لکنت زبان در کودکان، علائم، پیشگیری، درمان

لکنت زبان در کودکان، یک اختلال گفتاری است که بر ریتم و نحوه صحبت کردن آن‌ها تاثیر می‌گذارد. در این مقاله درباره علائم لکنت زبان در کودکان، پیشگیری و درمان آن صحبت می‌کنیم.

در این مقاله می‌خوانید: 

• لکنت زبان چیست؟
• انواع لکنت زبان در کودکان
• لکنت بر چه افرادی تاثیر می گذارد؟
• علائم لکنت چیست؟
• سایر علائم لکنت زبان
• علت لکنت زبان چیست؟
• تشخیص لکنت زبان در کودکان چگونه است؟
• تشخیص لکنت اکتسابی
• درمان لکنت زبان در کودکان چگونه است؟
• عوارض داروهای لکنت زبان 
• پیشگیری از لکنت زبان
• مراقبت از سلامت روان کودک
• چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید؟
• لکنت زبان در کودکان و نوع برخورد با آن‌ها 
• خلاصه

لکنت زبان چیست؟

لکنت زبان در کودکان، یک اختلال گفتاری است که بر ریتم و نحوه صحبت کردن آن‌ها تاثیر می‌گذارد. این اختلال نحوه صحبت کردن کودک را مختل می‌کند و باعث ایجاد صداهای ناخواسته، مکث یا مشکلات دیگر در صحبت کردن می‌شود.

انواع لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان در کودکان انواع مختلفی دارد:

• لکنت رشدی: یک اختلال عصبی رشدی است، در این شرایط، مغز کودک متفاوت از آنچه انتظار می‌رود رشد می‌کند و باعث اختلال گفتار می‌شود. 
• لکنت مداوم: این لکنت تا بزرگسالی ادامه می‌یابد.
• لکنت اکتسابی: این لکنت به دلیل بیماری یا آسیبی که بر مغز تاثیر می‌گذارد، ایجاد می‌شود.

لکنت، نوع خاصی از اختلال روانی است که در دسته کلی اختلالات گفتاری قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: حرف زدن کودک از چه سنی شروع میشود؟

لکنت بر چه افرادی تاثیر می گذارد؟

لکنت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما مردان چهار برابر بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شوند. سن بر نوع لکنت تاثیر می‌گذارد:

• لکنت رشدی، همیشه یکی از شرایط دوران کودکی است که از سن ۲ سالگی یا تا اواخر ۷ سالگی شروع می‌شود. میانگین سنی برای شروع آن حدود ۳ سالگی است و ۹۵٪ از کودکان مبتلا قبل از ۴ سالگی به آن دچار می‌شوند. 
• لکنت مداوم، یک بیماری بزرگسالی است که از دوران کودکی شروع می‌شود.
• لکنت اکتسابی می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار بدهد و به احتمال زیاد با صدمات یا شرایطی که به مناطقی از مغز آسیب می‌رسانند، اتفاق می‌افتد.

علائم لکنت چیست؟

صحبت کردن به هماهنگی بین عضلات صورت، دهان، گلو، سینه و شکم نیاز دارد. لکنت باعث حرکات کنترل‌نشده یا اسپاسم در ماهیچه‌هایی می‌شود که برای صحبت کردن استفاده می‌کنیم. برخی از علائم کلیدی، معیارهای رسمی لکنت را تشکیل می‌دهند و برای تشخیص لکنت باید حداقل یکی از مشکلات زیر را داشته باشید:

• تکرار صداها یا هجاها: این اتفاق معمولا در هجای اول یک کلمه اتفاق می‌افتد. فرد صدا یا هجا را تا زمانی که بتواند کل کلمه را بگوید تکرار می‌کند و سپس صحبت را از سر می‌گیرد.
• نگه داشتن و بیرون کشیدن هجاها یا صداهای خاص: در این شرایط ، شخص روی یک صدا یا هجا گیر می‌کند و صدا را طولانی‌تر از آنچه باید باشد، می‌کشد. 
• مکث وسط کلمه: در این شرایط، فرد برای مدت طولانی در بخشی از یک کلمه که غیرضروری است، مکث می‌کند.
• تاکید بیش از حد: در این شرایط روی بخش، یا کل یک کلمه، بیش از اندازه تاکید می‌کنید. 

