اختلالات فشار خون در بارداری، چرا شایع است؟
اختلالات فشار خون در حاملگی شایع‌ترین عارضه طبی حاملگی به شمار می‌آید که ۱۰- ۵ درصد تمام حاملگی‌ها را درگیر می‌کند.
اختلالات فشار خون در حاملگی شایع‌ترین عارضه طبی حاملگی به شمار می‌آید که ۱۰- ۵ درصد تمام حاملگی‌ها را درگیر می‌کند. در این سیستم چهار طبقه اصلی برای هیپرتانسیون در نظر گرفته شده است که عبارتند از:
هیپرتانسیون مزمن
هیپرتانسیون حاملگی
پره‌اکلامپسی یا اکلامپسی
و پره‌اکلامپسی اضافه شده بر فشار خون مزمن
تشخیص صحیح و مناسب در بیماران حامله گاهی بسیار دشوار است با وجود این با استفاده از تعاریف زیر می‌توان از ابهام به وجود آمده جلوگیری کرد. تعریف فشار خون عبارت است فشار خون سیستول معادل یا بیشتر از 140 میلی‌متر جیوه یا فشار خون دیاستول معادل یا بیشتر از 90 میلی‌متر جیوه این مقادیر باید حداقل در دو بار اندازه‌گیری به فاصله 6- 4 ساعت به دست آیند ولی نباید بیشتر از یک هفته باشد.
پر وتئین اوری غیرطبیعی در حاملگی به صورت دفع mg 300 پروتئین یا بیشتر در ادرار 24 ساعته تعریف می‌شود. دقیق‌ترین روش اندازه‌گیری پروتئین اوری جمع‌آوری نمونه ادرار 24 ساعته است ولی گاهی مجبور به استفاده از روش نوار کاغذی (Dipstick) می‌باشیم که وجود 1+ یا بیش از آن در این روش‌ها معادل با 30mg/dl پروتئین در ادرار است. تعریف پروتئین اوری با روش نواری عبارت از نتیجه 1+ یا بیشتر حداقل در دو بار آزمایش به فاصله 6 ساعت و حداکثر 1 هفته. در صورتی که محدودیت زمانی وجود نداشته باشد. باید جمع‌آوری ادرار 24 ساعته را به عنوان بخشی از معیارهای تشخیصی لازم برای پروتئین اوری انجام داد. لازم به ذکر است که نمونه باید تمیز باشد چون وجود خون، ترشحات مهبل و باکتری‌ها می‌تواند سبب افزایش مقدار پروتئین در ادرار گردد. ادم یک یافته شایع در زنان حامله است تقریبا در 50 درصد از این زنان رخ می‌دهد. تورم اندام تحتانی معمول‌ترین مشکل این ادم است. ادم مرضی یا پاتولوژیک در نواحی از بدن هستند که وابسته به شکل نیستند افزایش سریع و مفرط وزن به میزان 5 پوند یا بیشتر در هفته یکی دیگر از علائم احتباس مایع است.
فشار خون حاملگی:
وجود فشار خون بیشتر یا مساوی ۹۰/۱۴۰ بدون وجود پروتئین اوری که اولین بار در طی حاملگی پدید آمده باشد و بعد از ۱۲ هفته بعد از زایمان به وضعیت طبیعی برسد. ممکن است که دیگر علائم پراکلامپسی مثل درد اپی‌گاستر وترومبوسیتوپنی را نیز داشته باشد و زمان تشخیص آن بعد از زایمان است.
پره اکلامپسی:
مشخصات یکی پراکلامپسی خفیف فشار خون بالا یا مساوی 90/140 بعد از هفته 20 حاملگی، پروتئین بیشتر از 300 میلی‌گرم در ادرار 24 ساعته یا بیشتر از 1+ نمونه‌گیری نواری.
پره اکلامپسی شدید:
فشار خون بالا یا مساوی ۱۱۰/۱۶۰، پروتئین اوری gr ۲ (در بعضی از کتب gr ۵ نیز ذکر شده) در ادرار ۲۴ ساعته یا بیشتر و مساوی ۲+ در نمونه نواری، افزایش کراتینین بالای ۱/۲mg/dl
(مگر اینکه از قبل افزایش یافته باشد)، پلاکت کمتر از 000/100 در میلی‌متر مکعب، همولیز میکروآنژیوپاتیک (افزایش LDH)، افزایش آنزیم‌های کبدی ALT و AST، سردرد مداوم یا دیگر اختلالات دید و یا مغزی، اولیگوری (کمتر یا مساوی cc 400 ادرار در 24 ساعت)، ادم ریه، درد اپی‌گاستر مداوم.
