علت عفونت پستانها، بررسی علائم تا درمان

عفونت پستان که به عنوان ماستیت هم شناخته شده است، عفونتی است که ناحیه ای از سینه را درگیر می کند که معمولا ناشی از باکتری های طبیعی پوست بانوان یا باکتری های دهانی نوزادان شیرخوار است. عفونت پستان یکی از شایع ترین انواع عفونت ها در بانوان است: باکتری از دهان کودک از طریق ترک نوک سینه یا اگر نوک سینه فرسایش پیدا کرده باشد، وارد بافت سینه شده و پستان ها را را آلوده می کند. بافت چربی سینه به طور معمول تحت تاثیر قرار می گیرد و باعث ایجاد سفتی و التهاب در سینه ها می شود.
اکثر عفونت های پستان با دوران شیردهی مادر و انسداد کانال های شیردهی مرتبط است، اما هنوز درصد کمی از عفونت های پستان با بعضی از انواع نادر سرطان سینه مرتبط هستند.
بنابراین، دو نوع از ماستیت وجود دارد: ماستیت مرتبط با شیردهی و غیر مرتبط با شیردهی.

بررسی ساختار سینه ها
بخش های اصلی ساختار سینه بانوان شامل نوک سینه، سینوس های تولید کننده شیر، لوبول ها، کانال ها و بافت خود سینه است. لوبول ها غده هایی هستند که شیر را تولید می کنند و پس از تولید، شیر از طریق مجاری و کانال ها به نوک سینه می رسد و از آن عبور می کند.
استروما نشان دهنده یک بافت چربی است که کانالها و لوبول ها، لنف ها و رگ های خونی را احاطه کرده است.
هر خانمی نزدیک به ۲۰ لوب در هر سینه دارد. هر لوب از ۲۰ تا ۵۰ لوبول تشکیل شده است. کانال ها و مجاری به این لوبول ها متصل شده اند. کانال های کوچک به هم متصل شده اند و کانال های بزرگتری را تشکیل داده اند. هر سینه تقریبا ۱۰ سیستم کانالی دارد و هر کانال به نوک سینه منتهی می شود.
همچنین مقداری بافت عضله ای در نوک سینه ها وجود دارد. این عضلات به نوک سینه ها این قابلیت را می دهد که نسبت به تمامی تحریکات و شیردهی، عکس العمال نشان دهد. به کمک بافت ماهیچه ای در نوک سینه ها، شیر از طریق کانال ها و مجاری به نوک سینه می رسد.
در برخی از بانوان نوک سینه ها فرو رفته هستند و باز نشده اند. البته نوک سینه ی فرو رفته تاثیر چندانی بر روی شخص ندارد. گاهی اوقات، تغییرات پستان ممکن است نشانه ای از حاملگی باشد.

شایع ترین بیماری هایی که بر روی سینه تاثیر می گذارند
سرطان التهابی سینه، یکی از رایج ترین بیماریهایست که بر روی بافت سینه تاثیر می گذارد. این نوع از سرطان، زمانی رخ می دهد که تعدادی سلول غیر طبیعی شروع به تقسیم شدن می کنند و سریعا رشد می کنند و ضایعات غیر طبیعی که خارج از کنترل هستند را در سینه ایجاد می کنند. این سلول های غیر طبیعی سپس عروق لنفاوی را که بخشی از سیستم لنفاوی و مسئول حذف ضایعات و سموم بدن هستند را مسدود می کنند. مسدود کردن عروق لنفاوی در بافت سینه ها باعث سرخ، متورم و دردناک شدن سینه ها می شود. این تغییرات ممکن است چندین هفته پس از ایجاد ضایعات سرطانی، نمایان شوند.

علائم سرطان التهابی سینه
- احساس گرمای غیرعادی در سینه ی آسیب دیده
- سفتی و درد سینه ها : بعضی اوقات در روز های پیش از قاعدگی و در زمان تخمک گذاری، ممکن است چنین علائمی را نیز تجربه کنید.
- بزرگ شدن یکی از سینه ها قابل توجه است.
- غدد لنفاوی بزرگ و برجسته ای در زیر بغل ها، لمس می شود.
- تغییر رنگ سینه ها به بنفش یا قرمز

