پوکی استخوان بعد از زایمان، هر آنچه باید بدانید!

پوکی استخوان بعد از زایمان می‌تواند به دلیل شیردهی باشد. در واقع، وقتی شما به نوزاد خود شیر می‌دهید، بدن‌تان یک پپتید مرتبط با پاراتیروئید ترشح می‌کند تا از وجود کلسیم کافی هم برای شیر و هم برای استخوان‌های شما مطمئن شود. با این حال، کاهش موقتی تراکم استخوان یک بخش طبیعی از بارداری و شیردهی است و شما باید مراقب پوکی استخوان در شیردهی باشید.

بیشتر بخوانید: چرا باید تست سنجش تراکم استخوان بدهیم؟

در این مقاله می‌خوانید:

• نحوه تاثیر بارداری بر استخوان‌ ها
• پوکی استخوان بعد از زایمان
• تشخیص پوکی استخوان بعد از زایمان
• عوامل خطر پوکی استخوان برای زنان باردار
• درمان پوکی استخوان بعد از زایمان
• سوالات متداول

نحوه تاثیر بارداری بر استخوان‌ ها

استخوان در بدن به طور مداوم توسط سلول‌هایی به نام استئوبلاست ساخته و توسط سلول‌های دیگری به نام استئوکلاست تجزیه می‌شود. در دوران بارداری، سطح استروژن بالا است که به تنظیم این چرخه کمک می‌کند. هم‌چنین، بسیاری از زنان در دوران بارداری کلسیم بیشتری را از طریق مکمل‌ها یا رژیم غذایی به دستور متخصص زنان و زایمان خود دریافت می‌کنند.
با این حال، درست بعد از بارداری، با یا بدون شیردهی معمولاً دچار تحلیل استخوان می‌شوید؛ چرا که سطح استروژن بدن شما کاهش می‌یابد و دیگر مانند دوران بارداری نیست.

بیشتر بخوانید: بهترین ویتامین‌ ها برای زنان قبل از ۴۰ سالگی/ خانم ها این ویتامین ها را حتما بخورید!

پوکی استخوان بعد از زایمان

با وجود تمام چیزهایی که تا به این‌جا گفتیم، پوکی استخوان بعد از زایمان نادر است؛ هر چند که می‌تواند شدید باشد. این نوع پوکی استخوان در ابتدا به صورت یک کمردرد بد که نتیجه شکستگی‌های متعدد مهره‌ها است ظاهر می‌شود.
علاوه بر این، میزان تحلیل استخوان ممکن است بسته به مدت زمان شیردهی متفاوت باشد. یک تحقیق نشان داد که شیردهی طولانی‌مدت که بیش از ۳۷ ماه تعریف می‌شود، با تراکم استخوان کم در ستون فقرات کمری و شیوع بیشتر پوکی استخوان همراه است.

بیشتر بخوانید: آماده شدن برای آزمایش تراکم استخوان، نکاتی که باید جدی گرفته شوند

تشخیص پوکی استخوان بعد از زایمان

پوکی استخوانی که مرتبط با بارداری باشد، به راحتی قابل تشخیص نیست و معمولاً تا پس از تولد نوزاد تشخیص داده نمی‌شود. این بدان دلیل است که علائم پوکی استخوان در دوران بارداری اغلب با علائم طبیعی این دوران در هم می‌آمیزد و به سادگی قابل تمییز نیست.
بیشتر شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان نیز در حین زایمان یا بلافاصله پس از آن اتفاق می‌افتند. هم‌چنین، معمولاً در دوران بارداری از تصویربرداری اشعه ایکس که روش رایج تشخیص پوکی استخوان است، استفاده نمی‌شود.
پوکی استخوان در شیردهی هم ممکن است مدتی طول بکشد تا تشخیص داده شود، زیرا درد ناشی از شکستگی ممکن است با دردهای پس از بارداری و زایمان اشتباه گرفته شوند. با این حال، اگر بعد از زایمان به پوکی استخوان مشکوک شدید، نیاز است که با تصویربرداری اشعه ایکس شک خود را بررسی کنید.