اکلامپسی:
تشنجی که به پراکلامپسی افزوده شود.پراکلامپسی اضافه شده به فشار خون: شروع جدید پروتئین اوری به میزان بیشتر یا مساوی/ mg/۲۴h ۳۰۰ به فشار خون قبلی که پروتئین اوری نداشته است و قبل از ۲۰ هفته حاملگی بوده است یا افزایش ناگهانی در میزان پروتئین ادرار و فشار خون و یا کاهش در پلاکت زیر ۰۰۰/۱۰۰ در زنان با فشار خون و پروتئین اوری قبل از هفته ۲۰ حاملگی.فشار خون مزمن به فشار خون بالای ۹۰/۱۴۰ قبل از حاملگی یا تشخیص فشار خون قبل از هفته ۲۰ حاملگی که باید بیماری تروفوبلاستیک هم رد شده باشد و یا اینکه فشار خون بعد از هفته 20 حاملگی تشخیص داده شود ولی تا زمان ۱۲ هفته بعد از زایمان نیز بالا بماند.
پیش‌بینی پره اکلامپسی:
سونوگرافی داپلر یک روش مفید برای ارزیابی امواج (Velocity) شریان خون رحمی در سه ماهه دوم است. یک موج غیرطبیعی به عنوان اندکس مقاومت بالا و یا وجود ناچ غیرطبیعی در ابتدای موج دیاستول (diastolic Nuch Early) یک طرفه یا دو طرفه تعریف می‌شود. در حاملگی‌هایی که داپلر غیرطبیعی شریان رحمی در سه ماهه دوم حاملگی دارند با شیوع 6 برابر در میزان پراکلامپسی همراه هستند حساسیت این تست برای پیش‌بینی پراکلامپسی 60 - 20 درصد است ولی مطالعات اخیر از انجام روتین این تست حمایت نمی‌کند چرا که درمان موثر پیشگیرانه برای پراکلامپسی نداریم.
پیشگیری از پره اکلامپسی :
از آنجایی که اتیولوژی بیماری ناشناخته است تأثیر این موارد توصیه شده نیز اثبات نشده است. محدودیت‌های نمک و پروتئین، مکمل‌های روی، منیزیم، روغن ماهی، ویتامین C و E، استفاده از دیورتیک و دیگر داروهای ضد فشار خون و همین طور هپارین در بیماران پرخطر ارزیابی شده است. تجویز هپارین بروز پراکلامپسی رادر بیماران یا ترومبوفیلی کاهش می‌دهد.
تشخیص پره اکلامپسی :
پره اکلامپسی یک سندروم کلینیکی است که طیف وسیعی از علائم ممکن است به تست‌هایی با همراه با هم داشته باشد. مهم‌ترین مشخصه آن افزایش فشار خون بالا است. اندازه فشار خون به فاکتورهایی مثل نوع و دقت دستگاه استفاده شده، سایز کاف، مدت زمان استراحت قبل از اندازه‌گیری فشار خون و وضعیت بیمار بستگی دارد. توصیه کرده‌اند که در تمام بیماران باید فشار خون از بازوی راست به صورتی که عمود بر سطح قلب باشد، گرفته شود و اگر بیمار بستری است در وضعیت به پهلو خوابیده و در بیماران سرپایی در وضعیت نشسته فشار خون اندازه‌گیری گردد. مهم است که اندازه‌گیری فشار خون دیاستول، هم صدای Muffling و هم صدای ناپدید شدن آن جداگانه ذکر شود. زیرا صدای در سطح فاز چهار کروتوگرف حدود 10- 5 میلی‌متر جیوه بالاتر از فاز 5 می‌باشد. تشخیص پراکلامپسی هم نیاز به فشار خون بالا و هم افزایش پروتئین ادرار دارد. دقیق‌ترین روش برای تشخیص پروتئین اوری نمونه ادرار 24 ساعته می‌باشد که نیاز به وجود بیش از gr 5 پروتئین دارد استفاده از اندازه گیری نواری (3 +≤ ) کافی نیست. فشار خون یا پروتئین اوری ممکن است در 15- 10درصد از افرادی که سندروم Hellp دچار می‌شوند و در 25- 20 درصد از افرادی که اکلامپسی می‌شوند وجود نداشته باشد.
