درمان ترک خوردگی پوست در بارداری

روزنامه سلامت: بریدگی و ترک‎خوردگی پوست که به صورت خطوط افقی، فرورفته و به رنگ قرمز یا سفید دیده می‎شود اکثرا در اوایل بلوغ، بارداری و کاهش یا افزایش سریع وزن اتفاق می‌افتد.

همچنین در بیماران مبتلا به بیماری کوشینک، عفونت های ضعیف کننده و مزمن ظاهر می شود. مصرف موضعی یا خوراکی کورتون ها به مدت طولانی از علل دیگر بریدگی پوست است. خانم ها بسیار بیش از آقایان به آن دچار می شوند.

از نظر بالینی بریدگی پوست اوایل قرمز روشن یا صورتی با مختصر برجستگی است که به تدریج و به آرامی به رنگ سفید فرورفته درمی آید. شایع ترین نواحی پوست که مبتلا می شود ران ها، باسن، شکم، پهلوها، قسمت پایین پشت و سینه هاست. این خطوط عمدتا عرضی است و در نواحی تحت فشار واضح تر است.

در مطالعه میکروسکوپی طبقه اپیدرم (لایه سطحی پوست) نازک شده و در طبقه دوم (میان پوست) علاوه بر نازکی طبقه، الیاف کلاژن به صورت موازی درآمده و به سمت سطح پوست تمایل پیدا می کند مانند آنچه در اسکار دیده می شود. اوایل سلول های التهابی در اطراف عروق موجود هستند. علاوه بر تخریب الیاف کلاژن الیاف الاستیک هم تخریب می شود. الیاف کلاژن باعث قوام و یکنواختی پوست و الیاف الاستیک، باعث نرمی و لطافت و کشش پوست می شوند. بریدگی پوست به علت افزایش میزان هورمون گلوکوکورتیکویید استرویید (کورتون) خون است که می تواند فیزیولوژیک، پاتولوژیک یا دارویی باشد. فشار درونی به پوست و باز شدن آن نقش ثانویه در بریدگی پوست دارد. در واقع به علت تحت فشار قرار گرفتن پوست از درون (مانند چاقی) و تخریب الیاف کلاژن و الاستیک، سلول های التهابی که در ترمیم ها حضور می یابند باعث صدمه به این الیاف می شوند. در دوران بارداری پوست شکم در عرض چند ماه بزرگ می شود، از درون توسط جنین تحت فشار قرار می گیرد، توسط هورمونی که از جفت جنین ترشح می شود متاثر می شود و بریدگی پوست شروع می شود. در افراد چاق که با رژیم های سخت غذایی در عرض چند ماه به میزان زیادی وزن از دست می دهند. این بریدگی ها بیشتر در ران ها، باسن و سینه ها دیده می شود. در آقایانی که ورزش زیبایی اندام را مستمرا انجام می دهند خصوصا در آنها که از هورمون های استروییدی برای اثر بیشتر بر عضلات و حجیم شدن ناگهانی عضلات استفاده می کنند این بریدگی های پوست بیشتر است.

در دوران بارداری

پیشگیری از بریدگی در خانم هایی که قصد بارداری دارند امکان پذیر است به خصوص در آنها که در فامیل هم خون درگذشته موقع بارداری دچار بریدگی پوست شکم شده اند پیشگیری ضروری است. بهترین روش پیشگیری از بریدگی پوست دوران بارداری، ورزش شکم قبل از زمان بارداری است. هرچه عضلات شکم قوی تر باشد در زمان بارداری کمتر باز می شود و بزرگ می شود. چون بین حجم بزرگ شدن شکم و بریدگی پوست آن رابطه مستقیمی وجود دارد بنابراین قوی شدن عضلات شکم قبل از بارداری تا حد بسیار زیادی از بریدگی پوست جلوگیری می کند. در افرادی که تصمیم به لاغر شدن با رژیم غذایی سخت دارند چنانچه تحت نظر متخصص تغذیه قرار گیرند و به آرامی و به صورت تدریجی وزن از دست بدهند دچار بریدگی پوست نمی شوند.

داروهای ترک زا

در آقایان استفاده از هورمون های آنابولیزان مانند استروییدها به دلیل ضخیم کردن ناگهانی عضلات در ورزش تناسب اندام یا به دلیل مصرف آنها در بیماری ها مهمترین عامل بریدگی پوست است بنابراین عدم استفاده از این هورمون ها که صدمه های متعدد جسمی از جمله بریدگی پوست از عوارض آنهاست به حفظ سلامت کلی شخص کمک کرده و از ایجاد شدید بریدگی های پوست هم جلوگیری می کند. مصرف استروییدها حتی با تجویز پزشک نیز می تواند باعث صدمات مختلف از جمله بریدگی پوست شود ولی به تجربه اینجانب اکثرا بریدگی های پوست در بیمارانی دیده می شود که بعد از قطع دارو توسط پزشک آنها به تجویز سرخود به مصرف آن ادامه می دهند. در این میان به خصوص استروییدهای موضعی قوی (کورتون موضعی) به مدت طولانی علاوه بر نازک شدن و حساس شدن پوست باعث بریدگی آن می شود.

... و اما درمان

در درمان بریدگی های پوست باید ابتدا به علل ایجاد کننده آن توجه شود. در اوایل که بریدگی ها صورتی رنگ هستند درمان ها جواب خوبی می دهند ولی در بریدگی های قدیمی که سفید شده اند درمان خوبی وجود ندارد. درمان های بریدگی پوست شامل مصرف کرم های موضعی، پیلینگ شیمیایی، درم ابریژن و اشعه لیزر است. اولین کرمی که تاثیر آن برای پزشکان قطعی شد کرم های حاوی مواد رتینویید مانند ترتینویین بود. کرم های متعدد مختلف دیگر هم با عنوان کرم آنتی استریا توسط لابراتوارهای معتبر ساخته شده که همگی در اوایل بریدگی که صورتی رنگی است موثرند. پیلینگ شیمیایی، درم ابریژن و اشعه های مختلف لیزر، هرچند از کرم ها موثرترند ولی همگی در مرحله صورتی رنگ بریدگی ها اثرات واضح درمانی را نشان می دهند. در مرحله سفید شدن بریدگی ها (فیبروز پوستی) اثر درمان های فوق بسیار خفیف و جزیی است. چرب کردن پوست شکم بانوان باردار احساس خشکی را کاهش می دهد ولی تاثیری در پیشگیری از بریدگی پوست ندارد.