اقدامات قبل از بارداری، این کارها را انجام دهید
همین که بدن‌تان را آماده بارداری کردید، خودتان را برای خداحافظی با لوازم پیشگیری از بارداری آماده کنید.
شما و همسرتان تصمیم گرفته‌اید که پدر و مادر شوید. اما حداقل یکی دو ماهی صبر کنید. برای این کار، باید‌ها و نباید‌هایی وجود دارد. فهرست ما به شما کمک می‌کند تا بدن و زندگی‌تان مناسب بارداری شود.
اسید فولیک مصرف کنید
حتی اگر یک رژیم غذایی را برای خود در نظر بگیرید، کمی سخت است که بتوانید تمامی مواد مغذی مورد نیاز بدن‌تان را تنها از منابع غذایی دریافت کنید و در این زمان نباید نسبت به دریافت مواد مغذی برای خود تخفیف قایل شوید. طبق اظهارات مرکز کنترل بیماری، با مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک به مدت حداقل یک ماه قبل از بارداری و در طول سه ماهه اول بارداری، می‌توانید احتمال داشتن نوزادی با نارسایی‌های مجرای عصبی از قبیل اسپینا بیفیدا (spina bifida) را به میزان %۷۰ کاهش دهید.
مکمل‌های اسید فولیک را می‌توانید از داروخانه تهیه کنید و یا می‌توانید از مولتی ویتامین‌های معمولی یا مولتی ویتامین‌های قبل از بارداری استفاده کنید. اگر مولتی ویتامین مصرف می‌کنید، توجه داشته باشید که ویتامین A را بیش از میزان توصیه شده مصرف نکنید، مگر اینکه همه آن‌ها به شکل بتا-کارتن (beta-carotene) باشند. مصرف بیش از حد نوع خاصی از ویتامین A می‌تواند منجر به نقص جنین شود. اگر نمی‌دانید که چه چیزی مصرف کنید، از پزشک خود بخواهید تا یک مکمل به شما پیشنهادکند.
یخچال‌تان را پر از غذاهای سالم کنید
هنوز به اندازه دو نفر غذا نمی‌خورید، اما اکنون باید دست به کار شوید و غذاهای سالم را انتخاب کنید تا بدن‌تان مملو از مواد مغذی لازمه بارداری سالم شود(تغذیه سالم برای بارداری). سعی کنید روزانه حداقل ۲ فنجان میوه و ½ ۲ فنجان سبزیجات مصرف کنید، به اضافه غلات کامل و غذاهایی که سرشار از کلسیم هستند مانند شیر، آب پرتقال (کلسیم دار) و ماست.
اگر خیلی به ماهی علاقه دارید، به میزان مصرف آن توجه داشته باشید. هر چند ماهی سرشار از پروتئین است، اما برخی از انواع آن از قبیل کوسه، اره ماهی، ماهی خال مخالی (king mackerel) و کاشی ماهی (tile fish) حاوی مقدار زیادی جیوه هستند. میزان زیاد متیل جیوه برای رشد مغز نوزاد مضر است. از آنجایی که جیوه می‌تواند در بدن‌تان جمع شود و بیش از یک سال در بدن باقی بماند، بهترین کار این است که در زمانی که سعی بر باردار شدن دارید، از خوردن ماهی دارای مقدار زیاد جیوه خودداری کنید. به جای آن هفته‌ای دوبار (۳۴۰ گرم) ماهی حاوی جیوه کم مانند سالمون و تن ماهی (canned light tuna)، مصرف کنید.
از مصرف کافئین خودداری کنید
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند توانایی جذب آهن را که برای بارداری نیاز به میزان بسیار زیادی از آن دارید، کاهش داده و احتمال مرده‌زایی را افزایش دهد. بنابراین شروع کنید به کم کردن مصرف قهوه، چای و قطع نوشابه.
می‌توانید مقدار کافئین خود را به نصف برسانید، زیرا ترک ناگهانی آن ممکن است منجر به سردرد‌های شدیدی شود. اگر قهوه زیاد مصرف می‌کنید، سعی کنید مقدار آن را به یک فنجان در روز کاهش دهید - اکثر کار‌شناسان معتقدند که این میزان مشکلی ایجاد نمی‌کند. همین که خودتان را به زندگی بدون کافئین یا با کافئین کم وفق دادید، شاید به این نتیجه برسید که شیر (با کمی شربت طعم دار)، جایگزین خوبی است و البته کلسیم موجود در آن نیز برای‌تان مفید خواهد بود.
وزن خود را چک کنید
اگر از وزن مناسبی برخوردار هستید، به احتمال زیاد بارداری راحت‌تری خواهید داشت. مطالعات نشان می‌دهند که زنانی که شاخص توده بدنی‌شان زیر ۲۰ یا بالای ۳۰ است، سخت‌تر باردار می‌شوند. بنابراین خوب است قبل از اینکه سعی کنید باردار شوید، وزن خودتان را به محدوده بین ۲۰ تا ۳۰ برسانید. اگر وزن مناسبی ندارید، کاهش یا افزایش وزن، شانس بهتری برای بارداری به شما خواهد داد. در خصوص بهترین راه رسیدن به وزن مورد نظرتان با پزشک مشورت کنید.
