هفت غذایی که برای مادران شیرده مطلقا ممنوع است

نی‌نی‌بان: دوران شیردهی یکی از مهم‌ترین دوره‌های زندگی یک زن است که نه تنها برای مادر بلکه برای نوزاد نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تغذیه مناسب در این دوران می‌تواند تأثیر بسزایی بر سلامت عمومی مادر و رشد بهینه نوزاد داشته باشد. مادران شیرده باید با دقت و آگاهی به تغذیه خود توجه کنند تا بتوانند نیازهای خود و نوزادشان را تأمین کنند.

لیست غذاهایی که مادر شیرده باید بخورد (+ غذاهای ممنوعه دوران شیردهی )

تغذیه دوران شیردهی بر دستگاه گوارش کودک اثر می‌گذارد و دوران شیردهی برای مادران خاطره انگیز و بر روی آینده کودکان تاثیرگذار است. رژیم شیردهی و اینکه مادران چه مواد غذایی را بهتر است مصرف کنند ، خوراکی‌های ممنوعه چه می‌باشند؟ چه غذاهایی کیفیت شیر مادر را بالا می‌برند؟ در صورتی که تغذیه مادر شیرده با توجه به توصیه‌های غیر اصولی اطرافیان باشد به مادر و نوزاد آسیب می‌رسد. مطالعه مقاله زیر را به مخاطبین مرکز مهرپرور ، پرستار کودک و مادریاران توصیه می‌کنیم.

اهمیت تغذیه در دوران شیردهی

اهمیت دادن به تغذیه دوران شیردهی می‌تواند سلامت مادر و نوزاد را حفظ کند. مادران باید از رژیم شیردهی مناسبی پیروی کنند. در اینصورت ویتامین‌ها و املاح کافی از طریق شیر مادر به بدن نوزاد هم برسد. مادرانی که در این دوران رژیم مناسبی ندارند ؛ برای حفظ کیفیت شیر نوزاد ، این مواد مغذی از بدن مادر تامین می‌شود. دریافت می‌کند. تغذیه مادر در دوران شیردهی باید شامل غذای دو نفر باشد، تا نیازهای جسمی مادر و نوزاد برطرف شود. توجه کنید که اهمیت تغذیه مادر در دوران شیردهی کمتر از دوران بارداری نمی‌باشد .مادران باید از کدام گروه‌های غذایی در دوران شیردهی بیشتر استفاده کنند؟

۱۲ غذای مفید و مناسب برای تغذیه دوران شیردهی مادران

از آنجا که بدن مادر شیرده مرتباً در حال تولید شیر برای کودک است. مادران احساس گرسنگی شدیدی دارند. به مادران شیرده اغلب توصیه می‌شود از وعده‌های غذایی کوچک و میان‌ وعده‌های سالم استفاده کنند. این یک راهکار خوب برای رفع احساس گرسنگی و بالا نگه داشتن سطح انرژی است. لیست غذاهایی که مادر شیرده باید بخورد و مفید برای تغذیه دوران شیردهی در ادامه معرفی می‌شود.

۱-غذای مناسب مادران شیرده : قزل آلا

یکی از بهترین خوراکی‌ها برای تغذیه دوران شیردهی ، قزل آلا است. هیچ غذایی کامل نیست. اما ماهی قزل آلا برای مادرانی که تازه زایمان کرده اند یک غذای کامل است . این ماهی پر از چربی به نام  DHA ( چربی امگا ۳ )  است که برای رشد سیستم اعصاب کودک مهم است. شیر مادر همواره حاوی DHA ( چربی امگا ۳ ) است ؛ ولی میزان این ماده مغذی ، بستگی به نوع تغذیه مادران هم دارد. این ماده  غذایی برای افسردگی بعد زایمان هم مفید است.

