درباره دیابت حاملگی، چگونگی تشخیص

احتمالا درباره دیابت دوران بارداری چیزهایی شنیده‌اید. اختلالی که ممکن است برای مادران در دوره ۹ ماهه انتظار، به وجود بیاید. این مسئله موضوع نگران کننده‌ای نیست هر چند شاید رعایت برخی روش‌های درمانی و مراقبت‌های بیشتر در این دوران ضروری باشد. اگر در حال حاضر باردار هستید، دیابت دارید یا حتی در آینده نزدیک مادر می‌شوید، لازم است به نکاتی درباره «دیابت بارداری» توجه کنید.

دیابت بارداری چیست ؟

دیابت بارداری یا GDM وضعیتی است که در آن قند خون برای اولین بار در زمان بارداری بالا می‌رود. این وضعیت تقریباً در۴/۵ تا۶ درصد تمام حاملگی‌ها اتفاق می‌افتد. شایع‌ترین زمان بروز دیابت حاملگی بین هفته‌های۲۴ تا ۲۸بارداری است.

تقریبا تمام زنان باردار به علت تغییرات هورمونی دوران بارداری، تا حدودی قند خونشان نسبت به حالت طبیعی بالاتر می‌رود ، اما نه به اندازه ای که بتوان آنها را در گروه بیماران دیابتی جا داد.

زمانی که پزشک معالجتان تشخیص می‌دهد که شما مبتلا به دیابت بارداری هستید، یعنی قند خون شما از حد طبیعی بالاتر است. هر چند بدن شما گلوکز را برای داشتن انرژی صرف می‌کند ولی گلوکز خیلی بالا در خون شما می‌تواند مضر باشد که البته این گلوکز بیش از حد، حتی ممکن است تهدیدی برای سلامتی نوزاد شما باشد.

عوامل بروز دیابت بارداری

تغییرات هورمونی و افزایش وزن، طبیعی‌ترین اتفاقات در دوره بارداری هستند. با این حال بروز همین تغییرات عادی، ساخت یک نوع هورمون به نام انسولین را برای بدن دشوار می‌کند. با کاهش تولید ماده انسولین، بدن شما انرژی لازم را پس از صرف غذا به دست نمی‌آورد و همین مسئله اختلالاتی در میزان قند خون ایجاد می‌‌کند. در چنین شرایطی اضافه وزن کنترل نشده و کم تحرکی عواملی برای تشدید بروز دیابت خواهند بود.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟

شاید این سوال برایتان به وجود بیاید که چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری قرار دارند. قرار نیست نگرانتان کنیم اما به شما توصیه‌ می‌کنیم اگر یکی از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، حتما موضوع را پزشک معالجتان در میان بگذارید و زیر نظر او آزمایش قند خون بدهید.

سابقه دیابت در خانواده

بارداری در سنین بالاتر از ۲۵ سال

اضافه وزن

سابقه دیابت در بارداری‌های گذشته و تولد نوزاد بالاتر از ۴ کیلوگرم

دفع گلوکز از طریق ادرار

سابقه به دنیا آوردن نوزاد مرده

ابتلا به دیابت حاملگی در بارداری قبلی.

زیاد بودن مایع آمنیوتیک (وضعیتی که به آن پلی هیدروآمنیوس می گویند)

تشخیص دیابت حاملگی

زنان بارداری که دارای فاکتورهای خطر هستند باید در مراحل اولیه بارداری برای تشخیص دیابت حاملگی غربالگری شوند و سایر زنان باردار بین هفته ۲۴ تا ۲۸ حاملگی باید برای تست قند خون مورد آزمایش قرار بگیرند. برای آزمایش دیابت حاملگی، آزمایش تحمل گلوکز خوراکی را انجام می‌دهند. این آزمایش با نوشیدن سریع یک مایع که حاوی ۵۰ گرم قند است، انجام می‌شود. بدن قند را سریعاً جذب می‌کند و باعث افزایش قند خون در مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد از خوردن مایع شیرین می‌شود. نمونه خون از بازوی زن باردار یک ساعت بعد از خوردن مایع شیرین گرفته می‌شود . آزمایش قند خون نشان می‌دهد که متابولیسم محلول حاوی قند در بدن چگونه است. چنانچه جواب آزمایش برابر با۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر باشد، غیر طبیعی است و در این صورت باید آزمایش دیگری انجام شود.

راه‌هایی برای کاهش قند خون

برای درمان و کنترل دیابت بارداری کاهش وزن، مصرف غذاهای سالم، فعالیت‌های بدنی منظم و … تاثیرگذار است. جدا از درمان های طبی جهت دیابت بارداری سعی کنید با گنجاندن میوه و سبزیجات تازه به رژیم غذایی خود، میزان چربی و کالری دریافتی روزانه خود را کنترل کنید. همچنین کاهش وزن می تواند از ابتلای شما به دیابت تیپ ۲ در آینده موثر باشد. به طور کلی این خوددرمانی جهت دیابت بارداری می تواند شانس پیشرفت به سمت دیابت نوع۲ در آینده را کاهش دهد.