تربیت کودک مستقل، کی و چگونه شروع کنیم؟

کودکان کم سن‌ و سال به ندرت متوجه مفهوم به موقع انجام دادن کارها و مسئولیت‌پذیری در قبال اعمال خود هستند، مثلا زنگ مدرسه ۲۰ دقیقه دیگر نواخته می‌شود و کودک شما هنوز هم در خواب شیرین به سر می‌برد با وجود اینکه ۳ بار از خواب بیدارش کرده‌اید. والدین اغلب نمی‌دانند که چگونه روند تربیت کودک مستقل را به شیوه درستی در پیش بگیرند بدون اینکه مجبور به برخورد با کودک و تنبیه کردن او شوند و این دقیقا همان کلید ماجرا است. جا انداختن تمایل به مستقل شدن در کودک مدتی طول می‌کشد زیرا این احساس باید از درون خود کودک نشات گرفته‌ باشد. شما به عنوان والدین کودک با استفاده از چند نکته می‌توانید او را به سمت درستی هدایت کنید و اجازه دهید این مستقل بودن را به شیوه خودش کشف کند.

چرا باید کودکان مستقل بودن را بیاموزند و دلایل تربیت کودک مستقل چیست؟

کودکان شما ممکن است امروز کوچک باشند اما آن‌ها قرار است بزرگ شده و تبدیل به بزرگسالانی بالغ و توانمند شوند. یادگیری زودهنگام برخی از مهارت‌های زندگی می‌تواند سبب آمادگی بهتر آن‌ها برای مدیریت مناسب مسئولیت‌های بزرگسالی شود.

کودکان نیازمند مدت زمانی برای درک کردن مفهوم انتخاب و تصمیم‌گیری‌هایی هستند که به تصورشان برای آن‌ها بهترین محسوب می‌شود. با معرفی زودهنگام انتخاب و روند انتخاب کردن، کودکان می‌توانند خود و نیازهای خود را بهتر بشناسند و تشخیص دهند که کدام موارد آن‌ها را شاد می‌کند.

همه زندگی پر از شادی و لذت جویی نیست بلکه لحظاتی وجود دارد که کودک در انجام وظایف مورد انتظار با عدم موفقیت روبرو می‌شود اما اگر مستقل باشد اشتباهات خود را تشخیص می‌دهد، برای کسب حمایت به شما مراجعه می‌کند و راهنمایی‌های شما برای داشتن عملکرد بهتر را با آغوش باز پذیرا می‌شود. عزت نفس فرد از همان دوران کودکی بسط پیدا می‌کند و این عزت نفس می‌تواند قوی‌تر شود درصورتی که کودک به خود، توانایی خود و درستی تصمیماتش ایمان داشته باشد. مستقل بودن به این روند کمک می‌کند و سبب می‌شود که کودک از همان ابتدا خود را باارزش احساس کند. این نشان می‌دهد که تربیت کودک مستقل می‌تواند پایه‌های عزت نفس کودک را مستحکم کند.

کتاب‌ها حاوی اطلاعات هستند اما دانش تنها از طریق اقدامات عملی نمایان می‌شود. تفاوت بین هشدار به کودک در مورد وجود خطر و مواجه واقعی کوچولوی شما با خطر بسیار است. مستقل بودن وتربیت کودک مستقل به او اجازه می‌دهد تا به تنهایی شروع به یادگیری و تجربه مسائل کند و به عنوان یک شخص مستقل از محیط اطراف خود آگاه باشد.

نحوه تربیت کودک مستقل

روش‌های بسیاری برای تربیت کودک مستقل وجود دارد، بدون این که کودک مجبور باشد تمام کارهایش را به طور مستقل انجام دهد و از دوران کودکی خود نیز به شیوه درست آن لذت ببرد.

مسئولیت‌هایی به کودک بسپارید که از عهده انجامشان برآید

نیازی نیست کودک امور مالی خانه را به دست بگیرد یا تصمیمات بزرگ اتخاذ کند. استقلال‌طلبی باید از خود کودک شروع شود و این جایی است که شما می‌توانید به او کمک کنید. اگر برای رفتن به گردش برنامه‌ریزی می‌کنید و نیاز دارید که کودکتان به شما در این مورد کمک کند در اینصورت وظایف ساده ای مانند تهیه فهرستی از اقلام موردنیاز برای گردش یا جمع کردن وسایلش برای رفتن به یک مسافرت کوتاه در آخر هفته را به او محول کنید.

از گرفتن دست کودک در هر کاری خودداری کنید

بسیاری از والدین راهنمایی کردن کودک را با گرفتن دست او و دخالت غیرضروری در انجام کارهایش اشتباه می‌گیرند و به طور مداوم هنگامی که کودک اشتباهی مرتکب می‌شود یا انجام کاری را بیشتر از حد نیاز طول می‌دهد مداخله می‌کنند. در مراحل اولیه بهتر است کودک را با دادن برخی دستورالعمل‌ها یا پیشنهادات آزاد راهنمایی کنیم زیرا این راهنمایی‌ها کودک را از شیوه‌های آسان‌تر برای انجام وظایفش مطلع می‌کند. همانطور که کودک بزرگ می‌شود بگذارید هنگام نیاز به کمک به شما مراجعه کند به جای اینکه در انجام کارهایش مداخله غیرضروری داشته باشید.