 ۲ – ماده غذایی مناسب تغذیه بعد از زایمان : محصولات لبنی کم چرب

هر کدام از لبنیات که تمایل دارید انتخاب کنید، محصولات لبنی بخش مهمی از تغذیه دوران شیردهی را تشکیل می‌دهند. علاوه بر تامین پروتئین ، ویتامین ب ، و ویتامین  د ، محصولات لبنی یک از بهترین منابع کلسیم هستند. شیر برای کمک به ساختن استخوان‌های کودک هم مفید است. یکی از راه‌ها این است که حداقل ۳ فنجان لبنیات در روز جزء رژیم غذایی شیردهی  باشد.

۳ -گوشت خالص گاو مناسب تغذیه دوران شیردهی مادر

برای افزایش انرژی خود بدنبال غذاهای غنی از آهن مانند گوشت خالص گاو باشید. کمبود آهن میزان انرژی را پایین آورده و نمی‌گذارد که مادر به تقاضاهای نوزاد خود پاسخ دهد. در دوران شیردهی نیاز به تامین پروتئین و ویتامین ب-۱۲ بیشتری دارید. گوشت گاو منبع عالی این مواد مغذی است.

۴ – حبوبات مناسب دوران شیردهی مادران

حبوباتی که رنگ تیره دارند، مانند لوبیا‌های سیاه و لوبیای چیتی غذای بسیار مفیدی برای تغذیه دوران شیردهی هستند. مادرانی که رژیم گیاه خواری دارند حتما این دو ماده را در برنامه خود داشته باشند. حبوبات نه تنها غنی از آهن اند، بلکه یک منبع مناسب و ارزان پروتئین غیر حیوانی با کیفیت بالا نیز هستند.

۵ – زغال اخته مناسب دوران شیردهی

مادرانی که در دوران شیردهی هستند به دو وعده میوه یا آبمیوه در روز احتیاج دارند. زغال اخته غنی از آنتی اکسیدان ، گزینه مناسبی برای پاسخگویی به نیاز مادر و نوزاد است.  زغال اخته سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی مناسب نیازهای مادر است. مقدار مناسب کربوهیدرات آن سطح انرژی را بالا نگه می‌دارد.

۶ – کربوهیدرات مناسب دوران شیردهی : برنج قهوه‌ای

در صورت تمایل به لاغری بعد از زایمان ممکن است بخواهید مصرف کربوهیدرات خود را به میزان زیادی کاهش دهید. عوارض این تصمیم شما احساس سستی و تنبلی و کاهش شیر است. پیشنهاد ما به شما استفاده از کربوهیدرات‌های دارای غلات کامل است. برنج قهوه ای را در رژیم خود بگنجانید تا میزان انرژی شما بالا بماند. صبحانه برای زن تازه زایمان کرده می‌بایست دارای مواد کربوهیدراتی زیادی باشد.

۷ – تغذیه در شیردهی : پرتقال میوه مفید

یکی از میوه‌های مفید در دوران شیردهی می‌باشد. پرتقال میوه ای مغذی ، سبک و عالی برای مادران است. مادران شیرده نسبت به مادران باردار نیاز بیشتری به ویتامین ث دارند. ، پرتقال و دیگر مرکبات، غذایی عالی برای تغذیه دوران شیردهی هستند. چند جرعه آب پرتقال طبیعی در طول روز بنوشید تا از فواید ویتامین ث برخوردار خواهید شوید.

۸ – تخم مرغ مفید برای دوران شیردهی

زرده تخم مرغ یکی از معدود منابع ویتامین د است. استخوان‌های شما را محکم می‌کند و به نوزاد شما در رشد استخوان‌هایش کمک می‌کند. سفیده تخم مرغ  بهترین ماده برای رفع نیاز روزانه به پروتئین اند. می‌توانید ۲ عدد تخم مرغ را برای صبحانه میل کنید یا آبپز آن را در سالاد نهارتان قرار دهید. برای شام املت با سالاد میل کنید.

