ترس های مادران باردار، آیا جنینم سالم است؟

تحقیقات نشان داده زنان بیش از هر زمان دیگری در مورد وضع حمل خود نگران هستند. افزایش اضطراب در زنان به حدی است که بیشتر تمایل به عمل سزارین دارند. زنانی که از زایمان ترس دارند نیاز به حمایت روانی و آموزش های قبل از زایمان و مشاوره دارند.

تحقیقات نشان داده زنان بیش از هر زمان دیگری در مورد وضع حمل خود نگران هستند. افزایش اضطراب در زنان به حدی است که بیشتر تمایل به عمل سزارین دارند.

زنانی که از زایمان ترس دارند نیاز به حمایت روانی و آموزش های قبل از زایمان و مشاوره دارند. وقتی شما در مورد زایمان فکر می کنید، «درد» اولین کلمه ای است که به ذهن تان می آید.

این حالت و احساس نگرانی شما طبیعی است. ترس شدید برخی از زنان بر زایمان شان تاثیر می گذارد. ترس یک احساس ناخوشایند است و خودش می تواند درد را تشدید کند.

گاهی اوقات ترس، شما را از لذت بردن از زندگی دور می کند. مطالعات نشان می دهد زنانی که از ترس زایمان در دوران بارداری رنج می برند بیشتر به سزارین تمایل دارند یا زایمان های واژینال آن ها پیچیده تر است.

طبق این مطالعات ترس شدید هم برای وضع حمل خطر دارد و هم تجارب منفی و احساس نارضایتی پس از زایمان را در زنان به دنبال دارد. گاهی ترس از زایمان ممکن است نتیجه تجربه ناخوشایند مادران باشد.

وقتی مادری از تجربه و نگرش خود در مورد زایمان می گوید شما نیز تحت تاثیر قرا می گیرید. این مهم است که بدانید هیچ ارتباطی بین تجربه مادرتان و شما در مورد زایمان وجود ندارد.

اگر تولد فرزند برای مادرتان دشوار بوده به این معنا نیست که برای شما هم دشوار خواهد بود. ترس از زایمان و دوران بارداری در ۲درصد زنان به این دلیل است که اولین بار است صاحب فرزند می شوند. در ۱۳درصد از زنان ترس به دلیل تاخیر در بارداری و زایمان است.

دلایل زیادی برای ترس زنان از بارداری و زایمان وجود دارد در اینجا چند علل شایع را مطرح می کنیم

ترس از مبتلا شدن به بیماری دیابت یا فشار خون

ابتلا به فشار خون در ۳ مورد ممکن است به وجود بیاید:

مادران زیر ۱۸ سال

مادران بالای ۳۵ سال

زنانی که مستعد افزایش فشار خون پس از بارداری هستند.

مادران باید حتما چکاپ های لازم را به طور مرتب و منظم انجام دهند و حتما پزشک را از وضعیت خود مطلع کنند و با بروز علائمی همچون سردرد شدید و تورم دست و پا به پزشک متخصص مراجعه کنند.

بهترین راه برای حل این مشکل کاهش مصرف کربوهیدرات های نشاسته ای است. آزمایش قند خون معمولی بین هفته های ۲۴ تا ۲۸ در مادران سالم بدون سابقه ابتلا به دیابت می تواند شرایط آن ها را کنترل کند. در۳ ماهه دوم باید غربالگری دیابت بارداری دقیق انجام شود.

ترس از سقط جنین

معمولا این ترس در زنانی که برای اولین بار می خواهند باردار شوند، وجود دارد. به طور کلی تنها در ۲۰درصد موارد زنان دچار سقط جنین می شوند.

بیشتر سقط ها در هفته های ابتدایی بارداری صورت می گیرد. ناهنجاری های کروموزومی از رشد طبیعی توده در حال رشد جلوگیری می کند و در این موارد سقط جنین اتفاق می افتد.

توصیه می شود افرادی که سابقه سقط قبلی دارند چون بارداری شان پرخطر است و احتمال زایمان زودرس در این بارداری ها زیاد است، حتما تحت نظر پزشک شان باشند.

