دیابت در دوران بارداری، قابل پیشگیری است؟
قند خون بالا با خطراتی برای مادر و جنین همراه است. مادران مبتلا به دیابت ممکن است کودکانی با وزن بالاتر از حد طبیعی به دنیا بیاورند که زایمان را نیز مشکلتر میکند.
پشت ویترین شیرینی فروشی میایستد، دستش را روی شکمش میگذارد و به راهش ادامه میدهد. زنی که قند خونش در آزمایشها بالاتر از حد میانگین تشخیص داده شده، همیشه نگران مبتلا شدن به دیابت بارداری است؛ مشکلی که نه تنها میتواند سلامت او را به خطر بیندازد، بلکه با جان جنینش هم در میافتد و خوردن چند عدد شیرینی یا چند قاشق برنج بیشتر در دوره بارداری را برایش به یک حسرت تبدیل میکند. دکتر اسدالله رجب، رئیس انجمن دیابت ایران تغییرات هورمونی را دلیل ابتلا به دیابت بارداری میداند و دکتر فاطمه رحیمی شعرباف، فوق تخصص طب مادر و جنین، معتقد است زنی که دیابت بارداری را تجربه میکند، حتی پس از زایمان در معرض ابتلا به دیابت نوع دو است.
فورا آزمایش خون بدهید
دیابت نوع یک، دیابتی است که به علت تخریب سلولهای ترشحکننده انسولین ایجاد شده است. درواقع کم بودن انسولین در بدن این افراد باعث دیابت شده است. دیابت نوع دو به علت اختلالات پیشرونده در ترشح انسولین و مقاومت به آن ایجاد میشود. دیابت بارداری هم دیابتی است که در دوران بارداری تشخیص داده میشود. اگر قند خون مادر در نیمه اول بارداری بالا باشد؛ در این صورت دیابت قبل از بارداری و درصورتیکه در نیمه دوم بعد از بارداری قند خون بالا تشخیص داده شود، مادر دچار دیابت بارداری شده است.
قند خونتان باید چقدر باشد؟
همه مادران در همان ویزیت اولیه، با انجام آزمایش قند خون ناشتا از سطح نرمال قند خونشان مطلع میشوند. مقادیر طبیعی قند خون دوران بارداری با افراد عادی متفاوت است. میزان قند خون مادران باردار در زمان ناشتا باید حدود ۹۵ و قبل از غذا حدود ۱۲۰ باشد؛ درحالیکه میزان قند خون مناسب در افراد معمولی، هنگام ناشتا ۱۲۵ و قبل از غذا بالای دویست است. تمام مادران برای غربالگری، در هفته 24 تا۲۸ نیز آزمایشهای دقیقتری انجام میدهند. درصورتیکه این آزمایشها سطح طبیعی قند خون را نشان ندهند، مادر به دیابت مبتلا شده است. نشانه دیگری که در مادران مبتلا به دیابت وجود دارد، آب زیاد آمنیوتیک اطراف جنین است. با بزرگ بودن اندازه رحم، پزشک با سونوگرافی بررسی دقیقتری انجام میدهد.
جنینتان در خطر است؟
قند خون بالا با خطراتی برای مادر و جنین همراه است. مادران مبتلا به دیابت ممکن است کودکانی با وزن بالاتر از حد طبیعی به دنیا بیاورند که زایمان را نیز مشکلتر میکند. عموما مادران دیابتی بعد از زایمان بیشتر گرفتار خونریزی میشوند و چون غلظت خون بیش از حد طبیعی مادر وارد بدن جنین میشود، نوزادی با نقص عضو متولد میشود. نوزادانی که از مادرانی دیابتی متولد میشوند، ممکن است بعد از تولد دچار افت قند خون شوند. در ماه نهم بارداری جنینهایی با مادران مبتلا به دیابت بارداری بیشتر در شکم مادرشان از بین میروند. احتمال سقط جنینها زیر پنج ماه هم بیشتر میشود. مادران دیابتی باردار، تحمل گلوکز خود را از دست میدهند؛ بنابراین لازم است رژیم غذایی فاقد گلوکز را انتخاب کرده و با مشورت پزشک از دارو یا تزریق استفاده کنند.