هیپرتانسیون مزمن
هیپرتانسیون حاملگی
پره‌اکلامپسی یا اکلامپسی
و پره‌اکلامپسی اضافه شده بر فشار خون مزمن
تشخیص صحیح و مناسب در بیماران حامله گاهی بسیار دشوار است با وجود این با استفاده از تعاریف زیر می‌توان از ابهام به وجود آمده جلوگیری کرد. تعریف فشار خون عبارت است فشار خون سیستول معادل یا بیشتر از 140 میلی‌متر جیوه یا فشار خون دیاستول معادل یا بیشتر از 90 میلی‌متر جیوه این مقادیر باید حداقل در دو بار اندازه‌گیری به فاصله 6- 4 ساعت به دست آیند ولی نباید بیشتر از یک هفته باشد.
پر وتئین اوری غیرطبیعی در حاملگی به صورت دفع mg 300 پروتئین یا بیشتر در ادرار 24 ساعته تعریف می‌شود. دقیق‌ترین روش اندازه‌گیری پروتئین اوری جمع‌آوری نمونه ادرار 24 ساعته است ولی گاهی مجبور به استفاده از روش نوار کاغذی (Dipstick) می‌باشیم که وجود 1+ یا بیش از آن در این روش‌ها معادل با 30mg/dl پروتئین در ادرار است. تعریف پروتئین اوری با روش نواری عبارت از نتیجه 1+ یا بیشتر حداقل در دو بار آزمایش به فاصله 6 ساعت و حداکثر 1 هفته. در صورتی که محدودیت زمانی وجود نداشته باشد. باید جمع‌آوری ادرار 24 ساعته را به عنوان بخشی از معیارهای تشخیصی لازم برای پروتئین اوری انجام داد. لازم به ذکر است که نمونه باید تمیز باشد چون وجود خون، ترشحات مهبل و باکتری‌ها می‌تواند سبب افزایش مقدار پروتئین در ادرار گردد. ادم یک یافته شایع در زنان حامله است تقریبا در 50 درصد از این زنان رخ می‌دهد. تورم اندام تحتانی معمول‌ترین مشکل این ادم است. ادم مرضی یا پاتولوژیک در نواحی از بدن هستند که وابسته به شکل نیستند افزایش سریع و مفرط وزن به میزان 5 پوند یا بیشتر در هفته یکی دیگر از علائم احتباس مایع است.
فشار خون حاملگی:
وجود فشار خون بیشتر یا مساوی ۹۰/۱۴۰ بدون وجود پروتئین اوری که اولین بار در طی حاملگی پدید آمده باشد و بعد از ۱۲ هفته بعد از زایمان به وضعیت طبیعی برسد. ممکن است که دیگر علائم پراکلامپسی مثل درد اپی‌گاستر وترومبوسیتوپنی را نیز داشته باشد و زمان تشخیص آن بعد از زایمان است.
پره اکلامپسی:
مشخصات یکی پراکلامپسی خفیف فشار خون بالا یا مساوی 90/140 بعد از هفته 20 حاملگی، پروتئین بیشتر از 300 میلی‌گرم در ادرار 24 ساعته یا بیشتر از 1+ نمونه‌گیری نواری.
پره اکلامپسی شدید:
فشار خون بالا یا مساوی ۱۱۰/۱۶۰، پروتئین اوری gr ۲ (در بعضی از کتب gr ۵ نیز ذکر شده) در ادرار ۲۴ ساعته یا بیشتر و مساوی ۲+ در نمونه نواری، افزایش کراتینین بالای ۱/۲mg/dl
(مگر اینکه از قبل افزایش یافته باشد)، پلاکت کمتر از 000/100 در میلی‌متر مکعب، همولیز میکروآنژیوپاتیک (افزایش LDH)، افزایش آنزیم‌های کبدی ALT و AST، سردرد مداوم یا دیگر اختلالات دید و یا مغزی، اولیگوری (کمتر یا مساوی cc 400 ادرار در 24 ساعت)، ادم ریه، درد اپی‌گاستر مداوم.