افکار منفی

ایده های منفی در مورد دوران بارداری، جنس جنین و تولد جنین وجود دارد. روایت داستان های وحشتناک از تولدهای مشکل دیگران در اعتماد به نفس مادر تاثیر می گذارد.

آیا مواد غذایی لازم به جنینم می رسد؟

بسیاری از مادران از این می ترسند که مواد غذایی مورد نیاز جنین به او نرسد. نگران نباشید تمام مواد غذایی مورد نیاز رشد جنین از مواد غذایی که شما می خورید جذب می شود و ویار تاثیری بر سوء تغذیه شما و جنین نخواهد گذاشت.

سعی کنید ویتامین های اصلی را به مقدار کافی دریافت کنید. وعده های غذایی را کم اما متناوب بخورید. فواصل کوتاه بین وعده ها از خالی ماندن معده و حالت تهوع در شما جلوگیری می کند. از هفته ۱۶بارداری به بعد بدن تان غذاهای بیشتر و متنوع تری را طلب می کند و این زمانی است که رشد جنین رو به افزایش است.

ترس از نقص بچه

بسیار از مادران از این می ترسند که نکند فرزندشان دچار نقص شود. شما در دوران بارداری مرتب تست و سونوگرافی انجام می دهید تا از مراحل رشد جنین باخبر شوید.

در نهایت هم احتمال بروز نقص های مادرزادی تنها ۴درصد است. حتی اگر در غربالگری مسئله ای دیده شود به این معنا نیست که کودک تان در آینده مشکلی حاد خواهد داشت. بهترین راه پیشگیری از نقایص مادرزادی مصرف مولتی ویتامین ها و فولیک اسید به صورت روزانه است.

ترس از اضافه وزن در بارداری

بیشتر خانم های باردار از این می ترسند که بعد از زایمان نتوانند وزن خود را کم کنند. تنها ۱۴ تا ۲۰ درصد از زنان کمی از وزن بارداری خود را نگه می دارند.

نگران نباشید، راه هایی هم برای کاهش وزن وجود دارد. در دوران بارداری با یک متخصص تغذیه مشورت کنید. از پرخوری پرهیز کنید و وزن خود را متناسب نگه دارید.

ورزش های دوران بارداری را بیاموزید و انجام دهید. افرادی که در دوران بارداری علاوه بر تغذیه متناسب تمرینات بدنی هم دارند به مراتب بعد از زایمان بهتر وزن کم می کنند.

ترس از درد زودرس

دلیل حساس بودن بسیاری از مادران افزایش آمار زایمان های زودرس است. باید بدانید که ۷۰ درصد نوزادان زودرس بین هفته های ۳۴ تا ۳۸ بارداری به دنیا می آیند و این مدت بارداری آنقدر کم نیست که جنین دچار نقص جدی شود. چکاپ های منظم، استفاده از غذاهای سالم و مکمل ها می تواند از زایمان زودرس جلوگیری کند.

ترس از تاثیر استرس بر جنین

اضطراب و خستگی های این دوران طبیعی است. برخی تحقیقات نشان می دهد جنین به استرس های دوران بارداری عادت می کند. برخی مطالعات هم نشان می دهد استرس می تواند خطر زایمان زودرس را به همراه داشته باشد.

تمامی این ها غیرقابل اجتناب هستند. پس سعی کنید در این دوران بر استرس های خود غلبه کنید، آرامش داشته باشید و خونسردی خود را در همه شرایط حفظ کنید تا ضرری متوجه شما و جنین تان نشود.

مثبت فکر کنید

مثبت اندیش باشید. به تمام اتفاقاتی که برای تان می افتد با دید مثبت نگاه کنید. با چالش های جدید مقابله کنید. این مسئله مثبت اندیشی را به خودتان یادآور شوید.

مادران باردار قبل از خوردن کوچک ترین چیزی این سوال برای شان پیش می آید که آیا آن چیزی که می خورند برای جنین شان خطرناک است یا نه؟ این خوب است که نگران خود و جنین تان باشید اما حساس بودن بیش از حد شما را اذیت می کند. شما می توانید در مورد آنچه شک دارید از پزشک تان سوال کنید.