چه چیزی باعث ایجاد عفونت پستان می شود؟
باکتری به نام استافیلوکوکوس اوروئوس دلیل اصلی عفونت پستان است و عفونتی را به نام عفونت استاف به وجود می آورد. پس از این باکتری، باکتری استافیلوکوکوس آگالاکتیا از شایع ترین دلایل عفونت پستان است.
در زنانی که در دوران شیردهی قرار دارند، مجاری شیری بسته، می تواند باعث برگشت شیر و بروز عفونت شود. داشتن ترک نوک سینه ها و عفونت نوک سینه همچنین ریسک ابتلا به سرطان سینه را نیز افزایش می دهد.
هنگامیکه فرزند خود را شیر می دهید، این باکتری از دهان نوزاد وارد شده و موجب بروز عفونت خواهد شد. همچنین این باکتری ها روی پوست هم یافت می شوند. ممکن است این باکتری را روی پوست خود داشته باشید، اما هنوز هیچ عفونتی رخ نداده باشد. هنگامیکه باکتری وارد بافت سینه می شود، قدرت این را دارد که به سرعت منتشر شود و علائم دردناکی را ایجاد کند.
زنانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند نیز مستعد ابتلا به این عفونت هستند. این نکته شامل کسانی می شود که پرتو درمانی انجام داده اند یا دیابت دارند.
هنگامیکه غدد نوک سینه ها بسته می شوند، آبسه در هاله ی نوک سینه ایجاد می شود. در این زمان، باکتری در زیر پوست گسترش می یابد و در نهایت یک توده حجیم را به وجود می آورد که باید تخلیه شود.

علائم عفونت پستان
التهابات مربوط به شیردهی معمولا ۴ - ۲ هفته پس از زایمان رخ می دهند و شامل:
- سفتی شدید و غیر متراکم سینه ها
- پستان های گرم
- توده های قابل لمس در پستان
- درد و سوزش هنگام شیردهی
علائم التهاباتی که مربوط به شیردهی نیستند شامل:
- سفتی متراکم سینه ها
- قرمزی و التهاب پوست پستان
- تفاوت دمای یک قسمت از سینه با قسمت دیگر آن
در برخی اوقات، ممکن است علائمی مانند سرماخوردگی داشته باشد و نتوانید تغییرات سینه را تشخیص دهید. اگر هرگونه ترکیبی از علائم بالا را داشتید، حتما با پزشک خود در تماس باشید.

چه زمانی به درمان های پزشکی برای عفونت پستان نیاز دازید؟
اگر هرگونه توده ای در سینه حس کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید و اصلا به اینکه در دوران شیردهی قرار دارید یا خیر، ربطی ندارد. همچنین اگر هر کدام از علائم زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید:
- متوجه هرگونه علائمی از عفونت سینه شدید. این علائم شامل قرمزی، تورم، توده های دردناک داخل سینه یا درد سینه هنگام شیردهی است.
- اگر هرگونه درد شدید سینه را تجربه کردید و این درد اصلا بهبود نیافت و انجام زندگی روزانه تان را مختل کرد.
- اگر هرگونه ترشحات غیر نرمال از نوک سینه هایتان داشتید.
- اگر عفونت قارچی روی سینه داشتید.

عفونت پستان چگونه شناسایی می شود؟
تشخیص عفونت سینه در زنانی که درحال شیردهی هستند؛ کار راحتی است و پزشکان می توانند با مطالعه علائم مریض مانند تب و افزایش تعداد گلوبول های سفید خون و برخی از تست ها، این عفونت را شناسایی کنند.
سپس پس از آن پزشک باید تشخیص دهد که آیا باید آبسه های سینه را خالی کند یا خیر. که تشخیص این نکته هم، تست خاص خود را دارد.
اگر عفونت پستان دوباره رخ دهد، مقداری از شیر را به آزمایشگاه می فرستند تا مشخص شود که آیا هنوز هم باکتری وجود دارد یا خیر.
اگر در دوران شیردهی قرار ندارید، تست دیگری برای تشخیص عامل عفونت وجود دارد. یا باید به ماموگرافی مراجعه کنید با از بافت های سینه نمونه برداری انجام گیرد تا وجود سرطان سینه مورد بررسی قرار گیرد. ( نمونه کوچکی از بافت های سینه برای انجام تست آزمایشگاهی، برداشته می شود.)