(توضیح: شاخص توده بدنی (body mass index) یا شاخص کوتله یا بی‌ام‌آی (BMI) سنجشی آماری برای مقایسه وزن و قد یک فرد است. در واقع شاخص توده بدنی ابزاری مناسب است تا سلامت وزن فرد با توجه به قدش تخمین زده شود. این شاخص در بین سال‌های ۱۸۳۰تا ۱۸۵۰توسط آدولف کوتله دانشمند بلژیکی ابداع شد.)
یک برنامه ورزشی را دنبال کنید
همین حالا یک برنامه تناسب اندام را آغاز کنید و در انجام آن مداومت ورزید. تا در نتیجه بدنی مناسب بارداری کسب کنید. به علاوه، کمی عرق ریختن، شیوه بسیار خوبی برای رهایی از استرس است. استرس می‌تواند مانع از بارداری شود.(ورزش و بارداری)
یک برنامه ورزشی سالم شامل ۶۰ دقیقه فعالیت در اکثر روزهای هفته است. فعالیت‌هایی از قبیل راه رفتن، دوچرخه سواری و نرمش. برای افزایش انعطاف پذیری بدن، ورزش‌هایی مانند حرکات کشش روزانه و یوگا انجام دهید. در این صورت، برنامه تناسب اندام بسیار خوبی خواهید داشت. به یاد داشته باشید، در هنگام بارداری نیز می‌توانید - و حتی توصیه می‌شود - به ورزش خود ادامه دهید.
اگر منظور شما از برنامه ورزشی عوض کردن کانال‌های تلویزیون است، احتیاج دارید که یک برنامه ورزشی ساده (مثل ۲۰ دقیقه پیاده روی روزانه) را شروع کنید و سپس فعالیت‌های بیشتری را به این برنامه روزانه بیافزایید. برای مثال به جای استفاده از آسانسور از پله استفاده کنید و یا اتومبیل‌تان را چند کوچه دور‌تر از محل کارتان پارک کنید.
سیگار نکشید
اگر سیگار می‌کشید، وقت ترک آن فرا رسیده است. مطالعات بسیاری ثابت کرده‌اند که مصرف سیگار و مواد مخدر می‌تواند منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و به دنیا آمدن نوزادانی سبک وزن شود.
به علاوه، تحقیقات حاکی از آن است که استفاده از هر نوع تنباکو می‌تواند بر باروری شما تأثیر گذاشته و میزان اسپرم همسرتان را کاهش دهد. در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که حتی دود سیگار می‌تواند بر شانس بارداری تأثیر بگذارد.
نزد دندانپزشک بروید
در حالی که بدن‌تان را برای بارداری آماده می‌کنید، سلامت دهان‌تان را نیز مد نظر داشته باشید. تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است شما را بیشتر در معرض بیماری لثه قرار دهد. افزایش میزان هورمون پروژسترون و استروژن، باعث تغییر واکنش لثه در برابر باکتری‌ها شده و منجر به تورم، خونریزی و حساس شدن لثه‌ها می‌شود.
خبر خوش! احتمال تجربه ناراحتی لثه در خانم‌هایی که قبل از بارداری به سلامت دندان خود اهمیت می‌دهند، کمتر است. اگر در شش ماه گذشته نزد دندانپزشک نرفته‌اید، اکنون زمان آن است که برای معاینه، ترمیم و تمیز کردن آن‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
زمانی را برای ویزیت قبل از بارداری تنظیم کنید
لازم نیست که از اکنون برای زایمان، پزشک یا مامایتان را تعیین کنید. اما باید با پزشک خود زمانی را برای معاینه قبل از بارداری تعیین کنید. پزشکتان به احتمال قوی سؤالاتی درباره سوابق پزشکی شما و خانواده‌تان، سلامت فعلی شما و هر نوع دارویی که مصرف می کنید خواهد پرسید. برخی از داروها مانند اکوتان (داروی درمان آکنه) که به طور رایج تجویز می‌شود، در چربی بدن ذخیره می‌شوند و ممکن است ماه‌ها در آنجا باقی بمانند.
پزشک همچنین باید درباره رژیم غذایی، وزن و ورزش با شما صحبت کند، برای‌تان ویتامین قبل از بارداری تجویز کند و از این که سیستم ایمنی‌تان سالم است، اطمینان حاصل کند. برای اطلاع از ایمنی شما در برابر بیماری‌های کودکان از قبیل آبله مرغان و سرخچه، آزمایش بگیرد و به سؤالات شما پاسخ دهد. اگر از زمان معاینه‌تان یک سال می‌گذرد، همچنین باید منتظر معاینه لگن و پاپ اسمیر باشید و در صورت احتمال بیماری‌هایی که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شوند، آزمایش دهید.
بسیاری از زوج‌ها شاید بخواهند بر اساس سابقه خانوادگی یا نژادیی که دارند، از نظر داشتن سلول های داسی شکل، تای ساکس، سیستیک فیبروسیس و یا سایر بیماری‌ها آزمایش ژنتیک بدهند.
