بولیمیا یا پرخوری عصبی؛ دلایل، نشانه ها و روش های درمان

بولیمیا یا پرخوری عصبی، نوعی اختلال است که افراد معمولاً آن را پنهان می‌کنند یا حتی ممکن است ندانند که به آن مبتلا هستند. بنابراین، لازم است که به خواندن ادامه دهید تا با دلایل، نشانه ها و روش های درمان بولیمیا یا پرخوری عصبی آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: پرخوری عصبی کودکان، علل و درمان

در این مقاله می‌خوانید:

• بولیمیا یا پرخوری عصبی چیست؟
• علل و عوامل ایجاد کننده پرخوری عصبی
• علائم پرخوری عصبی
• عوارض بولیمیا
• تشخیص پرخوری عصبی
• درمان قطعی بولیمیا
• پیشگیری از پرخوری عصبی

بولیمیا یا پرخوری عصبی چیست؟

بولیمیا یا پرخوری عصبی، نوعی اختلال غذا خوردن است. افراد مبتلا به بولیمیا ممکن است به طور مخفیانه پرخوری کنند و بر میزان غذا خوردن خود کنترلی نداشته باشند. علاوه بر این، سعی می‌کنند که با روش‌های ناسالم از شر کالری‌های اضافی خود خلاص شوند.
این افراد ممکن است به طور منظم خود را مجبور به استفراغ کنند یا این‌که مصرف بی‌رویه‌ای از مکمل‌های کاهش وزن و دیورتیک‌ها داشته باشند. حتی ممکن است از راه‌های دیگری مانند روزه گرفتن، رژیم غذایی سخت یا ورزش شدید نیز کمک بگیرند. 

بیشتر بخوانید: تغذیه و سلامت زنان، حتما بخوانید

علل و عوامل ایجاد کننده پرخوری عصبی

با این‌که علت دقیق بولیمیا یا پرخوری عصبی ناشناخته است، اما عوامل زیادی هستند که می‌توانند در ایجاد اختلالات غذا خوردن نقش داشته باشند. علاوه بر این، دختران و زنان بیشتر از پسران و مردان به پرخوری عصبی مبتلا می‌شوند. شروع پرخوری عصبی اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی است و عوامل زیر می‌توانند خطر ابتلا به آن را افزایش دهند:

• ژنتیک: افرادی که بستگان درجه یک آن‌ها (خواهر و برادر، والدین یا فرزندان) دارای اختلال خوردن باشند، خودشان نیز احتمالاً بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند. پس این نشان دهنده یک ارتباط ژنتیکی احتمالی است. هم‌چنین، اضافه وزن در دوران کودکی یا نوجوانی می‌تواند این خطر را افزایش دهد.

بیشتر بخوانید: علت پرخوری در بارداری چیست؟

• مسائل روانی و عاطفی: مشکلات روانی و عاطفی مانند افسردگی، اختلالات اضطراب یا مصرف مواد ارتباط تنگاتنگی با اختلالات خوردن دارند. افراد مبتلا به بولیمیا یا پرخوری عصبی ممکن است نسبت به خود احساس منفی داشته باشند. در برخی موارد، رویدادهای آسیب زا و استرس محیطی نیز ممکن است بر ابتلا به این اختلال تاثیر بگذارند.
• رژیم گرفتن: افرادی که رژیم غذایی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات خوردن هستند. بسیاری از افراد مبتلا به بولیمیا به شدت کالری را در بین دوره‌های پرخوری خود محدود می‌کنند که مضر است و پرخوری را تشدید می‌کند. سایر محرک‌های پرخوری نیز می‌توانند شامل استرس، تصور ضعیف از خود، غذا و بی حوصلگی باشند.

بیشتر بخوانید: افزایش اشتها در زنان، نمی توانیم جلویش را بگیریم

علائم پرخوری عصبی

علائم و نشانه‌های بولیمیا یا پرخوری عصبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درگیر بودن با شکل و وزن بدن خود
• زندگی با احساس ترس از افزایش وزن
• پرخوری‌های مکرر در هر بار غذا خوردن
• از دست دادن کنترل خود در پرخوری (به عنوان مثال، نمی‌توانید غذا خوردن خود را متوقف کنید یا نمی‌توانید روی آنچه می‌خورید، کنترل داشته باشید.)
• مجبور کردن خود به استفراغ یا ورزش بیش از حد برای جلوگیری از افزایش وزن پس از پرخوری
• استفاده از ملین‌ها و دیورتیک‌ها بعد از غذا، در صورتی که هیچ نیازی به آن‌ها ندارید.
• روزه گرفتن، محدود کردن کالری‌های دریافتی یا پرهیز از برخی غذاها بین پرخوری
• استفاده بیش از حد از مکمل‌های غذایی یا محصولات گیاهی برای کاهش وزن

لازم به ذکر است که شدت بولیمیا بر اساس تعداد دفعاتی که در هفته معده خود را پاکسازی می‌کنید، معمولاً حداقل یک بار در هفته و به مدت حداقل سه ماه تعیین می‌شود.

