اختلالات خواب در بارداری، دلایل و راه های رفع آن

زنان باردار معمولاً با مشکلاتی برای خوابیدن روبه‌رو می‌شوند که ممکن است در هر کدام از سه ماهه‌های بارداری متفاوت باشد. شما ممکن است در دوران بارداری به دلیل سوزش معده یا تکرر ادرار نتوانید خواب راحت و کاملی داشته باشید. اختلال خواب معمولاً در سه ماهۀ اول و سوم بیشتر است و هرچند باعث می‌شود شما خواب و استراحت کافی نداشته باشید، اما معمولاً خطری برای سلامت شما و جنین محسوب نمی‌شود. با رعایت برخی نکات موجود در این مطلب می‌توانید خواب بهتری را در طول بارداری تجربه کنید.

دلایل و رفع اختلال خواب در سه ماهۀ اول
سه ماهۀ اول بارداری معمولاً با افزایش خستگی، حالت تهوع، تکرر ادرار و افزایش حجم پستان‌ها همراه است. این عوامل ممکن است خواب آرام و عمیق را از زنان باردار سلب کند. برخی از مشکلات متداولی که می‌تواند در خواب شما طی سه ماهۀ اول اختلال ایجاد کند شامل موارد زیر است:
تهوع شبانه
تهوع شبانه ممکن است تا هفتۀ ۱۴ بارداری ادامه داشته باشد و امکان خواب راحت را از شما بگیرد. برای رفع آن بهتر است موقع شام، غذاهای چرب و سنگین نخورید. اگر این مشکل خیلی شدید است، با پزشک در مورد مصرف داروهای ضدتهوع مشورت کنید.
تکرر ادرار
سه ماهۀ اول زمان افزایش سطح برخی هورمون‌ها و همچنین افزایش حجم خون است. این عوامل ممکن است باعث افزایش ادرار در بدن شما شود و شما مجبور باشید شب، چندین بار به دستشویی بروید. بیدار شدن مکرر و رفتن به دستشویی ممکن است خواب خوب و عمیق را از شما سلب کند. بهتر است میزان آبی را که بدنتان به آن احتیاج دارد در طول روز بنوشید و هنگام عصر و شب، آب زیادی مصرف نکنید.
افزایش حجم پستان‌ها: ممکن است افزایش حجم پستان‌ها باعث شود که نتوانید مثل قبل دراز بکشید یا روی شکم بخوابید. سه ‌ماهه اول بارداری بهترین زمان برای یاد گرفتن حالت صحیح خوابیدن است. سعی کنید به پهلوی چپ بخوابید. این حالت باعث می‌شود که مواد مورد نیاز جنین، راحت‌تر به او برسد و همچنین مواد اضافی راحت‌تر دفع شود.

دلایل و رفع اختلال خواب در سه ماهۀ دوم
در سه ‌ماهه دوم میزان ترشح هورمون پروژسترون نسبت به سه ماهۀ اول کمتر می‌‌شود و انرژی زنان باردار در این دوره بیشتر است. همچنین حالت تهوع کم‌کم از بین می‌رود و حتی ممکن است دیگر خبری از خستگی‌های طی روز هم نباشد و کیفیت خواب شما نیز کمی بهتر شود. البته نباید توقع داشته باشید که کیفیت خواب در این دوره مثل کیفیت خواب قبل از بارداری باشد. بخشی از دلایل اختلال خواب در سه ماهۀ دوم شامل موارد زیر است:
تنگی نفس
افزایش وزن و همچنین تورم مجاری بینی می‌تواند در سه ماهۀ دوم باعث شروع تنگی نفس در خواب شود. با افزایش وزن، این مشکل ممکن است در اواخر سه ماهۀ دوم و سوم بیشتر نیز شود. اگر این مشکل در شما شدید باشد، بهتر است آن را با پزشک خود مطرح کنید. اختلال در تنفس شما ممکن است در خون‌رسانی به جنین تأثیر داشته باشد. همچنین ممکن است تنگی نفس ناشی از مشکلات دیگری باشد که بهتر است توسط پزشک بررسی شود.
مشکلات گوارشی و سوزش معده
سوزش معده که ناشی از برگشت اسیدهای معده به مری است، می‌تواند خوابیدن را برای شما کمی سخت کند. با افزایش سطح هورمون پروژسترون در بدن، ماهیچه‌های دریچۀ معده به مرور ضعیف می‌شود و ممکن است منجر به ایجاد این مشکل در سه ماهۀ دوم شود. برای رفع آن بهتر است از مصرف غذاهای چرب و سایر مواد خوراکی که ممکن است باعث سوزش معده شود، پرهیز کنید.
گرفتگی ماهیچه‌های پا
با بزرگ شدن رحم و افزایش وزن شما در اواسط بارداری، فشار روی اعصاب و رگ‌های خون‌رسان به پا بیشتر می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث ایجاد گرفتگی ماهیچه‌های پا و بروز اختلالاتی هنگام خواب شما در سه ماهۀ دوم شود. با خوابیدن به پهلوی چپ می‌توانید فشار را از رگ‌ها و اعصاب میانی بدن بردارید تا به رفع مشکل شما کمک کند.

دلایل و رفع اختلال خواب در سه ماهۀ سوم
اگر در سه ماهۀ دوم خواب راحتی داشتید، ممکن است در سه ماهۀ سوم دوباره با مشکلاتی روبه‌رو شوید. با اضافه شدن وزن شما و بزرگ شدن شکم، ممکن است مشکلاتی که در سه ماهۀ دوم کمتر شده بود، دوباره برگردد. همچنین برخی از مشکلاتی که در میانۀ سه ماهۀ دوم و اواخر آن داشتید، ممکن است در سه ماهۀ سوم شدت پیدا کند. برخی از دلایل متداولی که می‌تواند خواب شما را در سه ماهۀ سوم مختل کند شامل موارد زیر است:
بزرگ شدن شکم
ممکن است به دلیل بزرگ شدن شکم نتوانید به راحتی دراز بکشید. سعی کنید به پهلوی چپ بخوابید و درقسمت پشت کمر و میان پاها بالش قرار دهید. این کار کمک می‌کند که وزن شکم شما فشار وارد نکند.
نگرانی و اضطراب
در سه ماهۀ سوم با نزدیک شدن به زمان زایمان ممکن است دچار اضطراب و نگرانی در مورد زایمان و سلامت نوزاد خود شوید. این نگرانی و اضطراب هنگام خواب ممکن است باعث شود فکر‌های زیادی به سر شما خطور کند و نتوانید راحت به خواب بروید. می‌توانید با صحبت کردن راجع به ترس‌ها و نگرانی‌های خود در روز با همسر یا دوستان نزدیکتان کمی از اضطراب خود در شب کم کنید.
سوءهاضمه
سوزش معدۀ شما که ممکن است از سه ماهۀ دوم شروع شده باشد، شاید در سه ماهۀ سوم بیشتر شود. بهتر است تا جایی که می‌توانید برای خواب بهتر و راحت‌تر در شب نکته‌هایی را رعایت کنید که به رفع سوءهاضمه کمک می‌کند.
رویاهای زنده
نگرانی‌ها و دغدغه‌های شما در روز ممکن است باعث شود که هنگام شب خواب‌های عجیب ببینید. تعجب نکنید و نگران نیز نشوید، این ‌خواب‌ها در سه ماهۀ سوم طبیعی است. سعی کنید با آنها کنار بیایید و اجازه ندهید چنین رویاهایی باعث نگرانی شما شود.