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان روانشناسی

سایر علائم لکنت زبان

افرادی که لکنت زبان دارند ممکن است موارد زیر را انجام دهند، یا تجربه کنند:

• افرادی که لکنت دارند اغلب عادت‌های حرکتی دارند که در هنگام لکنت ظاهر می‌شوند. مثلا پلک زدن غیرمعمول، نگاه کردن به دور، اخم کردن و مشت کردن دست‌ها.
• علائم لکنت اغلب زمانی بدتر می‌شود که شخص، خسته، هیجان‌زده، مضطرب یا دچار استرس است. همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که شخص در مورد موضوعات جدید یا پیچیده صحبت می‌کند و در زمان آرامش، علائم بهتر می‌شوند. 
• لکنت معمولا در طول فعالیت‌های خاصی مانند صحبت کردن با اشیاء، یا حیوانات خانگی و آواز خواندن اتفاق نمی‌افتد.
• لکنت می‌تواند به سایر شرایط سلامت روان منجر و باعث احساس ناامیدی، خجالت یا شرم شود. افرادی که لکنت دارند بیشتر در معرض بیماری‌های روانی مانند اضطراب یا افسردگی هستند.

علت لکنت زبان چیست؟

کارشناسان به طور کامل نمی‌دانند که چرا لکنت رخ می‌دهد. با این حال، به نظر می‌آید عوامل متعددی در آن نقش داشته باشد.

• سابقه خانوادگی: اگر یکی از بستگان درجه یک (والدین یا خواهر و برادر) لکنت زبان داشته باشد، سه برابر بیشتر احتمال دارد که شخص دچار لکنت شود.
• ژنتیک: جهش‌های DNA ممکن است باعث لکنت شوند. به نظر می‌رسد ژنتیک نیز بر بهبود یا از بین رفتن این وضعیت در طول زمان تاثیر می‌گذارد.
• تفاوت ساختار مغز: افرادی که لکنت دارند در نواحی خاصی از مغزشان از دیگران متفاوت هستند که معمولا مناطقی است که عضلات صحبت کردن یا هماهنگی عضلات را کنترل می‌کنند.

بیشتر بخوانید: عمل زیبایی گوش کودک و نوزاد | اتوپلاستی کودکان

تشخیص لکنت زبان در کودکان چگونه است؟

پزشک یا متخصص اطفال، معاینه را با گوش دادن به صحبت‌های شخص شروع می‌کند و در مورد سابقه سلامتی، زمان شروع علائم و زمانی که رخ می‌دهند، سئوالاتی را می‌پرسد. معمولا برای تشخیص لکنت رشدی، یا لکنت مداوم، آزمایشات پزشکی ضروری نیست.

تشخیص لکنت اکتسابی

اگر در بزرگسالی به طور غیرمنتظره دچار لکنت شوید، احتمالا باید آزمایشاتی را انجام دهید چون این لکنت می‌تواند نشانه «آفازی» باشد. شرایطی که می‌توانند باعث آفازی شوند عبارتند از آسیب مغزی تروماتیک، سکته مغزی و تومورهای مغزی.

آزمایشات تصویربرداری عبارتند از:

• اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)
• اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی)
• اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET)

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص اطفال

درمان لکنت زبان در کودکان چگونه است؟

گفتاردرمانی، شکل اصلی درمان همه انواع لکنت زبان و شامل یادگیری و فعالیت‌هایی است که به بهبود علائم لکنت کمک می‌کند. فعالیت‌ها و تکنیک‌های گفتاردرمانی به نوع، علائم و شدت لکنت بستگی دارد. 

