فیبروم رحم و نازایی/ فیبروم رحم و بارداری

فیبروم رحم نوع شایعی از رشد رحمی است که اغلب در طول سال‌‌هایی که قادر به بارداری و زایمان هستید ظاهر می‌شود. فیبروم های رحم سرطان نیستند و تقریباً هرگز نیز به سرطان تبدیل نمی‌شوند. با این حال، هنوز خیلی چیزها است ک باید درباره آن‌ها بدانید. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: چرا دچار منوراژی یا خونریزی شدید قاعدگی می شویم؟

در این مقاله می‌خوانید:

• فیبروم رحم چیست؟
• علت به وجود آمدن فیبروم رحم
• علائم فیبروم رحم
• فیبروم رحم چه عوارضی دارد؟
• فیبروم رحم و نازایی
• فیبروم رحم و بارداری
• نحوه تشخیص فیبروم
• درمان فیبروم رحم

فیبروم رحم چیست؟

فیبروم‌های رحمی که لیومیوم نیز نامیده می‌شوند، ضایعاتی هستند که از ماهیچه و بافت ساخته شده‌اند و در دیواره رحم یا روی آن تشکیل می‌شوند. این تومورها معمولاً سرطانی نیستند و در واقع، شایع‌ترین تومور غیرسرطانی در زنان محسوب می‌شوند.
فیبروم می‌تواند علائم مختلفی مانند درد و خونریزی شدید و نامنظم واژن را ایجاد کند. البته گاهی اوقات هم فرد هیچ علامتی ندارد و از داشتن فیبروم غافل است. درمان فیبروم نیز معمولاً به علائم شما بستگی دارد.

بیشتر بخوانید: آیا کورتاژ برای حفظ سلامت رحم زنان لازم است؟

علت به وجود آمدن فیبروم رحم

علت دقیق فیبروم ناشناخته است، اما پزشکان بر این باورند که هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. بیشتر فیبروم‌ها در افراد در سنین باروری اتفاق می‌افتند. در واقع، مطالعات نشان می‌دهند که فیبروم‌ها زمانی که سطح هورمون‌ها بالاتر است (مانند دوران بارداری) رشد می‌کنند و زمانی که سطح هورمون‌ها پایین است (مانند دوران گذار به یائسگی) کوچک می‌شوند. علاوه بر این، چندین عامل وجود دارد که می‌تواند شانس شما در ابتلا به این عارضه را افزایش دهد. این عوامل عبارتند از:

• چاقی و شاخص توده بدنی بالا
• سابقه خانوادگی فیبروم
• بچه دار نشدن
• شروع زودرس قاعدگی (پریود شدن در سنین پایین)
• دیر رسیدن به سن یائسگی

بیشتر بخوانید: دو بار پریود شدن در یک ماه طبیعی است؟ / علت چیست؟

علائم فیبروم رحم

اکثر فیبروم‌های کوچک هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند و به درمان دیگری به جز مشاهده منظم توسط پزشک شما نیازی ندارند. برعکس، فیبروم‌های بزرگ‌تر می‌توانند باعث یک سری علائم شوند که عبارتند از:

• خونریزی بیش از حد یا دردناک در طول قاعدگی
• خونریزی بین قاعدگی
• احساس پری در قسمت پایین شکم/ نفخ
• تکرر ادرار بر اثر فشار فیبروم به مثانه
• درد در هنگام رابطه جنسی
• کمردرد
• یبوست یا احساس فشار روی راست روده
• ترشحات طولانی‌مدت یا مزمن واژن
• ناتوانی در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه
• بزرگ شدن و باردار به نظر رسیدن شکم

این علائم معمولاً پس از یائسگی از بین می‌روند، زیرا سطح هورمون‌ها در بدن شما کاهش می‌یابد.

