آیا ماموگرافی قبل از آگاهی از بارداری برای جنین خطرناک است؟ بررسی نکات مهم

از آنجا که پرتوهای یونیزان میتوانند به طور بالقوه بر رشد جنین تأثیر بگذارند، این پرسش مطرح میشود که آیا ماموگرافی در چنین شرایطی خطری برای جنین ایجاد میکند یا خیر. این مقاله به بررسی میزان خطرات احتمالی ماموگرافی در اوایل بارداری میپردازد.
ماموگرافی به عنوان یکی از روشهای استاندارد غربالگری سرطان پستان، معمولاً با استفاده از اشعه ایکس با دوز پایین انجام میشود. با این حال، یکی از نگرانیهای مهم، انجام ناخواسته این تصویربرداری در دوران بارداری (پیش از آگاهی از وضعیت حاملگی) است. از آنجا که پرتوهای یونیزان میتوانند به طور بالقوه بر رشد جنین تأثیر بگذارند، این پرسش مطرح میشود که آیا ماموگرافی در چنین شرایطی خطری برای جنین ایجاد میکند یا خیر. این مقاله به بررسی میزان خطرات احتمالی ماموگرافی در اوایل بارداری میپردازد و بر اساس مطالعات علمی، راهکارهای مناسب برای مدیریت این شرایط را ارائه میدهد.
ماموگرافی در دوران بارداری
ماموگرافی که نوعی رادیوگرافی از سینهها برای تشخیص بیماریهای پستان است، در دوران بارداری به طور کلی توصیه نمیشود مگر در موارد ضروری. در این دوران، تغییرات هورمونی و فیزیکی در بدن زن باعث میشود سینهها حساستر شوند و ممکن است نتایج ماموگرافی به درستی تفسیر نشود.
اگر پزشک بر این باور باشد که نیاز به ماموگرافی وجود دارد، ممکن است روشهای دیگری مانند سونوگرافی پستان به عنوان گزینهای ایمنتر در نظر گرفته شود. در هر حال، تصمیمگیری در مورد انجام ماموگرافی یا دیگر تستهای تصویربرداری باید با مشورت پزشک معالج انجام شود تا خطرات احتمالی برای مادر و جنین به حداقل برسد.
آیا ماموگرافی در دوران بارداری خطرناک است؟
به طور کلی، ماموگرافی در این دوران ایمن است، اما همیشه مؤثرترین روش برای شناسایی سرطان سینه نیست. پس حتماً با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات ماموگرافی در این دوران صحبت کنید، مخصوصاً اگر سابقه خانوادگی سرطان سینه دارید یا حدس میزنید مشکلی وجود دارد.
آیا ماموگرافی در دوران شیردهی مجاز است؟
پاسخ کوتاه به این سوال بله است و ماموگرافی در دوران شیردهی مثل ماموگرافی در بارداری مشکل بزرگی ندارد، زیرا میزان کمی از تشعشعاتی که در معرض آن قرار میگیرید هیچ تاثیری بر میزان شیر شما نخواهد داشت و نیازی نیست که قبل از شیردهی دوباره مدت زمانی منتظر بمانید. در واقع، شما میتوانید به محض اتمام تصویربرداری، به طور ایمن نوزاد خود را شیر بدهید.
با این حال، همانطور که پیشتر اشاره کردیم، در برخی موارد، غدد پستانی پر از شیر ممکن است چگالی سینه را افزایش دهند که این میتواند ایجاد تصویر واضح و شناسایی مشکل را سخت کند. بنابراین، اگر در حال شیردهی هستید، بهتر است نیم ساعت قبل از انجام ماموگرافی نوزاد خود را شیر بدهید یا شیرتان را بدوشید تا کیفیت تصاویر گرفتهشده بهبود یابد. این کار به رادیولوژیستی که تصاویر شما را بررسی میکند، این امکان را میدهد که دید بهتری از بافت سینه داشته باشد و تشخیص دقیقتری انجام دهد.
