مشکلات مادران شیرده، وقتی نوزاد برفک دارد

قارچ‌ها بخشی طبیعی از دستگاه گوارش همۀ ماست، اما زمانی که رشد بیش از حدی داشته باشد باعث ایجاد عفونت می‌شود. برفک نیز یک عفونت قارچی یا مخمری شایع و بی‌خطر در دهان نوزادان است که می‌تواند در طول شیردهی به نوک سینۀ مادر نیز سرایت کند. در این مطلب می‌توانید با دلایل ایجاد برفک، علائم وجود برفک در مادر و نوزاد برای مراجعه به پزشک و درمان برفک در مادران و نوزادان آشنا شوید.

دلایل ایجاد برفک
مادران در دوران بارداری ممکن است یک عفونت قارچی واژن داشته باشند که از آن آگاه نباشند و گاهی تماس نوزادان هنگام عبور از مجرای زایمان هنگام زایمان طبیعی با این قارچ‌ها ممکن است باعث ایجاد برفک در دهان آنها شود که همیشه هم این اتفاق نمی‌افتد. آنتی‌بیوتیک‌های مصرف‌شده توسط شما پس از تولد نوزاد یا تجویزی توسط پزشک برای خود نوزاد نیز می‌تواند باعث افزایش بروز برفک شود، زیرا آنتی‌بیوتیک به شیر شما نیز راه پیدا می‌کند و باکتری‌های مفید را که کنترل‌کنندۀ قارچ‌هاست می‌کشد. به عنوان مثال، اگر بعد از جراحی سزارین به مادر آنتی‌بیوتیک داده شود، امکان ایجاد یک عفونت قارچی در نوزاد وجود دارد.
گاهی نیز تعیین علت دقیق برفک می‌تواند مشکل باشد. برخی از زنان و کودکان بیشتر مستعد ابتلا به قارچ هستند. قارچ‌ها در محیط‌های گرم، مرطوب و شیرین رشد می‌کنند و این دقیقاً همان محیطی است که دهان کودک و نوک سینۀ شما در طول شیردهی فراهم می‌کند. از آنجا که دهان کودک می‌تواند این قارچ و برفک را به شما انتقال دهد، مهم است که همزمان به دنبال درمان خود و نوزادتان باشید. در غیر این صورت، ممکن است شما و نوزاد عفونت را به طور متناوب به یکدیگر منتقل کنید.

علائم وجود برفک در مادر و نوزاد برای مراجعه به پزشک
در صورت داشتن علائم برفک لازم است به پزشک مراجعه کنید. برخی از علائم رایج برفک در مادران شیرده عبارت است از:
- خارش نوک سینه
- صورتی یا قرمز شدن نوک سینه
- براق بودن یا سوزش در نوک سینه
- درد عمیق و تیر کشیدن در طول شیردهی یا پس از آن
- عفونت قارچی واژن
بیشتر نوزادان کوچک نیز علائم برفک را نشان می‌دهند، اما نوزادان بزرگ‌تر ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند. علائمی که ممکن است در نوزادان بروز کند شامل موارد زیر است:
- تکه‌های سفید رنگ و پنیرمانند در داخل لب‌ها و روی گونه‌ها
- گریه کردن هنگام شیردهی یا هنگام مکیدن پستانک یا شیشه‌شیر
- حساسیت پوستی قرمز تیره یا روشن در کشالۀ ران و زیر پوشک نوزاد

درمان برفک در مادران
اگر گمان می‌کنید دچار برفک هستید، برای تشخیص و درمان با پزشک خود تماس بگیرید. اگر درمان مؤثر باشد، بهبود برفک باید بعد از چند روز اتفاق بیفتد و شما و کودکتان باید به ‌طور همزمان درمان شوید. پزشک ممکن است توصیه کند برای درمان قارچ سینه، یک پماد ضدقارچ به نام نیستاتین به نوک سینۀ خود بزنید تا شما و کودکتان عفونت را مکرراً به هم منتقل نکنید.
همچنین ممکن است توصیه کند که به مدت یک هفته تا ۱۰ روز، بعد از هر وعده شیردهی، یک پماد ضدقارچ مناسب به نوک سینۀ خود بزنید. اگر پس از این درمان شما هنوز هم درد دارید، شاید یک داروی ضدقارچ قوی‌تر خوراکی برای شما تجویز شود. برای تسکین هر درد عمیقی در سینه، شما می‌توانید با اجازۀ پزشک، هر شش ساعت یک عدد مسکن ایبوپروفن بخورید تا شدت درد کم شود و داروها شروع به تأثیر کند. دست‌های خود را نیز مکرراً و به ویژه پس از تغذیه بشویید. همچنین سینه‌های خود را با تأیید پزشک در معرض کمی آفتاب قرار دهید و اجازه بدهید نوک سینه‌ها در فاصلۀ بین وعده‌های شیردهی‌ هوا بخورد و خودبه‌خود خشک شود.

درمان برفک در نوزادان
برای درمان برفک کودک، متخصص اطفال احتمالاً نیستاتین تجویز خواهد کرد. چند بار در روز و به مدت ۱۰ روز، این دارو را با ابزار همراه دارو یا انگشت تمیز خود روی لکه‌های سفید می‌مالید. داروی نیستاتین را پس از شیردهی برای نوزاد استفاده کنید تا مدت طولانی‌تری در دهان کودک باقی بماند. ممکن است بیش از یک هفته طول بکشد تا این دارو، عفونت را از بین ببرد.
در مواردی که به نظر نمی‌رسد این عفونت رو به بهبود باشد، لازم است با پزشک نوزاد تماس بگیرید. برخی از نوزادان مبتلا به برفک، دچار یک عفونت قارچی در اطراف پوشکشان نیز می‌شوند. اگر این اتفاق بیفتد، پزشک شما می‌تواند یک پماد ضدقارچ برای استفاده در آن ناحیه تجویز کند. شما نیز می‌توانید تمام اسباب‌بازی‌ها، پستانک‌ها و قطعات دستگاه شیردوش را نیز بعد از هر استفاده بشویید و در آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید و سپس بگذارید در معرض هوا کاملاً خشک و سرد شود، تا از احتمال ابتلای مجدد شما یا کودکتان جلوگیری شود.