زمان تخمک‌گذاری خود را بسنجید
برخی از خانم‌ها هنگامی که تصمیم به بارداری می‌گیرند، خیلی ساده داروها و یا شیوه‌های پیشگیری از زایمان را کنار می‌گذارند و باقی کار را به دست تقدیر می‌سپارند و برخی دیگر حساب شده‌تر عمل کرده و زمان تخمک گذاری خود را مشخص می‌کنند. برای تخمین تقریبی از ماشین حساب تخمک گذاری ما استفاده کنید. برای دقت بیشتر جدولی از دمای پایه بدن‌تان و تغییرات مخاط گردنه رحمتان ترسیم کنید. پیگیری این علائم طی چندین ماه، می‌تواند به شما کمک کند در طول هر سیکل زمان تخمک‌گذاری‌تان را تشخیص دهید. برای قرائت دقیق دما، باید دمای بدن‌تان را صبح قبل از بلند شدن از رختخواب با استفاده از یک دماسنج پایه‌ای که در داروخانه‌ها موجود است، اندازه‌گیری کنید.( تعیین زمان تخمک گذاری)
کیت‌های تشخیص تخمک‌گذاری نیز از طریق شناسایی هورمون‌های موجود در ادرار یا تغییر کلرید بزاق دهان یا روی پوست که نشان دهنده نزدیک شدن به زمان تخمک‌گذاری است، به شما در تشخیص این زمان کمک می‌کنند. این کیت‌ها ممکن است تا حدی گران باشند و در داروخانه‌ها موجود هستند.
سلامت روانی خود را بررسی کنید
خانم‌هایی که دچار افسردگی هستند، ممکن است دچار مشکل باروری شوند. اگر فردی دچار افسردگی بالینی باشد، به زحمت می‌تواند مواظب خود باشد چه برسد به نوزاد. بدیهی است که در صورت ابتلای به افسردگی، باروری سخت می‌شود.
تمامی زنان مخصوصاً آن‌هایی که دارای سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلای به افسردگی هستند، باید قبل از بارداری از نظر سلامت روانی معاینه شوند. اگر علائمی از افسردگی را در خود مشاهده کردید، از قبیل عدم علاقه و لذت بردن از چیزهایی که قبلاً به آن‌ها علاقه داشتید، تغییر اشتها، تغییر الگوی خواب، فقدان انرژی یا احساس درماندگی و بی‌ارزشی، از پزشکتان بخواهید که شما را به یک روانپزشک معرفی کند.
اگر به دارو نیاز داشته باشید، روانپزشک نوعی داروی ضد افسردگی را برای‌تان تجویز خواهد کرد که استفاده از آن در حین تلاش برای بارداری و در دوران بارداری مانعی نداشته باشد. همچنین شاید لازم شود از فنون کنترل استرس مانند یوگا و مدیتیشن استفاده کنید. تحقیقات نشان می دهند که این شیوه‌ها می توانند به باردار شدن زنان افسرده کمک کنند.
از ابتلای به عفونت جلوگیری کنید
در حالی که سعی بر بارداری دارید، مهم است که کاملاً از بروز عفونت‌ها مخصوصاً عفونت‌هایی که می‌تونند به نوزاد آینده‌تان صدمه بزنند، جلوگیری کنید.
باید از خوردن غذاهای خاصی مانند پنیر و سایر محصولات لبنی غیر پاستوریزه، غذاهای بسته بندی شده و گوشت‌های حاضری و ماهی و مرغ خام و نیم نپخته پرهیز کنید. این غذا‌ها می‌توانند باکتری‌های خطرناکی را که منجر به لیستریوس (بیماری حاصل از غذا که می‌تواند منجر به سقط جنین یا مرده‌زایی شود) می‌شوند، وارد بدن‌تان کنند. همچنین باید از آبمیوه‌های غیر پاستوریزه اجتناب کنید، زیرا این آبمیوه‌ها ممکن است حاوی باکتری‌هایی مانند سالمونلا یاای.کولی (E. coli) باشند. ماهی خام، مخصوصاً صدف می‌تواند حاوی میکرواورگانیسم‌های خطرناکی باشد.
توجه داشته باشید که هنگام درست کردن غذا، دست‌هایتان را پی در پی بشویید. دمای یخچال‌تان باید بین ۲ تا ۴ درجه سلسیوس (۳۵ تا ۴۵ درجه فار‌‌نهایت) باشد و دمای فریزر روی ۱۷. ۷- یا کمتر از ۱۷. ۷- درجه سلسیوس (۰ درجه فار‌‌نهایت) باشد تا مانع از فاسد شدن غذاهای سرد شود.
و در انتها، خوب است هنگامی که خاک باغچه را حفر می‌کنید، دستکش بپوشید یا از فرد دیگری بخواهید که جعبه شن حیوان خانگی‌تان را تعویض کند تا از ابتلای به عفونت انگلی پستانداران و انسان‌ها (toxoplasmosis) که یکی دیگر از عفونت‌هایی می‌باشد که برای نوزاد در حال رشدتان مضر است، جلوگیری کنید.
خطرات محیطی را حذف کنید
برخی از مشاغل می‌توانند سلامت شما و نوزاد درون شکم‌تان را به خطر بیاندازند. اگر بطور مرتب در معرض مواد شیمیایی یا تشعشات قرار دارید، باید قبل از بارداری تغییراتی در کار خود ایجاد کنید.
