در میان روشهای درمانی مختلف، استفاده از بخور گیاهی یکی از طبیعیترین، سادهترین و در عین حال مؤثرترین راهکارهایی است که هم در طب سنتی و هم در منابع علمی مورد تایید قرار گرفته است.
بخور دادن با گیاهان دارویی، به باز شدن مجاری تنفسی، کاهش التهاب سینوسها و تخلیه ترشحات کمک میکند. در این مطلب از همشهری آنلاین، بهطور جامع به بررسی نقش بخور گیاهی در درمان سینوزیت، معرفی گیاهان مفید، روشهای تهیه بخور و نکات کاربردی برای استفاده ایمن و موثر از آن میپردازیم.
چرا بخور گیاهی برای درمان سینوزیت مفید است؟
بخور گیاهی ترکیبی از بخار آب و مواد فرّار موجود در گیاهان دارویی است که با استنشاق مستقیم آن، ترکیبات فعال به سرعت وارد مجاری تنفسی میشوند. این روش درمانی چند مزیت مهم دارد که آن را از سایر روشها متمایز میکند.
اول اینکه بخور باعث رقیق شدن و تسهیل خروج ترشحات غلیظ سینوسها میشود. تجمع این ترشحات معمولاً عامل اصلی درد و فشار در سینوزیت است. دوم اینکه گرمای بخار به بهبود جریان خون در ناحیه سینوسها کمک کرده و سرعت بهبود را افزایش میدهد. در نهایت، بسیاری از گیاهان مورد استفاده در بخور دارای خواص ضد التهاب، ضد باکتری و ضد ویروس هستند که به مهار عامل زمینهساز بیماری کمک میکنند.
مناسبترین گیاهان برای بخور سینوزیت
برای تهیه بخور گیاهی موثر، انتخاب گیاهان مناسب اهمیت زیادی دارد. گیاهانی که خاصیت ضد التهابی، ضد باکتری یا خلطآور دارند، بیشترین تاثیر را در کاهش علائم سینوزیت خواهند داشت.
در ادامه، مهمترین گیاهان موثر را معرفی میکنیم:
بابونه: بابونه یکی از معروفترین گیاهان ضدالتهاب است که استفاده از آن در بخور، به کاهش تورم مخاط سینوسها کمک میکند. رایحه ملایم و ترکیبات آرامبخش آن نیز میتواند موجب آرامش ذهن و کاهش درد شود.
اکالیپتوس: اکالیپتوس حاوی مادهای بهنام "سینهئول" است که اثرات ضدعفونیکننده، ضد التهاب و بازکننده مجاری تنفسی دارد. استفاده از برگهای این گیاه یا چند قطره روغن آن در آب بخور، گرفتگی بینی را بهسرعت کاهش میدهد.
آویشن: آویشن با خواص قوی ضد باکتری و ضد ویروس خود، برای درمان عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی از جمله سینوزیت، بسیار موثر است. رایحه تند آن نیز به باز شدن سینوسها کمک میکند.
نعناع فلفلی: منتول موجود در نعناع خاصیت ضد احتقان دارد و باعث تسکین فوری گرفتگی بینی و تحریک مجاری تنفسی میشود. بخور نعناع برای افرادی که به سینوزیت مزمن مبتلا هستند، توصیه میشود.
گل ختمی و پنیرک: این گیاهان مخاطی، دارای ترکیبات نرمکننده هستند و برای کسانی که دچار التهاب شدید مخاط بینی هستند، بخور آنها به کاهش سوزش و خشکی کمک میکند.
استفاده از ترکیبی از این گیاهان میتواند اثربخشی بخور را افزایش دهد، البته باید به عدم وجود حساسیت به گیاهان توجه شود.
طرز تهیه بخور گیاهی برای سینوزیت
تهیه بخور در خانه بسیار ساده است، ولی رعایت نکات دقیق باعث میشود نتیجه بهتری بگیرید و احتمال بروز عوارض به حداقل برسد.
برای تهیه یک بخور موثر مراحل زیر را دنبال کنید:
یک کتری یا قابلمه کوچک را با دو تا سه لیوان آب پر کرده و روی حرارت بگذارید تا به جوش برسد.
زمانیکه آب به جوش آمد، یک یا ترکیبی از گیاهان ذکر شده را به آب اضافه کنید (معمولاً ۲ قاشق غذاخوری گیاه خشک یا ۵ تا ۱۰ قطره روغن گیاهی کافی است).
قابلمه را از روی شعله برداشته و روی سطحی ثابت قرار دهید. یک حوله بزرگ روی سر خود بیندازید و با فاصله مناسب (۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر) صورت خود را به سمت بخار بگیرید.
حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه با چشم بسته و نفسهای آرام، بخار را استنشاق کنید.
بعد از پایان بخور، بهتر است ۳۰ دقیقه در محیط گرم بماند و از قرارگیری در معرض هوای سرد پرهیز کنید.
این کار را میتوانید روزانه یک یا دو بار در طول دوره بیماری انجام دهید. اگر پس از بخور دچار سرگیجه یا ضعف شدید، مدت زمان بخور را کاهش دهید.
منبع: ایسکانیوز