درد زیر شکم در دختران، علت

درد زیر شکم در دختران یکی از مشکلات شایعی است که می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. از تغییرات طبیعی دوران قاعدگی گرفته تا عفونت‌ها یا بیماری‌های دستگاه تناسلی، عوامل مختلفی ممکن است باعث بروز این درد شوند. شناسایی علت دقیق درد زیر شکم در دختران اهمیت زیادی دارد، زیرا می‌تواند در پیشگیری از مشکلات جدی‌تر و درمان به‌موقع نقش مؤثری ایفا کند. در این مقاله، بیشتر درباره این مشکل و علل آن صحبت خواهیم کرد.

درد شکم چیست؟

درد شکم ممکن است در هر نقطه بین قفسه سینه و ناحیه کشاله ران احساس شود. درد ممکن است عمومی، موضعی، یا مانند گرفتگی در شکم باشد. اگر گرفتگی یا ناراحتی در معده دارید، ممکن است به دلیل گاز، نفخ یا یبوست، یا ممکن است نشانه‌ای از یک وضعیت پزشکی جدی‌تر باشد. درد کولیکی در ناحیه شکم، می‌آید و می‌رود. یک لحظه ممکن است احساس خوبی داشته باشید، اما لحظه بعد ممکن است درد شدید و ناگهانی در شکم خود تجربه کنید. اغلب سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا علت این نوع درد هستند.

انواع دردهای شکمی

همه دردهای شکمی یکسان نیستند مثلا اگر درد حاد شکمی را تجربه می‌کنید، به احتمال زیاد فقط برای یک هفته، شاید کمتر، با این ناراحتی دست و پنجه نرم کرده‌اید.  

• درد مزمن شکم: دردی است که دائمی یا عودکننده است و به مدت ۳ ماه یا بیشتر طول می‌کشد. از آنجایی که تعدادی از اختلالات گوارشی و سیستمیک وجود دارد که منجر به درد شکمی می‌شود، پزشکان و متخصصان مراقبت‌های بهداشتی گاهی اوقات برای درک علت اصلی درد، مشکل دارند.
• درد پیشرونده شکم: دردی است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. به طور معمول علائم دیگر با پیشرفت درد شکم رخ می‌دهد. درد پیشرونده شکم اغلب نشانه مشکلی جدی‌تر است.

علت درد شکم در دختران چیست؟

بسیاری از شرایط می‌توانند باعث درد شکم شوند. اما دلایل اصلی عبارتند از:

• عفونت
• رشد غیر طبیعی
• التهاب
• انسداد
• اختلالات روده

بیماری‌هایی که بر اندام‌های شکم تاثیر می‌گذارند

عفونت‌های گلو، روده‌ها و خون می‌توانند باعث ورود باکتری‌ها به دستگاه گوارش و در نتیجه درد شکم شوند. این عفونت‌ها همچنین ممکن است باعث تغییراتی در گوارش مانند اسهال، یا یبوست شوند. کرامپ‌های مرتبط با قاعدگی هم منبع درد زیر شکم هستند، اما بیشتر به عنوان علت درد لگن شناخته می‌شوند.

سایر علل شایع درد شکم عبارتند از:

• یبوست
• اسهال
• گاستروانتریت (آنفولانزای معده)
• رفلاکس اسید (زمانی که محتویات معده به سمت مری نشت می‌کند و باعث سوزش سر دل و سایر علائم می‌شود)
• استفراغ
• بیماری‌هایی که بر گوارش تاثیر می‌گذارند

بیماری‌هایی که بر سیستم گوارشی تاثیر می‌گذارند هم می‌توانند باعث درد مزمن شکم شوند. رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• بیماری ریفلاکس معده به مری
• سندرم روده تحریک‌پذیر یا کولون اسپاستیک (اختلالی که باعث درد شکمی، گرفتگی عضلات و تغییر در حرکات روده می‌شود)
• بیماری کرون (بیماری التهابی روده)
• عدم تحمل لاکتوز (ناتوانی در هضم لاکتوز، قند موجود در شیر و محصولات شیر)

علل درد شدید شکم 

علل درد شدید شکم عبارتند از:

• پارگی اندام یا نزدیک به پارگی (مانند ترکیدن آپاندیس یا آپاندیسیت)
• سنگ کیسه صفرا
• سنگ کلیه

  درد کولیکی در ناحیه شکم، می‌آید و می‌رود. یک لحظه ممکن است احساس خوبی داشته باشید، اما لحظه بعد ممکن است درد شدید و ناگهانی در شکم خود تجربه کنید.

• عفونت کلیه

محل درد در داخل شکم ممکن است سرنخی از علت آن باشد.