همچنین به یاد داشته باشید که برخی از پاک کننده‌ها، حشره کش‌ها، حلال‌ها و سرب موجود در آب شرب لوله‌های کهنه و قدیمی، می‌توانند برای نوزاد در حال رشدتان مضر باشد. درباره کارهای روزمره‌تان با پزشک یا ماما صحبت کنید و ببینید که آیا چاره‌ای برای جلوگیری یا حذف خطرات موجود در خانه یا محل کارتان وجود دارد یا خیر.
کاملاً به تصمیم خود فکر کنید
با به دنیا آمدن نوزاد، یک مسئولیت دائمی به عهده شما خواهد بود. قبل از تصمیم به بارداری مهم است شما و همسرتان ببینید که به دنبال چه چیزی هستید و اینکه آیا آماده پذیرش چنین مسئولیتی هستید یا خیر. برخی از سؤالات مهمی که باید در نظر داشته باشید:
آیا هر دوی شما آماده پذیرش مسئولیت پدر و مادر شدن هستید؟
اگر تفکر مذهبی متفاوتی دارید، راجع به نحوه تأثیر گذاری آن بر کودک‌تان صحبت کرده‌اید؟
آیا کاملاً به نحوه اداره مسئولیت‌های مراقبت از فرزند و ایجاد تعادل میان کار و خانواده فکر کرده‌اید؟
آیا آماده نگهداری از کودکی که احتمالاً دارای نیازهای خاص است، هستید؟
آیا خودتان را آماده کرده‌اید تا از خواب جمعه‌تان بزنید؟ و برای اینکه هر وقت که خواستید بدون کودک‌تان از خانه بیرون بروید، برای گرفتن پرستار آماده هستید؟
دوست‌تان را در جریان بگذارید
در حالی که این زمان، زمان بسیار هیجان‌انگیزی است، می‌تواند استرس و مشکلات عاطفی نیز به همراه خود داشته باشد. این مطلب را علاوه بر همسرتان، با دوست‌تان نیز در میان بگذارید. خوب است که با شروع تهوع صبحگاهی و تغییرات هورمونی شدید، یک دوست حامی در کنار خود داشته باشید و همچنین همیشه عالی است که برای صحبت کردن درباره خیالپردازی‌های خود برای کودک آینده‌تان، همصحبتی داشته باشید.
به دنبال سوابق پزشکی ریشه‌ای خود بروید
خوب است که شما و همسرتان سوابق سلامت خانواده خود را بررسی کنید. بنابر این با پدر و مادر، خواهر و برادر و یا سایر اقوام تماس گرفته و در این مورد اطلاعاتی کسب کنید. مهم‌ترین سؤالی که باید از آن‌ها بپرسید این است که آیا فردی در خانواده‌تان دارای اختلال ژنتیکی یا کروموزمی مانند سندروم داون (Down Syndrome)، کم خونی سلول‌های داسی شکل، سیستیک فیبروسیس (cystic fibrosis)، تای ساکس (Tay-Sachs)، عقب ماندگی یا سایر تأخیرات رشدی بوده است یا خیر. بپرسید که آیا نوزادی با نقص کالبد‌شناسی مادرزادی‌ای مثل نقص قلبی یا مجرای عصبی به دنیا آمده است یا خیر.(مشاوره ژنتیک قبل از بارداری)
پزشک شما در ویزیت قبل از بارداری و یا اولین معاینه قبل از بارداری، مجموعه ای از سؤالات را از شما خواهد پرسید و پاسخ‌های شما به او در تشخیص اینکه آیا نیازی به آزمایش ژنتیکی دارید یا خیر کمک خواهد کرد.
داروها و لوازم پیشگیری از بارداری را کنار بگذارید
همین که بدن‌تان را آماده بارداری کردید، خودتان را برای خداحافظی با لوازم پیشگیری از بارداری آماده کنید. برخی از افراد خیلی راحت کاندوم و یا دیافراگم را کنار می‌گذارند، اما برخی دیگر که از پیشگیری کننده‌های هورمونی استفاده می‌کنند، نیاز به برنامه ریزی بیشتری دارند.
برای مثال اگر از قرص استفاده می‌کنید، بهتر است بسته‌ای که در دست دارید را کاملاً تمام کنید تا دچار خونریزی‌های نامنظم نشوید. شاید چند ماهی طول بکشد تا سیکل قاعدگی‌تان به حالت طبیعی باز گردد، اما اکثر زنان در همان ماه اول که قرص را کنار می‌گذارند، قدرت باروری دارند.
همین مسأله در مورد برچسب‌ها و حلقه‌های (patch and ring) پیشگیری‌کننده صدق می‌کند و اگر از آمپول دپو-پروورا (depo- provera) استفاده می‌کنید، ممکن است بعد از آخرین آمپولی که دریافت کرده‌اید، یک سال طول بکشد تا بدن‌تان شروع به تخمک گذاری کند، حتی اگر سیکل‌تان زود‌تر به حالت عادی بازگردد.
