تاثیر تغییرات هورمونی نوجوانان روی ظاهر و رفتار

این مقاله به موضوع تاثیر تغییرات هورمونی نوجوانان روی ظاهر و رفتار آن‌ها می‌پردازد و همچنین علائم هشداردهنده را نام می‌برد.

در این مقاله می‌خوانید:

• هورمون های نوجوانی چیست؟
• هورمون‌های نوجوانان چه زمانی شروع به ترشح می‌کنند؟
• مراحل بلوغ
• هورمون های زنانه نوجوان: علائم
• هورمون های مردانه نوجوان: علائم
• تاثیر هورمون ها بر خلق و خو
• ارتباط بین هورمون ها و سلامت روان
• علائم هشداردهنده عزت نفس پایین و افسردگی
• کنترل هورمون های نوجوانی و کمک به نوجوان
• چه زمانی باید برای نوجوان به دنبال درمان باشید؟
• خلاصه

هورمون های نوجوانی چیست؟

هورمون‌های نوجوانی باعث رشد جسمی و جنسی نوجوانان می‌شوند. مغز در ابتدای بلوغ، هورمونی به نام هورمون آزادکننده گنادوتروپین ترشح می‌کند که باعث تحریک غده هیپوفیز می‌شود.
در زن‌ها هورمون جنسی اولیه، استروژن و در مردها، هورمون جنسی اولیه، تستوسترون است. علاوه بر این‌ها، هم پسران و هم دختران هورمون‌هایی به نام آندروژن تولید می کنند. سایر هورمون‌های نوجوانی که شروع‌کننده تغییر و رشد هستند، دی هیدروتستوسترون، استرادیول و هورمون رشد هستند.

هورمون‌های نوجوانان چه زمانی شروع به ترشح می‌کنند؟

هورمون‌های بلوغ معمولا بین سنین 7 تا 13 سالگی در افرادی در زن‌ها و بین 9 تا 15سالگی در مردها ترشح می‌کنند. با این حال، شروع بلوغ برای هر فرد، در زمانی متفاوت رخ می‌دهد.
زمانی که فرد به اوایل ۲۰ سالگی می‌رسد، ترشح هورمون‌های جنسی کُند و تغییرات ذهنی و جسمی مرتبط با بلوغ کامل می‌شود.

بیشتر بخوانید: هورمون ملاتونین و خواب

مراحل بلوغ

بلوغ، پنج مرحله دارد:

• مرحله ۱، از ۷ یا ۸سالگی در زنان و ۹ یا ۱۰سالگی در مردان شروع می‌شود. در این زمان، مغز سیگنال‌هایی را برای شروع تولید هورمون‌های جنسی به بدن ارسال می‌کند.
• مرحله ۲، از 9 تا 11سالگی در زنان و حدود 11سالگی در مردان شروع می‌شود که شامل رشد فیزیکی است.

  در دختران، FSH (هورمون محرک فولیکولی) و LH (هورمون لوتئینی‌کننده) به تخمدان‌ها دستور می‌دهند که تولید استروژن، را شروع کنند که باعث شروع چرخه قاعدگی می‌شود.

• مرحله ۳، بعد از ۱۲سالگی در زنان و حدود ۱۳سالگی در مردان شروع می‌شود که در آن، تغییرات فیزیکی از جمله جهش رشد آشکارتر می‌شود.
• مرحله ۴، از حدود ۱۳سالگی در زنان و ۱۴سالگی در مردان شروع می‌شود. بلوغ در این مرحله در شدیدترین نقطه خود است . در این زمان، صدای مردان عمیق‌تر می‌شود و زنان، اولین قاعدگی خود را تجربه می‌کنند.
• مرحله ۵ از حدود ۱۵سالگی در هر دو جنس مرد و زن شروع می‌شود و مرحله نهایی بلوغ و نقطه اوج رشد جسمانی نوجوان است.

