بیش فعالی از چه سنی قابل تشخیص است؟

بیش فعالی از چه سنی قابل تشخیص است؟ چقدر ممکن است که بگوییم کودک نوپا یا پیش‌دبستانی شما ممکن است بیش فعالی داشته باشد؟
اکثر کودکان تا سن مدرسه برای اختلال بیش فعالی ADHD بررسی نمی‌شوند، اما طبق دستورالعمل‌های تعیین شده توسط آکادمی اطفال آمریکا (AAP) این اختلال در کودکان ۴ ساله هم قابل تشخیص است.
در این سن، بسیاری از کودکان، فعال و تکانشی هستند. بنابراین چه تفاوتی در مورد کودکان مبتلا به بیش فعالی وجود دارد؟ و اگر فرزند خردسال شما بیش فعالی دارد، چگونه درمان می‌شود؟

بیشتر بخوانید: اختلال رفتاری کودکان، راه درمان چیست؟

متمایز شدن از دیگر بچه‌ها
در مقایسه با سایر کودکان هم‌سن خود، برای کودکان مبتلا به بیش فعالی اغلب اوقات سخت است که حتی برای چند دقیقه ثابت بنشینند.

آنچه این بچه‌ها را متمایز می‌کند درجه و فراوانی بیش از حد و تکانشی بودن آن‌هاست. این بچه‌ها به معنای واقعی کلمه در حال ورجه وورجه بیش از حد هستند.

آن‌ها نمی‌توانند منتظر نوبت خود بمانند، مثلا پاسخ‌ها را بی‌پرده یا بدون این‌که نوبتشان شود می‌گویند و ممکن است بیش از حد صحبت کنند.
«جیمز پرین»؛ استاد اطفال در دانشکده پزشکی هاروارد می‌گوید: «کودکان کم‌سن و سال مبتلا به بیش فعالی همیشه به طور باورنکردنی فعال هستند . اکثر کودکان ۴ ساله به طور کلی بسیار فعال هستند، اما آن‌ها آرام می‌گیرند، چرت می‌زنند، برای غذا خوردن می‌نشینند، اما کودک مبتلا به بیش فعالی همیشه در حال حرکت است.»
«جورج دوپل»؛ دکترای روانشناسی در دانشگاه «لیهای»، می‌گوید: «آنچه این بچه‌ها را متمایز می‌کند درجه و فراوانی بیش از حد و تکانشی بودن آن‌هاست. این بچه‌ها به معنای واقعی کلمه در حال ورجه وورجه بیش از حد هستند.»

بیشتر بخوانید: مشکلات فرزندان طلاق، آسیب ها را خلع سلاح کنید

تشخیص بیش فعالی در کودکان
بیش فعالی بر اساس علائم بی‌توجهی، بیش فعالی و تکانشگری تشخیص داده می‌شود، اما بی‌توجهی اغلب در کودکان پیش‌دبستانی آشکار نیست.
گاهی اوقات، والدین، مراقبان یا معلمان ممکن است به بیش فعالی کودک مشکوک شوند. این کافی نیست، بلکه ارزیابی کامل پزشک برای تشخیص، مورد نیاز است.
برای تشخیص بیش فعالی در کودک پیش‌دبستانی، پزشک به توصیف دقیق رفتار کودک از سوی والدین، مربیان مهدکودک، معلمان پیش‌دبستانی و سایر بزرگسالانی که به طور مرتب کودک شما را می‌بینند، می‌پردازد و علاوه بر آن به مشاهدات خود هم تکیه می‌کند. مهم است که در مورد همه علائم با پزشک صحبت کنید .
فقط به این دلیل که کودک شما کمی بیش فعالی و تکانشگری دارد به این معنی نیست که او بیش فعالی دارد.
مثلا کودکانی که به دلیل داشتن مشکل در دیدن، شنیدن یا صحبت کردن کلافه‌اند، ممکن است مانند کودکان مبتلا به بیش فعالی رفتار کنند. ممکن است فرزند شما برای رد احتمالات دیگر نیاز به آزمایش داشته باشد.

