راهنمای کامل عدد بتا در بارداری _ جدول و تفسیر عدد بتا در بارداری

عدد بتا در بارداری چیست؟

آزمایش بتا یکی از انواع تست بارداری به شمار می‌آید و فاکتور hcg در آن بررسی و وضعیت شخص باردار مشخص می‌شود. پس از لقاح تخمک و لانه‌گزینی آن در رحم، سلول‌هایی که در نهایت جفت را تشکیل می‌دهند، شروع به تولید Hcg یا گنادوتروپین کوریونی انسانی (هورمون بارداری) می‌کنند. این هورمون وظیفه توقف قاعدگی و ضخیم شدن دیواره رحم را برای آماده‌سازی جهت رشد جنین بر عهده دارد.

بالا رفتن سطح HCG اغلب اولین نشانه بارداری است و این هورمون باعث مثبت شدن نتیجه تست بارداری خانگی می‌شود. سطح hCG در چند هفته اول بارداری به‌صورت تصاعدی افزایش می‌یابد و معمولاً هر دو تا سه روز دو برابر می‌شود. سپس با پیشرفت بارداری، این سطح ثابت شده و کاهش می‌یابد.

عدد بتا در هفته اول بارداری

یکی از سوالات رایج این است: عدد بتا در هفته اول بارداری چند است؟ در پاسخ باید گفت، معمولاً عدد بتا در هفته اول بارداری قابل تشخیص نیست زیرا پس از لانه‌گزینی جنین در رحم، حدود دو هفته طول می‌کشد تا سطح hCG به حدی برسد که توسط تست بارداری خانگی قابل شناسایی باشد. اگر تست را خیلی زود انجام دهید، ممکن است سطح hCG هنوز آن‌قدر بالا نباشد که تشخیص داده شود و نتیجه منفی کاذب باشد.

بیشتر بخوانید: تست‌های تشخیص بارداری، آشنایی با انواع آن

جدول عدد بتا در بارداری

در حالی که سطح hCG می‌تواند بسیار متفاوت باشد، معمولاً در یک محدوده خاص قرار می‌گیرد. در جدول زیر میانگین محدوده hCG در طول بارداری، بر اساس تعداد هفته‌های گذشته از آخرین قاعدگی آورده شده است. (توجه داشته باشید اگر چرخه قاعدگی شما نامنظم باشد، این اعداد ممکن است صدق نکنند).

سطح هورمون اچ سی جی در بارداری

نکته مهم درباره عدد بتا در بارداری این است که می‌تواند ازفردی به فرد دیگر متفاوت باشد. حتی اگر سطح هورمون اچ سی جی، خارج از محدوده طبیعی باشد، همچنان می‌توانید بارداری کاملاً سالمی داشته باشید و نوزاد سالمی را نیز به دنیا بیاورید.

با این حال، مهم است که سطح hCG شما در اوایل بارداری افزایش یابد. اگر سطح hCG در چند هفته اول به سرعت افزایش پیدا نکند یا شروع به کاهش کند، این می‌تواند نشانه مشکلی مانند بارداری خارج از رحم یا سقط جنین باشد. سطح hCG  بالاتر از حد معمول می‌تواند نشان‌دهنده بارداری دوقلو یا چندقلو باشد یا در موارد نادر، به بارداری مولار اشاره کند.

اغلب، شما در طول بارداری از سطح hCG خود اطلاعی ندارید. تست‌های بارداری خانگی مقدار دقیق hCG را نشان نمی‌دهند. با این حال، سطح hCG شما در آزمایش بتا بارداری مشخص می‌شود. پزشک ممکن است برای شما دو یا چند آزمایش خون hCG را درخواست کند. این آزمایش‌های خون که با فاصله دو تا سه روز انجام می‌شوند، می‌توانند به پزشک شما نشان دهند که آیا سطح hCG در مسیر درستی در حال تغییر است یا خیر.

تفسیر عدد بتا در بارداری

سطح هورمون hCG همچنین از طریق آزمایشی به نام آزمایش کمی hCG (Quantitative hCG Testing) اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش میزان دقیق هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی (hCG) را در خون یا ادرار تعیین می‌کند و اطلاعات دقیقی درباره غلظت این هورمون ارائه می‌دهد. در جدول زیر، تفسیر عدد بتا در بارداری آورده شده است.

عدد بتا در بارداری پسر

هیچ مطالعه علمی معتبری تاکنون ارتباط قطعی بین سطح هورمون بتا hCG و تعیین جنسیت جنین (پسر یا دختر) را تایید نکرده است. با این حال، برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که در بارداری‌های جنین دختر، سطح بتا hCG ممکن است کمی بالاتر از بارداری‌های جنین پسر باشد. با این وجود، به دلیل تنوع گسترده در مقادیر بتا hCG بین افراد و بارداری‌های مختلف، نمی‌توان از این هورمون به‌عنوان معیاری قطعی برای تعیین جنسیت پسر استفاده کرد.

