چه کارهایی نباید در ماه اول بارداری انجام داد؟ نبایدهای ماه اول بارداری

ماه اول بارداری حساسترین زمان در رشد جنین است؛ زیرا اندامها و سیستمهای حیاتی بدن جنین در حال شکلگیری هستند. در این دوره، بسیاری از مادران هنوز از بارداری خود آگاه نیستند، اما رعایت برخی نکات ضروری میتواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند. در ادامه مهمترین کارهایی که در ماه اول بارداری باید از انجام آنها پرهیز شود را مرور میکنیم.
فهرست مطالب
- حرکات و فعالیتهای بدنی ممنوع
- تغذیههای ممنوع در ماه اول بارداری
- مصرف داروها و مواد شیمیایی
- عادات رفتاری و سبک زندگی ممنوع
- مراقبتهای زیبایی در ماه اول
- نگهداری از حیوانات خانگی
- روابط زناشویی
- مراقبتهای ضروری در ماه اول
- نشانههایی که بارداری شما در ماه اول خوب پیش میرود
- نشانههایی که بارداری شما در ماه اول خوب پیش نمیرود
حرکات و فعالیتهای بدنی ممنوع
در ماه اول بارداری باید از انجام فعالیتهای سنگین یا خطرناک پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث سقط جنین یا آسیب به جنین شود.
مهمترین حرکات ممنوع عبارتند از:
- بلند کردن اجسام سنگین یا خم شدن مکرر برای جابجایی آنها
- ورزشهای پرتحرک و ضربهای مثل دویدن شدید، پریدن، طناب زدن یا کوهنوردی
- حرکات یوگا یا پیلاتس با فشار روی شکم و لگن
- ایستادن طولانیمدت که موجب کاهش جریان خون رحم میشود
- حمام یا جکوزی با آب بسیار گرم چون افزایش دمای بدن مادر در هفتههای اول ممکن است بصه جنین آسیب بزند
فعالیتهای ملایم مانند پیادهروی آرام یا کشش سبک روزانه مشکلی ندارد، اما باید بدون فشار و خستگی انجام شود.
تغذیههای ممنوع در ماه اول بارداری
تغذیه زن باردار در ماه اول نقش مهمی در شکلگیری سلولهای جنینی دارد. بعضی از خوراکیها میتوانند باعث سقط یا ناهنجاری جنینی شوند.
غذاهای ممنوع در این ماه شامل موارد زیر است:
- گوشت و تخممرغ خام یا نیمپز (احتمال آلودگی به باکتری سالمونلا و توکسوپلاسموز)
- پنیر و لبنیات غیرپاستوریزه
- کالباس، سوسیس و غذاهای فرآوریشده به دلیل وجود نیترات و مواد نگهدارنده
- چای و قهوه زیاد (بیش از ۱ فنجان در روز) به علت وجود کافئین
- غذاهای خیلی شور یا خیلی تند که میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند
- سبزیجات نشسته یا خام آلوده چون ممکن است ناقل انگلها باشند
- گیاهان دارویی خاص مانند زعفران، دارچین، رزماری، پونه و مرزنجوش که خاصیت قاعدهآور دارند و احتمال سقط را افزایش میدهند
در مقابل، مصرف غذاهای حاوی فولیک اسید، پروتئین، آهن و فیبر توصیه میشود.
به نقل از similac.cm.
Getting enough of this B vitamin during your first month of pregnancy can help reduce the risk of birth defects. You'll find folate in foods like fortified whole-grain bread, beans, spinach, and many fruits and vegetables. Grains such as pasta and cereals are also fortified with folic acid.
دریافت کافی این ویتامین B در طول ماه اول بارداری میتواند به کاهش خطر نقصهای مادرزادی کمک کند. فولات را در غذاهایی مانند نان سبوسدار غنیشده، لوبیا، اسفناج و بسیاری از میوهها و سبزیجات خواهید یافت. غلاتی مانند ماکارونی و غلات نیز با اسید فولیک غنی شدهاند.
بیشتر بخوانید: 13 خوراکی ممنوع در بارداری - لیست غذاهای مضر برای زنان باردار
مصرف داروها و مواد شیمیایی
در ماه اول بارداری، مصرف هر دارویی باید با مشورت پزشک باشد؛ حتی داروهای بدون نسخه یا گیاهی.
- از مسکنهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن باید پرهیز شود.
- داروهای ضد تهوع، ضد آلرژی و خوابآور ممکن است اثر منفی بر رشد جنین داشته باشند.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند رنگ مو، لاک ناخن، شویندههای قوی، دود سیگار یا رنگهای صنعتی خطرناک است.