۹ – نان گندم سبوس دار مناسب برای تغذیه مادران شیردهی

اسید فولیک برای رشد کودک در مراحل اولیه حاملگی، اهمیت زیادی دارد. این نیاز برای کودک بعد از تولد هم وجود دارد. اسید فولیک ماده ای مغذی در شیر مادر است. این ماده برای سلامتی مادر نیز اهمیت دارد. منابع این ماده مغذی نان‌های سبوس دار و ماکارونی غنی شده می‌باشد. این مواد غذایی به شما مقدار مناسبی فیبر و آهن می‌رساند. نان گندم سبوس دار باعث تقویت بدن در دوران شیردهی می‌شود

۱۰ – سبزیجات مفید برای دوران شیردهی مادران

سبزیجات برگ دار مانند اسفناج، برگ چغندر و بروکلی فواید بیشماری دارد. این سبزیجات سرشار از ویتامین آ هستند که نوزاد به آن نیاز دارد. این سبزیجات منابع غیر لبنی کلسیم خوراکی می‌باشند. ویتامین ث و آهن دارند. سبزیجات پر از آنتی اکسیدان‌هایی هستند که برای سلامت قلب مفیدند و کالری کمی دارند. در تغذیه دوران شیردهی این سبزیجات را اضافه کنید.

۱۱ – غلات سبوس دار برای صبحانه مادر شیرده

مادرانی که نوزاد بی خواب دارند برای افزایش انرژی در صبح ، می‌توانند صبحانه ای از غلات سبوس دار میل کنند. انواع مختلف غلات سرد در بازار موجودند که با ویتامین‌ها و مواد مغذی مهم غنی شده اند تا نیازهای روزانه مادران را پاسخگو باشند. زغال اخته و شیر کم چرب با آرد جو دوسر یک صبحانه داغ مناسب است.

۱۲ – میزان آب مورد نیاز مادران شیرده

کمبود آب یکی از عوامل تخلیه انرژی است. مادران شیرده در خطر دهیدراته بدن قرار دارند. مصرف آب به بالا نگه داشتن سطح انرژی و تولید شیر برای نوزاد کمک می‌کند. مایعات می‌تواند به شکل آبمیوه و شیر برای بدن تأمین شود. بنابراین با نوشیدن آب به مقدار کافی ، دچار کمبود آب نمی‌شوید. مادر در روز به ۶ تا ۸ لیوان آب یا آبمیوه نیاز دارد. مادر برای تهیه شیر ۵۰۰ کالری انرژی اضافه نیاز دارد.

لیست خوراکی‌های ممنوع در تغذیه دوران شیردهی به شرح زیر است.

۱. قهوه نخورید !

قهوه، چای و نوشابه‌ها کافئین دارند. این کافئین به شیر مادر منتقل می‌شود و سبب بی قراری و بی خوابی نوزاد می‌شود.

 ۲. مصرف شکلات را به حداقل برسانید

شکلات هم کافئین دارد. به طوری که ۳۰ گرم شکلات تلخ دارای ۵ تا ۳۵ میلی گرم کافئین است. مصرف میزان شکلات خود را به حداقل ممکن برسانید.

 ۳. کلم بروکلی خام در دوران شیردهی !

بروکلی و گل کلم از غذاهای نفاخ دوران شیردهی هستند و باعث بی قراری و دل دردهای کولیکی در نوزاد می‌شوند. بهتر است بروکلی دردوران شیردهی، خام میل نشود و بصورت بخارپز شده آن و در حجم کم مصرف شود.

 ۴. سیر را فراموش کنید

مصرف شیر طعم شیر مادر را تغییر می‌دهد که باعث امتناع نوزاد شیر خوردن میشود. توصیه می‌شود نه تنها سیر بلکه کلیه غذاهای تهیه شده با پودر سیر را مصرف نکنید. پیاز هم بهتر است در این دوران، کمتر استفاده شود.

۵. غذاهای تند و ادویه دار نخورید

مصرف غذاهای تند و ادویه دار طعم شیر را تغییر می‌دهند و باعث نق زدن بی مورد نوزاد می‌شوند. توصیه می‌شود غذاهای تان را با آبلیمو طعم دار کنید نه با ادویه فراوان.

۶. بادام زمینی آلرژی زا در دوران شیردهی !