دردی که در سراسر شکم نه در یک ناحیه خاص عمومیت یافته، ممکن است نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• آپاندیسیت
• بیماری کرون
• آسیب تروماتیک
• سندرم روده تحریک‌پذیر
• عفونت مجاری ادراری
• آنفولانزا 

درد در قسمت پایین شکم 

دردی که در قسمت پایین شکم متمرکز است ممکن است نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• آپاندیسیت
• انسداد روده
• حاملگی خارج رحمی

درد زیر شکم در زن ها

در زن‌ها درد در اندام‌های تناسلی زیر شکم می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• درد شدید قاعدگی (به نام دیسمنوره)
• کیست‌های تخمدان
• سقط جنین
• فیبروم‌ها 
• اندومتریوز
• بیماری التهابی لگن
• حاملگی خارج رحمی

درد بالای شکم

درد بالای شکم ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• سنگ کیسه صفرا
• حمله قلبی
• هپاتیت (التهاب کبد)
• پنومونی

درد در مرکز شکم

درد در مرکز شکم ممکن است ناشی از این موارد باشد:

• آپاندیسیت
• گاستروانتریت
• صدمه
• اورِمی (تجمع مواد زائد در خون شما) 

درد پایین شکم سمت چپ

درد پایین شکم سمت چپ ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• بیماری کرون
• سرطان
• عفونت کلیه
• کیست‌های تخمدان
• آپاندیسیت

درد بالای سمت چپ شکم

درد بالای سمت چپ شکم گاهی اوقات به دلایل زیر ایجاد می‌شود:

• طحال بزرگ‌شده
• نهفتگی مدفوع (مدفوع سفت‌شده که قابل حذف نیست)
• صدمه
• عفونت کلیه
• حمله قلبی
• سرطان

درد در سمت راست پایین شکم

علل درد در سمت راست پایین شکم عبارتند از:

• آپاندیسیت
• فتق
• عفونت کلیه
• سرطان
• آنفولانزا

درد بالای سمت راست شکم

درد بالای سمت راست شکم ممکن است به این علل رخ دهدد:

• هپاتیت
• صدمه
• پنومونی

  اگر درد شکم شما شدید و همراه با تروما (ناشی از تصادف یا جراحت) یا فشار یا درد در قفسه سینه است، با اورژانس تماس بگیرید.

• آپاندیسیت

چه زمانی در مورد درد شکم با پزشک تماس بگیرید؟

درد خفیف شکم ممکن است بدون درمان از بین برود مثلا اگر به دلیل گاز یا نفخ، شکم‌درد دارید، ممکن است به سادگی نیاز داشته باشید که مسیر خود را ادامه دهید.

اما در برخی موارد، درد شکم ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشد. اگر درد شکم شما شدید و همراه با تروما (ناشی از تصادف یا جراحت) یا فشار یا درد در قفسه سینه است، با اورژانس تماس بگیرید.

اگر درد به قدری شدید است که نمی‌توانید بی‌حرکت بنشینید، یا اگر هر یک از موارد زیر را دارید، باید فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید:

• مدفوع خونی
• تب بیشتر از ۳۸.۳۳ درجه سانتیگراد
• استفراغ خون (به نام هماتمسیس)
• حالت تهوع ، یا استفراغ مداوم
• زرد شدن پوست، یا چشم
• تورم، یا حساسیت شدید شکم
• مشکل در تنفس

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید :

• درد شکمی که بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد
• یبوست طولانی‌مدت
• استفراغ
• احساس سوزش هنگام ادرار کردن
• تب
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن غیر قابل توضیح

اگر باردار، یا در دوران شیردهی هستید و درد شکم دارید با پزشک خود تماس بگیرید.

پرسش و پاسخ درباره درد زیر شکم در دختران

سئوال مخاطب نی‌نی‌بان: من دختری ۲۶ساله هستم. الان مدتی هست زیر دلم سمت چپم درد می‌گیره که به کشاله رانم می‌کشه. البته دردش درد حد ثانیه‌ای هست، هیچ علائمی هم ندارم. میخواستم علتش رو بدونم.

پاسخ دکتر زهره حاجی واحدی، کارشاس مامایی:

دوست عزیز، با توجه به این‌که شما دوشیزه هستید و امکان معاینه داخلی نیست، باید حتما به متخصص مراجعه کنید و سونوگرافی بدهید. ممکن است علائم وجود کیست باشد. آزمایش ادرار هم بدهید که مبادا دچار عفونت نشده باشید و این دردها اثرات عفونت نباشد. بهداشت فردی را رعایت کنید تا از بروز عفونت جلوگیری شود.

نتیجه‌گیری

به طور کلی، درد زیر شکم در دختران ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل ساده یا یک بیماری جدی‌تر باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد. آگاهی از دلایل احتمالی این درد و توجه به شدت و نوع علائم می‌تواند به دختران کمک کند تا در صورت نیاز، به‌ موقع به پزشک مراجعه کنند تا از بروز عوارض بعدی جلوگیری شود.