تجویز دارو برای درمان مستقیم لکنت، رایج نیست. با این حال، داروها می‌توانند شرایط سلامت روانی مانند اضطراب یا افسردگی را که اغلب با لکنت اتفاق می‌افتند، درمان کنند. 

عوارض داروهای لکنت زبان 

عوارض احتمالی درمان‌های لکنت به نوع درمان و سایر عوامل بستگی دارد. گفتاردرمانی به طور معمول هیچ خطری به همراه ندارد. عوارض دارویی نیز نادر است.

پیشگیری از لکنت زبان

تنها شکلی از لکنت که قابل پیشگیری است، لکنت اکتسابی است. بهترین راه برای پیشگیری از آن، پیشگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سکته مغزی است.

بیشتر بخوانید: واکسن هجده ماهگی کودکان، شامل چیست؟

مراقبت از سلامت روان کودک

مراقبت از سلامت روان کودک، اهمیت بسیاری دارد. صحبت با روانپزشک، درمانگر یا دیگر متخصصان سلامت روان می‌تواند به مدیریت شرایطی مانند اضطراب یا افسردگی کمک کند. کودکان مبتلا به لکنت اغلب هدف آزار و اذیت قرار می‌گیرند که باعث بدتر شدن اضطراب یا افسردگی آن‌ها می‌شود. بنابراین مراقبت از سلامت روان در کودکان بسیار مهم است.

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید؟

تنها شکلی از لکنت که نیاز به مراقبت‌های پزشکی اورژانسی دارد، لکنت اکتسابی است که به طور ناگهانی و با سایر علائم سکته مغزی ظاهر می‌شود.

لکنت زبان در کودکان و نوع برخورد با آن‌ها 

اگر فرزند شما لکنت دارد، می‌توانید برای کمک به او کارهای زیر را انجام دهید:

• با مثال به کودک نشان بدهید که چگونه با سرعت آهسته‌تر صحبت کند.
• کودک را به خاطر لکنت تنبیه نکنید. این کار می‌تواند اثر معکوس داشته باشد و اضطراب و سایر اثرات لکنت بر سلامت روان را تشدید کند.
• به او گوش بدهید و تا وقتی حرفش تمام نشده، چیزی نگویید. صحبت کردن با کودک و برقراری تماس چشمی نیز مفید است.
• صحبت کودک را قطع نکنید، یا روی اشتباهاتش تمرکز نکنید. به آنچه فرزندتان می‌گوید تمرکز کنید، نه به چگونگی گفتن او. 
• عزت نفس کودک را پرورش دهید. در مورد موفقیت‌های کودک، او را تشویق کنید. به وضوح به کودک بگویید چه زمانی خوب عمل می‌کند. 
• با کودک وقت بگذرانید. وقت گذراندن با کودک می‌تواند به اعتماد به نفس و سلامت روان او کمک کند.
• کاری نکنید که احساس کند باید لکنت خود را پنهان کند. اگر کودک شما لکنت زبان دارد، به او بگویید که صحبت کردن با وجود لکنت، اشکالی ندارد. 
• مطمئن شوید که کودک می‌داند که از او حمایت می‌کنید. حتما این موضوع را به فرزندتان بگویید. 

بیشتر بخوانید: توانبخشی کودکان نابینا، راهنمایی‌های لازم

خلاصه

لکنت زبان در کودکان، از سن 2 سالگی یا تا اواخر 7 سالگی شروع می‌شود. میانگین سنی برای شروع آن حدود 3 سالگی است. لکنت معمولا کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما می‌تواند در هر سنی رخ بدهد. قابل درمان است و بیشتر افراد در نهایت بهبود می‌یابند. گفتاردرمانی و سایر گزینه‌های درمانی می‌تواند به کودک کمک کند ریتم کلمات را بیابد و آن‌ها را درست تلفظ کند. 

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.