تاثیر حالات روحی مادر بر جنین

این مقاله به موضوع تاثیر حالات روحی مادر بر جنین و تاثیر مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب مادر و مصرف برخی از داروها بر جنین می‌پردازد. 

در این مقاله می‌خوانید: 

• تاثیر حالات روحی مادر بر جنین
• استرس 
• اضطراب و افسردگی
• جامعه
• تاثیر حالات روحی مادر بر جنین؟ آیا می توان از داروهای روانپزشکی استفاده کرد؟
• تاثیر برخی از داروهای ضد افسردگی بر جنین
• مقابله با مشکلات سلامت روان در دوران بارداری
• خلاصه

معمولا بارداری در برگیرنده حس‌های مثبت برای والدین و به ویژه برای مادر است. با این حال، برخی از خانم‌ها ممکن است در این مدت دچار مشکلات روانی شوند، مثلا حدود ۲۰ درصد از خانم‌ها در دوران بارداری دچار اضطراب یا افسردگی می‌شوند.

در خانم‌هایی که مصرف داروهای روانپزشکی برای درمان افسردگی، اختلال دوقطبی و سایر بیماری‌های روانی را در دوران بارداری قطع می‌کنند، ممکن است مشکل آن‌ها شدت پیدا کند. 

تاثیر حالات روحی مادر بر جنین

تا همین اواخر، تمرکز اولیه بر سلامت روان مادر و نوزاد بر زمان پس از بارداری بود. با این حال، تحقیقات جدیدتر نشان می‌دهد که تاثیر حالات روحی مادر بر جنین، قابل توجه است. در ادامه بیشتر با این موضوع آشنا می‌شوید: 

استرس 

مطالعاتی که بر روی حیوانات انجام شده، نشان می‌‎دهد نوزادانی که در دوران بارداری مادرانشان در معرض هورمون‌های استرس بیشتری قرار می‌گیرند، احتمال بیشتری دارد که «آمیگدال» بسیار فعال در مغز داشته باشند. به این معنی که سطح اضطراب بالاتری دارند.

بیشتر بخوانید: تست ادینبورگ، به شما می گوید که افسردگی دارید یا نه

اضطراب و افسردگی

مطالعه دیگری که بر روی انسان‌ها صورت گرفته، نشان می‌دهد که نوزادانی که مادرانشان در طول بارداری مضطرب بوده‌اند، در شرایطی که در محیط استرس‌زا قرار می‌گیرند، افزایش ضربان قلب را تجربه می‌کنند. نتیجه یک مطالعه اولیه دیگر نشان داده که مناطقی از مغز نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری دچار افسردگی بوده‌اند، فعالیت کمتری نشان می‌دهد. 

تحقیقات دیگر نشان داده نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری افسرده بوده‌اند در هنگام تولد، وزن کمتری دارند. علاوه بر این، افراد باردار مبتلا به اضطراب و افسردگی بیشتر در طول بارداری سیگار می‌کشند، الکل می نوشند، یا از مواد مضر دیگر استفاده می‌کنند.

جامعه

با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد که ابتلای مادر به افسردگی یا اضطراب در دوران بارداری، تنها علت مشکلات روانی فرزندانشان نیستند. برخی از متخصصان سلامت روان معتقدند که این مشکلات، مسائل اجتماعی است. اگر عواملی که در ایجاد استرس و بیماری‌های روانی در دوران بارداری نقش دارند در سطح اجتماعی مورد توجه قرار بگیرند و حل شوند، کودکان نیز از حالات روحی مادر تاثیرات منفی دریافت نمی‌کنند.

بیشتر بخوانید: تست روانشناسی آمادگی برای بچه دار شدن، چرا بچه دار شویم؟

تاثیر حالات روحی مادر بر جنین؟ آیا می توان از داروهای روانپزشکی استفاده کرد؟

سازمان غذا و داروی آمریکا هیچ گونه داروی روانپزشکی را برای مصرف در دوران بارداری تایید نکرده است. اما به این معنی نیست که این داروها ناامن هستند. فقط به این معنی است که مصرف داروهای روانپزشکی در زنان باردار به مقدار لازم توسط این سازمان مورد مطالعه قرار نگرفته است.