اگر مادر در محیطهای کاری با مواد شیمیایی سر و کار دارد، باید فوراً پزشک را در جریان بگذارد.
عادات رفتاری و سبک زندگی ممنوع
برخی رفتارهای روزمره ممکن است در ماه اول بارداری خطرناک باشند، از جمله:
- بیخوابی و استرس زیاد که باعث اختلال در ترشح هورمونهای بارداری میشود
- نشستن طولانی با پاهای جمعشده یا در حالت نامناسب که باعث اختلال گردش خون میشود
- رژیمهای لاغری یا حذف وعدههای غذایی
- مصرف سیگار، قلیان، الکل یا مواد مخدر که میتوانند به سقط یا نقص جنینی منجر شوند
- سفرهای طولانی با ماشین یا هواپیما به دلیل خطر لخته خون یا خستگی شدید
مراقبتهای زیبایی در ماه اول
در ماه اول بارداری، بسیاری از روشهای زیبایی و مراقبت از پوست و مو باید با احتیاط یا بهطور کامل کنار گذاشته شوند، زیرا مواد شیمیایی یا جذب پوستی آنها میتواند روی رشد جنین اثر منفی بگذارد. در این دوران انجام کارهای زیر ممنوع است:
- رنگ مو، دکلره و صافکنندههای شیمیایی مو به دلیل وجود آمونیاک و فرمالدهید که از طریق پوست سر یا تنفس وارد بدن میشوند.
- بوتاکس، فیلر، مزوتراپی و لیزر پوست یا مو چون مواد تزریقی و نورهای پرقدرت میتوانند در رشد جنین اختلال ایجاد کنند.
- پاکسازی عمیق پوست با مواد شیمیایی مانند پیلینگ، میکرودرم یا استفاده از کرمهای حاوی رتینول، سالیسیلیک اسید یا هیدروکینون.
- استفاده از لاک ناخن، اسپری بدن و عطرهای سنگین با ترکیبات شیمیایی قوی، زیرا بخارات آنها ممکن است وارد جریان خون شوند.
- سونا و سولاریوم بهعلت افزایش حرارت بدن که در ماه اول میتواند برای جنین خطرناک باشد.
در عوض، استفاده از روشهای طبیعی مانند ماسکهای خانگی ملایم، روغن زیتون، روغن نارگیل و شستوشوی ساده با مواد بدون عطر مجاز است و به حفظ سلامت و درخشش پوست و مو کمک میکند.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل و کاربردی روتین پوستی بارداری!
نگهداری از حیوانات خانگی
در ماه اول بارداری، تماس نزدیک با حیوانات بهویژه گربه، سگ، پرندگان و حیوانات مزرعه باید با احتیاط انجام شود، زیرا احتمال انتقال بیماریهایی مانند توکسوپلاسموز از مدفوع گربه یا خاک آلوده وجود دارد که میتواند برای جنین خطرناک باشد. مادر باردار نباید مدفوع یا ظرف خاک گربه را تمیز کند، نباید با حیوانات زخمی یا بیمار تماس داشته باشد، و باید پس از هر تماس با حیوانات، دستان خود را با دقت بشوید. همچنین از بازی با حیوانات خشن، گاز گرفتن یا لیسیدن پوست توسط آنها باید جلوگیری شود. رعایت این نکات در ماه اول بارداری برای پیشگیری از عفونت و حفظ سلامت جنین ضروری است.
بیشتر بخوانید: آیا نگهداری از حیوانات خانگی در دوران بارداری مجاز است؟
روابط زناشویی
رابطه جنسی در ماه اول بارداری بهتر است محدود یا با احتیاط انجام شود، بهویژه اگر سابقه سقط یا لکهبینی وجود دارد. فشار یا دخول عمیق میتواند در برخی موارد باعث تحریک انقباضات رحمی شود. پزشک باید در این مورد نظر قطعی دهد.
مراقبتهای ضروری در ماه اول
برای جلوگیری از خطرات احتمالی، رعایت موارد زیر ضروری است:
- مصرف روزانه مکمل فولیک اسید با تجویز پزشک
- اجتناب از خوددرمانی
- انجام آزمایش خون و سونوگرافی اولیه در زمان مناسب
- استراحت کافی و خواب منظم
- حفظ آرامش روانی و دوری از تنش
نشانههایی که بارداری شما در ماه اول خوب پیش میرود
در ماه اول بارداری، بدن تغییرات زیادی را تجربه میکند و برخی نشانهها میتوانند نشان دهند که بارداری بهصورت طبیعی و سالم پیش میرود. در ادامه به مهمترین نشانههای مثبت ماه اول بارداری اشاره شده است:
- افزایش دمای بدن پایه (Basal Body Temperature): دمای بدن کمی بالاتر از حد معمول باقی میماند که نشاندهنده فعالیت طبیعی هورمون پروژسترون است.
