قولنج نوزادان را این‌گونه درمان کنید

برای کسانی که نوزاد کوچک دارند و یا به تازگی صاحب فرزند شده‌اند، بارها اتفاق افتاده است که نوزادشان بیقراری کند. اگر نوزادتان دائما در حال گریه است و شما هیچ علتی را برای آن پیدا نمی‌کنید، به احتمال زیاد نوزادتان به کولیک (colic) یا قولنج مبتلا شده است.

قولنج نوزاد

برخی نوزادان پس از به دنیا آمدن تا حدود ۳ تا ۵ ماهگی، گریه و بی قراری می‌کنند و این حالتشان ممکن است ساعت‌ها طول بکشد که این امر هم برای مادر و هم برای نوزاد بسیار دشوار می‌باشد.

روش‌های رفع قولنج نوزادان

۱- به مادران عزیز توصیه می‌شود حتی المقدور از شیر خودشان جهت تغذیه نوزادشان استفاده کنند. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند (روش صحیح شیر دادن)، در مقایسه با نوزادانی که از شیشه شیر استفاده می‌کنند، کمتر به کولیک مبتلا می‌شوند. اگرچه درصدی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، نیز مبتلا به کولیک هستند.

۲- اگر چه یافتن علت دقیق کولیک نوزادان سخت به نظر می‌رسد، اما عواملی وجود دارد که شانس ابتلا به کولیک را افزایش می‌دهد، مثلا اگر بی‌قراری‌ها و گریه‌های نوزاد حدودا ۴۵ دقیقه پس از شیرخوردن ایجاد شود، به احتمال زیاد، علت آن ناسازگاری شیر گاو با نوزاد می‌باشد.

شیر گاوی که در رژیم غذایی مادر مصرف می‌شود و یا در تغذیه نوزاد وجود دارد، زیرا نفخ ناشی از شیر گاو به راحتی در این دسته از نوزادان بر طرف نمی شود و ایجاد ناراحتی و کولیک می‌کند.

۳- عادت کنید به نوزاد خود هر بار مقدار کمی شیر بدهید، اما دفعات شیردهی خود را افزایش دهید (یعنی حجم کمی از شیر در دفعات زیاد). برخی پزشکان معتقدند که حجم زیاد شیر و یا مایعات در معده نوزاد، سبب ایجاد ناراحتی و کولیک می‌ شود.

پس از هر بار شیر دادن به نوزاد خود، او را روی شانه خودتان قرار دهید و پشت نوزاد را به آرامی‌ بمالید تا آروغ بزند و هر گونه هوای اضافی از معده او خارج شود.

۴- به مادرانی که نوزاد مبتلا به کولیک دارند، توصیه می‌شود تا موقع شیر دادن به نوزاد خود، همیشه او را در حالت نیمه خوابیده (حالتی بین نشسته و خوابیده) قرار دهند. این حالت ناراحتی او را پس از شیر خوردن کمتر می‌کند.

۵- به مادران عزیز توصیه می‌شود تا پس از شیر خوردن نوزاد، حتما باد گلوی نوزاد را بگیرند. گرفتن آروغ نوزاد، صرف نظر از مدت زمانی که او شیر خورده است، به کاهش ناراحتی ناشی از کولیک او کمک می‌ کند. پس از هر بار شیر دادن به نوزاد خود، او را روی شانه خودتان قرار دهید و پشت نوزاد را به آرا می‌ بمالید تا آروغ بزند و هر گونه هوای اضافی از معده او خارج شود.

۶- هنگامی‌ که نشسته‌اید می‌توانید نوزادتان را روی زانوهای خود قرار دهید، طوری که شکم نوزاد روی پاهای شما قرار بگیرد. در این حالت پاهای خود را به آرامی‌ بالا و پایین ببرید تا درد نوزاد کاهش یابد.

۷- می‌ توانید با انجام حرکاتی روی پاهای نوزاد، دردهای او را کاهش دهید. به این صورت که نوزاد را به پشت بخوابانید و پاهای او را به آرا می‌ بگیرید و به سمت شکم او خم کنید. این حرکات سبب می‌ شود تا شکم نوزاد شل شود و دردهایش تسکین پیدا کند.

