درمان یبوست بارداری، نقش تغذیه و سبک زندگی

یبوست بارداری را چگونه درمان کنیم؟ برای رفع یبوست حاملگی چه نکات مهمی وجود دارد؟ روش های ساده و غیر داروئی برای یبوست در دوران بارداری کدامند؟

مساله یبوست در زنان باردار یکی از مشکلاتی است که می تواند آزار دهنده باشد و بر سایر مشکلات دوران بارداری بیفزاید. اگر یبوست در زنان حامله در اسرع وقت درمان نشود ممکن است حتی نیاز به استفاده از دارو نیز باشد که این مساله می تواند بر روی جنین تاثیر منفی داشته باشد. به همین جهت ، رفع یبوست زن باردار در مدت کوتاه و بدون استفاده از دارو یکی از شیوه های مهمی است که قصد داریم در این مطلب به آن اشاره کنیم. روش های ارائه شده در این مطلب همگی روش های بی ضرر و کاملا عملی و ساده هستند و امید می رود که رعایت این نکات به ظاهر ساده اما ارزشمند در درمان یبوست در خانم های حامله مؤثر واقع شده و دیگر احتیاجی به روش های داروئی نباشد.

با توجه به اینکه شرایط بدنی و حال عمومی زنان مختلف در زمان بارداری ممکن است با یکدیگر تفاوت هایی داشته باشد به همین دلیل خانم های باردار می توانند از روش هایی که با شرایط آن ها بیشتر تطابق می کند استفاده بیشتری بکنند. البته بعضی از روش ها هم هستند که برای همه مادران باردار می توانند قابل اجرا باشند.

تغذیه و سبک زندگی دو عامل مهمی هستند که در ایجاد یبوست در بدن انسان نقش بسیار مهمی دارند. البته عوامل دیگر نظیر مصرف برخی از دارو ها نیز می توانند در ایجاد یبوست نقش داشته باشند ولی عمومیت ندارند و همانطور که ذکر شد ، نوع تغذیه ای که استفاده می کنیم و شرایطی که بر زندگی ما حاکم است دو عامل مهم و تعیین کننده در به وجود آمدن یبوست مخصوصا در دوران بارداری هستند.

هدف از روش های ارائه شده در این مطلب نیز اصلاح الگوی تغذیه و نیز اصلاح برخی از رفتار ها در زندگی است تا از راه طبیعی و صحیح ، یبوست بارداری رفع شده و همچنین از ایجاد مجدد یبوست جلوگیری شود. با این توضیحات به بیان روش های پیشگیری و درمان یبوست در دوران بارداری می پردازیم.

نقش تغذیه و سبک زندگی در ایجاد و درمان یبوست در بارداری

موارد زیر را می توان جهت پیشگیری از یبوست و درمان آن در دوران بارداری به کار بست.

- به خواندن نماز مخصوصا نماز شب اهمیت دهید. نماز های یومیه علاوه بر وجوب و داشتن آثار و برکات معنوی ، دارای آثار مادی فراوانی نیز می باشند که پیشگیری از یبوست و درمان آن از جمله فواید حرکات فیزیکی است که در نماز انجام می دهیم.

- هر روز صبح ناشتا یک الی چهار لیوان آب ولرم مایل به گرم بنوشید. می توانید روزانه از یک لیوان شروع کنید و وضعیت رفع یبوست خود را مشاهده نمایید. اگر یک لیوان آب تاثیر چندانی نداشت می تواند آن را به دو لیوان آب و بیشتر (حداکثر چهار لیوان آب) در روز برسانید. توجه نمایید که اگر بیش از یک لیوان آب می نوشید ، یک دقیقه بین دو لیوان آب متوالی فاصله دهید ؛ یعنی یک لیوان آب را که میل نمودید به مدت یک دقیقه صبر کنید و سپس لیوان آب دوم را میل نمایید و همینطور الی آخر. دقت نمایید که از آب تصفیه شده استفاده کنید. برای تصفیه آب می توانید از تصفیه کن های خانگی استفاده کرده یا از کوزه سفالی استفاده نمایید. آب را در کوزه سفالی قرار دهید و بعد از حدود دو ساعت ، آب داخل کوزه تصفیه می شود که می توانید این آب را کمی گرم نموده (ولرم مایل به گرم باشد) و بنوشید. راه سوم برای تصفیه آب استفاده از جوشاندن آن در سماورهای برنجی می باشد. آبی را که در سماور جوشیده است به مدت حداقل دو ساعت در یک ظرف شیشه ای در باز به حالت ساکن قرار دهید سپس آن را میل نمایید. مصرف آب ولرم به صورت ناشتا تاثیر فوق العاده ای در رفع یبوست و پاک سازی بدن از سمومات مختلف و نیز آبرسانی به بدن دارد. زمان ناشتا در حوالی همان اذان صبح می باشد که قبل از صبحانه است. آب را در هنگام شب به صورت نشسته بخورید. خوردن آب به صورت ایستاده در روز ، مستحب شمرده شده است ؛ هر چند که می توانید آب را در روز به صورت نشسته هم میل نمایید.

