سنجش بینایی کودک، ضروریست؟

هر تجربه ای که یک کودک پیش نوپا کسب می کند، فرصتی برای رشد و تکامل اش است.

هر تجربه ای که یک کودک پیش نوپا کسب می کند، فرصتی برای رشد و تکامل اش است. کودکان از قدرت بینایی شان برای یادگیری تجارب جدید استفاده می کنند. کودک در سنین ۲ تا ۵ سالگی، توانایی های بصری ای که طی دوران جنینی به او منتقل شده و تجاربی که هم اکنون در حال کسب آن ها است را در ذهن اش پردازش می کند. به همین دلیل سنجش بینایی کودکان نوپا از اهمیت بالایی برخوردار است.

خانه سازی، رنگ آمیزی، نقاشی، کاردستی، جمع کردن اسباب بازی ها، همه و همه به بهبود مهارت های بصری کودک کمک می کنند. برحسب توانایی دید کودکان پیش دبستانی، به آن ها تکالیف می دهند تا خودشان را برای دبستان آماده کنند، همچنین مهارت های ادراکی_ بصری ای که برای خواندن و نوشتن ضروری هستند را در آن ها تقویت می کنند.

تمام کارهایی که در جهت سیرتکاملی بینایی کودک در این سن انجام می شود، شروع خوبی برای سوق دادن آن ها به سمت مدرسه است.

کودکان نوپا علاقه زیادی به نقاشی کشیدن و نگاه کردن به تصاویر دارند.

همچنین، خواندن کتاب برای بچه های کوچک، از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که قدرت تجسم آن ها را بالا می برد و کمک می کند تا داستان خوانده شده را در ذهن شان مجسم کنند.

در این سن، والدین باید آگاهی شان را در رابطه با مشکلات بینایی مانند دو بینی یا تنبلی چشم که ممکن است گریبان کودک شود را بالا ببرند. دوبینی( انحراف چشم به سمت داخل یا بیرون ) هر دو چشم و یا یکی از آن ها را درگیر می کند. آمبلیوپی که به طور معمول تحت عنوان تنبلی چشم شناخته می شود، ضعف دید واضح در یک چشم است که فرد حتی با عینک نیز، دید صحیحی ندارد. تنبلی چشم عموما حاصل از دوبینی است اما ممکن است بدون هیچ نشانه ی قابل توجهی رخ دهد.

علاوه بر این، والدین باید نشانه های تاخیر در سیر تکاملی را جدی بگیرند، زیرا این علائم ممکن است نشان دهنده مشکلات بینایی باشند. دشواری در تشخیص رنگ ها، شکل ها، حروف ها و شماره ها زمانی اتفاق می افتد که عارضه چشمی در فرد وجود داشته باشد.

دوران پیش دبستانی، زمانی برای رشد و تکامل توانایی های بصریست که کودک در مدرسه و به طور کلی در زندگی اش به آن احتیاج دارد. کارهایی که برای اطینان از روند طبیعی و رو به رشد بینایی در این ایام انجام می شود، می تواند یک شروع خوب برای آماده سازی کودک در دوران دبستان باشد.

علائم مشکلات چشم و بینایی

طبق نظر انجمن بهداشت عمومی آمریکا، حدود ۱۰ درصد از کودکان پیش دبستانی و نوپا با مشکلات چشمی و بینایی دست و پنجه نرم می کنند. با این حال، کودکان در این سن معمولا نمی توانند شکایتشان را در رابطه با چشم شان بروز دهند.

والدین باید نشانه هایی که حاکی از مشکلات بینایی است را جدی بگیرند، این مشکلات شامل:

- تماشای تلویزیون از نزدیک و نگه داشتن کتاب نزدیک صورت

- دوبینی

- کج کردن سر

- مالیدن چشم ها به طور مکرر

- تمرکز کوتاه مدت کودک

- انحراف چشم به سمت داخل یا بیرون

- حساسیت به نور

- عدم هماهنگی چشم و سر و بدن هنگام بازی با توپ یا دوچرخه سواری

- دوری از فعالیت هایی مثل رنگ آمیزی، درست کردن پازل و دیگر فعالیت هایی که به تمرکز دقیق احتیاج دارند.

اگر شاهد علائم فوق در کودک تان هستید، از پزشک بینایی سنجی وقت بگیرید.