آمادگی های لازم قبل از انجام ماموگرافی
قبل از انجام ماموگرافی، باید به نکات مهمی توجه کرده و آن ها را رعایت کنید. مهمترین آمادگیهای لازم قبل از انجام ماموگرافی عبارتند از:
- مشاوره با پزشک متخصص: قبل از هر چیز، پزشک باید در جریان بارداری شما باشد و اوست که تصمیم میگیرد آیا انجام ماموگرافی در دوران بارداری و حاملگی ضرورت دارد یا میتوان از روشهای بیخطرتری مانند سونوگرافی پستان یا ام آر آی بدون تزریق ماده حاجب استفاده کرد.
- استفاده از محافظ سربی :در صورت تأیید انجام ماموگرافی، از محافظ شکم و لگن سربی استفاده میشود تا از جنین در برابر اشعه محافظت کند. تکنسین تصویربرداری موظف است این پوشش را به درستی روی شکم شما قرار دهد.
- بهداشت شخصی پیش از تصویربرداری: در روز انجام ماموگرافی، از استفاده از دئودورانت، پودر بدن، کرم یا عطر در ناحیه زیر بغل و سینه خودداری کنید، چون این مواد ممکن است تصاویر را مخدوش کنند. در عوض، حمام بروید و بدن خود را تمیز نگه دارید.
- انتخاب زمان مناسب (در صورت امکان): در صورت امکان و اورژانسی نبودن وضعیت، پزشک ممکن است ماموگرافی را به بعد از سه ماهه اول موکول کند تا خطرات احتمالی برای جنین کاهش یابد.
- همراه داشتن اطلاعات پزشکی قبلی: در صورت داشتن تصاویر ماموگرافی یا سونوگرافی قبلی، آنها را همراه خود ببرید تا امکان مقایسه وجود داشته باشد.
- آرامش و آمادهسازی ذهنی: انجام ماموگرافی در دوران بارداری ممکن است نگرانیهایی به همراه داشته باشد. پس سعی کنید با پزشک و تکنسین در مورد مراحل ماموگرافی و نگرانیهایتان صحبت کنید تا با آرامش بیشتری وارد فرآیند شوید.
- پیروی کامل از دستورالعملهای مرکز تصویربرداری: برخی مراکز ممکن است دستورالعمل خاصی برای زنان باردار داشته باشند. پس لازم است از قبل تماس گرفته و درباره جزئیات آمادهسازی سوال کنید.
در صورت انجام ماموگرافی قبل از آگاهی از بارداری چه باید کرد؟
اگر شما قبل از آگاهی از بارداری، ماموگرافی انجام دادهاید، معمولاً نگرانی جدی وجود ندارد. دوز پرتوی استفاده شده در ماموگرافی بسیار کم است و به طور کلی، محققان معتقدند که در صورتی که در مراحل اولیه بارداری (تا هفته 10) انجام شود، خطر قابل توجهی برای جنین ندارد. با این حال، در صورت نگرانی، بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
تماس با پزشک:
با پزشک خود تماس بگیرید و موضوع را مطرح کنید. او میتواند مشخص کند که آیا نیاز به ارزیابی بیشتری است یا خیر.
ارزیابی شرایط:
پزشک ممکن است شما را معاینه کند و در صورت نیاز، توصیههایی درباره روشهای جایگزین یا ارزیابیهای بیشتر ارائه دهد.
آرامش:
در اکثر موارد، انجام ماموگرافی قبل از دانستن بارداری به عنوان خطری جدی برای جنین تلقی نمیشود.
کلام آخر
اگرچه انجام ماموگرافی قبل از آگاهی از بارداری معمولاً برای جنین مشکلی ایجاد نمیکند، اما توصیه میشود که زنان باردار یا کسانی که به تازگی متوجه بارداری خود شدهاند، از انجام ماموگرافی خودداری کرده و به مشاوره پزشکی توجه کنند. به طور کلی، در صورت وجود نگرانی، پزشکان گزینههای ایمنتری مانند سونوگرافی را پیشنهاد خواهند داد.