فارس: مصرف مقدار مناسب مایعات تشنگی مادر را برطرف کرده و مکانیزم حفظ حجم شیر را فعال نگاه میدارد، ویتامینها برای فعل و انفعالات شیمیایی مختلف در بدن کاربرد دارند. با افزایش متابولیسم بدن و از جمله اضافه شده فرایندهای شیر سازی نیاز به ویتامینها افزایش مییابد.
کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: توجه به نیازهای تغذیهای مادران شیرده اهمیت دارد زیرا تغذیه مناسب و متعادل، مادران را برای حفظ و مراقبت از کودک، سالم نگاه میدارد.
دوران شیردهی به خصوص 6 ماه اول تغذیه نوزاد منحصراً باید از شیر مادر است و کودک غذای دیگری نمیخورد، از اهمیت زیادی برخوردار است.
پریسا ترابی، کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت در گفتوگوی تفصیلی درباره تغذیه مناسب مادر در دوران شیردهی میگوید: توجه به نیازهای تغذیهای مادر شیرده اهمیت دارد زیرا تغذیه مناسب و متعادل، مادر را برای حفظ و مراقبت از کودک، سالم نگاه میدارد، انرژی کافی مورد نیاز را برای انجام کارهای دیگری غیر از مراقبت از کودک تأمین میکند، از مصرف بافتهای بدن برای ایجاد انرژی و تولید شیر جلوگیری میکند، مادر را برای حاملگیهای بعدی همراه با سلامت و ذخیره کافی مواد غذایی آماده میکند.
به گفته وی بر اساس برآوردهای متخصصان، مادران شیرده علاوه بر انرژی مورد نیاز روزانه باید 500 کیلوکالری بیشتر در روز استفاده کنند، نیاز مادران شیرده به پروتئین در 6 ماهه اول پس از زایمان 65 گرم و در شش ماهه دوم 62 گرم در روز است.
ترابی گفت: انرژی مورد نیاز مادر باید از طریق مصرف مواد غذایی تأمین شود، به طور طبیعی و در طی دوران بارداری مقادیری ذخیره چربی در بدن مادر جمع میشود که بخشی از نیاز او را به انرژی تأمین میکند، تولید شیر به 800 کیلوکالری انرژی اضافی در روز نیاز دارد که 500 کیلوکالری آن از راه دریافت غذا تأمین میشود.
کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت افزود: در 2 تا 3 ماه اول 300 کیلوکالری باقیمانده از متابولیسم ذخیره چربی دوران بارداری (2 تا 4 کیلوگرم) تأمین میشود.
شیر دهی صحیح به مادر در مصرف این منابع چربی کمک میکند و علاوه بر کمک به تأمین انرژی از بافت چربی به مادر در بازگشت به وزن قبل از بارداری کمک میکند. به همین دلیل کاهش وزن و رسیدن به وزن مناسب یکی از ویژگیهای شیرمادر است. در دوران شیردهی، کاهش وزن به میزان نیم تا 2 کیلوگرم در ماه مناسب است.
وی اضافه کرد: به دلیل خروج بخشی از مواد مغذی از طریق شیر از بدن مادر باید مقدار اضافی علاوه بر نیاز روزانه مادر مواد مغذی در اختیار بدن وی قرار گیرد که میتوان گفت پروتئین 15گرم در روز، ویتامین«آ» 500 میکروگرم در روز، ویتامین «ث» 30میلی گرم در روز، «روی» 7میلی گرم در روز، «ید» 50 میکروگرم در روز نیاز دارند.
ترابی گفت: استفاده از وعده غذای معمولی برای تأمین انرژی اضافی مورد نیاز برای شیردهی کافی است. رژیم غذایی متعادل برای یک زن شیرده، حاوی 2200 کیلوکالری انرژی و مقدار متناسبی چربی است. خودداری از مصرف غذای زیاد از چاق شدن مادر پیشگیری میکند.
کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت افزود: استفاده از رژیم متناسب و رعایت تعادل و تناسب مانند سایر گروهها برای مادران شیرده هم ضروری است.
استفاده متعادل و متنوع از تمام گروههای غذایی باعث تعادل در تغذیه و افزایش میزان موفقیت در شیردهی میشود. انواع فرآوردههای شیری، میوهها، سبزیها و غلات جزء ضروری رژیم غذایی است.
وی اضافه کرد: از گروه نان و غلات 9 تا 11سهم شامل نان،ماکارونی، برنج و انواع غلات و آردهاست که هر سهم آن 30 گرم در نظر گرفته میشود. گروه شیر و فرآوردههای آن 3 تا 4 سهم، گروه سبزیها 3 تا 5 سهم، گروه میوهها 2 تا 4 سهم، گروه گوشت، حبوبات و مغزها 4 تا 6سهم باید استفاده کنند.
ترابی گفت: مصرف روزانه حداقل یک واحد میوه یا سبزی غنی از ویتامین C و یک روز در میان یک واحد میوه یا سبزی غنی از ویتامین A ، منابع غنی ویتامین A طالبی، انبه، زردآلو، هلو، سبزی های برگ سبزتیره، هویج، منابع غنی ویتامین C مرکبات، گوجه فرنگی، فلفل سبز، توت فرنگی توصیه میشود.
وی افزود: مصرف مقدار مناسب مایعات تشنگی مادر را برطرف کرده و مکانیزم حفظ حجم شیر را فعال نگاه میدارد، ویتامینها برای فعل و انفعالات شیمیایی مختلف در بدن کاربرد دارند .
با افزایش متابولیسم بدن و از جمله اضافه شده فرایندهای شیر سازی نیاز به ویتامینها افزایش مییابد. علاوه بر آن بخشی از ویتامین مورد نیاز کودک از طریق شیرمادر تأمین میشود. در بین مواد معدنی نیاز مادر به کلسیم، آهن و ید بیشتر است.
کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: بهتر است مادران شیرده از مصرف غذاهای نفاخ، مواد بو دارو، مقادیر زیاد کافئین خودداری کنند، زیرا ترکیبات موجود در این مواد غذایی ممکن است از طریق شیر وارد بدن نوزاد شده و او را دچار ناراحتیهای گوارشی کند.