شناخت تفاوت های بین سنجش بینایی و معاینه چشم وجود دارد:

باید بدانید که سنجش بینایی کودکان نوپا توسط پزشک اطفال، یا در مهد کودک، با معاینه چشمی که توسط پزشک بینایی سنجی(اپتومتریست) انجام می شود تفاوت دارد. سنجش های چشمی یک سری بررسی های محدودی هستند که نمی توانند برای تشخیص مشکل بینایی مورد استفاده قرار گیرند. اما ممکن است باعث شوند که مسئله را به شکل جدی تری دنبال کنید. این سنجش ها ممکن است ۶۰ درصد مشکلات بینایی را در فرد تشخیص ندهد. حتی اگر سنجش بینایی خبر از اختلال بینایی ندهد، باز هم فرد ممکن است دچار آن مشکل باشد.

پذیرش نتیجه سنجش بینایی کودکان نوپا می تواند احساس امنیتی کاذب به والدین بدهد. معمولا در سنجش بینایی کودکان نوپا، فقط یک یا دو ناحیه از چشم را بررسی می کنند. این سنجش ها ممکن است به این موضوع که چگونه کودکان می توانند با چشم های شان روی چیزی متمرکز شوند و یا چگونه می توانند از چشم های شان به طور هم زمان استفاده کنند، نپردازند. به طور کلی، ممکن است تست بینایی رنگ که برای استفاده از مواد آموزشی کد های رنگی، حائز اهمیت است، آزمایش نشود.

در سنین ۳ تا ۵ سال، کودکتان باید یک معاینه چشم دقیق و مستقل انجام دهد تا مطمئن شوید که چشم او به درستی در حال رشد است و هیچ شواهدی از بیماری چشم وجود ندارد. در صورت لزوم، پزشک بینایی سنجی تان می تواند درمان های متداول که شامل عینک و یا چشم درمانی می شود را برای مشکل بینایی تجویز کند.

با کمک موارد زیر می توانید معاینه چشم فرزندتان را به تجربه ای مثبت تبدیل کنید:

- قرار ملاقات روزانه وضع کنید. ( حدود یک ساعت )

- درباره پیش معاینه با کودک تان به گفت و گو بپردازید و سوال های کودک تان را تحسین کنید.

- معاینه را به گونه ای توضیح دهید که کودک تان بتواند بفهمد. نمودار الکترونیکی را با یک پازل و ابزار را با فلش های کوچک و کالیدسکوپ مقایسه کنید.

- معاینه را تا وقتی ادامه دهید که پزشک بینایی سنجی شما توصیه می کند، در غیر این صورت، معاینه بعدی چشم کودک شما باید زمانی باشد که او حدودا ۶ ساله است و می خواهد به مدرسه برود. با مقایسه نتایج آزمایش دو معاینه، متخصص بینایی سنجی می تواند بفهمد که چشم کودک شما در قدم های بعدی درمان برای آغاز مدرسه پیشرفت می کند یا خیر.

نقش والدین در بهبود سیر تکامل بینایی کودکان

بازی کردن با بچه های دیگر می تواند به پیشرفت مهارت های بصری کودک کمک کند.

کارهای روزانه زیادی وجود دارد که والدین می توانند آن ها را برای کمک به بهبود بینایی کودکان پیش دبستانی شان انجام دهند.

روش های مختلفی برای استفاده از فعالیت ها در جهت بهبود مهارت های بصری مختلف وجود دارد.

اسباب بازی ها، بازی ها و فعالیت هایی که زمان بازی انجام می شوند، به مهیج ساختن فرآیند بهبود بینایی کمک می کنند.گاهی اوقات، با وجود تمام تلاش های تان، ممکن است کودک تان هنوز با مرحله ای از بهبود بینایی مشکل داشته باشد. به همین دلیل است که سنجش بینایی کودکان نوپا در سنین ۳ تا ۵ سال برای تشخیص و درمان این مشکلات پیش از شروع مدرسه اهمیت دارد.

اکنون به کارهای متعددی می پردازیم که در خانه انجام می شوند و به کودک نوپا و پیش دبستانی کمک می کنند تا مهارت های بصری اش را به طور موفقیت آمیزی بهبود بخشد:

- تمرین پرتاب کردن و گرفتن توپ یا کیسه لوبیا

- خواندن کتاب با صدای بلند و نشان دادنش به کودک به منظور فهمیدن این که چه چیز در حال خواندن است.

- فراهم کردن بازی تخته سیاه و نقاشی با انگشتان

- تشویق او به فعالیت هایی که سر و چشم را به طور هم زمان درگیر می کنند مانند: خانه سازی و پازل.

- انجام بازی های ساده ای که حافظه را درگیر می کنند.

- فراهم کردن فرصت برای رنگ آمیزی، کاردستی و خمیر بازی

- صرف زمان برای بازی در محیط های باز، بازی هایی مانند: توپ بازی، دوچرخه یا سه چرخه سواری، شنا و…

- تشویق آنان به تعامل با کودکان دیگر

منبع: سرسره