خوب و درست در دوران بارداری و حاملگی مناسب هستند؟ اگر شما نیز دوران بارداری را سپری می نمایید یا در فکر اقدام به بارداری هستید ممکن است چنین سؤالاتی برای شما هم مطرح باشد. تغذیه یک مادر در دوران بارداری به دلیل شرایط خاص این دوران و نیازهای مادر و جنین و نیز برای حفظ سلامتی مادر و جنین ، با تغذیه در زمان غیر بارداری تفاوت هایی دارد. در این مطلب قصد داریم در مورد تغذیه صحیح در دوران بارداری و حاملگی صحبت کنیم تا راهنمایی هایی برای مادران باردار ارائه شود.

توجه به حلال بودن تغذیه در دوران بارداری و حاملگی

توجه به حلال بودن غذا مهمترین اصل در رعایت تغذیه در تمام دوران زندگی و بالاخص در ایام بارداری می باشد. اهمیت حلال بودن غذا آنقدر است که خدای متعال در آیه 24 سوره عبس می فرمایند: فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ ﴿۲۴﴾ ؛ (پس انسان باید به خوراک خود بنگرد). تفسیرهای زیادی در این زمینه شده است و مطمئنا یکی از دلایل این فرمان خداوند ، توجه به حلال بودن غذا است. آیه دیگری که در قرآن کریم در مورد غذای پاکیزه وجود دارد در سوره کهف بیان شده است. خدای متعال در قسمتی از آیه 19 سوره کهف می فرمایند: فَلْیَنْظُرْ أَیُّهَا أَزْکَى طَعَامًا فَلْیَأْتِکُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ (سوره کهف - قسمتی از آیه 19) ؛ (پس بنگرد کدام یک از غذاهای آن پاکیزه تر است پس از آن غذایی برایتان بیاورد). این موضوع مربوط به داستان اصحاب کهف است که چون از خواب سیصد ساله برخاستند و به دنبال غذا بودند تذکر دادند که غذای پاک تهیه کنند. این آیه به روشنی بر اهمیت حلال و پاکیزه بودن غذا تاکید دارد. غذای حرام آثار مخربی هم بر مادر باردار و هم بر جنین دارد. از این رو توجه به حلال و پاکیزه بودن طعام بایستی اولین اولویت یک خانم حامله جهت انتخاب تغذیه صحیح در دوران بارداری و حاملگی باشد. خانم های حامله سعی نمایند از دست انسان های فاسق و بی دین لقمه نخورند که بر جنین تاثیر دارد.

توجه به سالم و تازه بودن مواد غذایی در دوران بارداری

توجه داشته باشیم که مواد غذایی انتخاب شده و تهیه شده برای زنان باردار ، سالم و تازه باشد. غذای ناسالم تاثیر بدی بر جنین دارد و حتی بر مادر باردار هم می تواند آثار ناگواری داشته باشد. خانم های باردار سعی نمایند تا حد امکان از مواد غذایی تازه استفاده کنند زیرا مواد غذایی کهنه و مانده تاثیر منفی می توانند بر روی جنین داشته باشند. زنان حامله تلاش نمایند در موقع تهیه غذا ، غذا را به میزان کم تهیه کنند که نماند و هر لحظه از غذاهای تازه استفاده کنند.

استفاده از تغذیه طبیعی به جای تغذیه های صنعتی

نکته مهمی که در انتخاب تغذیه برای دوران بارداری وجود دارد توجه به طبیعی بودن مواد غذایی می باشد. مواد غذایی صنعتی به دلیل استفاده از مواد نگهدارنده برای استفاده مخصوصا در زمان بارداری مناسب نیستند. علاوه بر این ، مواد غذایی صنعتی بعضی اوقات شامل مواد دیگری به جای مواد اصلی هستند که اصلا مناسب تغذیه دوران بارداری نمی باشند. علاوه بر این ها ، مواد غذایی صنعتی گاهی دارای مواد مضری (مثل روغن پالم ، اسانس های شیمیایی و ...) هستند که می توانند تهدیدی برای سلامتی مادر باردار و جنین باشند. از این رو لازم است تا در حد امکان در سبد غذایی زنان باردار به جای مواد غذایی صنعتی ، مواد غذایی طبیعی و سالم گنجانده شود. ضمنا مادران باردار سعی نمایند تا حد امکان از مصرف مواد غذایی فریز شده خودداری نمایند.

رعایت تنوع در مصرف مواد غذایی در بارداری

تک غذایی و مصرف فقط یک نوع غذا (عمدتا) می تواند تهدیدی برای سلامتی مادر و جنین باشد. از آن جایی که بدن مادر باردار و جنین نیاز به مواد و ویتامین های مختلف دارد ، از این رو رعایت تنوع غذایی در دوران بارداری و حاملگی بسیار مهم می باشد. مصرف یک نوع تغذیه در بارداری ممکن است منجر به تجمع مواد سمی خاصی که ناشی از مصرف زیاد یک نوع غذا است در بدن شده و برای سلامتی جنین و مادر باردار مضر باشد. به عنوان مثال مصرف هر روزه گوشت ماهی در دوران بارداری می تواند به ورود مقادیر زیادی از سرب به بدن مادر حامله منجر شده و چه بسا سبب آسیب به مغز جنین بشود. عدم مصرف بعضی از مواد غذایی باعث می شود که قسمتی از املاح و ویتامین های مورد نیاز بدن به آن نرسد و این مساله می تواند برای سلامتی جنین و همچنین سلامتی خود مادر باردار ضرر داشته باشد. پس مادران باردار سعی نمایند سبد غذایی آن ها در دوران بارداری شامل مجموعه متنوعی از مواد تغذیه ای سالم و تا حد امکان ، طبیعی باشد.