اضطراب عمومی

شما ممکن است مستعد ابتلا به اضطراب و نگرانی باشید. ممکن است دیگران نیز در خانواده شما نگران باشند. اگر احساس اضطراب دارید می توانید در کلاس های آمادگی بارداری شرکت کنید. مشاوران به شما کمک می کنند تا احساس آمادگی بیشتری را برای کنترل و اعتماد به نفس داشته باشید.

ترس از بروز مشکل در زایمان طبیعی

بیشتر زنان باردار از این می ترسند که هنگام زایمان نتوانند به اندازه کافی تلاش کنند و اگر جنین نچرخد و اگر مشکلی در لگن داشته باشند نتوانند زایمان طبیعی انجام دهند.

خیلی از خانم ها به انجام سزارین تمایل دارند، چون فکر می کنند زایمان طبیعی خطرناک است. متخصص زنان حین زایمان وضعیت جنین را لحظه به لحظه کاملا بررسی می کند و در صورتی که کوچک ترین مشکلی مشاهده کند، برای نجات جان مادر و جنین عمل سزارین را پیشنهاد می دهد.

دلیل سختی زایمان طبیعی، ورزش نکردن کافی خانم ها و ضعیف بودن عضلات شان است. این ترس به خصوص برای کسانی که تا به حال زایمان نداشته اند، طبیعی است اما در خانم هایی که برای دومین بار زایمان می کنند، این ترس فقط زمانی به وجود می آید که زایمان اول شان زایمان سختی بوده باشد. باید به متخصص زنان اطمینان کافی داشت.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
به هم ریختن ظاهر، اضافه‌وزن شدیدی که به حالت اول برنمی‌گردد ، مشکلات جسمی متعدد و خیلی چیزهای آزاردهنده دیگر؛ این‌ها ترس‌ها و نگرانی‌هایی است که در ذهن بعضی از زنان جوان به عنوان مانعی برای بارداری،شناخته می‌شود.
اما این نگرانی‌ها چقدر واقعیت دارد و آیا در یک فرایند سالم بارداری این اتفاقات اجتناب ناپذیر است؟
برای پیدا کردن پاسخ این سوال به سراغ «مریم فخار» رفتیم. خانم فخار مامایی است که حدود ۲۶ سال است در زمینه زنان و زایمان فعالیت دارد و بخاطر دغدغه‌هایی که برای تسهیل بارداری داشته، اولین کلینیک زایمان در آب و زایمان فیزیولوژیک جنوب کشور را در شیراز تأسیس کرده‌است.
او در کنار مباحث بارداری، روانشناسی خانواده هم خوانده و به همین خاطر یک بخش اصلی مراقبت‌های دوران بارداری را به ارائه مشاوره به زنان باردار اختصاص داده است.

حقیقت‌های آرام‌بخش
بعضی از زنان نسبت به بارداری یک ترس و اضطراب ذهنی دارند که باعث تردید آن‌ها برای بارداری می‌شود .
ریشه اصلی این ترس، باورهای غلطی‌ست که در این خصوص وجود دارد. به همین خاطر ما باید تلاش کنیم در مشاوره‌های قبل از بارداری این نگرانی‌ها و باورهای غلط را اصلاح کنیم تا خانم‌های جوان با آرامش خاطر بیشتری دوران بارداری‌شان را پشت‌ سر بگذارند.
اولین مرحله پیدا کردن یک نگرش مثبت و حقیقی نسبت به بارداری و مادر شدن است.
مهمترین نگرش‌های مثبتی که به خانم‌ها کمک می‌کند،در درجه اول توجه به این حقیقت است که مادر شدن یک نیاز فطری است که زن به واسطه آن به تکامل عاطفی و روحی می‌رسد و حس لطیف مادرانگی در او شکل می‌گیرد.
نقش مادر بودن، به یک خانم توان مسئولیت‌پذیری بیشتری می‌دهد و حتی به همین واسطه در رابطه با همسر‌ش هم موفق‌تر خواهد بود.
یک زن وقتی مادر می‌شود انگیزه و امید بیشتری به زندگی پیدا می‌کند و در مجموع این اتفاق یک پله رشد در زندگی‌اش محسوب می‌شود.

