میزان خواب نوزاد، مقاطع مختلف سنی

نوزادان در ابتدای تولد بیشترین میزان خواب را دارند و این میزان به تدریج در طول رشد کاهش می یابد. خواب نوزاد علاوه بر اینکه انرژی او را ذخیره می کند، از جهت تاثیر بر رشد مغز بسیار اهمیت دارد. خیلی از والدین در ابتدا درمورد اینکه خواب نوزاد چگونه و به چه میزان باید باشد، دچار چالش هستند. از این رو مادران برای دانستن اینکه نوزادشان چقدر نیاز به خواب دارد و در چه مواقعی باید به متخصص مراجعه کنند، کنجکاو می باشند.

میانگین زمان خواب نوزاد
به طور متوسط نوزادان چیزی در حدود ۱۴تا ۱۸ ساعت در شبانه روز می‌خوابند. نوزادان غالباً دارای چهار دوره خواب در هر ۲۴ ساعت هستند و در طول روز به حداقل ۲ بار خواب میان‌روزی نیاز دارند.

میزان خواب نوزاد در دوره های رشد
میزان خواب نوزاد در ماه های مختلف دارای تغییرات زیادی است. به خصوص در ماه های اول به دلیل سرعت بیشتر رشد نوزاد، سرعت این تغییر الگوهای خواب بیشتر می باشد.
تولد تا سه ماهگی
نوزاد از تولد تا سه ماهگی به حدود ۱۶ تا ۱۸ ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارد که الگوی آن به تدریج تغییر می کند.
- ماه اول: حدودا 8 ساعت در روز و 8-9 ساعت در شب می خوابد. هیچ الگوی خاصی برای خواب خود ندارد و تنها چند دقیقه بعد از چندین ساعت خواب برای خوردن شیر و .. بیدار می ماند.
- ماه دوم: حدود ۶-۷ ساعت در روز و ۸-۹ ساعت در شب می خوابد. تا حدودی بین شب و روز بیشتر تمایز قایل شده و اکثرا شب را با چشمان بسته می گذراند.
- ماه سوم: در این دوره هشیاری اش نسب به محیط بیشتر شده است. حدود 2 تا 4 بار یا بیشتر در روز می خوابد. احتمالا یکی دو بار در شب برای شیر خوردن بیدار می شود.
سه ماهگی
نوزاد در سه ماهگی به حدود 14 تا 16 ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارند (حدود 4-5 ساعت در روز و 10-11 ساعت در شب). معمولا یک یا دوبار بین آن بیدار می شوند. اکثر نوزادان در این سن شب ها می توانند 6 تا 8 ساعت متوالی بخوابند. این میزان در چهار ماهگی به 9 تا 12 ساعت، به علاوه خواب‌های میان روزی می‌رسد.
شش ماهگی
در شش ماهگی نوزاد حدود 14 ساعت در شبانه روز به خواب احتیاج دارد. کودکان به طور معمول حدود 9 تا 11 ساعت در شب می خوابند. چرت زدن آن ها در طول روز تبدیل به یکی در صبح و دیگری در بعد از ظهر می شود، هر چند هنوز برخی از کودکان 3 یا 4 بار در روز چرت می زنند. در این سن، می‌توانید واکنش خود به نوزادی که در طول شب بیدار شده و گریه می‌کند را تغییر دهید. می‌توانید به نوزادان این سن 5 دقیقه وقت بدهید که خودش آرام شود و دوباره به خواب برود. اگر این کار را نکرد، می توانید بدون بلند کردن او از روی گهواره، آرامش کنید (با خواندن لالایی با صدای آرام و مالیدن پشتش)، بعد او را ترک کنید، مگر این که به نظر برسد که نوزاد مریض است. ممکن است نشانه هایی از اضطراب جدایی کودکان در این دوره مشاهده کنید برای برطرف کردن آن می توانید از مشاوره کودک استفاده نمایید.
نه ماهگی
در 9 ماهگی حدود 13 تا 14 ساعت از کل شبانه روز را به خواب احتیاج دارد. تقریبا سه چهارم نوزادان بین نیمه شب تا ساعت 5 صبح را می خوابند، برخی دیگر تمام شب را به طور متوالی حدود 10 الی 11 ساعت را می خوابند. احتمالا کودک دو بار در روز چرت می زند. هم چنین ممکن است مشکل به خواب رفتن و یا پریدن از خواب به علت ترس از جدایی داشته باشد.
دوازده ماهگی
در 12 ماهگی نیاز کودک به خواب حدود 13/5 ساعت خواب در شبانه روز است. خواب او در هنگام شب هم چنان 10 تا 11 ساعت است و دو وعده چرت در روز، البته با مدت زمانی کوتاه تر دارد.

