انواع اختلالات در کودکان، مالتیپل اسکلروزیس چیست؟

مالتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری پیشرونده است که می‌تواند در عصب‌های سرتاسر بدن آسیب‌ شدیدی ایجاد کند. علایم مالتیپل اسکلروزیس گرایش به وخامت دارند و وقتی این بیماری پیشرفت می‌کند می‌تواند باعث اختلال تکلم و مهارت‌های حرکتی شود.
مالتیپل اسکلروزیس می‌تواند به مشکلات قابل ملاحظه‌ای در انجام تکالیف روزمره منجر گردد و به میزان زیادی کیفیت زندگی بیمار را خدشه‌دار کند.
مالتیپل اسکلروزیس هیچ علاجی ندارد و درمان این بیماری بر پیشگیری از علایم و کاهش آنها متمرکز می‌شود.
مالتیپل اسکلروزیس در کودکان به اندازه افراد بزرگسال شایع نیست. وقتی مالتیپل اسکلروزیس در کودکان ایجاد شود، خود آنها و والدین و پرستاران بچه‌ها ممکن است در مورد بیماری به ترس و عدم یقین دچار شوند.

میزان شیوع
بر مبنای اعلام "انجمن ملی مالتیپل اسکلروزیس" تقریباً ۱ میلیون نفر از مردم ایالات متحد آمریکا دچار مالتیپل اسکلروزیس هستند.
تعداد کودکان مبتلاء به مالتیپل اسکلروزیس به مراتب کمتر است، و همان سازمان نام برده تخمین می‌زند که در سطح کشور 8000 تا 1000 نفر در سنین کمتر از 18 سال دچار مالتیپل اسکلروزیس هستند.
"انجمن ملی مالتیپل اسکلروزیس" همچنین گزارش می‌دهد که ۱۰.۰۰۰ تا ۱۵.۰۰۰ فرد جوان در این محدوده سنی دستکم دچار یکی از علایم مالتیپل اسکلروزیس بوده‌اند. تحقیق مستند شده توسط انجمن مزبور نشان می‌دهد که ۲ تا ۵ درصد مردم دچار مالتیپل اسکلروزیس در ایالات متحد دستکم یک علامت بیماری را پیش از ۱۸ سالگی تجربه کرده‌اند.

مالتیپل اسکلروزیس در نوزادان، کودکان و نوجوانان
مالتیپل اسکلروزیس در نوزادان، کودکان و نوجوانان مشابه این بیماری در بزرگسالان است. به هر حال، در این میان تفاوت‌هایی نیز وجود دارد:
- بر مبنای یک مطالعه، در مقایسه با افراد بزرگسال کودکان ممکن است با موارد بیشتری از عود بیماری روبرو شوند که در کوران آنها علایم به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش می‎یابند.
- یک مطالعه دیگر گزارش می‌دهد که در کودکان دچار مالتیپل اسکلروزیس رسیدن به نقطه عطف‌های ناتوانی موتور (حرکتی) در مقایسه با بزرگسالان ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشد.
- به هر حال، همان مطالعه می‌نویسد، کودکان مبتلاء به مالتیپل اسکلروزیس در مقایسه با مردمی که در بزرگسالی با تشخیص ابتلاء به این بیماری مواجه می‌شوند در سنین پایین‌تری به بزنگاه‌های مورد اشاره می‎رسند.
- بر مبنای یک مطالعه، در مقایسه با بزرگسالان، ضایعات مغزی ایجاد شده بر اثر مالتیپل اسکلروزیس با التهاب بیشتری همراه هستند.
- در کودکان و نوجوانان مبتلاء به مالتیپل اسکلروزیس گرایشی به دچار شدن به مشکلاتی مثل حافظه، تمرکز، و زبان در حدود 2 سال پس از مواجهه با تشخیص ابتلاء به بیماری دیده می‌شود.
- همان مطالعه نشان می‌دهد که خستگی و افسردگی ممکن است در همین چهارچوب زمانی بروز نماید.
یادگیری این مشخصات می‌تواند به کودکان، والدین و مراقبان بچه در درک بهتر بیماری و پیشرفت آن کمک کننده باشد.
جامعه پزشکی هنوز در مورد علل مالتیپل اسکلروزیس اطمینان خاطر ندارد.
برخی ریسک فاکتورهای بالقوه شامل موارد زیر است:
- تاریخچه خانوادگی
- چاقی
- کمبود ویتامین D
- آغاز بلوغ در دختران
- قرار گرفتن در معرض ابتلاء به ویروس اپشتین - بار
- قرار گرفتن در معرض دود غیر مستقیم سیگار

علایم مالتیپل اسکلروزیس در کودکان
علایم مالتیپل اسکلروزیس در کودکان مشابه علایم این بیماری در بزرگسالان است. برخی علایم شایع در این مورد عبارتند از:
- ضعف
- دشواری راه رفتن
- مشکلات مربوط به کنترل روده و مثانه
- تغییرات بینایی
- رعشه
- اسپاسم عضلانی
- مور مور یا بی‌حسی در اندام‌ها و دیگر قسمت‌های بدن
- تغییرات ادراک حسی
از اینها گذشته کودکان خردسال بیشتر محتمل است که دچار گیجی و مشکلات هماهنگی اعضاء بدن شوند.