- احساس خستگی و خوابآلودگی: این حالت نتیجه افزایش هورمونها و آمادگی بدن برای رشد جنین است و نشانهای طبیعی و مثبت محسوب میشود.
- حساس شدن سینهها و تیرگی نوک پستان: نشاندهنده تنظیم طبیعی هورمونهای استروژن و پروژسترون است.
- تهوع یا بیزاری از بوها و غذاهای خاص: معمولاً از هفته سوم یا چهارم بارداری آغاز میشود و نشانه عملکرد طبیعی جفت است.
- تکرر ادرار بدون سوزش: ناشی از تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون در کلیههاست و علامت خوبی از فعالیت رحم محسوب میشود.
- افزایش ترشحات واژن شفاف و بیبو: بیانگر سلامت رحم و تعادل هورمونی است.
- افزایش اشتها یا میل به بعضی غذاها: نشانه سازگاری بدن با بارداری و نیاز بیشتر به مواد مغذی است.
بهطور کلی، وجود تهوع ملایم، تغییرات سینه، افزایش دمای بدن و احساس خستگی طبیعی، همگی نشانههایی هستند که نشان میدهند بارداری در ماه اول به خوبی پیش میرود. با این حال، برای اطمینان از سلامت جنین و روند طبیعی بارداری، انجام آزمایش خون بارداری و مراجعه منظم به پزشک ضروری است.
نشانههایی که بارداری شما در ماه اول خوب پیش نمیرود
در ماه اول بارداری، بدن بسیار حساس است و هرگونه تغییر غیرعادی میتواند نشانهای از مشکل در روند رشد جنین باشد. شناخت این علائم به مادر کمک میکند تا در صورت بروز، سریعتر به پزشک مراجعه کند. مهمترین نشانههایی که ممکن است نشان دهند بارداری در ماه اول خوب پیش نمیرود عبارتاند از:
- درد شدید در پایین شکم یا کمر: اگر درد مداوم و تیز باشد، میتواند نشانه تهدید به سقط یا بارداری خارجرحمی باشد.
- خونریزی یا لکهبینی مکرر: خونریزی روشن یا همراه با درد، از علائم هشداردهنده است و نیاز به بررسی فوری دارد.
- از بین رفتن ناگهانی علائم بارداری: مثلاً اگر تهوع، حساسیت سینهها یا خستگی ناگهان متوقف شود، ممکن است نشانه افت سطح هورمون بارداری باشد.
- ترشحات بدبو یا همراه با خارش: احتمال عفونت وجود دارد که در این دوره میتواند برای جنین خطرناک باشد.
- تب بالا، لرز یا حالت ناخوشی عمومی: میتواند نشانه عفونت یا التهاب در بدن باشد و باید فوراً بررسی شود.
- احساس سرگیجه شدید یا ضعف ناگهانی: ممکن است ناشی از افت فشار، کمخونی یا حتی مشکلات هورمونی بارداری خارجرحمی باشد.
- عدم رشد رحم در سونوگرافی یا نبود ضربان جنین در زمان مورد انتظار: از نشانههای احتمالی توقف رشد جنین است.
- تهوع و استفراغ شدید غیرقابل کنترل: اگر مادر نتواند غذا یا مایعات را نگه دارد، احتمال کمآبی و ضعف جسمی وجود دارد که نیاز به درمان دارد.
بهطور کلی، هر نوع درد، خونریزی، تب، یا تغییر ناگهانی در علائم بارداری باید جدی گرفته شود. مراجعه سریع به پزشک یا بیمارستان در چنین مواقعی میتواند از خطرات جدی مانند سقط یا بارداری خارجرحمی جلوگیری کند.
سخن پایانی
ماه اول بارداری زمانی است که پایههای سلامت جنین در حال شکلگیری است. رعایت نکات مربوط به تغذیه، فعالیت بدنی، مصرف دارو و سبک زندگی، میتواند نقش بزرگی در داشتن یک بارداری سالم و بدون عارضه داشته باشد. حتی اگر هنوز بارداری به طور قطعی تایید نشده، بهتر است تمام زنان در سن باروری هنگام تاخیر قاعدگی، احتیاطهای لازم را رعایت کنند تا از سلامت جنین محافظت شود.