مواد غذایی سالم برای کودکان، نتایج مطالعات مختلف

ایرنا: تغذیه صحیح با تامین منابع موردنیاز رشد و نمو کودک ازطریق تامین ریزمغذیها اثرات مهمی درتوانمندی ذهنی کودکان و به دنبال آن چگونگی یادگیری و کسب و بکارگیری مهارتهای آموزش داده شده به آنان دارد .

به دلیل شکل‌گیری عادات غذایی در سنین پایین، از همین دوران باید مواد غذایی سالم را در اختیار کودک قرار داد و به تامین مواد مغذی مورد نیاز او در وعده‌های اصلی و میان وعده‌های غذایی توجه نمود .

مطالعات مختلف در دنیا نشان داده که سوء تغذیه میزان یادگیری کودکان را در دوران مدرسه و موفقیتهای بعدی آنان را در طول زندگی تحت تاثیر قرار می دهد و کمبود برخی از ریز مغذیها بر توانایی ذهنی آنان بسیار تاثیرگذار است .

یک کارشناس تغذیه گفت : ریز مغذی آهن می‌تواند در تمام مراحل زندگی سبب کاهش یا افزایش قدرت ادراک و یادگیری کودکان شود و مبتلایان به کم خونی یادگیریشان در مدرسه کمتر است بصورتی که براساس آزمایشات انجام شده ، ضریب هوشی این کودکان ‪ ۵ تا ‪ ۱۰ امتیاز کمتر از حد طبیعی برآورد شده است .

عاطفه نادری افزود: کمبود ریزمغذی ید نیز موجب کاهش آموزش پذیری و فراگیری آنان می‌شود .

وی با اشاره به اثرات منفی نخوردن صبحانه بر یادگیری کودک گفت : اگر فاصله زمانی بلند شدن کودک از خواب تا هنگام صبحانه خوردن وی کوتاه باشد، مکانیزیم تنظیمات غلظتهای خونی در یک خط ثابت نگه داشته می‌شود و بر عملکرد طبیعی مغز لطمه‌ای وارد نمی‌شود .

نادری ادامه داد: اما اگر فاصله زمانی ناشتایی کودک طولانی باشد و زنگ اول را در مدرسه بدون صبحانه بگذراند، نگهداری قند خون در سطحی که مغز قادر به فعالیت طبیعی خود باشد برای فرد دشوار می‌شود و قند خون در حد طبیعی نگه داشته نمی‌شود و افت می‌کند که در اینصورت به دلیل استفاده سلولهای مغز از گلوکز (قند) یادگیری و تمرکز کودکان مختل می‌شود .

این کارشناس تغذیه با بیان اینکه دانش آموزانی که از خوردن صبحانه امتناع می‌کنند در انجام تکالیف ریاضی کارایی کمتری دارند، افزود : قدرت خلاقیت و ابتکار این کودکان نیز کاهش پیدا می‌کند .

وی به والدین توصیه کرد اگر فرزندانشان اشتهایی برای خوردن صبحانه ندارند ، مقداری آب میوه به آنها بنوشانند زیرا آب میوه به باز شدن اشتهای کودک کمک می‌کند .

نادری، نان و غلات سبوسدار، شیر ، پنیر ، حلیم ، تخم مرغ ، کره ، میوه ، آب میوه ، سوپ ، عدسی ، خوراک لوبیا ، فرنی و شیر برنج را بهترین مواد خوراکی در وعده صبحانه کودکان عنوان کرد .

وی با بیان این که نباید کودک را وادار به خوردن چیزی کرد که تمایل ندارد ، اظهارداشت: کودک باید موادی بخورد تا بدنش از لحاظ پروتئینی و قندی تامین شود تا در ساعات درس و مدرسه کارایی بالای داشته باشد .