بیشتر بخوانید: هزینه آزمایش تراکم استخوان ۱۴۰۳  

عوامل خطر پوکی استخوان برای زنان باردار

عوامل خطر رایج برای پوکی استخوان عبارتند از:

• سابقه شکستگی قبلی (از برآمدگی جزئی گرفته تا افتادن)
• سابقه خانوادگی پوکی استخوان (والدین/ خواهر و برادر)
• کاهش قد به اندازه ۳ سانتی‌متر یا بیشتر
• سیگار کشیدن یا مصرف زیاد الکل
• کمبود کلسیم و ویتامین D
• ورزش نکردن
• سن ۷۰ سال به بالا
• بیماری سلیاک
• دیابت
• روماتیسم مفصلی
• یائسگی زودرس
• تستوسترون پایین
• بیماری مزمن کلیه یا بیماری کبد
• پرکاری تیروئید یا پاراتیروئید
• بعضی از درمان‌های خاص سرطان سینه
• درمان‌های خاص سرطان پروستات
• گلوکوکورتیکوئیدها (استروئیدها)
• درمان‌های ضد صرع

بیشتر بخوانید: این علائم یعنی کمبود ویتامین D دارید

درمان پوکی استخوان بعد از زایمان

در صورت ابتلا به پوکی استخوان در دوران بارداری و شیردهی باید دستورات پزشک خود را مو به مو رعایت کنید. اهداف اصلی درمان پوکی استخوان تسکین درد، جلوگیری از شکستگی بیشتر و شروع بازیابی تراکم استخوان است. چندین گزینه درمانی وجود دارند که بر نوزاد شما تاثیری نمی‌گذارند و عبارتند از:

• مکمل‌های کلسیم و ویتامین D مصرف کنید.
• مصرف غذاهای غنی از کلسیم مانند سبزیجات تیره و برگ دار و لبنیات را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
• سطح فعالیت خود را افزایش دهید.
• مراقب باشید که نیفتید.
• از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.

داروهایی که به افزایش تراکم استخوان کمک می‌کنند نیز عبارتند از:

• کلسی تونین
• تری پاراتید

جراحی‌هایی که برای ترمیم شکستگی‌های مهره توصیه می‌شوند نیز عبارتند از:

• کیفوپلاستی
• ورتبروپلاستی

در نهایت باید گفت که داروهایی به نام بیس فسفونات‌ها نیز اغلب برای کمک به افراد مبتلا به پوکی استخوان تجویز می‌شوند. با این حال، این داروها می‌توانند بر رشد اسکلت، ناهنجار‌ی‌های دستگاه ادراری و صورت کودک تأثیر بگذارند. به همین دلیل، مصرف آن‌ها در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. علاوه بر این، بیس فسفونات‌ها ممکن است تا ۱۰ سال در استخوان‌های شما باقی بمانند. بنابراین، این احتمال وجود دارد که بر بارداری‌های بعدی شما نیز تاثیر بگذارند.

بیشتر بخوانید: پوکی استخوان و راه های درمان آن

سوالات متداول

۱- پوکی استخوان پس از زایمان به چه معناست؟

پوکی استخوان پس از زایمان به دلیل کاهش استروژن رخ می‌دهد و به این معنا است که استخوان‌های شما در حال تحلیل شدن هستند. بنابراین، شما باید مصرف مکمل‌های ویتامینی، بیرون رفتن در زیر نور آفتاب و خوردن غذاهای زیر را جدی بگیرید:

• شیر غنی شده
• پنیر
• ماست
• سبزیجات برگ سبز تیره
• ماهی‌های چرب مانند سالمون و ساردین

۲- اما امکان مصرف بیش از حد کلسیم وجود دارد؟

بله، اگر دقت به خرج ندهید، ممکن است که مصرف کلسیم شما به بیش از حد برسد! اگر این اتفاق بیفتد، مقدار اضافی کسیم از طریق کلیه‌هایتان در ادرار دفع می‌شود، اما در برخی از افراد ممکن است منجر به سنگ کلیه شود. بنابراین، توصیه می‌شود که کلسیم خود را بیشتر از طریق غذاهای غنی از کلسیم مانند لبنیات، سبزیجات برگ سبز و ماهی‌های چرب دریافت کنید و کمتر سراغ مکمل‌ها بروید.

بیشتر بخوانید: ضرورت انجام تراکم استخوان

کلام آخر

پوکی استخوان بعد از زایمان به دلیل کاهش استروژن اتفاق می‌افتد و می‌تواند باعث شکستگی استخوان‌های شما شود. به همین دلیل، تشخیص آن ضروری است تا در اولین فرصت تحت درمان قرار بگیرید و کلسیم بدن خود را افزایش دهید.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.