وقتی که داروی کنترل بارداری را کنار می‌گذارید، یادداشت برداری از سیکل قاعدگی‌تان را شروع کنید. از یک تقویم عادی استفاده کنید و زمان شروع و پایان سیکل را علامت‌گذاری کنید. این کار در تعیین روز زایمان و برنامه ریزی برای هر نوع آزمایشی که در سه ماهه اول بارداری ممکن است نیاز داشته باشید، به پزشکتان کمک می‌کند.
اسید فولیک مصرف کنید
حتی اگر یک رژیم غذایی را برای خود در نظر بگیرید، کمی سخت است که بتوانید تمامی مواد مغذی مورد نیاز بدن‌تان را تنها از منابع غذایی دریافت کنید و در این زمان نباید نسبت به دریافت مواد مغذی برای خود تخفیف قایل شوید. طبق اظهارات مرکز کنترل بیماری، با مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک به مدت حداقل یک ماه قبل از بارداری و در طول سه ماهه اول بارداری، می‌توانید احتمال داشتن نوزادی با نارسایی‌های مجرای عصبی از قبیل اسپینا بیفیدا (spina bifida) را به میزان %۷۰ کاهش دهید.
مکمل‌های اسید فولیک را می‌توانید از داروخانه تهیه کنید و یا می‌توانید از مولتی ویتامین‌های معمولی یا مولتی ویتامین‌های قبل از بارداری استفاده کنید. اگر مولتی ویتامین مصرف می‌کنید، توجه داشته باشید که ویتامین A را بیش از میزان توصیه شده مصرف نکنید، مگر اینکه همه آن‌ها به شکل بتا-کارتن (beta-carotene) باشند. مصرف بیش از حد نوع خاصی از ویتامین A می‌تواند منجر به نقص جنین شود. اگر نمی‌دانید که چه چیزی مصرف کنید، از پزشک خود بخواهید تا یک مکمل به شما پیشنهادکند.
یخچال‌تان را پر از غذاهای سالم کنید
هنوز به اندازه دو نفر غذا نمی‌خورید، اما اکنون باید دست به کار شوید و غذاهای سالم را انتخاب کنید تا بدن‌تان مملو از مواد مغذی لازمه بارداری سالم شود(تغذیه سالم برای بارداری). سعی کنید روزانه حداقل ۲ فنجان میوه و ½ ۲ فنجان سبزیجات مصرف کنید، به اضافه غلات کامل و غذاهایی که سرشار از کلسیم هستند مانند شیر، آب پرتقال (کلسیم دار) و ماست.
اگر خیلی به ماهی علاقه دارید، به میزان مصرف آن توجه داشته باشید. هر چند ماهی سرشار از پروتئین است، اما برخی از انواع آن از قبیل کوسه، اره ماهی، ماهی خال مخالی (king mackerel) و کاشی ماهی (tile fish) حاوی مقدار زیادی جیوه هستند. میزان زیاد متیل جیوه برای رشد مغز نوزاد مضر است. از آنجایی که جیوه می‌تواند در بدن‌تان جمع شود و بیش از یک سال در بدن باقی بماند، بهترین کار این است که در زمانی که سعی بر باردار شدن دارید، از خوردن ماهی دارای مقدار زیاد جیوه خودداری کنید. به جای آن هفته‌ای دوبار (۳۴۰ گرم) ماهی حاوی جیوه کم مانند سالمون و تن ماهی (canned light tuna)، مصرف کنید.
از مصرف کافئین خودداری کنید
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند توانایی جذب آهن را که برای بارداری نیاز به میزان بسیار زیادی از آن دارید، کاهش داده و احتمال مرده‌زایی را افزایش دهد. بنابراین شروع کنید به کم کردن مصرف قهوه، چای و قطع نوشابه.
می‌توانید مقدار کافئین خود را به نصف برسانید، زیرا ترک ناگهانی آن ممکن است منجر به سردرد‌های شدیدی شود. اگر قهوه زیاد مصرف می‌کنید، سعی کنید مقدار آن را به یک فنجان در روز کاهش دهید - اکثر کار‌شناسان معتقدند که این میزان مشکلی ایجاد نمی‌کند. همین که خودتان را به زندگی بدون کافئین یا با کافئین کم وفق دادید، شاید به این نتیجه برسید که شیر (با کمی شربت طعم دار)، جایگزین خوبی است و البته کلسیم موجود در آن نیز برای‌تان مفید خواهد بود.
وزن خود را چک کنید
اگر از وزن مناسبی برخوردار هستید، به احتمال زیاد بارداری راحت‌تری خواهید داشت. مطالعات نشان می‌دهند که زنانی که شاخص توده بدنی‌شان زیر ۲۰ یا بالای ۳۰ است، سخت‌تر باردار می‌شوند. بنابراین خوب است قبل از اینکه سعی کنید باردار شوید، وزن خودتان را به محدوده بین ۲۰ تا ۳۰ برسانید. اگر وزن مناسبی ندارید، کاهش یا افزایش وزن، شانس بهتری برای بارداری به شما خواهد داد. در خصوص بهترین راه رسیدن به وزن مورد نظرتان با پزشک مشورت کنید.
(توضیح: شاخص توده بدنی (body mass index) یا شاخص کوتله یا بی‌ام‌آی (BMI) سنجشی آماری برای مقایسه وزن و قد یک فرد است. در واقع شاخص توده بدنی ابزاری مناسب است تا سلامت وزن فرد با توجه به قدش تخمین زده شود. این شاخص در بین سال‌های ۱۸۳۰تا ۱۸۵۰توسط آدولف کوتله دانشمند بلژیکی ابداع شد.)