راهکارهایی برای تنظیم عادات مناسب خواب نوزاد
برای تنظیم عادات خواب نوزاد ممکن می توانید از راهکارهای ارائه شده استفاده نمایید:
- به او فرصت دهید، خواب های کوتاه مکرر داشته باشد.
- به او یاد دهید بین شب و روز تمایز قایل شود. برای مثال می توانید در طول روز در تعامل با او فعالتر باشید، با او بیشتر بازی کرده و حرف بزنید. در طول شب در زمان بیداری می توانید با کم کردن صدای محیط و نور اطراف، رفتارهایی مثل نوازش کردن آرامش او را بیشتر کنید، و بازی و فعالیت کمتری با نوزاد اشته باشید.
- نشانه های خستگی کودک را شناسایی کنید. در هنگامی که آمادگی خواب دارد او را بخوابانید.
- یک برنامه مشخص برای زمان خواب کودک فراهم کنید. می توانید کارهای ساده ای مثل عوض کردن پوشک، لالایی خواندن، بوسیدن باشد.
وقتی نوزادتان بیدار است اما احساس خواب آلودگی دارد او را در تختش قرار دهید. چرا که اگر کودک برای مدت طولانی با وجود خواب آلودگی بیدار بماند می تواند در به خواب رفتن دچار مشکل شود.

درجه حرارت مناسب اتاق برای خوابیدن نوزاد
در اتاق نوزاد یک دماسنج روی دیوار نصب کنید. حرارت اتاق باید بین ۲۴ تا ۲۵ درجه سانتیگراد باشد. هوای اتاق نباید خیلی سرد باشد. سرد بودن اتاق انرژی کودک را می گیرد. همچنین دمای خیلی زیاد باعث کم آبی بدن نوزاد می شود. از پوشاندن لباس زیاد به کودک خودداری کنید و به جای آن دمای اتاق را تنظیم کنید.

نکات مهم در ایمنی خواب کودک
نحوه قرار گیری نوزاد در هنگام خواب برای جلوگیری از آسیب هایی چون؛ برگشتن لاله گوش، تنفس راحت و جلوگیری از مرگ ناگهانی حائز اهمیت می باشد.برخی نکات برای ایمنی خواب نوزاد عبارتند از:
- همیشه نوزاد را به پشت بخوابانید.
- نوزاد را به پهلو نخوابانید.
- دادن پستانک به نوزاد مشکلی ندارد ولی پستانک نباید جایگزین شیر دادن و نوازش کردن نوزاد شود.
- هنگام خواب نوزاد وسایل نرم مانند کوسن، متکا و ضربه گیر را که احتمال خفگی ایجاد می کند، از داخل تخت کودک خارج کنید.
- بهتر است محل خواب نوزاد سفت و محکم باشد. تشک های خیلی نرم، تشک های بادی یا تشک هایی که با آب پر می شوند برای خواب نوزاد اصلا مناسب نیستند.
- بهتر است کودک به صورت جدا و در تخت مخصوص خود بخوابد. امن ترین جا برای خواب کودک تخت محافظ دار مخصوص خود است.