هورمون های زنانه نوجوان: علائم

در دختران، FSH (هورمون محرک فولیکولی) و LH (هورمون لوتئینی‌کننده) به تخمدان‌ها دستور می‌دهند که تولید استروژن، را شروع کنند که باعث شروع چرخه قاعدگی می‌شود. رشد سینه‌ها و باسن توسط این دو هورمون صورت می‌گیرد. موهای بدن روی پاها، زیر بغل و روی اندام‌های جنسی رشد می‌کنند. ممکن است برخی از دخترها در سن بلوغ دچار آکنه شوند.

بیشتر بخوانید: لیست هورمون های بدن انسان

هورمون های مردانه نوجوان: علائم

در پسران، هورمون‌های بلوغ به بیضه‌ها دستور می‌دهند که تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) و اسپرم تولید کنند. پسران در سن بلوغ، قد بلندتر می‌شوند و وزن و حجم عضلانی پیدا می‌کنند. اندام‌های جنسی آن‌ها بزرگ‌تر می‌شود. روی پاها، زیر بغل و اندام‌های جنسی آن‌ها مو می‌روید و ممکن است دچار مشکلات پوستی شوند.

در پسران، هورمون‌های بلوغ به بیضه‌ها دستور می‌دهند که تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) و اسپرم تولید کنند.

بلوغ هم در دخترها، هم در پسرها، ممکن است بوی تعریق قوی‌تر شود.

تاثیر هورمون ها بر خلق و خو (رفتار)

هورمون‌های نوجوانی بر خلق و خو، عواطف و رفتارهای نوجوانان و بدن آن‌ها تاثیر می‌گذارد. نوسانات خلقی که نوجوانان تجربه می‌کنند به دلیل نوسانات استروژن، پروژسترون و تستوسترون ایجاد می‌شود.
بسیاری از نوجوانان احساس می‌کنند که تغییراتی که به دلیل هورمون‌های نوجوانی تجربه می‌کنند، عجیب و غریب یا غیرطبیعی است. اما تقریبا هر چیزی که نوجوانان در دوران نوجوانی از سر می‌گذرانند، بخشی طبیعی از رشد آن‌ها محسوب می‌شود.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص اطفال

ارتباط بین هورمون ها و سلامت روان

آیا بلوغ باعث افسردگی می‌شود؟ بله، هورمون‌های نوجوانی به‌ویژه استروژن می‌توانند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهند . علاوه بر این، نوجوانان تحت استرس شدیدی قرار دارند که در تلاش برای شکل دادن به هویتشان و غلبه بر چالش‌های درون و بیرون از آن‌هاست.
در سال‌های نوجوانی، هویت نوجوان ممکن است هر ماه دچار تغییر شود . آن‌ها به ارزش‌های شخصی، سبک زندگی و باورهای خود می‌اندیشند. اگر عزت نفس سالم و سیستم حمایتی قوی داشته باشند، می‌توانند با اعتماد به نفس، هویت جدید خود را بسازند. اما بسیاری از نوجوانان احساس می‌کنند که با استانداردهای والدین، معلمان یا دوستان خود مطابقت ندارند. نوجوانانی که از عزت نفس پایین رنج می‌برند، در برابر تاثیرات منفی فشار همسالان آسیب‌پذیرتر هستند و احتمال سوءمصرف مواد مخدر و الکل در آن‌ها بیشتر است. آن‌ها همچنین بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.

علائم هشداردهنده عزت نفس پایین و افسردگی

غیرعادی نیست که نوجوانان دوره‌هایی از احساس غم، تنهایی یا تحریک‌پذیری را پشت سر بگذارند. اما اگر این حس‌ها بیش از یک یا دو هفته ادامه داشته باشد، ممکن است علائم افسردگی نوجوان باشد. والدین و مربیان باید به این علائم نوجوانان توجه کنند:

• کناره‌گیری از دوستان و فعالیت‌های اجتماعی
• بهداشت ضعیف یا عدم توجه به ظاهر
• کم یا زیاد خوابیدن
• تغییر در وزن یا عادات غذایی
• نوسانات خلقی غیرمعمول
• اشک ریختن و احساس ناامیدی
• ابراز افکار خودکشی