دیابت بارداری ماندگار است؟
۵۰ درصد مادرانی که در دوران بارداری به دیابت مبتلا میشوند، با پایان دوران بارداری کاملا بهبود پیدا میکنند؛ اما ۵۰ درصد بقیه به دیابت نوع دو دچار میشوند. مادرانی که وزن بالا دارند و ورزش نمیکنند به احتمال بیشتری دیابتی میمانند؛ باید توجه داشته باشید که از تغذیه و تحرک مناسبی برخوردار باشید تا بعد از بارداری گرفتار دیابت نشوید. برای تغذیه مناسب میتوانید از پزشک تغذیه کمک بگیرید. مادرانی که در بارداری اولیه خود دیابت بارداری را تجربه کردهاند، در بارداری بعدی بیشتر در معرض خطر هستند؛ این مادران به احتمال ۳۰ درصد بیشتر از مادران دیگر به دیابت بارداری دچار میشوند.
اگر در معرض خطر هستید...
خانمی که با وزن110 کیلوگرم اقدام به بارداری میکند، سلامت خود و جنیناش را به خطر میاندازد؛ پس قبل از بارداری حتما وزن و فشار خونتان را چک کرده و در مراحل اولیه بارداری مرتب به پزشک مراجعه کنید. بیشتر ارگانهای جنین تا سه ماهگی شکل میگیرد، پس آزمایشهای مورد نیاز را قبل از سه ماهگی انجام دهید. اگر در گروه افراد پرخطر قرار دارید یا به دیابت مبتلا هستید، دلهره به دلتان راه ندهید؛ شما هم میتوانید با کمی ملاحظه دوران بارداری خوبی را تجربه کنید.
هورمونها کار دستتان میدهند
دکتر اسدالله رجب، رئیس انجمن دیابت ایران میگوید: نوعی از دیابت که به علت تغییرات هورمونی در دوران بارداری ایجاد میشود، دیابت بارداری است که در دوران بارداری تشخیص داده میشود؛ درواقع نوعی اختلال در تحمل گلوکز مادران باردار و تغییرات هورمونی در بارداری است که مقاومت به انسولین را ایجاد میکند.
اگر قصد باردار شدن دارید...
زوجهایی که ناخواسته باردار میشوند، شانس انجام آزمایشهای قبل از بارداری را از دست میدهند. با برنامهریزی قبل از باردار شدن آزمایشهای مورد نیاز را انجام دهید تا در سلامت کامل باردار شوید و دوران خوبی را سپری کنید. گذشته از این تا زمانی که از پایین بودن قند خونتان مطمئن نشدهاید، با کمک یک متخصص تغذیه رژیمی مناسب برای کم کردن قند خونتان بگیرید.
هفته اول را جدی بگیرید
میتوانید پیشگیری کنید؟
به همه خانمهای باردار توصیه میشود، در هفته 24 تا 28 بارداری از نظر دیابت کنترل شوند. مادرانی که در معرض خطر هستند، حتما قبل از بارداری یا در هفته اول که متوجه بارداریشان شدند، باید فورا به پزشک مراجعه کنند تا از نظر دیابت کنترل شوند.
حواستان به دوز انسولین باشد
کیسه آبتان پاره نشود
یکی از علائمی که در دوران بارداری باتوجه به آن میتوان به بیماری دیابت مشکوک شد، بیشتر شدن مایع آمنیوتیک است که پزشک با مشاهده مایع بیشتر در اطراف جنین آزمایشهای دقیقتری را تجویز میکند. دوز انسولین خانم باردار سه برابر انسولین خانم معمولی است که در درمان آن هم از انسولین استفاده میشود و قرص جایگاهی ندارد.
مراقب مغز جنینتان باشید
ممکن است جنین سقط شود؟
قند بالا رشد و نمو جنین را با خطر مواجه میکند؛ ممکن است کودک با وزن بالا متولد شود. نوزاد بیش از 4 کیلوگرم، زایمان پرخطری برای مادر و نوزاد ایجاد میکند. خطر سقط جنین در مادرانی که دیابت بارداری دارند، بیشتر است. خصوصا در سه ماهه اول این بارداریها ممکن است خطراتی برای اعضای بدن جنین و مشکلات ارگانیک در نوزاد ایجاد شود و اثرات نامطلوبی روی مغز و قند جنین بگذارد.