فرآیند درمانی
موثر ترین درمان برای عفونت پستان مصرف دو هفته آنتی بیوتیک های خوراکی مانند داکسی سایکلین، سفالکسین، آموکسی سیلین، آزیترومایسن و کیلیندامایسین است.
بیشتر بانوان پس از 2 تا 3 روز احساس بهبود می کنند، اما لازم است تا همه داروهای تجویزی پزشک را کاملا مصرف کنید. اگر در دوران شیردهی قرار دارید، می توانید به شیردهی ادامه دهید یا از پمپ های شیری استفاده کنید. مصرف این گونه آنتی بیوتیک ها، هیچ آسیبی به شیر یا فرزندتان وارد نمی کنند. اگر پس از 48 تا 72 ساعت بهبود نیافتید، لازم است اولترا سونوگرافی انجام دهید تا آبسه ها ارزیابی شوند و در بعضی مواقع ممکن است آبسه ها را تخلیه کنند.
اگر پزشک تشخیص داد که علت عفونت پستان شما، سرطان سینه است؛ باید روش های درمانی مانند شیمی درمانی، پرتو درمانی یا جراحی را انجام دهید.

درمان خانگی عفونت پستان چگونه است؟
با استفاده از نکات زیر؛ می توانید از درمان خانگی عفونت پستان بهره ببرید:
- اگر احساس درد دارید، از استامینفون یا ایبوپروفن استفاده کنید. این مسکن ها برای زنانی که در دوران شیردهی نیز قرار دارند، بی خطر است. اگر احساس درد شدیدی دارید، باید به دکتر مراجعه کنید تا مسکن های قوی تری را برایتان تجویز کند.
- بعضی اوقات آنتی بیوتیک اصلا تجویز نمی شود و پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که کل عفونت را از بین ببرند.
- شیردهی فرزندتان را از سینه مبتلا به عفونت، متوقف نکنید. مهم نیست که اگر در سمت راست احساس درد دارید یا در سمت چپ، در هر صورت باید به شیردهی ادامه دهید. معمولا شیردهی باعث می شود تا مسدود شدن مجاری شیری جلوگیری شود و عفونت بد تر نشود.
- در مواردی که شیردهی برایتان بسیار دردناک است، از پمپ برای خارج کردن شیر استفاده کنید.
- ازینکه عفونت ممکن است کودکتان را مبتلا کند، نگران نشوید، چرا که در اکثر موارد این عفونت از دهان خود نوزاد به شما منتقل می شود.
- مقدار زیادی آب مصرف کنید. رژیم غذایی متعادلی داشته باشید و سعی کنید نسبت به حالت عادی، ۵۰۰ کالری بیشتر در دوران شیردهی، مصرف کنید. کم آبی بدن و تغذیه ضعیف، مخازن شیریتان را کاهش می دهد.

چگونه از عفونت پستان، پیشگیری کنید؟
چنانچه در دوران شیردهی قرار دارید، نکات زیر را رعایت کنید تا شانس ابتلا به عفونت پستان را کاهش دهید:
- سعی کنید حداقل یکی از سینه هایتان را هنگام شیردهی، به طور کامل تخلیه کنید.
- علائم زایمان زودرس را بشناسید.
- از برنامه ای منظم برای شیردهی استفاده کنید.
- از هرگونه صابون یا ماده شیمیایی برای تمیز کردن نوک سینه هایتان بپرهیزید. به یاد داشته باشید که هاله دور نوک سینه هایتان، خودش خاصیت خود پاک کنندگی و روانکاری دارد.
- در رژیم غذاییتان از چربی های اشباع استفاده کنید تا از ریسک ابتلا به مسدود شدن مجاری شیری جلوگیری کنید.
- پستان هایتان را ماساژ دهید، بخصوص اگر توده های دردناکی دارید.
- از پوزیشن های مختلفی برای شیردهی فرزندتان استفاده کنید. فرزندتان هنگامیکه در جهت صحیحی از فیکس شدن چانه هایش قرار دارد، بهتر می تواند سینه هایتان را از شیر تخلیه کند.
- از حوله ای گرم و خیس در هنگام شیردهی استفاده کنید، تا شیر بهتر در پستان جریان پیدا کند.
- از سوتین های تنگ، استفاده نکنید. چرا که ممکن است مانع جریان یافتن طبیعی شیر شوند.

نتیجه گیری
ماستیت یا عفونت پستان، مسئله ای شایع در میان زنان است. اگر عفونت پستان دارید، اگر همه تجویز های پزشکتان را رعایت کنید، به زودی بهبود خواهید یافت. همچنین اگر به نکات پزشکتان گوش کنید، می توانید از بروز ماستیت، پیشگیری کنید.