اهمیت انجام آزمایش ویتامین دی

سوال : اهمیت انجام آزمایش ویتامین دی چیست؟

پاسخ : ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است که برای سلامت و عملکرد صحیح بدن بسیار ضروری است. این آزمایش برای تعیین میزان ویتامین D در خون یا برای نظارت بر درمان کمبود ویتامین D در صورت مصرف مکمل های ویتامین D انجام می شود. زمانی که در معرض خطر ابتلا به کمبود ویتامین D هستید یا دارای علائم کمبود آن می‌باشید باید این آزمایش را انجام دهید. همچنین ممکن است پزشک شما در آزمایش‌های دوره‌ای یا چکاپ انجام آزمایش ویتامین D را تجویز کند.

آزمایشگاه دکتر مهدوی آیت الله کاشانی

۴۴۹۷۵۴۹۸

۰۹۱۲۴۸۳۹۱۸۲

۰۹۱۲۷۷۲۷۲۹۸

در چه شرایطی انجام منظم آزمایش ویتامین D توصیه می شود؟

این گروه از افراد در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند و باید به طور منظم آزمایش دهند.

• افرادی که به میزان کافی در معرض آفتاب قرار نمی‌گیرند.
• افرادی که سطوح غیر طبیعی کلسیم، فسفر و یا هورمون‌های پاراتیروئیدی (PTH) دارند.
• بیماران مبتلا به مشکلات استخوانی (پوکی استخوان).
• بیماران مبتلا به فیبروز کیستیک، کرون، سلیاک و یا افرادی که جراحی بای پس معده انجام داده‌اند، که در واقع مشکل سو جذب چربی دارند.
• سالمندان.
• افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند.
• افرادی با پوست تیره.
• نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند.
• بیماران کلیوی.
• بیمارانی که به طور طولانی مدت داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین، فنوباربیتال، کاربامازپین، اسید والپروئیک و کورتیکواستروئیدها را مصرف کرده‌اند.

چه نمونه ای برای این آزمایش مورد نیاز است؟

نمونه مورد نیاز برای این آزمایش خون می‌باشد و نیازی به رعایت ناشتایی ندارد.
با این حال، مکمل های ویتامین D نباید قبل از آزمایش استفاده شوند.

اهمیت ویتامین D در بدن چیست؟

• نقش اصلی ویتامین D کمک به تنظیم ویا هموستاز کلسیم، فسفر و (تا حدی کمتر) منیزیم در خون است و برای رشد مناسب و سلامت استخوان حیاتی است.
• ویتامین D نقش اساسی در رشد و انقباض عضلات دارد و انقباض عضلانی را از طریق انتقال کلسیم و فسفر تنظیم می کند. این ویتامین همچنین در پیشگیری از بیماری آلزایمر و بهبود علائم در بیماران مبتلا به ام اس موثر است.
• استخوان‌ها نرم و بدشکل می‌شوند و نمی‌توانند به طور طبیعی خود را ترمیم کنند و منجر به بیماری‌هایی به نام راشیتیسم در کودکان، نرمی یا شکستگی در بزرگسالان (استئومالاسی) و پوکی استخوان در افراد مسن می‌شود.
• ویتامین D بر رشد سلولی و تمایز بسیاری از بافت های دیگر تأثیر می گذارد و به تنظیم سیستم ایمنی کمک می کند. کمبود ویتامین D یکی از عواملی است که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود.
• برخی شواهد نشان می دهد که کمبود ویتامین D ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان ها مانند سرطان روده بزرگ، سرطان سینه، سرطان پروستات، بیماری های خودایمنی، بیماری های قلبی عروقی، پرکاری تیروئید ثانویه و افسردگی را افزایش دهد.
• همچنین موجب افزایش حساسیت به عفونت و مشکلات عضلانی می‌شود. در افراد مسن مصرف ویتامین D و کلسیم می‌تواند در افزایش قدرت و هماهنگی عضلات بسیار مؤثر باشد.

منابع تأمین کننده ویتامین دی چیست؟

این ویتامین از دو منبع به دست می آید:

1- درون زا که در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید در پوست تولید می شود.

2- برون زا که از طریق غذا و مکمل های غذایی تامین می شود.

ساختارهای شیمیایی انواع ویتامین دی کمی متفاوت است و به آنها ویتامین D2 (ارگوکالسیفرول) و ویتامین D3 (کلکالسیفرول) می گویند.
شکل D۲ در مواد غذایی و به صورت داروهای ویتامین دی و در مکمل‌ها وجود دارد. ویتامین D۳ نوعی فرم تولید شده در بدن است، در واقع به طور طبیعی دراثر اشعه اولترا ویولت نور خورشید در پوست از ۷ - دهیدروکلسترول تولید شده که در برخی مکمل‌ها نیز استفاده می‌شود.
ویتامین D2 و D3 تولید شده در داخل و یا خارج از بدن، در کبد و کلیه‌ها به فرم فعال بیولوژیکی 1,25- dihydroxy vitamin D (calcitriol) تبدیل می‌شود.

ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن، زرده تخم مرغ، جگر، لبنیات، برخی غلات و سبزیحات مانند سویا و قارچ منابع غذایی تأمین کتتده ویتامین دی می‌باشند.

معمولاً دو بار در هفته به مدت 5 تا 20 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید. افرادی که به اندازه کافی آفتاب نمی گیرند ممکن است ویتامین D مورد نیاز خود را از منابع غذایی یا مکمل ها دریافت کنند.