بیشتر بخوانید: خونریزی بعد یائسگی؛ نشانه‌ای مهم که باید آن را جدی گرفت

فیبروم رحم چه عوارضی دارد؟

اکثر فیبروم‌های رحمی عوارض جدی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، شایع‌ترین عوارض فیبروم عبارتند از:

• درد غیر ‌قابل کنترل
• تورم شکم یا ناحیه لگن
• خونریزی بیش از حد
• کم خونی
• ناباروری (در موارد نادر)

بیشتر بخوانید: رحم کج چیست؟ چه پیامدهایی دارد؟

فیبروم رحم و نازایی

بسیاری از بیماران مبتلا به فیبروم می‌توانند باردار شوند.

بسیاری از بیماران مبتلا به فیبروم می‌توانند باردار شوند، اما برای بهبود شانس بارداری سالم، بهتر است اهداف و اولویت‌های خود را با پزشک در میان بگذارند. برخی از انواع فیبروم‌ها می‌توانند بر باروری تأثیر بگذارند. برای مثال، فیبروم‌هایی که به سمت مرکز رحم برآمده می‌شوند، می‌توانند لانه ‌گزینی جنین را در پوشش داخلی رحم دشوارتر کنند.
برای برخی از بیماران، برداشتن فیبروم‌ها ممکن است باروری را بهبود بخشد. با این حال، هدف اصلی از برداشتن فیبروم، کاهش علائمی مانند خونریزی شدید و نفخ است. در ضمن، افراد دارای فیبروم می‌توانند مثل سایر افراد تخمک‌های خود را فریز کنند تا بعداً درباره زمان باردار شدن خود با یک رحم سالم تصمیم بگیرند.

بیشتر بخوانید: عمل جراحی فیبروم در دختران مجرد

فیبروم رحم و بارداری

بیماران مبتلا به فیبروم ممکن است زایمان زودرس یا نیاز به سزارین داشته باشند.

بسیاری از بیماران مبتلا به فیبروم، حاملگی ایمن و سالم دارند. با این حال، اندازه، محل و تعداد فیبروم‌ها می‌تواند بر نتایج بارداری تأثیر بگذارد. برخی از بیماران مبتلا به فیبروم ممکن است زایمان زودرس یا نیاز به سزارین داشته باشند. هم‌چنین احتمال سقط جنین نیز وجود دارد.
پزشکان فیبروم‌ها را در دوران بارداری حذف نمی‌کنند، بلکه فقط در مدیریت علائم به شما یاری می‌رسانند. شما می‌توانید فیبروم‌ها را قبل از بارداری یا بعد از زایمان با نوعی جراحی به نام میومکتومی از بین ببرید.
بسیاری از اوقات، فیبروم ها در بارداری رشد می‌کنند و اغلب پس از زایمان پسرفت می‌کنند؛ اما برای برخی از بیماران، فیبروم‌ها هم‌چنان باعث ایجاد علائم ناامید کننده‌ای مانند خونریزی شدید قاعدگی می‌شوند. به همین دلیل است که توصیه می‌کنیم از قبل تا بعد از بارداری و زایمان خود، زیر نظر مستقیم پزشک باشید.

بیشتر بخوانید: چه زمانی انجام IVF ضروری است و چه راه های دیگری غیر از لقاح مصنوعی وجود دارد؟

نحوه تشخیص فیبروم

در بسیاری از موارد، پزشک فیبروم‌های رحمی را در طول معاینه لگن کشف می‌کند. هم‌چنین، یک سری آزمایش‌های دیگر نیز برای تشخیص وجود فیبروم و تعیین اندازه و محل آن‌ها انجام می‌شود که عبارتند از:

• سونوگرافی
• ام آر آی
• سی تی اسکن
• هیستروسکوپی (یک لوله نازک و انعطاف پذیر با دوربینی در انتها که از واژن و دهانه رحم شما عبور می‌کند و سپس به داخل رحم شما منتقل می‌شود.)
• هیستروسالپنگوگرافی (تصویربرداری اشعه ایکس با تزریق مواد حاجب)
• سونوهیستروگرافی (تصویربرداری با قرار دادن یک کاتتر کوچک در واژن و تزریق سالین به رحم)
• لاپاراسکوپی (ایجاد یک برش کوچک در قسمت پایین شکم و قرار دادن یک لوله دوربین دار در آن)