  بیشتر بخوانید: علت به هم خوردن هورمون ها

عدم تعادل هورمونی در نوجوانان

هنگامی که بدن، هورمون‌های مورد نیاز برای بلوغ را بیش از حد یا خیلی کم تولید می‌کند، عدم تعادل هورمونی به وجود می‌آید که می‌تواند منجر به انواع مختلفی از مشکلات سلامتی شود.
علائم عدم تعادل هورمونی در دختران نوجوان، شامل پریودهای سنگین یا نامنظم ، ریزش مو، تعریق شبانه و سردرد است. علائم عدم تعادل هورمونی در پسرهای نوجوان، مواردی مانند از دست دادن توده عضلانی، کاهش رشد مو و ریش ، گرگرفتگی و مشکل در تمرکز را شامل می‌شود.
پوست خشک، تاری دید، خستگی و درد مفاصل ، از دیگر نشانه‌های عدم تعادل هورمونی است. عدم تعادل هورمونی، بر خلق و خو و احساس هم تاثیر می‌گذارد. تحریک‌پذیری، افسردگی ، اضطراب و عصبی بودن، برخی از این علائم است.
اگر فکر می‌کنید نوجوان شما ممکن است دچار عدم تعادل هورمونی باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان روانشناسی

کنترل هورمون های نوجوانی و کمک به نوجوان

برای کمک به نوجوانان در سن بلوغ، این راهکارها را انجام دهید:

• نوجوان را تشویق کنید تا چیزهای جدید را امتحان کند و چالش‌های جدیدی انجام دهد. تجربیات هیجان‌انگیز و مشارکت اجتماعی به نوجوانان کمک می‌کند تا به جای وسواس در مورد تغییراتی که در بدن و ذهنشان رخ می‌دهد، بر بیرون از خود تمرکز کنند و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.

  به نوجوان، مکانیزم‌های مقابله با استرس مثل نوشتن یادداشت‌های روزانه، یوگا، بیان خلاقانه یا گذراندن وقت در طبیعت را بیاموزید.

• با نوجوان در ارتباط بمانید. به او بگویید که حتی اگر نمی‌خواهد با شما در مورد تاثیرات دوران بلوغ بر بدن و احساس خود صحبت کند، با بزرگسال مورد اعتماد دیگری مانند مشاور مدرسه یا یکی از بستگان دراین‌باره حرف بزند.
• برای حمایت از خودمراقبتی نوجوان، ثبات و ریتم را در خانه ایجاد کنید که شامل خواب کافی، انجام فعالیت بدنی، خوب غذا خوردن و محدود کردن زمان تماشای تلویزیون یا کار با موبایل است.
• حتی اگر نوجوان شما مستقل است، نظم و انضباط و حد و مرز خاصی را اجرا کنید .
• به نوجوان، مکانیزم‌های مقابله با استرس مثل نوشتن یادداشت‌های روزانه، یوگا، بیان خلاقانه یا گذراندن وقت در طبیعت را بیاموزید.

چه زمانی باید برای نوجوان به دنبال درمان باشید؟

اگر به نظر می‌رسد که رفتارهای نوجوان بیش از اندازه غیرطبیعی است، از متخصص سلامت روان کمک بگیرید . تشخیص تفاوت بین اثرات هورمون‌ها و سلامت روان یا اختلال رفتاری، ممکن است دشوار باشد. بنابراین ارزیابی عمیق رفتار نوجوان توسط روانشناس یک اقدام ضروری است.

خلاصه

هورمون‌های نوجوانی بر بدن و احساس نوجوان تاثیر می‌گذارند. ممکن است نوجوان، افسردگی یا پرخاشگری را تجربه کند. اگر متوجه شرایطی مثل ابراز افکار خودکشی، تغییر در وزن یا عادات غذایی و نوسانات خلقی غیر معمول در نوجوان شدید، از پزشک کمک بگیرید.

برای یافتن متخصص مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان مراجعه کنید.