انواع غربالگری در دوران بارداری

سوال : در دوران بارداری چند نوع غربالگری داریم؟

پاسخ: برای هر خانم باردار به طور کلی احتمال داشتن فرزندی با نقایص مادرزادی وجود دارد.اگرچه این احتمال خیلی زیاد نیست اما با انجام تست های غربالگری می توان تا حد زیادی به میزان واقعی این احتمال پی برد.

برای آگاهی بیشتر از انواع غربالگری در دوران بارداری به سراغ کلینیک سونوگرافی دکتر راهبه جعفری نیا رفتیم. از شما دعوت میکنیم ویدئو زیر را تماشا کنید. برای مراجعه به دکتر راهبه جعفری نیا یا دریافت نوبت از دکتر راهبه جعفری نیا کلیک کنید.

کلینیک سونوگرافی دکتر راهبه جعفری نیا

۲۶۴۷۴۴۸۰
26474908
09122547702

غربالگری قبل از تولد چیست؟

در دوران بارداری طیف وسیعی از آزمایش ها و اسکن ها به شما ارائه می شود. این موارد می تواند شامل غربالگری و آزمایش های تشخیصی باشد تا مشخص شود آیا نوزاد شما دارای بیماری است یا خیر. هر زن بارداری در صورت تمایل می تواند آزمایش های غربالگری قبل از تولد را انجام دهد. آزمایش های غربالگری قبل از تولد به شما نمی گویند که آیا نوزاد شما دارای بیماری خاصی است یا خیر. آنها فقط در صورت خطر کم یا زیاد به شما می گویند. در صورت تمایل به انجام آزمایش تشخیصی، به شما بستگی دارد.

آزمایشات تشخیصی نتیجه قطعی تری به شما می دهد ، اما خطر عوارضی مانند سقط جنین را به همراه دارد ، زیرا از سوزن برای جمع آوری نمونه ها برای آزمایش استفاده می کنند. در حالی که تصمیم شما است، همیشه باید در مورد جوانب مثبت و منفی غربالگری قبل از تولد و آزمایش های تشخیصی با پزشک خود صحبت کنید و مشاوره پیش از بارداری داشته باشید.

آزمایش غربالگری در سه ماهه اول بارداری

• سونوگرافی

سونوگرافی روشی برای ارزیابی رشد و سلامت جنین در داخل رحم می‌باشد. در این روش از غربالگری که با استفاده از امواج صوتی و تصویری صورت می‌گیرد، موقعیت و اندازه جنین توسط پزشک بررسی می‌شود. سونوگرافی به شما نشان می‌دهد که در چه دوره‌ای از حاملگی قرار دارید و چنانچه اختلالی در ساختار استخوان‌ها و سایر اندام‌های جنین وجود داشته باشد، تشخیص داده خواهد شد.

اسکن زجاجی گردن یا NT یکی از روش‌های سونوگرافی است که در بازه هفته ۱۱ تا ۱۴ انجام می‌شود. در این آزمایش، پزشک به بررسی مایع جمع شده پشت سر جنین می‌پردازد. هر چه این مایع بیشتر باشد، احتمال ابتلای جنین به سندروم داون نیز افزایش می‌یابد.

سونوگرافی آنومالی نیز که در سه ماهه دوم بارداری انجام می‌گیرد، با هدف بررسی تمام اعضای بدن جنین و تشخیص نقص‌های احتمالی وی صورت می‌پذیرد. البته تمام نقص‌های کودک در هنگام تولد توسط این روش تشخیص داده نخواهد شد.

• آزمایش خون اولیه

یکی دیگر از انواع مختلف آزمایش های غربالگری که در سه ماهه اول انجام می‌شود، آزمایش خون است. عموما دو روش برای این آزمایش وجود دارد:

1. متوالی ترکیبی
2. ترکیبی سرم

در این آزمایش میزان مواد خاص موجود در خون، از جمله برخی از پروتئین‌ها و همچنین هورمون hcg اندازه گیری می‌شود. در صورتی که مقدار این مواد در خون غیر طبیعی باشد، اختلالات کروموزومی جنین را تهدید خواهند کرد.

در این آزمایش غربالگری در سه ماهه اول بارداری، ممکن است پزشک در جلسه اول از خون شما نیز آزمایش بگیرد. دلیل این کار اطمینان از مقاوم بودن بدن‌تان در برابر سرخجه است. غربالگری سیفلیس، هپاتیت B و همچنین HIV از دیگر مواردی است که باید انجام شود. از طرفی آزمایش خون برای تعیین گروه خونی و عامل Rh نیز مهم است. Rh می‌تواند مثبت یا منفی شود، اما در صورتی که منفی باشد، می‌تواند بارداری‌های بعدی شما را تحت‌الشعاع قرار دهد.

ناگفته نماند که ناسازگاری عامل Rh مادر با جنین نیز خطرساز است. در صورت وجود این ناسازگاری، مادر باید یک شات گلوبولین Rh را در هفته 28 و یک بار دیگر به فاصله زمانی چند روز، دریافت کند. ناسازگاری زمانی رخ می‌دهد که مقدار این عامل در بدن مادر منفی باشد، در حالی که جنین وی دارای مقداری مثبت است. در صورتی که عکس قضیه بالا رخ دهد، ناسازگاری وجود نخواهد داشت.

• نمونه برداری پرزهای جفتی

نمونه برداری از پرزهای جفتی، یکی دیگر از انواع مختلف آزمایش های غربالگری است. در این آزمایش یک تکه کوچک از بافت جفت نمونه برداری خواهد شد. در این آزمایش که بین هفته‌های 10 الی 12 بارداری انجام می‌شود، اختلالاتی ژنتیکی از جمله سندروم داون و سایر نواقص احتمالی مورد بررسی قرار می‌گیرد. به طور کلی این نمونه برداری به دو روش مختلف انجام می‌گیرد:

1. آزمایش نوع اول یا ترنس : از شکم انجام می‌شود.
2. آزمایش نوع دوم یا داخل رحمی : از گردن رحم انجام می‌شود.