۸- استفاده از درمان‌های خانگی برای درمان کولیک نوزادان توصیه می‌شود؛ البته این نوع درمان‌ها باید تحت نظر پزشک باشد. از پزشک بخواهید تا به جای تجویز داروهای شیمیایی، داروهای گیاهی برای نوزادتان تجویز کند، مثلا استفاده از عرق نعنای پاستوریزه و یا دمنوش نعنا می‌تواند تسکین دهنده مناسبی برای کولیک نوزاد باشد.

استفاده از عرق رازیانه پاستوریزه رقیق شده و یا دم کرده زنجبیل نیز توصیه می‌شود. چند قطره از این گیاهان دارویی را در شیشه شیر نوزاد بریزید و به او بدهید.

۹- خوشبختانه درد و ناراحتی نوزاد به علت کولیک ، پس از چند ماه (حداکثر پنج ماه) از بین می‌ رود و با بزرگ شدن نوزاد و تکامل دستگاه گوارشی او، این مشکل بهبود می‌ یابد.

۱۰- گرم کردن موضعی مثل گذاشتن حوله یا پارچه گرم روی شکم نوزاد نیز روش موثری در کاهش نفخ و دل پیچه کودک است.

۱۱- موقع شیر دادن به نوزاد (اگر از شیر مادر تغذیه می‌ کند) سعی کنید یک سینه به طور کامل تخلیه شود. از خارج کردن سینه از دهان نوزاد در حین شیر دادن به او اجتناب کنید، زیرا هوای اضافی وارد معده نوزاد می‌ شود و سبب نفخ معده او می‌ شود.

۱۲- مادر باید رژیم غذایی خاصی را در پیش بگیرد. از مصرف برخی مواد غذایی مانند شیر گاو، غذاهای ادویه دار و مواد کافئین دار باید اجتناب کنید.

موقع بیقراری کودک، او را در آغوش بگیرید و یا تاب دهید. تاب دادن کودک در گهواره و یا بر روی دست نیز می‌تواند کمک کننده باشد.

چند توصیه

- موقع بیقراری نوزاد برایش شعر یا لالایی بخوانید و سعی کنید با حفظ خونسردی خود، نوزاد را آرام کنید.

- به کودک خود پستانک بدهید. گاهی اوقات مکیدن می‌ تواند به کودک آرامش دهد.

- کودک خود را در آغوش بگیرید و یا تاب دهید. تاب دادن کودک در گهواره و یا بر روی دست نیز می‌ تواند کمک کننده باشد.

- کودک خود را به شکم، روی زانوهایتان یا داخل وان آب گرم قرار دهید. در این حالت با نوازش یا مالیدن پشت کودک می‌ توانید به کاهش فشار معده او کمک کنید.

- شکم کودک را روزی یک بار با روغن زیتون به آرامی‌ماساژ دهید.

- به مدت ۲ تا ۳ شب، قبل از خواب، بالا تنه نوزاد (شکم، قفسه سینه، سرشانه ‌ها و تمام ناحیه پشت) را به خوبی با روغن کرچک ماساژ دهید، به نحوی که روغن، جذب پوست شود. سپس کودک را به حالتی مانند قنداق کردن کاملا ببندید و به خصوص مواظب باشید که در معرض باد و سرما قرار نگیرد.

- روزی ۱ تا ۲ بار زیر ناف نوزاد را با روغن کرچک به خوبی ماساژ دهید.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
خیلی از مادران به اشتباه فکر میکنند بهترین روش درمان قولنج نوزاد این است که با داروهای متفاوت او را آرام و درمان کنند.
هرچند تحقیقات اخیر پزشکی نشان داده است که تجویز مقدار کمی ساکارز (بصورت حلال) نوزادان قولنجی را آرام تر میکند، اما روشی همیشگی نیست و در ادامه خواهید فهمید که با ماساژ و دیگر اقدامات میتوان این مشکل را رفع کرد.
هر مادری با استرس و اضطرابی که قولنج کودکش به همراه می آورد،آشناست.
در این رابطه هم لزومی ندارد به مادران بگوییم هنوز توضیح علمی-پزشکی کامل و جامعی برای قولنج وجود ندارد و پزشکان سالهاست که در این باره باهم بحث و مناظره میکنند، چراکه خودشان میدانند کودکان به قولنج مبتلا میشوند و بهترین روش درمان قولنج نوزاد هنوز در دسترس نیست.

بهترین روش درمان قولنج نوزاد
با این حال خبرهای خوشی را برایتان داریم که مسلما به کمک آنها ناراحتی کودکان تا حدودی برطرف میشود، اما قبل از هر چیز باید به تعریف عمومی قولنج بپردازیم و با این مشکل بیشتر آشنا شویم.