بیشتر بخوانید: مشکلات خانواده و فرزندان، چه تاثیراتی بر هم دارند؟

رفتار درمانی حرف اول را می‌زند
برای کودکان پیش‌دبستانی که مبتلا به بیش فعالی هستند، رفتار درمانی، اولین درمان است .
این نوع درمان، شامل تغییراتی در رفتار والدین و معلمان است. تکنیک‌ها عبارتند از تمجید و پاداش دادن به رفتار خوب و نادیده گرفتن رفتار بد. ساختار و روال برای کودکان خردسال مبتلا به بیش فعالی مهم است.

بیشتر بخوانید: اختلالات رفتاری کودکان، انواع تا درمان آن

گزینه دارودرمانی
اگر فرزند شما 4 ساله یا بزرگ‌تر است و حداقل 6 ماه بدون تغییر زیاد، رفتار درمانی را امتحان کرده‌اید، می‌توانید از داروهای بیش فعالی با دوز پایین هم استفاده کنید.

هرگز رفتار درمانی را رها نکنید. رفتار درمانی حتی زمانی که کودک دارو مصرف می‌کند مهم است.

«جیمز پرین»؛ استاد اطفال در دانشکده پزشکی هاروارد می‌گوید: «اما هرگز رفتار درمانی را رها نکنید. رفتار درمانی حتی زمانی که کودک دارو مصرف می‌کند مهم است.»
همه داروهای بیش فعالی برای کودکان کمتر از ۶ سال مورد تایید نیستند، اما بسیاری از پزشکان این داروها را برای کودکان پیش دبستانی مبتلا به بیش فعالی تجویز می‌کنند.
بر اساس گفته‌های «جیمز پرین»؛ استاد اطفال در دانشکده پزشکی هاروارد، داروهای بیش فعالی برای این گروه سنی به خوبی کار نمی‌کنند. قطعا موثرند، اما در کودکان کوچک‌تر با قدرت کمتر و قابل پیش‌بینی، نسبت به کودکان بزرگ‌تر بهتر عمل می‌کنند.

بیشتر بخوانید: در آغوش گرفتن کودک، جلوگیری از مشکلات عاطفی

آیا درمان بیش فعالی با دارو برای کودکان عوارض دارد؟
اگر چه ممکن است عوارض جانبی وجود داشته باشد، اما این باور وجود دارد که مزایای داروهای بیش فعالی بیشتر از خطرات در کودکان خردسالی است که با رفتار درمانی بهتر نمی‌شوند.

مزایای داروهای بیش فعالی بیشتر از خطرات در کودکان خردسالی است که با رفتار درمانی بهتر نمی‌شوند.

برخی مطالعه نشان داده که کودکان خردسال نسبت به کودکان بزرگ‌تر نسبت به عوارض جانبی «متیل فنیدیت»، یکی از رایج‌ترین داروهای مورد استفاده، حساس‌تر هستند.
این عوارض جانبی ممکن است شامل تاخیر در رشد ، کاهش اشتها و کاهش وزن، بی‌خوابی و اضطراب باشد.
هیچ مطالعه‌ای در مورد اثرات طولانی‌مدت در کودکانی که داروهای بیش فعالی را در سنین پایین شروع می‌کنند وجود ندارد، اما مطالعات روی کودکان در سن ابتدایی، هیچ عوارض جانبی طولانی‌مدتی نشان داده نشده است.
تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا دارو را به عنوان بخشی از درمان کودک خود قرار دهید، آسان نیست. این تصمیمی است که پس از سنجیدن دقیق مزایا و معایب باید اخد شود.
آنچه برای یک فرزند و خانواده او مناسب است، ممکن است برای شما مناسب نباشد. با پزشک فرزندتان صحبت کنید. شما و پزشک با هم می‌توانید تصمیم بگیرید چه چیزی برای فرزندتان بهتر است.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.