به همین دلیل توصیه می‌شود در برنامه غذایی مادر وجود نداشته باشد.  ترکیب‌های آلرژن موجود در بادام زمینی برای نوزاد ایجاد حساسیت میکند.

۷. سبزی ممنوعه در دوران شیردهی : جعفری

این سبزی حجم شیر را کم می‌کند و بهتر است در تغذیه دوران شیردهی وجود نداشته باشد.

آیا خوردن فلافل در دوران شیردهی مضر است؟

نظر پزشک متخصص اطفال : مصرف فلافل و این گونه غذاهای فست فودی به طور کلی برای هر آدمی در هر سنی دارای مشکل هست و مصرف آن‌ها توصیه نمی‌شود. اما در کل اگر که مادری هوس کرده است ، مصرف آن به دفعات خیلی کم مشکلی ایجاد نمی‌کند اما به طور کلی سعی کنید که از این غذاها دوری کنید و تا جایی که امکان دارد از غذاهای سالم و خانگی بخورید تا هم سلامتی خودتان و هم سلامتی فرزندتان به خطر نیفتد.

سبوس برنج در دوران شیردهی

سبوس برنج در مقادیر یافت شده در غذا ایمن است، اما اطلاعات کافی برای دانستن این که آیا در مقادیر بیشتر که به عنوان دارو استفاده می‌شود، ایمن است یا خیر.

اهمیت ویتامین‌ها در دوران شیردهی

ویتامین‌های مختلف نقش حیاتی در سلامتی مادر و نوزاد دارند:

ویتامین D: برای تقویت استخوان‌ها و جذب بهتر کلسیم ضروری است. مادران باید مصرف این ویتامین را افزایش دهند.

ویتامین C: به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و موجب بهبود جذب آهن در بدن مادر می‌شود.

ویتامین A: برای حفظ سلامت چشم و پوست مادر و نوزاد ضروری است.

مواد معدنی مورد نیاز در دوران شیردهی

کلسیم: برای تقویت استخوان‌ها و دندان‌های مادر و نوزاد حیاتی است.

آهن: برای پیشگیری از کم‌خونی مادر و افزایش انرژی او ضروری است.

منیزیم: به حفظ تعادل الکترولیت‌ها در بدن مادر و کمک به عملکرد عضلات و اعصاب کمک می‌کند.

راه های طبیعی افزایش شیر مادر

افزایش میزان شیر مادر بیشتر بستگی به مکش نوزاد دارد تا تغذیه‌ی مادر. معمولاً فرآیند تولید شیر در همه‌ی مادرها یکسان است. اگر تغذیه‌ی مادر نامناسب باشد بدن او کمبود مواد مغذی نوزاد را از ذخیره‌هایش تأمین می‌کند. البته لازم نیست که خودتان را مجبور به خوردن غذاهایی بکنید که دوست ندارید. مواد مغذی مورد نیاز خود و نوزاد را از مواد غذایی دیگر که دوست دارید تأمین کنید. برخی از ترکیبات شیر ممکن است بر اساس نوع تغذیه‌ی مادر تغییر کند. مادرهایی که شیر خیلی غلیظ و چربی دارند معمولاً شیر کمتر و مادرهایی که شیر کم چربی دارند شیر بیشتری تولید می‌کنند.

رعایت نکات تغذیه ای زیر در مادران شیرده به افزایش شیر بیشتر و افزایش وزن نوزاد کمک می‌کند:

اسیدهای چرب ترانس استفاده نکنید.

مصرف مواد غذایی حاوی مواد نگه‌دارنده و رنگ‌های خوراکی مصنوعی را محدود کنید.

تا جایی که می‌توانید خود را از آلودگی‌ها و سموم دور کنید : ( آفت کش‌ها، حشره کش‌ها و کودهای شیمیایی)

مواد غذایی تصفیه نشده را در الویت قرار دهید. ( نان و پاستاهای تهیه شده با آرد کامل ) | ( قند، نمک و روغن‌های تصفیه نشده )