قولنج نوزاد
قولنج نوعی درد در ناحیه شکم است که احتمالا ((هوا)) در ایجاد آن نقش دارد. ۴۰% درصد کودکان در سنین مابین دو هفتگی تا چهار ماهگی به این عارضه دچار میشوند، نشانه اصلی آن هم شروع ناگهانی گریه های مداوم و طولانی است که معمولا بعد از ظهرها اتفاق می افتد و حدود ۲۰ دقیقه طول میکشد.
در طول این مدت کودک معمولا زانوانش را به سمت معده اش که شاید کمی هم متورم شده باشد، خم میکند، صورتش کبود شده و سرو صدای زیادی از شکمش شنیده میشود.
هر وقت با نظر پزشک متوجه قولنج کودکتان شدید، ۵ روش زیر را به کار ببرید تا آرامش بیشتری را برای خود و کودکتان فراهم کنید:
- کودکتان را در آغوش بگیرید.
- فکر کودکتان را مشغول سازید.
- کودکتان را ماساژ دهید.
- از استخوان درمانگر کمک بگیرید.
- از شکر میتوانید استفاده کنید.

الف) کودکتان را در آغوش بگیرید
کودکتان را به سینه بچسبانید و او را به آرامی روی بازوانتان تکان دهید. این روش هوای اضافی را از شکم کودک خارج میکند و احساس آرامش به او دست میدهد.

ب) فکر کودکتان را مشغول سازید
برای پرت کردن حواس کودکتان از هر شیوه ای استفاده کنید. مثلا مقابل آیینه بایستید و صورتش را در آیینه نشان دهید و.. چراکه تحرک آرامش کودک را بیشتر میکند.

ج) کودکتان را ماساژ دهید
ماساژ میتواند به آزاد سازی هوای درون شکم کمک کند که در ادامه به طور کامل به آن میپردازیم.

د) از استخوان درمانگر کمک بگیرید
روش های استخوان درمانی شامل تحریک ستون فقرت گردن و یا جمجمه که توسط متخصصین انجام میگیرد، میتواند اثر مثبت بگذارد.

ه) شکر میتواند مفید باشد
تحقیقات اخیر نشان داده است که تجویز مقدار کمی ساکارز (بصورت محلول) نوزادان قولنجی را آرامتر میکند، به این ترتیب که سه قاشق چایخوری شکر را در یک فنجان آب جوش حل کرده و بگذارید کامل سرد شود. سپس با استفاده از قطره چکان آن را در دهان کودکتان بریزید.

نکته مهم
برای انجام این کار حتما با پزشک مشورت کنید، چرا که مصرف زیاد آنها باعث میشود ریشه دندان ها اذیت شود.

ماساژ نوزاد
امروزه بسیاری از مادران بر اساس تجربه خود میگویند که بهترین روش درمان قولنج نوزاد ماساژ دادن آنهاست.
برای ماساژ نوزاد،روزی 1 تا 2 بار بعد از تمیز کردن و پیش از پوشک کردن، با دستتان سر نوزاد را نگه دارید و با دست دیگر، با روغن گیاهی و یا بدون آن شکم، پاها و کف پای نوزاد را با حرکت دایره ای نوازش دهید.
بهتر است که در روزهای اول از چند نوازش روی شکم و ران نوزاد شروع کنید و اگر نوزاد آرام ماند،کم کم نوازش ها را اضافه کنید.

مزایای ماساژ نوزاد
۱- علاوه بر آرامش، اعتماد به نفس نوزاد را تقویت میکند و اورا هم از حمایت مادر مطمئن میسازد، به ویژه اگر ماساژ با ارتباط چشم به چشم و لبخند مادر همراه باشد.
2- به بهتر خوابیدن و رشد نوزاد کمک میکند.
۳- با افزایش وزن نوزاد نارس ، مانع از ابتلای او به عفونت میشود.

هنگام ماساژ نوزاد به این نکات توجه کنید
۱- برای پیشگیری از انتقال عفونت، دستها را خوب بشویید.
2- هرگز از روغن خردل استفاده نکنید. زیرا این روغن برای پوست سمی است.
۳- پیش از ماساژ میتوانید بدن کودک را با روغن گیاهی کنجد یا آفتاب گردان چرب کنید.