بیشتر بخوانید:  عدد بتا در بارداری پسر چند است؟ | جدول عدد بتا در تعیین جنسیت

جدول عدد بتا در بارداری دوقلو

هنگامی که با دوقلو باردار هستید، بدن شما معمولاً هورمون hCG بیشتری نسبت به بارداری با یک جنین تولید می‌کند. دلیل آن این است که هر جنین بخش جداگانه‌ای از جفت دارد و هر دو hCG تولید می‌کنند. به طور متوسط، سطح hCG در بارداری دوقلو می‌تواند تا دو برابر بیشتر از بارداری با یک جنین باشد اما این یک قانون ثابت نیست. برخی از بارداری‌های دوقلو نیز ممکن است سطوح hCG در محدوده طبیعی داشته باشند. به عنوان مثال:

• یک زن در هفته پنجم بارداری با یک جنین ممکن است سطح hCG حدود ۷,۰۰۰ mIU/mL داشته باشد.
• یک زن باردار با دوقلو در همان زمان ممکن است سطح hCG حدود ۱۵,۰۰۰ mIU/mL یا بیشتر نشان دهد.

با این حال، صرفاً بالا بودن سطح hCG همیشه به معنای بارداری دوقلو نیست. عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث افزایش سطح hCG شوند.

در ادامه جدول عدد بتا در بارداری دو قلو آورده شده است.

پس از هفته‌های ۱۰ تا ۱۲، سطح hCG معمولاً دیگر افزایش نمی‌یابد و ممکن است به‌آرامی کاهش یابد. این امر طبیعی است زیرا جفت پس از سه‌ ماهه اول بیشتر وظایف هورمونی را بر عهده می‌گیرد.

نقل قول از:

mfcfamily

The twins’ hCG levels range between 30 percent and 50 percent greater than those of a singleton pregnancy in most cases. This occurs due to the higher hCG production of two embryos in comparison to a single embryo.

ترجمه:

سطح هورمون hCG در بارداری دوقلو در اکثر موارد بین ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر از بارداری تک‌قلویی است. این افزایش به دلیل تولید بیشتر hCG توسط دو جنین در مقایسه با یک جنین رخ می‌دهد.

بیشتر بخوانید:  عدد بتا در بارداری دو قلو چند است؟

چه زمانی می‌توان hCG را تشخیص داد؟

آزمایش خون می‌تواند هورمون بارداری را از حدود ۱۰ روز پس از لقاح، یعنی زمانی که تخمک لقاح‌ یافته در رحم لانه‌گزینی می‌کند، تشخیص دهد. با این حال، اکثر زنان کمی دیرتر، با استفاده از تست‌های بارداری خانگی (بی بی چک) متوجه بارداری خود می‌شوند. با استفاده از بی‌بی‌چک می‌توان هورمون اچ سی جی را حدود ۱۲ تا ۱۴ روز پس از لقاح، یعنی زمانی که شما حدود ۴ هفته باردار هستید یا تقریباً همزمان با زمان مورد انتظار برای قاعدگی، تشخیص دهند. (رایج‌ترین روش برای محاسبه تاریخ زایمان، از اولین روز آخرین قاعدگی است که معمولاً دو هفته قبل از لقاح است.)

نتایج مثبت کاذب بسیار نادر هستند اما نتایج منفی کاذب در تست بارداری ممکن است رخ دهند. برای مثال، اگر تست خیلی زود انجام شود یا ادرار بسیار رقیق باشد. اگر نتیجه تست منفی بود اما فکر می‌کنید باردار هستید، یک یا دو روز صبر کنید و دوباره تست کنید.

در موارد نادر، ممکن است با وجود بارداری دوقلو یا چندقلو، نتیجه تست بارداری منفی کاذب باشد. سطوح بسیار بالای hCG  ممکن است باعث شود تست بارداری خانگی نتایج را به درستی تفسیر نکند. این پدیده به عنوان «اثر هوک» شناخته می‌شود.

پس از دو برابر شدن تقریباً هر دو تا سه روز، سطح hCG معمولاً در حدود هفته‌های ۸ تا ۱۲ بارداری به اوج خود می‌رسد. پس از آن، این سطح تا حدی کاهش می‌یابد و معمولاً در سه‌ ماهه دوم و سوم بارداری ثابت می‌ماند و سپس افت می‌کند. گاهی اوقات، سطح hCG ممکن است به جای افزایش، کاهش یابد و سپس دوباره افزایش پیدا کند. در حالی که کاهش سطح hCG اغلب نشانه سقط جنین است، گاهی اوقات این سطح دوباره بالا می‌رود و بارداری به طور عادی ادامه می‌یابد.

