شیوع ویروس کرونا، مقصر اصلی کیست؟

با گذشت بیش از ۸ ماه از شیوع ویروس کرونا در جهان، دانشمندان هنوز به راهکار موثری برای درمان این بیماری دست نیافته اند. ابتدایی‌ترین و در عین حال موثرترین راهکاری که سازمان جهانی بهداشت برای مقابله با شیوع کرونا مطرح می‌کند حفظ فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون است. با این حال، علی رغم تاکید کادر درمانی و مسئولان کشور‌ها برای رعایت مسائل بهداشتی، شاهد شیوع افسار گسیخته کووید ۱۹ در کشور‌های مختلف هستیم. محققان به شدت به دنبال یافتن پاسخ این سوال هستند که متهم اصلی شیوع ویروس کرونا در جامعه چه کسی است؟ دانشمندان برزیلی در یک مطالعه به پاسخ این سوال دست یافتند.

بر این اساس، تحقیقات دانشمندان دانشگاه "استادوئل دی لوندرینا" برزیل نشان داد انسان‌هایی که دارای شخصیت جامعه ستیز هستند تمایل بسیاری برای نقض مقررات بهداشتی مربوط به کرونا دارند. این افراد خطر شیوع کووید ۱۹ را بی اهمیت تلقی کرده و از شستن دست‌های خود به طور مرتب اجتناب می‌کنند.

اختلال شخصیت ضداجتماعی که به اختصار ASPD خوانده می‌شود به حالتی اطلاق می‌شود که فرد نمی‌تواند و یا نمی‌خواهد خود را با موازین اجتماعی سازگار کند. وی در مقابل نقض قوانین اجتماعی احساس گناه نمی‌کند و به طور مداوم اعمال خلاف قانون و ضداجتماعی انجام می‌دهد. البته نباید کسانی که اختلال شخصیت ضداجتماعی دارند را با بزهکاران اشتباه گرفت. برآورد می‌شود ۳ درصد مردان و ۱ درصد زنان جامعه دارای این اختلال شخصیتی هستند.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی چهار نشانه اصلی دارند که شامل: ۱- خودمحور هستند ۲- از فقدان وجدان رنج می‌برند ۳- رفتار تکانشی دارند ۴- جاذبه سطحی دارند (حراف هستند و یا می‌کوشند از نظر ظاهری نسبت به دیگران جذابیت بیشتری داشته باشند).

رفتار تکانشی (Impulsivity) به حالتی اطلاق می‌شود که فرد میل شدید لحظه‌ای برای پاسخ به یک محرک ذهنی یا انگیزشی خارجی دارد. همچنین رفتار تکانشی می‌تواند ناشی از فرمانبرداری کورکورانه از محرک‌های درونی بدون توجه به عواقب اجتماعی و محیطی باشد. غالباً این افراد در پاسخ به محرک‌های بیرونی، به جای تکیه بر قدرت تفکر و استدلال، براساس انگیزه لحظه‌ای کاری را انجام می‌دهند.

دلایل بروز اختلال شخصیت ضداجتماعی در افراد با مسائل وراثتی و مسائل محیطی مانند نوع تربیت ارتباط مستقیم دارد. مشاهده شده است این افراد غالبا به خانواده‌هایی تعلق دارند که از فقدان هیجان رنج می‌برند و از روش‌های خشن برای تنبیه کودک استفاده می‌کنند.

دانشمندان برزیلی اعلام کردند: نتایج تحقیقات ما نشان داد به هر میزان جامعه ستیزی فرد و اختلال شخصیت ضداجتماعی افراد بیشتر می‌شود، احتمال نقض مقررات بهداشتی مربوط به کرونا که از سوی دولت وضع شده در این افراد بیشتر است. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد علی رغم افزایش شمار قربانیان و مبتلایان به ویروس کرونا، چرا هنوز شاهد نادیده گرفتن محدودیت‌های مربوط به این ویروس در جامعه هستیم.

محققان برزیلی در تحقیقات خود بیش از ۱۵۰۰ فرد را مورد مطالعه قرار دادند. آن‌ها در مطالعات خود افراد جامعه ستیز را با افراد وفادار به قوانین اجتماعی مورد مقایسه قرار دادند. یافته‌های این پژوهش نشان داد افرادی که دارای سطح بالایی از خود محوری، وجدان ضعیف، دارای سطح بالایی از رفتار تکانشی و جاذبه سطحی بودند (۴ نشانه اصلی اختلال شخصیت ضداجتماعی)، نسبت به دیگران کمتر به مقررات بهداشتی پایبند بودند.

با این حال، نمی‌توان علت شیوع کرونا در جامعه را تنها به افراد جامعه ستیز نسبت داد. این افراد به دلیل رفتار‌های بی مهابای خود قطعا نقش قابل توجهی در شیوع ویروس در جامعه دارند، اما به طور کلی هر انسانی که محدودیت‌های مربوط به کرونا و مسائل بهداشتی را رعایت نکند، بی تردید در به خطر افتادن جان دیگران مسئول است.

مسئولان برزیلی در حال حاضر نگران شدت یافتن شیوع ویروس کرونا در کشور هستند. در ابتدای شیوع جهانی کرونا، در نیمکره شمالی فصل زمستان و در نیمکره جنوبی، جایی که برزیل قرار دارد فصل تابستان بود. از این رو، شدت شیوع ویروس در نیمکره شمالی در ابتدا زیاد بود و کشور‌های آمریکای لاتین آسیب کمتری از این موضوع دیدند. با شروع فصل پاییز در نیمکره جنوبی که مصادف با فروردین ماه بود، شیوع کووید ۱۹ در این منطقه شدت گرفت. هم اینک که اواخر فصل زمستان در برزیل است، دولت هنوز نتوانسته است شیوع ویروس را کنترل و مدیریت کند.

تاکنون بیش از ۴ میلیون نفر در برزیل به ویروس کرونا آلوده شده اند. از این میان، ۱۲۵ هزار تن جان خود را از دست داده اند. مسئولان برزیلی امیدوارند با شروع فصل تابستان (مهرماه) در نیمکره جنوبی و نیز احتمال پیدا شدن واکسن کرونا، بتوانند شیوع ویروس را کنترل کنند. برزیل پس از آمریکا جایگاه دوم شمار قربانیان و مبتلایان به کرونا را در جهان داراست.