خدا روی توانایی‌ات حساب ویژه‌ای باز کرده است
بسیاری از زنان نگران اختلال‌ها و بیماری‌هایی هستند که ممکن است در حین بارداری و زایمان برای آنان پیش بیاید و نتوانند از پس آن بر بیایند.
این بسیار مهم است که خانم‌ها با یک ماما یا پزشک دلسوز و متعهد در ارتباط باشند تا خیال آنان را از بابت این نگرانی‌ها راحت کند.
خیلی مهم است که این باور در خانم‌ها ایجاد شود که خداوند این قابلیت بارداری و موهبت مادری را در وجود آن‌ها قرار داده و به همین خاطر حتما توانایی جسمی و روحی برای گذراندن این دوران به بهترین شکل ممکن نیز به آن‌ها بخشیده شده است.
در کنار تمام مراقبت‌های پزشکی،‌ وقتی یک خانم‌ این باور را پیدا کند که خداوند برای خلقت یک انسان به وجود اعتماد کرده، حتما از نظر روحی آرامش و اطمینان پیدا می‌کند و با توکل بر خداوند و با اعتماد به او وارد فرایند بارداری می‌شوند.

یک چرخه باطل به اسم اضافه وزن اجباری
نکته مهم دیگر، حمایت از مادران در مسیر بارداری است که فوق‌ا‌لعاده مبحث مهمی است.
در دوران بارداری بدن زن تغییرات زیادی را تجربه می‌کند و بخاطر هورمون‌های بارداری بصورت طبیعی و فیزیولوژیک حدود بیست و شش تغییر در بدن او بوجود تا او را هم برای بارداری و هم برای زایمان آماده کند.
ما انتظار داریم با زایمان این تغییرات برطرف شود و بدن زن به حالت اول خود برگردد. اما اگر در دوران بارداری برخی اصول رعایت نشود و مادران از باورهای غلطی که در این زمینه وجود دارد، تبعیت کنند، مداخلات غیرضروری در پروسه بارداری باعث می‌شود مشکلات زیادی برای زن ایجاد شود.
به‌عنوان مثال یکی از فراگیرترین مشکلات که بعلت عدم رعایت اصول و مداخلات اشتباه بوجود می‌آید، افزایش وزن فوق‌العاده زیاد در دوران بارداری است.
آمار بالایی از زنان اضافه وزن ۲۰-۳۰ کیلو را تجربه می‌کنند که برای یک زن جوان اضافه وزن بالایی است و برگرداندن آن بعد از زایمان هزینه و انرژی زیادی می‌برد و باعث می‌شود زنان در دورانی که نیاز به تقویت دارند، به خودشان رژیم‌های غذایی سنگین را تحمیل کنند.
پس با یک سری باور غلط، یک مشکل به نام اضافه وزن پیش می‌آید که همین فرایند یک باور غلط دیگر اضافه می‌کند که اضافه وزن سنگین یک پیامد اجتناب‌ناپذیر برای بارداری است و همین به یکی از ترس‌های زنان جوان و یکی از دلایل اجتناب آن‌ها از باردار شدن تبدیل می‌شود. و به این ترتیب هر باور اشتباه این چرخه باطل را تقویت می‌کند.
در حالیکه با یک مراقبت اصولی نه نیازی به این افزایش وزن است و نه یک مشکل اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. این مراقبت‌ کار پیچیده‌ای نیست.
کتاب‌های معتبر مراقبت دوران بارداری برای کسانی که مشکل خاصی ندارند، می‌تواند اطلاعات خوبی در این خصوص بدهد.
مشاوره با یک ماما و پزشک دلسوز نیز بسیار کمک‌کننده است. ما برای اصلاح همین باورهای غلط یک برنامه جدی در کلینیک داریم که تلاش می‌کنیم برای مادرانی که مراجعه می‌کنند بر اساس توده بدنی قبل از بارداری یک برنامه تغذیه و وزن‌گیری تنظیم می‌کنیم.
این وظیفه‌ایست که بر عهده کلینیک‌ها و مراکزی است که مادر در طی دوران بارداری با آن در ارتباط است.
چنین مراقبتی کمک می‌کند که مادر در طی این دوران یک اضافه وزن نرمال را تجربه کند و بعد از زایمان به حالت اول برگردد.
از ویتامین‌های ایرانی استفاده کنید
یک باور اشتباه دیگر نیاز به استفاده از داروهای مکمل خارجی برای تأمین مواد ضروری بدن است.
استفاده از این داروها که به شکل بی‌رویه‌ای به کشور وارد می‌شوند، خیلی باب شده‌ است و اتفاقا در حجم بالا و با صرف هزینه‌های گزاف مصرف می‌شود. این مکمل‌ها بیشتر از آنکه ارزش غذایی داشته باشد، منجر به همین مشکل اضافه وزن غیرطبیعی می‌شود.
در حالیکه ما در کشور خودمان غذاهای خیلی خوب و مناسبی برای دوران بارداری داریم که مبنای آن میوه و سبزیجات است و ویتامین‌های مورد نیاز مادر و جنین را به بهترین شکل تأمین می‌کند.
در نتیجه هیچ نیازی به استفاده از مکمل‌های صد در صد خارجی نیست. اتفاقا استفاده از مکمل‌ها و ویتامین‌های ایرانی به تنهایی می‌تواند نیازهای بدن مادران باردار را تامین کند.