یک برنامه ورزشی را دنبال کنید
همین حالا یک برنامه تناسب اندام را آغاز کنید و در انجام آن مداومت ورزید. تا در نتیجه بدنی مناسب بارداری کسب کنید. به علاوه، کمی عرق ریختن، شیوه بسیار خوبی برای رهایی از استرس است. استرس می‌تواند مانع از بارداری شود.(ورزش و بارداری)
یک برنامه ورزشی سالم شامل ۶۰ دقیقه فعالیت در اکثر روزهای هفته است. فعالیت‌هایی از قبیل راه رفتن، دوچرخه سواری و نرمش. برای افزایش انعطاف پذیری بدن، ورزش‌هایی مانند حرکات کشش روزانه و یوگا انجام دهید. در این صورت، برنامه تناسب اندام بسیار خوبی خواهید داشت. به یاد داشته باشید، در هنگام بارداری نیز می‌توانید - و حتی توصیه می‌شود - به ورزش خود ادامه دهید.
اگر منظور شما از برنامه ورزشی عوض کردن کانال‌های تلویزیون است، احتیاج دارید که یک برنامه ورزشی ساده (مثل ۲۰ دقیقه پیاده روی روزانه) را شروع کنید و سپس فعالیت‌های بیشتری را به این برنامه روزانه بیافزایید. برای مثال به جای استفاده از آسانسور از پله استفاده کنید و یا اتومبیل‌تان را چند کوچه دور‌تر از محل کارتان پارک کنید.
سیگار نکشید
اگر سیگار می‌کشید، وقت ترک آن فرا رسیده است. مطالعات بسیاری ثابت کرده‌اند که مصرف سیگار و مواد مخدر می‌تواند منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و به دنیا آمدن نوزادانی سبک وزن شود.
به علاوه، تحقیقات حاکی از آن است که استفاده از هر نوع تنباکو می‌تواند بر باروری شما تأثیر گذاشته و میزان اسپرم همسرتان را کاهش دهد. در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که حتی دود سیگار می‌تواند بر شانس بارداری تأثیر بگذارد.
نزد دندانپزشک بروید
در حالی که بدن‌تان را برای بارداری آماده می‌کنید، سلامت دهان‌تان را نیز مد نظر داشته باشید. تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است شما را بیشتر در معرض بیماری لثه قرار دهد. افزایش میزان هورمون پروژسترون و استروژن، باعث تغییر واکنش لثه در برابر باکتری‌ها شده و منجر به تورم، خونریزی و حساس شدن لثه‌ها می‌شود.
خبر خوش! احتمال تجربه ناراحتی لثه در خانم‌هایی که قبل از بارداری به سلامت دندان خود اهمیت می‌دهند، کمتر است. اگر در شش ماه گذشته نزد دندانپزشک نرفته‌اید، اکنون زمان آن است که برای معاینه، ترمیم و تمیز کردن آن‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
زمانی را برای ویزیت قبل از بارداری تنظیم کنید
لازم نیست که از اکنون برای زایمان، پزشک یا مامایتان را تعیین کنید. اما باید با پزشک خود زمانی را برای معاینه قبل از بارداری تعیین کنید. پزشکتان به احتمال قوی سؤالاتی درباره سوابق پزشکی شما و خانواده‌تان، سلامت فعلی شما و هر نوع دارویی که مصرف می کنید خواهد پرسید. برخی از داروها مانند اکوتان (داروی درمان آکنه) که به طور رایج تجویز می‌شود، در چربی بدن ذخیره می‌شوند و ممکن است ماه‌ها در آنجا باقی بمانند.
پزشک همچنین باید درباره رژیم غذایی، وزن و ورزش با شما صحبت کند، برای‌تان ویتامین قبل از بارداری تجویز کند و از این که سیستم ایمنی‌تان سالم است، اطمینان حاصل کند. برای اطلاع از ایمنی شما در برابر بیماری‌های کودکان از قبیل آبله مرغان و سرخچه، آزمایش بگیرد و به سؤالات شما پاسخ دهد. اگر از زمان معاینه‌تان یک سال می‌گذرد، همچنین باید منتظر معاینه لگن و پاپ اسمیر باشید و در صورت احتمال بیماری‌هایی که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شوند، آزمایش دهید.
بسیاری از زوج‌ها شاید بخواهند بر اساس سابقه خانوادگی یا نژادیی که دارند، از نظر داشتن سلول های داسی شکل، تای ساکس، سیستیک فیبروسیس و یا سایر بیماری‌ها آزمایش ژنتیک بدهند.