دلایل کاهش غیرطبیعی عدد بتا

در برخی از مواقع، آزمایش بتا بارداری یک کاهش یا افزایش غیرطبیعی را نشان می‌دهد که می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی در بارداری باشد. برخی از دلایل رایج برای کاهش غیرطبیعی عدد بتا عبارتند از:

• سقط زودرس: یکی از علل اصلی کاهش ناگهانی سطح hCG، سقط جنین است. در این صورت سطح بتا به تدریج کاهش یافته و در نهایت به صفر می‌رسد.

• بارداری خارج از رحم: بارداری خارج از رحم یا اکتوپیک وضعیتی است که در آن جنین به جای رحم، در لوله‌های فالوپ یا سایر نواحی لانه گزینی می‌کند. در این موارد، سطح hCG معمولاً بسیار پایین‌تر از سطح نرمال است و به طور منظم افزایش نمی‌یابد.

• بارداری غیرفعال: برخی از بارداری‌ها ممکن است در مراحل اولیه به دلیل مشکلات جنین یا جفت، به درستی پیش نروند و در نتیجه، سطح hCG کاهش یابد.

دلایل افزایش غیرطبیعی عدد بتا

علاوه بر کاهش غیرطبیعی، افزایش غیرطبیعی عدد بتا نیز می‌تواند نگرانی‌هایی را ایجاد کند. برخی از دلایل افزایش غیرطبیعی عدد بتا عبارتند از:

• بارداری‌های چندقلو: در بارداری‌های چندقلو مانند دوقلو یا سه ‌قلو، به دلیل وجود چندین جنین، سطح hCG بالاتر از حد معمول است.

• بارداری مولار: در این نوع بارداری، یک توده بافتی غیرطبیعی به جای جنین در رحم رشد می‌کند و می‌تواند منجر به افزایش شدید hCG شود.

• بیماری‌های خاص مانند سرطان‌ها: در موارد نادر، برخی از سرطان‌ها و تومورها مانند تومورهای تخمدانی نیز می‌توانند منجر به تولید hCG و افزایش سطح این هورمون در بدن شوند.

• سندرم داون: سندرم داون به دلیل وجود یک نسخه اضافی از کروموزوم ۲۱ ایجاد می‌شود. خطر این سندرم در مادران مسن‌تر یا در صورتی که والدین دارای عوامل ژنتیکی خاصی باشند، بالاتر است. در بارداری‌هایی که جنین مبتلا به سندرم داون است، سطح hCG معمولاً بالاتر از حد نرمال است، در حالی که سطح آلفا - فتوپروتئین پایین‌تر است.

عدد بتا بعد از آی وی اف باید چند باشد؟

عدد بتا در بارداری برای افرادی که از روش‌های کمک باروری مانند IVF استفاده می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد. پس از انتقال جنین، سطح عدد بتا در روزهای مشخص مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرد تا بارداری تأیید و پیگیری شود. به طور معمول نیز روزهای 9، 11 و 14 پس از انتقال جنین، زمان‌هایی هستند که عدد بتا به دقت بررسی می‌شود. اگر سطح hCG  در این روزها به حد انتظار برسد و افزایش قابل قبولی داشته باشد، به احتمال زیاد بارداری موفقیت‌آمیز است.

بیشتر بخوانید: عدد بتا در بارداری بعد از آی وی اف

حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از انتقال جنین، سطح بتا hCG بالاتر از ۱۰۰ mIU/mL معمولاً به‌عنوان یک نتیجه قوی در نظر گرفته می‌شود. در یک مطالعه روی ۵۲۳ بارداری IVF، سطح بتا hCG بیش از ۲۰۰ mIU/mL در این مرحله با بالاترین احتمال موفقیت بارداری مرتبط بود. در مقابل، سطوح پایین‌تر با افزایش نرخ از دست دادن زودهنگام بارداری و بارداری خارج از رحم، به‌ویژه در بارداری‌های تک ‌جنینی، مرتبط بودند.

کلام آخر

افزایش یا کاهش غیرطبیعی سطح hCG ممکن است به شرایطی مانند بارداری دوقلو، بارداری خارج از رحم، سقط جنین یا حتی سندرم داون اشاره کند اما این موارد نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر مانند سونوگرافی یا آزمایش NIPT هستند. در بارداری‌های حاصل از IVF، سطح بتا hCG بالاتر از ۱۰۰ mIU/mL پس از انتقال جنین نشانه‌ای مثبت تلقی می‌شود. در نهایت، مشورت با پزشک و انجام آزمایش‌های منظم برای تفسیر دقیق نتایج و اطمینان از سلامت بارداری ضروری است.