گزینه‌های انتخابی محدودی پیش روی کودک قرار دهید

این پرسش از کودک در رستوران که چه غذایی برای خوردن دوست دارد ممکن است سبب ایجاد حس بلاتکلیفی در او شود به این دلیل که فهرست غذاهای رستوران گسترده است. به جای این پرسش تعدادی گزینه از فهرست غذاها انتخاب کنید و از کودک بخواهید از بین این گزینه‌ها غذای دلخواهش را انتخاب کند. شروع با یک ردیف محدود از گزینه‌ها می‌تواند به کودک برای انتخاب آسان از میان گزینه‌ها و آماده شدن برای انتخاب گزینه‌های جدیدترکمک کند.

گاهی اوقات اجازه دهید برای خودش تصمیم بگیرد

شما ممکن است ترجیح بدهید که کودکتان قبل از بیرون رفتن برای بازی تکالیف درسیش را انجام دهد اما او ممکن است ترجیح دهد که اول بازی کند و بعد به انجام تکالیفش بپردازد. هر از چند گاهی برای کودکتان آزادی‌های کوچک و محدودی مانند انتخاب لباس موردعلاقه یا خوردن عصرانه دلخواهش قائل شوید و تا زمانی که او به کارهای وعده داده خود عمل می‌کند شما نباید مشکلی داشته باشید.

با او همدلی کنید

کودک شما به تازگی شروع به یادگیری مستقل شدن کرده است و این موضوع برای او آسان نیست. از سرزنش یا تحقیر او جدا خودداری کنید حتی در مواردی که از پس انجام کار کاملاً ساده‌ای برنیامده باشد. هوای او را داشته باشید و در صورتی که کمک خواست بدون قضاوت در مورد توانایی‌هایش به او کمک کنید.

در مورد عدم موفقیت کودک بزرگنمایی نکنید

کودکان به طور قطع در انجام کارهایی ناموفق خواهند بود، اشتباهاتی مرتکب خواهند شد و ممکن است حتی با وجود هشدارهای شما این اشتباهات را تکرار کنند. هرگز روی عدم موفقیت کودک تمرکز نکنید و بگذارید بداند که چه کارهایی را بهتر می‌تواند انجام دهد اما او را ناموفق قلمداد نکنید زیرا این کار می‌تواند به شدت درعزت نفس کودک اختلال ایجاد کند.

به او بیاموزید که مشکلات خود را به طور مستقل حل وفصل کند

بگذارید کودک بداند که برخی از مشکلات خاص اعم از مشکلات مربوط به مدرسه یا مسائلی که با خواهروبرادرها یا دوستانش دارد را باید خودش به طور مستقل حل وفصل کند و شما نمی‌توانید در این موارد به او کمک کنید. در صورت نیاز کودک را از طریق فراهم کردن نقطه‌نظرات متفاوت در مورد یک وضعیت خاص راهنمایی کنید

ایجاد یک برنامه روزمره مناسب

کودکان در صورتی که نتوانند به توالی کارها فکر کنند در گرفتن تصمیمات برای خودشان دچار مشکل خواهند شد اما این موضوع را می‌توان با ایجاد یک برنامه ثابت روزمره برای آن‌ها مدیریت کرد. به محض اینکه کودک متوجه شود چه کاری را در چه روزی و در چه ساعتی انجام دهد به تدریج این برنامه روزمره را به طور مستقل دنبال خواهد کرد.

مذاکره کردن را به کودک بیاموزید

بسیاری از کودکان تمایل دارند دنیا را به عنوان یک جریان برد و باخت ببینند پس بهتر است دید کودکتان را به روی دنیای توافق و مذاکره بگشایید و در این حالت او به لزوم استفاده بهتر از شرایطی که پیش رویش گذاشته شده است پی خواهد برد. او می‌تواند یا محل گردش را انتخاب کند یا ناهار گردش ولی هردو را باهم نمی‌تواند انتخاب کند. این موضوع به او برای الویت‌بندی ترجیحات خود نیز کمک خواهد کرد.

تشویق کردن کودک را فراموش نکنید

هنگامی که کودک تمام کارهای وعده داده شده را به شیوه درست و به صورت مستقل انجام می‌دهد در گفتن این جمله به او که چقدر به وجودش افتخار می‌کنید تردید نداشته باشید. بازخورد مثبت دادن به کودک در شکل‌گیری درست شخصیت او نقش به‌سزایی دارد و در این راستا اعتبار دادن به کودک توسط والدین بسیار تاثیرگذار است. تربیت کودک مستقل و آموزش استقلال‌طلبی به او سبب پذیرفته شدن کودک در میان گروه‌های مختلف سنی نیز خواهد شد.

بین تربیت کودک مستقل و آموزش به کودک برای انجام دادن مستقل یک سری از فعالیت‌های خاص تفاوت زیادی وجود دارد اما به محض این که کودک به شرایط موجود در مدرسه عادت کرد شما می‌توانید با ملایمت از کودک بخواهید که فعالیت‌های ساده را مستقل از شما انجام دهد. این موضوع می‌تواند بذرهای استقلال را درون کودک شکوفا کند.