بیشتر بخوانید: کاندید عکس رنگی رحم و عمل هیستروسکوپی

درمان فیبروم رحم

درمان فیبروم‌ها بسته به اندازه، تعداد و محل آن‌ها و هم‌چنین علائمی که ایجاد می‌کنند می‌تواند متفاوت باشد. به علاوه، اگر فیبروم شما هیچ علامتی ندارد، ممکن است اصلاً نیازی به درمان نداشته باشید. با این حال، برای فیبروم‌هایی که علائم دارند، روش‌های درمانی زیر توصیه می‌شود:

قرص برای فیبروم رحم

انواع قرص‌هایی که برای درمان فیبروم تجویز می‌شوند، عبارتند از:

• داروهای مسکن بدون نسخه (OTC): این داروها به مدیریت درد و ناراحتی ناشی از فیبروم کمک می‌کنند. داروهای OTC شامل استامینوفن و ایبوپروفن هستند.
• مکمل‌های آهن: اگر دچار کم خونی ناشی از خونریزی بیش از حد هستید، ممکن است پزشک شما مصرف مکمل آهن را نیز به شما پیشنهاد دهد.
• قرص‌های جلوگیری از بارداری: این قرص‌ها نیز می‌توانند به کاهش علائم فیبروم، به ویژه، خونریزی شدید در طول و بین دوره‌های قاعدگی و دردهای قاعدگی کمک کنند. البته از حلقه‌ها، تزریق‌ها و دستگاه‌های داخل رحمی یا IUD نیز می‌توان استفاده کرد.
• آگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): این داروها می‌توانند فیبروم‌ها را کوچک کنند. گاهی اوقات از آن‌ها برای کوچک کردن فیبروم قبل از جراحی نیز استفاده می‌شود و برداشتن فیبروم را آسان‌تر می‌کند. با این حال، این داروها موقتی هستند و اگر مصرف آن‌ها را متوقف کنید، فیبروم‌ها دوباره رشد می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین قرص تنظیم قاعدگی برای خانم‌ ها چیست؟

جراحی فیبروم

میومکتومی روشی است که به پزشک اجازه می‌دهد فیبروم‌های شما را طی جراحی از بین ببرد. انواع روش‌های میومکتومی برای برداشتن فیبروم عبارتند از:

• هیستروسکوپی: برداشتن فیبروم‌ها از طریق واژن و دهانه رحم
• لاپاراسکوپی: ایجاد چند برش کوچک در شکم و برداشتن فیبروم‌ها از این مسیر
• لاپاراتومی: برداشتن فیبروم‌ها از طریق ایجاد یک برش بزرگ‌تر در شکم
• هیسترکتومی: برداشتن کامل رحم در صورت داشتن خونریزی بسیار شدید یا فیبروم‌های بزرگ
• آمبولیزاسیون فیبروم: قرار دادن یک کاتتر کوچک در شریان رحمی و تزریق ذرات کوچکی که جریان خون از شریان به فیبروم‌ها را مسدود می‌کنند.
• فرسایش با فرکانس رادیویی (RFA): استفاده از انرژی مایکروویو (RF) برای درمان افراد با فیبروم‌های کوچک‌تر که به یائسگی نرسیده‌اند.

بیشتر بخوانید: بعد از جراحی برداشتن رحم، اسپرم به کجا می رود؟

کلام آخر

فیبروم رحم رشد رحمی خوش خیمی است که از سلول‌های ماهیچه صاف و بافت همبند فیبری تشکیل می‌شود و در داخل و اطراف رحم شما رشد می‌کند. این توده‌ها عموماً تهدید کننده نیستند، اما گاهی اوقات می‌توانند تأثیر زیادی بر توانایی زنان برای باردار شدن داشته باشند. به همین دلیل است که توصیه می‌کنیم، در اسرع وقت به یک متخصص مجرب مراجعه کنید.

برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصص زنان، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.