چرا همیشه احساس خستگی می‌کنیم؟
کم‌خونی یکی از دلایل شایع خستگی مزمن است
احساس خستگی مزمن ممکن است به طیفی از عوامل، از افسردگی فصلی و استرس گرفته تا بی‌خوابی مربوط باشد، اما تشخیص اینکه خواب‌آلودگی یا خستگی که با آن مواجهید، ناشی از عوامل روزمره است یا یک بیماری زمینه‌ای، دشوار است.
به گفته دکتر جنیفر ماندت، روانشناس بالینی خواب در مرکز خواب و بیداری دانشگاه یوتا، تشخیص تفاوت این دو مورد بسیار مهم است. او توضیح می‌دهد که «خواب‌آلودگی» معمولا به کمبود خواب اشاره دارد، به این معنا که اگر در روز فرصت چرتی کوتاه داشته باشید، احتمالا خیلی سریع به خواب می‌روید. در حالی که «خستگی» نتیجه کمبود انرژی ناشی از خواب ناکافی یا سایر مشکلات سلامتی است و باعث می‌شود انجام دادن کارهای روزانه هم دشوار شود و فرد بدون احساس انرژی کافی، روزش را سپری کند.
چه زمان باید به دنبال درمان باشیم؟
به گزارش سی‌ان‌ان، بهترین شاخص برای اینکه آیا خستگی مداوم شما به مداخله پزشکی نیاز دارد، تشخیص تغییرات قابل‌توجه در سطح انرژی شما است. به‌ویژه زمانی که این خستگی به‌مدت بیش از دو هفته توانایی شما را برای انجام دادن فعالیت‌های روزمره مانند مراقبت از خود یا خانواده، رفتن به محل کار یا ورزش تحت تاثیر قرار دهد.
دکتر تینا-آن تامپسون، استاد‌یار پزشکی خانواده و پیشگیری از بیماری‌ها در آتلانتا، می‌‌گوید: «وقتی بیماران از خستگی مزمن شکایت میکنند، پزشکان معمولا مجموعه‌ای از سوالات می‌پرسند تا از علت زمینه‌ای تصویر روشنی به دست آورند و بهترین راه حل را پیدا کنند. آن‌ها باید بدانند خستگی از چه زمانی شروع شده و آیا ممکن است رویدادهایی عمده در زندگی مانند شغل جدید، از دست دادن یک عزیز یا سایر استرس‌ها عامل آن بوده باشد. پزشکان همچنین عادات غذایی و تناسب اندام شما را هم ارزیابی خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند به اندازه کافی پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی ضروری مصرف می‌کنید. هر گونه تغییر عمده در برنامه ورزشی شما، به‌ویژه افزایش شدت یا تغییرات زمانی هم می‌تواند نقش داشته باشد.»
او اضافه می‌کند که مراجع باید به سوالاتی در مورد تغییرات خلق‌وخو، عادات خواب و موارد مربوط به سلامت روان هم پاسخ دهند. پزشک همچنین فهرستی از داروهایی را که در حال حاضر مصرف می‌کند یا به‌تازگی استفاده کرده است، مرور خواهد کرد، زیرا برخی داروها هم می‌توانند سبب خستگی شوند.
طبق گفته تامپسون، پزشکان با محدود کردن علل احتمالی می‌توانند به جای یک مجموعه گسترده از آزمایش‌ها، یک الگوریتم آزمایشی خاص آماده کنند. البته آن‌ها همچنان به دنبال چندین عامل کلیدی‌اند.
کم‌خونی یکی از دلایل شایع خستگی مزمن است؛ وضعیتی که با تعداد کم گلبول‌های قرمز خون مشخص می‌شود و ممکن است ناشی از خون‌ریزی، مصرف ناکافی آهن یا مشکل در جذب کامل آهن باشد. یک آزمایش خون معمولی می‌تواند مشخص کند آیا فرد کم‌خونی دارد یا خیر.
بیماری‌های قلبی هم اگرچه از شایع‌ترین علل خستگی مزمن محسوب نمی‌شوند، متخصصان بر اهمیت غربالگری این بیماری تاکید میکنند.
زنان در سنین باروری نیز ممکن است خستگی را تجربه کنند، زیرا هورمون‌های آن‌ها در طول چرخه ماهانه تغییر می‌کند. البته این خستگی می‌تواند در دوران پیش از یائسگی برجسته‌تر هم بشود.
یک علت دیگر خستگی طولانی‌مدت ویروس یا عفونتی است که ممکن است انرژی بدن شما را بیشتر از حد معمول تخلیه کند.
اگر این موارد رایج یا هر مورد دیگری که پزشک ممکن است نگران آن باشد، رد شود، احتمالا به سراغ بررسی سندروم خستگی مزمن یا اختلالات خون نادر خواهد رفت.
اختلال خواب
اگر خستگی به هیچ یک از موارد پزشکی ذکرشده مربوط نبود، لازم است اختلالات خواب هم بررسی شود.
سه دلیل شایع خواب‌آلودگی عامل خستگی عبارت‌اند از: خواب ناکافی، بی‌خوابی و آپنه خواب. البته اختلالات دیگری هم که کمتر رایج‌اند، می‌توانند عامل خواب‌آلودگی باشند، مانند نارکولپسی یا راه رفتن در خواب هنگام شب.
حتی اگر اختلال خواب قابل‌تشخیصی نداشته باشید، عوامل زیادی در سبک زندگی وجود دارند که می‌توانند باعث خواب ضعیف شوند و چرخه‌ای از خستگی روزانه ایجاد کنند.
به بزرگسالان توصیه می‌شود ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه داشته باشند اما در این خصوص، تفاوت‌های فردی وجود دارد. بنابراین مهم است که به بدنتان گوش دهید. اگر به میزان توصیه‌شده می‌خوابید و هنوز احساس خستگی می‌کنید، سعی کنید مدت زمان خوابتان را افزایش دهید تا ببینید آیا احساس بهتری دارید یا خیر.
متخصصان همچنین اشاره میکنند که الگوی نامنظم خواب هم چرخه طبیعی بدن را مختل می‌کند و خوابیدن زیاد در آخرهفته نمی‌تواند کمبود خواب در طول هفته را جبران کند.
عامل کلیدی دیگر، قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. نور طبیعی خورشید از هر منبع نور مصنوعی بسیار روشن‌تر است و دریافت نور کافی، به‌ویژه صبح‌ها، به تنظیم چرخه ۲۴ ساعته خواب وبیداری کمک می‌کند.
