علم روانشناسی درباره جراحی زیبایی چه نظری دارد؟/ پدیده «فشار همتا» چیست؟

امرالله ابراهیمی، عضو هیئت‌ علمی گروه روان‌شناسی سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می‌گوید: ازنظر روانشناسی درمان یک مشکل، رفع عارضه زیبایی‌شناختی، داینامیک گروهی و احساس نارضایتی کلی همگی می‌توانند عواملی برای دریافت خدمات زیبایی باشند.

وی می‌افزاید: برخی افراد به دلیل مشکلات پزشکی یا شرایط خاص ظاهری نیاز به این تغییرات دارند. عمل‌هایی که جنبه درمانی دارند و به‌سلامت جسمانی افراد کمک می‌کنند. برای مثال، عمل‌هایی که مشکلاتی در جویدن غذا، تنفس، یا آسیب‌های جسمانی واقعی ایجاد می‌کنند، کاملاً توجیه‌پذیر و ضروری هستند. حتی برخی از این اقدامات تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.

عضو هیئت‌ علمی گروه روان‌شناسی سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه می‌دهد: افرادی که بدشکلی‌هایی در ظاهر صورت یا بدن دارند، اگرچه عملکرد بدنشان را به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار نمی‌دهد، اما مشکلات ظاهری ایجاد کرده که اصلاح آن‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی‌شان کمک کند. بررسی این موضوع نیازمند طبقه‌بندی دقیق است. این موارد نیز تا حدودی قابل توجیه هستند، حتی اگر مشکل شدیدی وجود نداشته باشد.

ابراهیمی بیان می‌کند: دسته دیگری از اقدامات زیبایی نیز وجود دارند که تنها جنبه زیباسازی دارند، شامل تزریق‌ها و جراحی‌هایی که می‌توانند تحت‌تأثیر مسائل روان‌شناختی و اجتماعی باشند. به نظر می‌رسد جامعه ما به‌شدت درگیر چنین رفتارهایی شده است.

وی ضمن تأکید بر شرکت در جلسه مشاوره قبل از عمل زیبایی بیان می‌کند: از جنبه روان‌شناختی، افرادی که نارضایتی کلی از ظاهر خود یا تصویر ذهنی از خودشان دارند «تصویر بدن یا Body Image» ممکن است به انجام چنین عمل‌هایی تمایل پیدا کنند. مشکلات روان‌شناختی نظیر اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس پایین یا تصور اشتباه از شاخص‌های زیبایی بدن می‌تواند افراد را به سمت انجام این اقدامات سوق دهد.

 عضو هیئت‌ علمی گروه روان‌شناسی سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در ادامه با اشاره به اهمیت عوامل اجتماعی می‌گوید: فشارهای ناشی از جوهای حاکم بر اجتماع، صنعت مد و فشن، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات و گروه هم‌سن‌وسالان می‌تواند افراد را وادار به انجام این عمل‌ها کند. به این پدیده «فشار همتا» گفته می‌شود. در این حالت فرد ممکن است احساس کند که اگر چنین اقداماتی را انجام ندهد، به‌اصطلاح، امروزی نیست. این فشارها علاوه بر تحمیل هزینه‌های مالی، ممکن است نتایج مورد انتظار را نیز به همراه نداشته باشد و موجب نارضایتی مضاعف شود.

ابراهیمی تصریح می‌کند: حل این مسائل نیازمند تقویت عزت‌نفس افراد است تا بتوانند خود را به شکل طبیعی و بدون قید و شرط بپذیرند.

منبع: ایسنا