شما هم در خطرید؟
مادرانی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند، لازم است قبل از بارداری با برنامهریزی ، وزن خود را تا حد نرمال پایین بیاورند. در دوران بارداری تغذیه متفاوت است و وزن بهطور ناگهانی افزایش پیدا میکند که بستر مناسبی برای دیابت بارداری ایجاد میشود. اضافه وزن و چاقی از عوامل مهم دیابت بارداری هستند؛ اگر هم قصد دارید اضافه وزن دوران بارداریتان را به دیابت ربط دهید، باید بدانید قند خون در دوران بارداری آنقدر بالا نیست که شما دچار اشتهای کاذب شوید. خانمهایی که در اقوام درجه یکشان، افراد مبتلا به دیابت دارند، بیشتر در معرض خطر هستند و مادرانی که در بارداری قبلی نوزادانی با وزن بالاتر از ۴ کیلوگرم به دنیا آورده باشند یا سقطهای مکرر داشتهاند، شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت دارند.
فورا آزمایش خون بدهید
دیابت نوع یک، دیابتی است که به علت تخریب سلولهای ترشحکننده انسولین ایجاد شده است. درواقع کم بودن انسولین در بدن این افراد باعث دیابت شده است. دیابت نوع دو به علت اختلالات پیشرونده در ترشح انسولین و مقاومت به آن ایجاد میشود. دیابت بارداری هم دیابتی است که در دوران بارداری تشخیص داده میشود. اگر قند خون مادر در نیمه اول بارداری بالا باشد؛ در این صورت دیابت قبل از بارداری و درصورتیکه در نیمه دوم بعد از بارداری قند خون بالا تشخیص داده شود، مادر دچار دیابت بارداری شده است.
قند خونتان باید چقدر باشد؟
همه مادران در همان ویزیت اولیه، با انجام آزمایش قند خون ناشتا از سطح نرمال قند خونشان مطلع میشوند. مقادیر طبیعی قند خون دوران بارداری با افراد عادی متفاوت است. میزان قند خون مادران باردار در زمان ناشتا باید حدود ۹۵ و قبل از غذا حدود ۱۲۰ باشد؛ درحالیکه میزان قند خون مناسب در افراد معمولی، هنگام ناشتا ۱۲۵ و قبل از غذا بالای دویست است. تمام مادران برای غربالگری، در هفته 24 تا۲۸ نیز آزمایشهای دقیقتری انجام میدهند. درصورتیکه این آزمایشها سطح طبیعی قند خون را نشان ندهند، مادر به دیابت مبتلا شده است. نشانه دیگری که در مادران مبتلا به دیابت وجود دارد، آب زیاد آمنیوتیک اطراف جنین است. با بزرگ بودن اندازه رحم، پزشک با سونوگرافی بررسی دقیقتری انجام میدهد.
جنینتان در خطر است؟
قند خون بالا با خطراتی برای مادر و جنین همراه است. مادران مبتلا به دیابت ممکن است کودکانی با وزن بالاتر از حد طبیعی به دنیا بیاورند که زایمان را نیز مشکلتر میکند. عموما مادران دیابتی بعد از زایمان بیشتر گرفتار خونریزی میشوند و چون غلظت خون بیش از حد طبیعی مادر وارد بدن جنین میشود، نوزادی با نقص عضو متولد میشود. نوزادانی که از مادرانی دیابتی متولد میشوند، ممکن است بعد از تولد دچار افت قند خون شوند. در ماه نهم بارداری جنینهایی با مادران مبتلا به دیابت بارداری بیشتر در شکم مادرشان از بین میروند. احتمال سقط جنینها زیر پنج ماه هم بیشتر میشود. مادران دیابتی باردار، تحمل گلوکز خود را از دست میدهند؛ بنابراین لازم است رژیم غذایی فاقد گلوکز را انتخاب کرده و با مشورت پزشک از دارو یا تزریق استفاده کنند.
دیابت بارداری ماندگار است؟
۵۰ درصد مادرانی که در دوران بارداری به دیابت مبتلا میشوند، با پایان دوران بارداری کاملا بهبود پیدا میکنند؛ اما ۵۰ درصد بقیه به دیابت نوع دو دچار میشوند. مادرانی که وزن بالا دارند و ورزش نمیکنند به احتمال بیشتری دیابتی میمانند؛ باید توجه داشته باشید که از تغذیه و تحرک مناسبی برخوردار باشید تا بعد از بارداری گرفتار دیابت نشوید. برای تغذیه مناسب میتوانید از پزشک تغذیه کمک بگیرید. مادرانی که در بارداری اولیه خود دیابت بارداری را تجربه کردهاند، در بارداری بعدی بیشتر در معرض خطر هستند؛ این مادران به احتمال ۳۰ درصد بیشتر از مادران دیگر به دیابت بارداری دچار میشوند.
