سرطان تخمدان در خانمها، عوامل خطرزا و پیشگیری

پیش می‌آید که پزشک قادر نباشد توضیح دهد چرا فردی به دام سرطان می‌افتد و فرد دیگری دچار سرطان نمی‌شود اما دانشمندان الگوی عمومی سرطان در جمعیت را بررسی کرده‌اند تا دریابند چه چیزهایی در اطراف ما و چه کارهایی در زندگیمان ممکن است امکان ابتلا به سرطان را افزایش دهد. این نوشتار، مخصوص زنان است و آگاهیهایی درباره سرطان تخمدان می‌دهد.

هر چیزی که امکان ابتلای فرد به یک بیماری را افزایش دهد عامل خطر و هر چیزی که امکان ابتلای فرد به یک بیماری را کاهش دهد عامل حفاظت کننده نامیده می شود.

بعضی از عوامل خطر مربوط به سرطان قابل اجتنابند، اما بسیاری از آنها این گونه نیستند. برای مثال، اگر چه شما برای ترک سیگار حق انتخاب دارید، اما هیچ گونه انتخابی برای ژن هایی که از والدین خود به ارث برده اید، ندارید. هم کشیدن سیگار و هم ژن های خاص می توانند به عنوان عوامل خطر برای انواع خاصی از سرطان محسوب شوند، اما از بین این دو، تنها سیگار قابل اجتناب است.

پیشگیری به معنای اجتناب از عوامل خطر و افزایش عوامل محافظت کننده تحت کنترل است، به گونه ای که امکان ابتلای به سرطان کاهش یابد. اگر چه از عوامل خطر زیادی می توان اجتناب کرد، اما مهم است به خاطر داشته باشیم که اجتناب از عوامل خطر تضمین بر عدم ابتلا فرد به سرطان نیست. همچنین، بسیاری از مردم با داشتن عامل خطر مشخصی برای سرطان، در واقع به عواملی که می توانند باعث سرطان شوند، از دیگران حساس ترند.

سرطان تخمدان را بشناسیم
تخمدان ها اعضای تولید مثل زنانه هستند که در حفره لگن واقع شده اند. وظیفه آنها تولید هورمون های زنانه و نیز نگهداری تخمک هایی است که در صورت لقاح با اسپرم (سلول تولید مثل مردانه) می توانند منجر به تشکیل جنین شوند. هر زن دو تخمدان دارد، یک عدد در هر طرف رحم.

تومورهایی که در تخمدان ها یافت می شوند ممکن است ناشی از رشد غیر سلولی (کیست تخمدانی) یا از نوع سرطانی باشند که امکان دارد به سایر نقاط بدن هم گسترش یابد.

در کشور آمریکا، تعداد زنانی که در سال به علت تخمدان فوت می کنند، بیشتر از مجموع زنانی است که به علت سرطان های دهانه رحم فوت می کنند. میزان امید به زندگی در این افراد پیشرفت زیادی نداشته است و نقش روش های غربالگری (شناسایی بیماران) در کاهش میزان مرگ اثبات نشده است.

علایم سرطان تخمدان
نشانه ها و علایم سرطان تخمدان فقط خاص این نوع سرطان نبوده و ممکن است با علایم سایر بیماری ها از قبیل مشکلات گوارشی مشابه باشد. علایم و نشانه های این بیماری می تواند، شامل:

- فشار شکمی، ورم، نفخ و احساس پربودن شکم

- دردها و ناراحتی های لگنی

- سوءهاضمه، باد شکم و یا تهوع مداوم

- تغییر در اجابت مزاج از قبیل یبوست

- تغییردر ادرار از قبیل تکرر ادرار

- کاهش اشتها و یا سریع سیر شدن

- بی حالی و فقدان انرژی همیشگی

- کمر درد

- افزایش سایز دورشکم و تنگ شدن لباس ها

عوامل خطرزا و پیشگیری از سرطان تخمدان
سرطان تخمدان در بعضی موارد می تواند با عوامل خطر شناخته شده ای مربوط باشد. بسیاری از عوامل خطر قابل تغییرند اگر چه همگی آنها قابل اجتناب نیستند.

* سن - خطر ابتلا به سرطان تخمدان با بالا رفتن سن بیشتر می شود.
قرص های جلوگیری از بارداری - مطالعات نشان می دهند که استفاده از قرص های ضد بارداری ممکن است سبب کاهش ابتلا به سرطان تخمدان شود. هر چه فردی به مدت بیشتری از این قرص ها استفاده کند امکان ابتلا کمتر خواهد بود. این کاهش ابتلا ممکن است برای مدتی طولانی پس از قطع این قرص ها ادامه یابد.

* حاملگی و شیردهی - امکان ابتلا به سرطان تخمدان در زنانی که حداقل یک فرزند دارند نسبت به زنانی که فرزندی ندارند کمتر است. همچنین تحقیقات نشان داده است زنانی که به نوزاد خود شیر می دهند کمتر در معرض خطر ابتلا هستند .

* بستن لوله ها یا خارج کردن رحم - مطالعات نشان می دهد زنانی که تحت عمل جراحی بستن لوله ها (عقیم سازی) یا خارج کردن رحم قرار گرفته اند، کمتر در معرض خطر سرطان تخمدان قرار دارند.

* سابقه خانوادگی سرطان تخمدان - زنی که مادر یا خواهر وی به سرطان تخمدان مبتلا شده اند، نسبت به سایرین بیشتر در معرض سرطان تخمدان است.

* خارج کردن تخمدان ها به صورت احتیاطی و پیشگیری کننده - بعضی اوقات، زن هایی که سابقه خانوادگی قابل توجهی از سرطان تخمدان دارند تصمیم می گیرند تا تخمدان های خود را به صورت احتیاطی خارج کنند. با این حال، هنوز ثابت نشده که این عمل سبب گریز از خطر ابتلا به سرطان تخمدان شود و خارج کردن تخمدان ها خود می تواند منجر به اثرات ناخواسته شود. بحث دقیق در مورد سود و زیان های این روش، قبل از تصمیم گیری به انجام آن مهم است.

* هورمون درمانی جایگزینی - هورمون درمانی جایگزینی ممکن است با افزایش احتمال خطر سرطان تخمدان در زنان یائسه همراه باشد. استفاده از داروهای لقاء باروری با افزایش احتمال سرطان تخمدان همراه است. از سایر عوامل خطر برای این نوع سرطان می توان به رژیم پرچربی اشاره کرد.

برای جلوگیری از ابتلا به سرطان تخمدان بهتر است معاینات پزشکی دوره ای را انجام دهید و با پزشکان مجرب در مورد روش های پیشگیری از سرطان که ممکن است برای شما موثر باشد، مشورت کنید.