درمان مالتیپل اسکلروزیس در کودکان
درمان مالتیپل اسکلروزیس در بزرگسالان و کودکان چندان متفاوت نیست، و پزشک ممکن است در موارد متعدد داروهای مشابهی تجویز کند.
یکی از داروهای خط مقدم درمان که متخصصان به طور معمول استفاده می‌کنند بتا آلفا-1 یا گلاتیرامر استات است. این دارو به صورت خودتزریقی تولید می‌شود که به محدود یا برطرف کردن علایم همراه مالتیپل اسکلروزیس کمک می‌کند.
FDA استفاده از اینترفرون بتا ۱-آلفا یا گلاتیرامر استات را برای کودکان تأیید نکرده است اما پزشکان از این داروها به صورت فاقد برچسب در این مورد استفاده می‌کنند.
اگر خط مقدم درمان کارآیی نداشته یا به قدرت کافی مؤثر نباشد آنگاه پزشک ممکن است داروهای تکمیلی تجویز کند.
در سال ۲۰۱۸، FDA کاربرد داروی فینگولیمود را که یک داروی خوراکی است برای کودکان سنین زیر ۱۰ سال دچار مالتیپل اسکلروزیس تجدید شونده تأیید کرد.
FDA این دارو را برای اولین بار در سال 2010 در افراد بزرگسال دچار مالتیپل اسکلروزیس تأیید کرد. این دارو به افزایش فاصله زمانی بین دوره‌های عود بیماری و کاهش زمان فعالیت بیماری کمک می‌کند.
پژوهشگران در جستجوی داروهای خوراکی بیشتری برای کودکان و نوجوانان هستند. برای مثال برخی از آنان در حال تحقیق بر روی کاربردهای مرتبط به مالتیپل اسکلروزیس ریتوکسیمب هستند، دارویی که به درمان اختلالات خودایمنی در کودکان کمک می‌کند.
کودکان و نوجوانان دچار مالتیپل اسکلروزیس همچنین از درمان‌های مربوط به سلامت روانی سود می‌برند. مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری مادام‌العمر است و علایم آن گرایش به تشدید در گذر زمان دارند. این می‌تواند منبعی برای ایجاد اضطراب بوده و به افسردگی منجر شود.
این موضوع مهم است که والدین و پرستاران بچه‌ها و نوجوانان آنان را به صحبت در مورد ترس‌ها و نگرانی‌هایشان تشویق کرده و در صورت لزوم برای آنها از درمان حمایتی استفاده کنند.

تشخیص مالتیپل اسکلروزیس در کودکان
تشخیص مالتیپل اسکلروزیس آسان نیست. ابتدا پزشک در مورد علایم سؤال کرده، معاینه بالینی انجام می‌دهد و شرح حال پزشکی خانواده کودک را می‌گیرد.
برای انطباق یا معیارهای ابتلاء به مالتیپل اسکلروزیس کودک باید دستکم دو مورد اتفاق گسست غلاف میلین را تجربه کرده باشد. این اتفاقات نشان می‌دهند که صدماتی در نواحی جدا کننده سیستم عصبی مرکزی در زمان‌های مختلف بروز کرده است.
به علاوه نیاز است تا یک متخصص بیماری‌های کودکان دیگر اختلالات موجب بروز علایم مشابه را از تشخیص خارج کند. پزشک ممکن است برای کمک به این قسمت تشخیص تست‌هایی توصیه کند.
هر کسی که نگران وجود علایم بالقوه مالتیپل اسکلروزیس در کودک یا نوجوان خود است باید با یک متخصص بیماری‌های کودکان مشورت کند.

دورنما
علایم مالتیپل اسکلروزیس در کودکان مشابه علایم این بیماری در بزرگسالان است. در حالی که علاجی برای مالتیپل اسکلروزیس در دست نیست، درمان‌های موجود بر کاهش یا رفع علایم و محدود کردن تعداد موارد عود بیماری در مبتلایان متمرکز می‌شوند.
اگر در یک کودک هر گونه علایمی از مالتیپل اسکلروزیس وجود داشته باشد که این شامل ضعف، یا تغییرات کنترل عضلات می‎شود مشورت با پزشک اهمیت خواهد داشت.
حمایت از سلامت روانی کودکان و نوجوانان دچار مالتیپل اسکلروزیس حیاتی است. در این مورد و برای مثال، مشاوره با روان‌پزشک کمک کننده خواهد بود.