اکلامپسی:
تشنجی که به پراکلامپسی افزوده شود.پراکلامپسی اضافه شده به فشار خون: شروع جدید پروتئین اوری به میزان بیشتر یا مساوی/ mg/۲۴h ۳۰۰ به فشار خون قبلی که پروتئین اوری نداشته است و قبل از ۲۰ هفته حاملگی بوده است یا افزایش ناگهانی در میزان پروتئین ادرار و فشار خون و یا کاهش در پلاکت زیر ۰۰۰/۱۰۰ در زنان با فشار خون و پروتئین اوری قبل از هفته ۲۰ حاملگی.فشار خون مزمن به فشار خون بالای ۹۰/۱۴۰ قبل از حاملگی یا تشخیص فشار خون قبل از هفته ۲۰ حاملگی که باید بیماری تروفوبلاستیک هم رد شده باشد و یا اینکه فشار خون بعد از هفته 20 حاملگی تشخیص داده شود ولی تا زمان ۱۲ هفته بعد از زایمان نیز بالا بماند.
پیش‌بینی پره اکلامپسی:
سونوگرافی داپلر یک روش مفید برای ارزیابی امواج (Velocity) شریان خون رحمی در سه ماهه دوم است. یک موج غیرطبیعی به عنوان اندکس مقاومت بالا و یا وجود ناچ غیرطبیعی در ابتدای موج دیاستول (diastolic Nuch Early) یک طرفه یا دو طرفه تعریف می‌شود. در حاملگی‌هایی که داپلر غیرطبیعی شریان رحمی در سه ماهه دوم حاملگی دارند با شیوع 6 برابر در میزان پراکلامپسی همراه هستند حساسیت این تست برای پیش‌بینی پراکلامپسی 60 - 20 درصد است ولی مطالعات اخیر از انجام روتین این تست حمایت نمی‌کند چرا که درمان موثر پیشگیرانه برای پراکلامپسی نداریم.
پیشگیری از پره اکلامپسی :
از آنجایی که اتیولوژی بیماری ناشناخته است تأثیر این موارد توصیه شده نیز اثبات نشده است. محدودیت‌های نمک و پروتئین، مکمل‌های روی، منیزیم، روغن ماهی، ویتامین C و E، استفاده از دیورتیک و دیگر داروهای ضد فشار خون و همین طور هپارین در بیماران پرخطر ارزیابی شده است. تجویز هپارین بروز پراکلامپسی رادر بیماران یا ترومبوفیلی کاهش می‌دهد.
تشخیص پره اکلامپسی :
پره اکلامپسی یک سندروم کلینیکی است که طیف وسیعی از علائم ممکن است به تست‌هایی با همراه با هم داشته باشد. مهم‌ترین مشخصه آن افزایش فشار خون بالا است. اندازه فشار خون به فاکتورهایی مثل نوع و دقت دستگاه استفاده شده، سایز کاف، مدت زمان استراحت قبل از اندازه‌گیری فشار خون و وضعیت بیمار بستگی دارد. توصیه کرده‌اند که در تمام بیماران باید فشار خون از بازوی راست به صورتی که عمود بر سطح قلب باشد، گرفته شود و اگر بیمار بستری است در وضعیت به پهلو خوابیده و در بیماران سرپایی در وضعیت نشسته فشار خون اندازه‌گیری گردد. مهم است که اندازه‌گیری فشار خون دیاستول، هم صدای Muffling و هم صدای ناپدید شدن آن جداگانه ذکر شود. زیرا صدای در سطح فاز چهار کروتوگرف حدود 10- 5 میلی‌متر جیوه بالاتر از فاز 5 می‌باشد. تشخیص پراکلامپسی هم نیاز به فشار خون بالا و هم افزایش پروتئین ادرار دارد. دقیق‌ترین روش برای تشخیص پروتئین اوری نمونه ادرار 24 ساعته می‌باشد که نیاز به وجود بیش از gr 5 پروتئین دارد استفاده از اندازه گیری نواری (3 +≤ ) کافی نیست. فشار خون یا پروتئین اوری ممکن است در 15- 10درصد از افرادی که سندروم Hellp دچار می‌شوند و در 25- 20 درصد از افرادی که اکلامپسی می‌شوند وجود نداشته باشد.
منبع:
زندگی آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