زمان تخمک‌گذاری خود را بسنجید
برخی از خانم‌ها هنگامی که تصمیم به بارداری می‌گیرند، خیلی ساده داروها و یا شیوه‌های پیشگیری از زایمان را کنار می‌گذارند و باقی کار را به دست تقدیر می‌سپارند و برخی دیگر حساب شده‌تر عمل کرده و زمان تخمک گذاری خود را مشخص می‌کنند. برای تخمین تقریبی از ماشین حساب تخمک گذاری ما استفاده کنید. برای دقت بیشتر جدولی از دمای پایه بدن‌تان و تغییرات مخاط گردنه رحمتان ترسیم کنید. پیگیری این علائم طی چندین ماه، می‌تواند به شما کمک کند در طول هر سیکل زمان تخمک‌گذاری‌تان را تشخیص دهید. برای قرائت دقیق دما، باید دمای بدن‌تان را صبح قبل از بلند شدن از رختخواب با استفاده از یک دماسنج پایه‌ای که در داروخانه‌ها موجود است، اندازه‌گیری کنید.( تعیین زمان تخمک گذاری)
کیت‌های تشخیص تخمک‌گذاری نیز از طریق شناسایی هورمون‌های موجود در ادرار یا تغییر کلرید بزاق دهان یا روی پوست که نشان دهنده نزدیک شدن به زمان تخمک‌گذاری است، به شما در تشخیص این زمان کمک می‌کنند. این کیت‌ها ممکن است تا حدی گران باشند و در داروخانه‌ها موجود هستند.
سلامت روانی خود را بررسی کنید
خانم‌هایی که دچار افسردگی هستند، ممکن است دچار مشکل باروری شوند. اگر فردی دچار افسردگی بالینی باشد، به زحمت می‌تواند مواظب خود باشد چه برسد به نوزاد. بدیهی است که در صورت ابتلای به افسردگی، باروری سخت می‌شود.
تمامی زنان مخصوصاً آن‌هایی که دارای سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلای به افسردگی هستند، باید قبل از بارداری از نظر سلامت روانی معاینه شوند. اگر علائمی از افسردگی را در خود مشاهده کردید، از قبیل عدم علاقه و لذت بردن از چیزهایی که قبلاً به آن‌ها علاقه داشتید، تغییر اشتها، تغییر الگوی خواب، فقدان انرژی یا احساس درماندگی و بی‌ارزشی، از پزشکتان بخواهید که شما را به یک روانپزشک معرفی کند.
اگر به دارو نیاز داشته باشید، روانپزشک نوعی داروی ضد افسردگی را برای‌تان تجویز خواهد کرد که استفاده از آن در حین تلاش برای بارداری و در دوران بارداری مانعی نداشته باشد. همچنین شاید لازم شود از فنون کنترل استرس مانند یوگا و مدیتیشن استفاده کنید. تحقیقات نشان می دهند که این شیوه‌ها می توانند به باردار شدن زنان افسرده کمک کنند.
از ابتلای به عفونت جلوگیری کنید
در حالی که سعی بر بارداری دارید، مهم است که کاملاً از بروز عفونت‌ها مخصوصاً عفونت‌هایی که می‌تونند به نوزاد آینده‌تان صدمه بزنند، جلوگیری کنید.
باید از خوردن غذاهای خاصی مانند پنیر و سایر محصولات لبنی غیر پاستوریزه، غذاهای بسته بندی شده و گوشت‌های حاضری و ماهی و مرغ خام و نیم نپخته پرهیز کنید. این غذا‌ها می‌توانند باکتری‌های خطرناکی را که منجر به لیستریوس (بیماری حاصل از غذا که می‌تواند منجر به سقط جنین یا مرده‌زایی شود) می‌شوند، وارد بدن‌تان کنند. همچنین باید از آبمیوه‌های غیر پاستوریزه اجتناب کنید، زیرا این آبمیوه‌ها ممکن است حاوی باکتری‌هایی مانند سالمونلا یاای.کولی (E. coli) باشند. ماهی خام، مخصوصاً صدف می‌تواند حاوی میکرواورگانیسم‌های خطرناکی باشد.
توجه داشته باشید که هنگام درست کردن غذا، دست‌هایتان را پی در پی بشویید. دمای یخچال‌تان باید بین ۲ تا ۴ درجه سلسیوس (۳۵ تا ۴۵ درجه فار‌‌نهایت) باشد و دمای فریزر روی ۱۷. ۷- یا کمتر از ۱۷. ۷- درجه سلسیوس (۰ درجه فار‌‌نهایت) باشد تا مانع از فاسد شدن غذاهای سرد شود.
و در انتها، خوب است هنگامی که خاک باغچه را حفر می‌کنید، دستکش بپوشید یا از فرد دیگری بخواهید که جعبه شن حیوان خانگی‌تان را تعویض کند تا از ابتلای به عفونت انگلی پستانداران و انسان‌ها (toxoplasmosis) که یکی دیگر از عفونت‌هایی می‌باشد که برای نوزاد در حال رشدتان مضر است، جلوگیری کنید.
خطرات محیطی را حذف کنید
برخی از مشاغل می‌توانند سلامت شما و نوزاد درون شکم‌تان را به خطر بیاندازند. اگر بطور مرتب در معرض مواد شیمیایی یا تشعشات قرار دارید، باید قبل از بارداری تغییراتی در کار خود ایجاد کنید.
همچنین به یاد داشته باشید که برخی از پاک کننده‌ها، حشره کش‌ها، حلال‌ها و سرب موجود در آب شرب لوله‌های کهنه و قدیمی، می‌توانند برای نوزاد در حال رشدتان مضر باشد. درباره کارهای روزمره‌تان با پزشک یا ماما صحبت کنید و ببینید که آیا چاره‌ای برای جلوگیری یا حذف خطرات موجود در خانه یا محل کارتان وجود دارد یا خیر.