بیشتر بخوانید: ۵ عامل اصلی چاقی که ربطی به غذا خوردن ندارد

عوارض بولیمیا

بولیمیا یا پرخوری عصبی ممکن است باعث عوارض جدی و حتی تهدید کننده شود که بعضی از آن‌ها عبارتند از:

• کاهش عزت نفس و مشکل در روابط و عملکرد اجتماعی
• کم آبی بدن که می‌تواند منجر به مشکلات عمده پزشکی مانند نارسایی کلیه شود.
• مشکلات قلبی، مانند ضربان قلب نامنظم یا نارسایی قلبی
• پوسیدگی شدید دندان و بیماری لثه
• عدم وجود یا نامنظم بودن قاعدگی در زنان
• مشکلات گوارشی
• اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیت یا اختلال دوقطبی
• سوء استفاده از الکل یا مواد مخدر
• آسیب به خود، افکار خودکشی یا خودکشی

بیشتر بخوانید: سندرم غذا خوردن شبانه درمان دارد؟

تشخیص پرخوری عصبی

اگر پزشک شما مشکوک شود که مبتلا به بولیمیا یا پرخوری عصبی هستید، معمولاً موارد زیر را انجام می‌دهد:

• پرسش در مورد عادات غذایی، روش‌های کاهش وزن و علائم فیزیکی شما
• معاینه فیزیکی
• آزمایش خون و ادرار 
• الکتروکاردیوگرام
• ارزیابی روانشناختی

پزشک شما ممکن است یک سری آزمایش‌های اضافی دیگر را نیز برای کمک به تشخیص دقیق درخواست کند.

بیشتر بخوانید: زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به این بیماری‌ها هستند!

درمان قطعی بولیمیا

وقتی مبتلا به بولیمیا یا پرخوری عصبی هستید، ممکن است به چندین نوع درمان نیاز داشته باشید. اگرچه که ترکیب روان درمانی با داروهای ضد افسردگی ممکن است موثرترین روش برای غلبه بر این اختلال باشد.

روان درمانی

درمان شناختی رفتاری به شما کمک می‌کند تا الگوهای غذایی خود را عادی کنید.

روان درمانی که به آن گفتگو درمانی یا مشاوره روانشناختی نیز می‌گویند، بحث در مورد پرخوری عصبی با یک متخصص سلامت روان را شامل می‌شود. درمان شناختی رفتاری به شما کمک می‌کند تا الگوهای غذایی خود را عادی کنید و باورها و رفتارهای ناسالم و منفی خود را بشناسید و آن‌ها را با باورهای سالم و مثبت جایگزین کنید.
درمان مبتنی بر خانواده نیز به والدین کمک می‌کند تا با شیوه‌های درست، در رفتارهای غذایی ناسالم نوجوان خود مداخله کنند. روان درمانی بین فردی نیز به مشکلات در روابط نزدیک شما می‌پردازد و به بهبود مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله شما کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: اختلال تغذیه در کودکان، با انواع آن آشنا شوید

قرص برای درمان پرخوری عصبی 

مصرف داروی گیاهی ضد پرخوری عصبی نیز اگر تحت نظر پزشک باشد، موردی ندارد.

داروهای ضد افسردگی در صورت استفاده همراه با روان درمانی ممکن است به کاهش علائم بولیمیا یا پرخوری عصبی کمک کنند. تنها داروی ضد افسردگی که به طور خاص برای درمان بولیمیا تایید شده است، فلوکستین (پروزاک)، نوعی مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است که حتی اگر افسرده نباشید ممکن است به شما کمک کند. مصرف داروی گیاهی ضد پرخوری عصبی نیز اگر تحت نظر پزشک باشد، موردی ندارد. 

آموزش تغذیه

متخصصان تغذیه می توانند یک برنامه غذایی طراحی کنند تا به شما در دستیابی به عادات غذایی سالم برای جلوگیری از گرسنگی و هوس و تغذیه خوب کمک کند.
یادتان باشد که غذا خوردن به طور منظم و محدود نکردن مصرف غذا در غلبه بر بولیمیا یا پرخوری عصبی مهم است.

بستری شدن در بیمارستان

پرخوری عصبی معمولاً خارج از بیمارستان قابل درمان است، اما اگر علائم شما شدید باشد و عوارض جدی و خطرناکی را بر سلامت جسمی شما تحمیل کند، ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان داشته باشید.
البته برخی از برنامه‌های درمانی بولیمیا ممکن است به جای بستری شدن در بیمارستان، درمان روزانه را به شما پیشنهاد دهند. 

بیشتر بخوانید: درمان پرخوری کودکان، چیست؟

پیشگیری از پرخوری عصبی

اگرچه هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از بولیمیا یا پرخوری عصبی وجود ندارد، اما می‌توانید تا قبل از بدتر شدن وضعیت، فرد را به سمت رفتارهای سالم‌تر یا درمان حرفه‌ای هدایت کنید:

• تصویر بدنی سالم را در فرزندان خود، بدون توجه به اندازه و شکل آن‌ها، پرورش دهید و تقویت کنید. هم‌چنین، به آن‌ها یاد بدهید که اعتماد به نفس را از راه‌های مختلفی، غیر از ظاهرشان، به دست بیاورند.
• وعده‌های غذایی منظم و لذت بخش خانوادگی داشته باشید.
• از صحبت در مورد وزن، در خانه خودداری کنید و تمرکزتان را روی یک سبک زندگی سالم بگذارید.
• از رژیم‌های غذایی سخت و مضر دوری کنید.
• با پزشک خود صحبت کنید تا بتوانید شاخص‌های اولیه بولیمیا را شناسایی کنید و جلوی پیشرفت آن را بگیرید.  
• از کسانی که بولیمیا دارند، حمایت کنید.

بیشتر بخوانید: علت گرسنگی نیمه شب چیست؟ پاتَکِ شبانه به یخچال

کلام آخر

اگر بولیمیا یا پرخوری عصبی دارید، احتمالاً درگیر وزن و فرم بدن خود هستید و حتی ممکن است که خود را به شدیدترین شکل ممکن قضاوت کنید. با این حال، درمان موثر می‌تواند به شما کمک کند که احساس بهتری نسبت به خودتان داشته باشید و با اتخاذ الگوهای غذایی سالم، عوارض جدی این اختلال را برطرف کنید.

به کلینیک نی نی بان هم سر بزنید.