مصرف این داروها تحت نظر روانپزشک و با تایید متخصص زنان و زایمان، بی‌خطر است. مطالعات متعدد نشان می‌دهد که برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است در دوران بارداری بی‌خطر باشند. نتایج یک تحقیق نشانه داده که خطر نقص مادرزادی در نوزادانی که در رحم مادر در معرض داروی ضد افسردگی «پروزاک» قرار گرفتند، وجود ندارد.

بیشتر بخوانید: افسردگی بعد از ازدواج و درمان آن

تاثیر برخی از داروهای ضد افسردگی بر جنین

سایر مطالعات مشابه نشان می‌دهد که سایر داروهای افسردگی نیز ممکن است در دوران بارداری بی‌خطر باشند. یکی از داروهای ضد افسردگی که به طور کلی برای مادران باردار منع می‌شود «پاکسیل» است. مطالعات نشان می‌دهد که خطر نقص مادرزادی قلب در نوزادانی که در رحم مادر در معرض این دارو قرار می‌گیرند افزایش می‌یابد.

برخی از نوزادان، علائم ترک داروهای ضد افسردگی را در دو هفته اول زندگی خود تجربه می‌کنند که شامل موارد زیر است:

• لرزش
• تغذیه ضعیف
• تحریک‌پذیری بیش از حد
• تنفس سریع

با این حال، این علائم معمولا نیازی به مراقبت پزشکی ندارند و خود به خود از بین  می‌روند.

برخی از مادران باردار به تدریج دوز مصرفی داروهای خود را با نزدیک شدن به زایمان کاهش می‌دهند تا از علائم ترک جلوگیری کنند.

مصرف سایر داروهای روانپزشکی تثبیت‌کننده خلق و خو و برخی از داروهای ضد روان‌پریشی ممکن است در دوران بارداری تحت نظر پزشک بی‌خطر باشند. با این حال، یکی از تثبیت‌کننده‌های خلق و خو که خانم‌های باردار باید از آن اجتناب کنند «اسید والپروئیک» (دپاکن) است و خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به نقایص مادرزادی دارد.

پزشکان جایگزین‌هایی را برای این دارو برای زنان در سال‌های باروری، فقط در صورت بارداری غافلگیرانه، تجویز می‌کنند.

بیشتر بخوانید: تروما چیست و انواع تروما کدام است؟

مقابله با مشکلات سلامت روان در دوران بارداری

چه قبل از بارداری، یک بیماری روانی داشته‌اید یا در دوران بارداری به آن مبتلا شده‌اید، راه‌هایی وجود دارد که بتوانید با این مشکل کنار بیایید. این روش‌ها عبارتند از:

• با یک مشاور یا درمانگر صحبت کنید.
• با خانواده، یا دوستانتان صحبت کنید.
• یوگا، مدیتیشن یا ورزش را امتحان کنید.

شما تنها نیستید. همیشه به یاد داشته باشید احساس نگرانی، ناراحتی یا اضطراب در دوران بارداری کاملا طبیعی است. اگر همیشه چنین احساسی دارید، لازم نیست به تنهایی با آن کنار بیایید. با اطرافیان خود در ارتباط باشید و برای حمایت و راهنمایی بیشتر با پزشک خود تماس بگیرید.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان روانشناسی

خلاصه

متخصصان به این نتیجه رسیده‌اند که تاثیر حالات روحی مادر بر جنین، یک موضوع غیر قابل انکار است. افسردگی و اضطراب مادر می‌تواند هم بر مغز جنین، هم بر وزن او هنگام تولد تاثیر بگذارد. نوزادانی با مادران افسرده ممکن است در هنگام تولد، وزنی کمتر از حد معمول داشته باشند. با این حال برخی از داروهای ضد افسردگی، اگر تحت نظر پزشک مصرف شوند، ممکن است بی‌خطر باشند. برخی از این داروها اثراتی مانند اثرات ترک مواد مخدر مانند لرزش، تنفس سریع و تحریک‌پذیری بیش از حد بر نوزاد به جای می‌گذارند که چند هفته پس از تولد به خودی خود از بین می‌رود.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.