کاملاً به تصمیم خود فکر کنید
با به دنیا آمدن نوزاد، یک مسئولیت دائمی به عهده شما خواهد بود. قبل از تصمیم به بارداری مهم است شما و همسرتان ببینید که به دنبال چه چیزی هستید و اینکه آیا آماده پذیرش چنین مسئولیتی هستید یا خیر. برخی از سؤالات مهمی که باید در نظر داشته باشید:
آیا هر دوی شما آماده پذیرش مسئولیت پدر و مادر شدن هستید؟
اگر تفکر مذهبی متفاوتی دارید، راجع به نحوه تأثیر گذاری آن بر کودک‌تان صحبت کرده‌اید؟
آیا کاملاً به نحوه اداره مسئولیت‌های مراقبت از فرزند و ایجاد تعادل میان کار و خانواده فکر کرده‌اید؟
آیا آماده نگهداری از کودکی که احتمالاً دارای نیازهای خاص است، هستید؟
آیا خودتان را آماده کرده‌اید تا از خواب جمعه‌تان بزنید؟ و برای اینکه هر وقت که خواستید بدون کودک‌تان از خانه بیرون بروید، برای گرفتن پرستار آماده هستید؟
دوست‌تان را در جریان بگذارید
در حالی که این زمان، زمان بسیار هیجان‌انگیزی است، می‌تواند استرس و مشکلات عاطفی نیز به همراه خود داشته باشد. این مطلب را علاوه بر همسرتان، با دوست‌تان نیز در میان بگذارید. خوب است که با شروع تهوع صبحگاهی و تغییرات هورمونی شدید، یک دوست حامی در کنار خود داشته باشید و همچنین همیشه عالی است که برای صحبت کردن درباره خیالپردازی‌های خود برای کودک آینده‌تان، همصحبتی داشته باشید.
به دنبال سوابق پزشکی ریشه‌ای خود بروید
خوب است که شما و همسرتان سوابق سلامت خانواده خود را بررسی کنید. بنابر این با پدر و مادر، خواهر و برادر و یا سایر اقوام تماس گرفته و در این مورد اطلاعاتی کسب کنید. مهم‌ترین سؤالی که باید از آن‌ها بپرسید این است که آیا فردی در خانواده‌تان دارای اختلال ژنتیکی یا کروموزمی مانند سندروم داون (Down Syndrome)، کم خونی سلول‌های داسی شکل، سیستیک فیبروسیس (cystic fibrosis)، تای ساکس (Tay-Sachs)، عقب ماندگی یا سایر تأخیرات رشدی بوده است یا خیر. بپرسید که آیا نوزادی با نقص کالبد‌شناسی مادرزادی‌ای مثل نقص قلبی یا مجرای عصبی به دنیا آمده است یا خیر.(مشاوره ژنتیک قبل از بارداری)
پزشک شما در ویزیت قبل از بارداری و یا اولین معاینه قبل از بارداری، مجموعه ای از سؤالات را از شما خواهد پرسید و پاسخ‌های شما به او در تشخیص اینکه آیا نیازی به آزمایش ژنتیکی دارید یا خیر کمک خواهد کرد.
داروها و لوازم پیشگیری از بارداری را کنار بگذارید
همین که بدن‌تان را آماده بارداری کردید، خودتان را برای خداحافظی با لوازم پیشگیری از بارداری آماده کنید. برخی از افراد خیلی راحت کاندوم و یا دیافراگم را کنار می‌گذارند، اما برخی دیگر که از پیشگیری کننده‌های هورمونی استفاده می‌کنند، نیاز به برنامه ریزی بیشتری دارند.
برای مثال اگر از قرص استفاده می‌کنید، بهتر است بسته‌ای که در دست دارید را کاملاً تمام کنید تا دچار خونریزی‌های نامنظم نشوید. شاید چند ماهی طول بکشد تا سیکل قاعدگی‌تان به حالت طبیعی باز گردد، اما اکثر زنان در همان ماه اول که قرص را کنار می‌گذارند، قدرت باروری دارند.
همین مسأله در مورد برچسب‌ها و حلقه‌های (patch and ring) پیشگیری‌کننده صدق می‌کند و اگر از آمپول دپو-پروورا (depo- provera) استفاده می‌کنید، ممکن است بعد از آخرین آمپولی که دریافت کرده‌اید، یک سال طول بکشد تا بدن‌تان شروع به تخمک گذاری کند، حتی اگر سیکل‌تان زود‌تر به حالت عادی بازگردد.
وقتی که داروی کنترل بارداری را کنار می‌گذارید، یادداشت برداری از سیکل قاعدگی‌تان را شروع کنید. از یک تقویم عادی استفاده کنید و زمان شروع و پایان سیکل را علامت‌گذاری کنید. این کار در تعیین روز زایمان و برنامه ریزی برای هر نوع آزمایشی که در سه ماهه اول بارداری ممکن است نیاز داشته باشید، به پزشکتان کمک می‌کند.
منبع:
پارسه گرد
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