- قبل از خوردن غذا ، دست های خود را بشوئید ، غذا را با بسم الله الرحمن الرحیم شروع نمایید ، مقداری نمک دریا یا سنگ نمک طبیعی آسیاب شده قبل از شروع غذا و پس از اتمام غذا میل نمایید ، غذا را نشسته بر روی زمین و با آرامش میل نمایید ، لقمه ها را کوچک برداشته و هر لقمه را حدود 30 الی 40 بار بجوید ، پس از اتمام غذا الحمد لله رب العالمین بگویید و 21 قدم نیز راه بروید.

- در وسط غذا ، آب و مایعات میل نکنید ؛ آب و مایعات را حداقل نیم ساعت قبل از غذا و حداقل دو و نیم ساعت پس از غذا میل نمایید.

- از مصرف چای ، قهوه ، نسکافه و نوشیدنی های مشابه در دوران بارداری خودداری نمایید. این مواد علاوه بر ایجاد یبوست ، خطر احتمال سقط جنین را نیز افزایش می دهند.

- مصرف نان را به حداقل برسانید. مصرف نان زیاد سبب جذب آب بدن و باعث ایجاد یبوست می شود. مخصوصا از مصرف نان بربری در وعده صبحانه خودداری کنید. همواره سعی نمایید از نان های سبوسدار استفاده کرده و از مصرف نان هایی که با آرد سفید (بدون سبوس) تهیه می شوند پرهیز کنید. به جای نان می توانید از جوانه های مختلف مثل جوانه گندم ، جوانه عدس و جوانه ماش استفاده نمایید.

- از میوه هایی نظیر انجیر (حداکثر سه عدد در روز) ، زردآلو ، آلو ، طالبی ، گلابی (امرود) ، کیوی و بادام درختی استفاده کنید. در این زمینه مطالعه مطالب خواص خوردن انجیر در بارداری و حاملگی و فواید و خواص خوردن زردآلو در بارداری و حاملگی و مصرف بادام در دوران بارداری پیشنهاد می گردد.

- از توالت ایرانی استفاده نمایید و از استفاده از توالت فرنگی بپرهیزید. طرز نشستن در توالت ایرانی باعث تحریک روده ها و پیشگیری از یبوست می شود.

- سعی نمایید شکم خود را مخصوصا در فصول سرد سال با بستن پارچه ای یا چیزی شبیه آن ، گرم نگهدارید. گرم نگهداشتن شکم سبب پیشگیری از یبوست می گردد.

- از خوردن آب و مایعات سرد خودداری نمایید.

- در وعده صبحانه می توانید کمی کره میل نمایید. مصرف کره در وعده صبحانه در رفع یبوست تاثیر خوبی دارد.

- از مصرف موادی که باعث غلظت خون می شوند نظیر شکر و قند سفید ، روغن های جامد و مایع و ... خودداری نمایید.

- سعی نمایید در هر وعده غذایی ، حداقل یک قاشق روغن زیتون میل نمایید. ضمنا مصرف زیتون را نیز می توانید به سبد غذایی دوران بارداری خود اضافه نمایید.

- از خوردن شیر در بارداری غفلت نکنید. شیر را به صورت ولرم مایل به گرم همراه با خرما (حداقل سه عدد در روز) میل نمایید. مصرف شیر به صورت گرم باعث رفع یبوست می شود.

- فشار خون از جمله علل و عوامل یبوست محسوب می گردد. اگر دچار فشار خون بارداری هستید در درمان و کنترل آن اهتمام داشته باشید. جهت این کار می توانید از نظرات پزشک حاذق طب سنتی بهره مند شوید.

- از خوردن مقداری عسل در روز (عسل طبیعی نه شیره جات کارخانه ای که به نام عسل! فروخته می شوند) غفلت نکنید.

- از مصرف گوشت گاو و مرغ بپرهیزید و گوشت گوسفند مصرف نمایید.

- به اوقات خواب خود اهمیت دهید. شب هنگام زود خوابیدن و صبح ، زود بیدار شدن نقش برجسته ای در جلوگیری از یبوست و درمان آن دارد.

- با نظر پزشک طب سنتی به جای قرص آهن از آب آهن و سایر مواد غذایی آهن دار در دوران بارداری و حاملگی استفاده نمایید. مصرف قرص آهن در بارداری علاوه بر نقشی که می تواند در یبوست بارداری داشته باشد سبب بیش فعالی کودک نیز می شود.

- از سبزیجات تازه در وعده ناهار و از کاهو به همراه عسل طبیعی در وعده شام استفاده نمایید.

- از آب و مایعات سالم به حد لزوم استفاده نمایید.

- از غذاهای سرخ کردنی دوری نمایید.