اگر در معرض خطر هستید...
خانمی که با وزن110 کیلوگرم اقدام به بارداری میکند، سلامت خود و جنیناش را به خطر میاندازد؛ پس قبل از بارداری حتما وزن و فشار خونتان را چک کرده و در مراحل اولیه بارداری مرتب به پزشک مراجعه کنید. بیشتر ارگانهای جنین تا سه ماهگی شکل میگیرد، پس آزمایشهای مورد نیاز را قبل از سه ماهگی انجام دهید. اگر در گروه افراد پرخطر قرار دارید یا به دیابت مبتلا هستید، دلهره به دلتان راه ندهید؛ شما هم میتوانید با کمی ملاحظه دوران بارداری خوبی را تجربه کنید.
هورمونها کار دستتان میدهند
دکتر اسدالله رجب، رئیس انجمن دیابت ایران میگوید: نوعی از دیابت که به علت تغییرات هورمونی در دوران بارداری ایجاد میشود، دیابت بارداری است که در دوران بارداری تشخیص داده میشود؛ درواقع نوعی اختلال در تحمل گلوکز مادران باردار و تغییرات هورمونی در بارداری است که مقاومت به انسولین را ایجاد میکند.
اگر قصد باردار شدن دارید...
زوجهایی که ناخواسته باردار میشوند، شانس انجام آزمایشهای قبل از بارداری را از دست میدهند. با برنامهریزی قبل از باردار شدن آزمایشهای مورد نیاز را انجام دهید تا در سلامت کامل باردار شوید و دوران خوبی را سپری کنید. گذشته از این تا زمانی که از پایین بودن قند خونتان مطمئن نشدهاید، با کمک یک متخصص تغذیه رژیمی مناسب برای کم کردن قند خونتان بگیرید.
هفته اول را جدی بگیرید
میتوانید پیشگیری کنید؟
به همه خانمهای باردار توصیه میشود، در هفته 24 تا 28 بارداری از نظر دیابت کنترل شوند. مادرانی که در معرض خطر هستند، حتما قبل از بارداری یا در هفته اول که متوجه بارداریشان شدند، باید فورا به پزشک مراجعه کنند تا از نظر دیابت کنترل شوند.
حواستان به دوز انسولین باشد
کیسه آبتان پاره نشود
یکی از علائمی که در دوران بارداری باتوجه به آن میتوان به بیماری دیابت مشکوک شد، بیشتر شدن مایع آمنیوتیک است که پزشک با مشاهده مایع بیشتر در اطراف جنین آزمایشهای دقیقتری را تجویز میکند. دوز انسولین خانم باردار سه برابر انسولین خانم معمولی است که در درمان آن هم از انسولین استفاده میشود و قرص جایگاهی ندارد.
مراقب مغز جنینتان باشید
ممکن است جنین سقط شود؟
قند بالا رشد و نمو جنین را با خطر مواجه میکند؛ ممکن است کودک با وزن بالا متولد شود. نوزاد بیش از 4 کیلوگرم، زایمان پرخطری برای مادر و نوزاد ایجاد میکند. خطر سقط جنین در مادرانی که دیابت بارداری دارند، بیشتر است. خصوصا در سه ماهه اول این بارداریها ممکن است خطراتی برای اعضای بدن جنین و مشکلات ارگانیک در نوزاد ایجاد شود و اثرات نامطلوبی روی مغز و قند جنین بگذارد.
شما هم در خطرید؟
مادرانی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند، لازم است قبل از بارداری با برنامهریزی ، وزن خود را تا حد نرمال پایین بیاورند. در دوران بارداری تغذیه متفاوت است و وزن بهطور ناگهانی افزایش پیدا میکند که بستر مناسبی برای دیابت بارداری ایجاد میشود. اضافه وزن و چاقی از عوامل مهم دیابت بارداری هستند؛ اگر هم قصد دارید اضافه وزن دوران بارداریتان را به دیابت ربط دهید، باید بدانید قند خون در دوران بارداری آنقدر بالا نیست که شما دچار اشتهای کاذب شوید. خانمهایی که در اقوام درجه یکشان، افراد مبتلا به دیابت دارند، بیشتر در معرض خطر هستند و مادرانی که در بارداری قبلی نوزادانی با وزن بالاتر از ۴ کیلوگرم به دنیا آورده باشند یا سقطهای مکرر داشتهاند، شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت دارند.
منبع:
سیب سبز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