مراقبت از نوزاد زودرس و توصیه های باریکتر از مو

تبیان: نوزاد نارس به نوزادی گفته می‌شود که قبل از هفته ۳۷ بارداری متولد شود. علل مختلفی برای نارس شدن نوزادان وجود دارد. احتمال نارس بودن نوزادان در چند قلوزایی بسیار زیاد است. در سال های اخیر، به دلیل افزایش بارداری‌های مصنوعی، میزان نوزادان نارس نیز زیاد شده است. در بارداری‌های مصنوعی، احتمال چند قلوزایی بیشتر می‌شود. در چند قلوزایی احتمال تولد زودتر از موعد (زایمان زودرس) بیشتر می‌شود و میزان نوزادان نارس نیز بیشتر می‌شود.

مشخصات نوزاد نارس

- وزن کمتر از ۲.۵ کیلوگرم

- اندازه کوچک بدن

- اندازه بزرگ سر نسبت به کل بدن

- چربی کم زیر پوست

- پوست نازک و براق و صورتی رنگ

- رگ‌های زیر پوست که قابل مشاهده‌اند

- تعداد موهای کم بدن

- تعداد چین‌های کم در کف پا

- گوش بسیار نرم

- بافت پستان رشد نیافته

- در نوزادان پسر ممکن است کیسه بیضه پایین نیامده باشد و یا کیسه بیضه، بسیار کوچک باشد.

- تنفس تند

- ضعف در مکیدن شیر

- خواب بیش از حد

علل تولد نوزاد نارس

علل تولد نوزادان نارس اغلب معلوم نیست. با این حال تولد نوزاد نارس در میان زنان کم سن و زنان میان‌سال بیشتر است.

تولد نوزادان نارس در بین زنان با وضعیت اقتصادی پایین (کم‌درآمد) بیشتر است.

همچنین در زنانی که مراقبت کافی در طول بارداری نداشته‌اند، جنین‌های چندقلو و زنانی که تغذیه نامناسب در بارداری داشته‌اند، احتمال به دنیا آوردن نوزادان نارس زیاد است.

در زنانی که در طول دوران بارداری به عفونت واژن، عفونت دستگاه ادراری و بیماری‌های مقاربتی مبتلا می‌شوند، احتمال به دنیا آوردن نوزاد نارس بالا می‌رود.

پیشگیری از تولد نوزاد نارس

بهترین راه پیشگیری از تولد نوزاد نارس، مراقبت از مادر باردار و حفظ سلامت اوست. مادر باردار باید رژیم غذایی مناسب داشته باشد. از مصرف مواد مخدر و الکل و دخانیات خودداری کند. اگر درد زایمان در خانم بارداری زودتر از موعد مقرر فرا رسید، باید سریعا به پزشک خود اطلاع دهد و در صورت صلاحدید پزشک، زایمان را با متوقف کردن انقباض‌های رحم به تعویق بیندازد.

مشکلات نوزاد نارس

احتمال ابتلا به مشکلات شنوایی و بینایی در نوزادان نارس بیشتر است. نیمی از نوزادان متولد شده که در هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری به دنیا می‌آیند، نوعی معلولیت دارند. هم‌چنین برخی از نوزادان نارس به نوعی دچار مشکلات رشد مغزند که می‌تواند اختلالات یادگیری را در سنین بالاتر برایشان به وجود آورد.

مراقبت از نوزاد نارس

خیلی از مادران انتظار ندارند که نوزاد نارس به دنیا آورند، اما والدین باید بدانند که به محض تولد نوزاد نارس چه کارهایی انجام دهند.

کارهایی که برای مراقبت کافی از نوزاد نارس باید انجام داد، شامل موارد زیر است:

گرم کردن: بسیاری از نوزادان نارس، فاقد چربی زیر پوست به مقدار کافی هستند، در نتیجه نمی‌توانند گرما را در بدن خود نگه دارند. به همین دلیل در بخش مراقبت‌های ویژه در داخل اتاقک پلاستیکی قرار می‌گیرند و گرما برایشان فراهم می‌شود و یا توسط نور لامپ گرم‌کننده‌ای که به سمت تخت نوزاد می‌تابد، گرمای بدن‌شان تامین می‌شود.

نیازهای غذایی: نوزادان نارس معمولا می‌توانند هم از شیر مادر و هم از شیر خشک تغذیه کنند، اما شیرمادر بیشتر توصیه می‌شود، زیرا این نوزادان به دلیل نارس بودن، بیشتر در معرض ابتلا به انواع عفونت‌ها هستند و شیر مادر به دلیل پروتئین‌های ویژه‌ای که دارد این امکان را به نوزاد می‌دهد تا از این عفونت‌ها محفوظ بماند و سریع‌تر رشد کند.

در اکثر نوزادان نارس به دلیل مشکلات تنفسی و بلع، لوله‌ای در داخل بینی و یا داخل معده قرارمی‌گیرد تا شیر بتواند به راحتی به معده این نوزادان وارد شود. پزشک بر روند ورود شیر به معده آن‌ها نظارت دارد تا اگر مشکلی پیش آمد آن را برطرف کند.

افزایش بیلی روبین خون: اکثر نوزادان پس از تولد، به دلیل تجمع بیلی روبین به زردی مبتلا می‌شوند. در صورتی که زردی درمان نشود و سطح بیلی روبین پایین نیاید، می‌تواند به مغز نوزاد آسیب برساند. در صورت لزوم، نوزاد مبتلا به زردی را در دستگاه و زیر نور لامپ‌های خاصی قرار می‌دهند تا زردی برطرف شود.

آپنه یا مشکل نفس کشیدن: بسیاری از نوزادان نارس در تنفس خود دچار مشکل هستند، زیرا به دلیل زایمان زودرس، ریه‌ها و دستگاه تنفسی آن‌ها فرصت رشد کافی پیدا نکرده‌اند. این نوزادان در بخش مراقبت‌های ویژه از نظر تنفس هم مورد بررسی و درمان قرار می‌گیرند.

کم خونی : بسیاری از نوزادان نارس با کمبود گلبول‌های قرمز خون روبرو هستند. این کمبود نیز در بخش NICU درمان می‌شود.

فشار خون: عوامل متعددی از جمله انواع عفونت‌ها سبب از دست دادن خون در نوزادان نارس می‌شود، در نتیجه فشار خون آن‌ها پایین می‌آید. ممکن است نوزادان نارس به تزریق خون و یا دریافت مایعات بیشتر نیاز داشته باشند.

طی مدتی که نوزاد شما در بخش مراقبت‌های ویژه بستری است، تماس و ارتباط عاطفی خود را با او قطع نکنید و او را از محبت خود محروم نکنید. شما باید دائما با نوزاد خود ارتباط داشته باشید و مطمئن باشید که او این ارتباط را درک می‌کند، زیرا نوزاد در تمام طول بارداری با شما بوده و با شما آشناست.