براساس تحقیقات صورت گرفته از آنجایی که استخوانها ، دندانها ، ماهیچه ها و خون کودک همواره در حال رشد و تکامل است، نیاز وی به مواد مغذی نسبت به اندازه بدنش بیشتر از بزرگسالان می‌باشد، حال اگر اشتهای کودک برای مدت طولانی کم شود و به تغذیه آن توجه نشود و کودک توسط غذاهای کاذب شکم خود را پر کند ، درمعرض سوء تغذیه قرار می‌گیرد .

متخصصان امر تغذیه معتقدند علاوه بر صبحانه استفاده از یک میان وعده، با ارزش غذایی مناسب مانند شیر ، میوه و خرما در برنامه غذایی کودک موجب رشد جسمی و مغزی کودک می‌گردد .

این متخصصان می‌گویند: از سوی دیگر مصرف تنقلات تجاری کم ارزش به دلیل زیادی نمک، چربی و شکر موجب بیماریهای قلبی و عروقی، چاقی ، پرفشاری خون ، پوکی استخوان و افزایش کلسترول خون در دوران بزرگسالی می‌شود .

نادری، درخصوص میان وعده کودکان گفت: اصولا کودکان برای نگهداری از غلظت خون در حد طبیعی، بین هر ‪ ۴ تا ‪ ۶ ساعت باید غذا بخورند تا عملکرد مغز و فعالیت سیستم عصبی آنان در حد مطلوب نگه داشته شود .

وی افزود: کبد مسوول ذخیره گلوکز بصورت گلیکوژن است و در زمان نیاز گلیکوژن را به گلوکز تبدیل و آزاد کرده و وارد خون می‌کند .

وی با بیان اینکه کبد کودکان تا حدود سن یازده سال تنها برای مدت زمان ‪ ۴ ساعت گلیکوژن ذخیره می‌کند، ادامه داد: بعد از گذشت این زمان، کبد دیگر ذخیره‌ای جهت تنظیم قند خون ندارد که این امر و جلوگیری از کوچک شدن معده آنان اقتضا می‌کند که کودک در فواصل زمانی کم تغدیه کند .

نادری، با تاکید بر فراموش نشدن خوردن میان وعده‌ها در کودکان گفت: باید توجه داشت که میان وعده غذای مختصری است که بین دو عده غذای اصلی به کودک داده می‌شود و تنها سهم کوچکی در تامین نیازهای غذایی کودک دارد .

این کارشناس تغذیه افزود: خوب نخوردن صبحانه یا نهار باعث افت قند خون و به دنبال آن کسالت و بیحالی می‌شود و این امر سبب کشش کودک به سمت میان وعده‌های چرب و شیرین می‌شود که یکباره قند خون را بصورت کاذب بالا می‌برد وی، زود خوابیدن، دیروقت نخوردن شام ، پر کردن کیف کودک با مواد مغذی قبل از رفتن به مدرسه و تحت کنترل قرار دادن تغدیه وی توسط والدین را از مهم ترین راهکارها جهت جلوگیری از بی‌اشتهایی وسیری کاذب کودکان عنوان کرد .

نادری گفت: انواع غلات بوداده، بیسکویت ساده و کلوچه‌های خانگی ، انواع میوه‌های تازه و خشک، آب میوه‌های طبیعی ، انواع ساندویچ‌های خانگی مانند نان و پنیر و سبزی و غیره و حبوبات بو داده از مناسب‌ترین میان وعده ها برای کودکان محسوب می‌شود .

این کارشناس تغذیه افزود: همچنین براساس تحقیقات انجام شده نوشیدن آب در زنگ تفریح برای کارایی ذهنی و جسمی کودکان بسیار مفید است و دانش آموزان باید نوشیدن یک لیوان آب در زنگهای تفریح را در برنامه روزانه خویش قرار دهند .

پزشکان توصیه می‌کنند میان وعده‌ها را از هر ‪ ۴ گروه اصلی غذایی ( گروه شیر و لبنیات، گروه نان وغلات، گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها، گروه میوه‌ها و گروه سبزیها ) انتخاب کنند تا تنوع و تعادل در رژیم غذایی کودک ایجاد شده و بخشی از مواد مغذی مورد نیاز او از این طریق تامین گردد .