رعایت تعادل در سرد و گرم بودن مزاج اغذیه دوران بارداری

مادران باردار سعی نمایند در مصرف مواد غذایی با توجه به مزاج آن ها ، تعادل را رعایت نمایند. مصرف بیش از حد مواد غذایی دارای طبع گرم یا مصرف بیش از اندازه مواد غذایی دارای طبع سرد می تواند برای جنین ضرر داشته باشد. از این رو حتما لازم است تا در انتخاب مواد غذایی با طبع گرم و سرد رعایت اعتدال را نمود. به عنوان مثال ، ماست ماده غذایی دارای طبع سرد می باشد و لازم است تا در کنار آن از مواد غذایی دیگر که دارای طبع گرم هستند استفاده شود مثل گل محمدی. یا مثلا میوه انجیر دارای طبع گرمی است و برای ایجاد تعادل می توان میوه خیار را که دارای طبیعت سردی است در کنار میوه انجیر در سبد غذایی دوران بارداری قرار داد. رعایت تعادل در طبیعیت گرم و طبیعت سرد بودن مواد غذایی در دوران بارداری از اهمیت فوق العاده ای برای سلامتی جنین برخوردار است. همچنین رعایت این اعتدال بر حال عمومی مادر باردار هم مؤثر است.

افزایش نوبت تغذیه و کم خوردن در هر نوبت

از جمله راهنمایی های لازم برای تغذیه صحیح در دوران بارداری ، جلوگیری از پرخوری مادر باردار است. مادران حامله بهتر است از پرخوری اجتناب نموده و سعی کنند به جای مصرف بیش از حد مواد غذایی در یک دفعه ، دفعات خوردن غذا را زیاد کنند و در هر نوبت به اندازه متعادل غذا مصرف نمایند.

خوردن غذاهای زیاد گرم و زیاد سرد در دوران بارداری ممنوع است

مادران حامله نباید غذاهای زیاد گرم و زیاد سرد در دوران بارداری بخورند. یکی از مضرات مصرف مواد غذایی بسیار گرم می تواند زردی نوزاد باشد و از مضرات مصرف مواد غذایی بسیار سرد هم می تواند منجر شدن زایمان به سزارین شود. پس زنان باردار لازم است تا مواد غذایی را با دمای معمولی مصرف کنند تا خدای ناکرده آسیبی برای جنین یا روند بارداری و زایمان نداشته باشد.

در نظر گرفتن خواص مواد غذایی در دوران بارداری

توجه به خواص مواد غذایی در دوران بارداری و اینکه چه تاثیری می توانند بر مساله سلامتی جنین در این دوران داشته باشند بسیار مهم است. به عنوان نمونه ، زعفران یکی از مواد غذایی ممنوع در دوران بارداری است زیرا می تواند سبب سقط جنین بشود. البته توجه داشته باشیم که مصرف زعفران در هفته آخر بارداری برای تسهیل زایمان طبیعی بسیار مفید است اما در غیر از آن ، مصرف آن ممنوع می باشد. در مقابل ، مصرف میوه به در دوران بارداری سفارش و توصیه شده است زیرا میوه به سبب جلوگیری از سقط جنین و نیز خوش آب و رنگ و خوش بو شدن جنین می شود. پس توجه به خواص مواد غذایی جهت انتخاب برای سبد تغذیه دوران بارداری با توجه به شرایط حساس این دوران لازم و ضروری است.

حفظ آرامش و عدم عجله در خوردن غذا در زمان حاملگی

آرامش در خوردن غذا در دوران بارداری برای یک مادر آبستن بسیار مهم و اساسی است. تند تند و نجویده خوردن غذا ممکن است سبب پیدایش لکه های پوستی بر روی صورت جنین بشود. مادر باردار لازم است سعی کند غذا را با آرامش کامل میل نموده و آن را خوب بجود. آرامش در غذاخوردن یک مادر باردار علاوه بر سلامتی مادر و جنین ، بر آرامش جنین هم تاثیر دارد.

استفاده از نان سبوسدار در زمان حاملگی

مادران باردار سعی نمایند تا حد ممکن از نان های سبوسدار در سبد غذایی خود استفاده کنند و از خوردن نان های سفید بپرهیزند. بهترین نان برای یک زن باردار ، نان سنگگ سبوسدار برشته است. نان بربری هم برای زنان باردار خوب است. زنان حامله سعی نمایند از نان های روغنی استفاده نکنند و در صورت عدم امکان ، کمتر استفاده نمایند.

زنان باردار در هنگام شب ، ایستاده آب نخورند

ایستاده آب خوردن در زمان شب در دین مقدس اسلام مکروه شمرده شده است. حضرت علی بن ابیطالب (علیه السلام) در این باره می فرمایند: از ایستاده آب خوردن در شب بپرهیزید که باعث دردی می شود که درمان نداشته باشد. این دستور برای تمام دوران های زندگی است و مخصوصا مادران باردار در ایام حاملگی حتما سعی کنند از ایستاده آب خوردن در زمان شب خودداری کنند. جهت درک مفهوم شب از نظر دینی می توانید مطلب شبانه روز در ماه قمری را مطالعه نمایید.