باور اشتباهی به اسم استراحت مطلق
باور غلط دوم؛ بی‌تحرکی و کم‌تحرکی مادران در دوران بارداری است که متأسفانه توسط برخی افراد غیرحرفه‌ای به زنان باردار القاء می‌شود که اگر کمی حرکت کنی یا پیاده‌روی داشته باشی، به سلامتی بچه‌ات آسیب وارد می‌شود.
این ترس خیلی بدی را برای مادران ایجاد می‌کند و باعث می‌شود هم اضافه وزن زیادی برای مادر ایجاد شود و هم از نظر روحی دچار مشکل شود چون بخاطر تأکید روی استراحت زیاد، بیشتر در فضای خانه می‌ماند، فعالیت‌هایش خیلی کم می‌شود.
در حالیکه دوران بارداری، دوران بسیار زیبایی باید برای زن باشد؛ بعنوان دورانی که خداوند بالاترین نعمت یعنی مادری را به او داده است و باید از آن لذت ببرد و آرامش روحی داشته باشد.
این تأکیدات مداوم به تحرک نداشتن برای آسیب ندیدن بچه، باعث می‌شود مادر مدام در نگرانی و استرس باشد و متأسفانه این استرس را به جنین هم انتقال می‌دهد.
استرس مادر در دوران بارداری یکی از عوامل خطر برای نوزادان است زیرا موقع تولد ممکن است نوزاد را در معرض ابتلا به بیش‌فعالی، اوتیسم یا اختلالات روانی دیگر قرار دهد.
پس رسالت ماما یا پزشک متخصص زنان در دوران بارداری بسیار رسالت مهمی است. یک زن در این دوران یک جایگاه مهم و ویژه دارد که باعث می‌شود هر جایی نرود، هر کاری نکند، هر آموزه‌ای را دریافت نکند و هر درمانی را انتخاب کند.
چون مادر بیمار نیست که بخواهد درمان شود. مادر تنها به یک مشاور در دوران بارداری نیاز دارد تا بتواند این دوران را در کمال آرامش سپری کند چون ۸۵ درصد مادران، بارداری بدون خطر دارند و نیازی به پروسه‌های درمانی ندارند بلکه فقط نیاز به مشاوره دارند تا اگر دغدغه و سوالی دارند، از این مشاوران بپرسند و یک نفر با آرامش و دانش، پاسخگوی این مادران باشد.